Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh cải cách hành chính nhà nước tại Việt Nam, việc đổi mới thủ tục hành chính (TTHC) và cơ chế thực hiện TTHC đóng vai trò then chốt trong nâng cao hiệu quả quản lý và phục vụ nhân dân. Tỉnh Thừa Thiên Huế, với 152 đơn vị hành chính cấp xã, đã triển khai Bộ phận Một cửa hiện đại cấp xã từ năm 2019, đạt tỷ lệ 100% các xã, phường, thị trấn có Bộ phận Một cửa hiện đại hoạt động. Mục tiêu nghiên cứu tập trung vào việc đánh giá tổ chức và hoạt động của Bộ phận Một cửa hiện đại cấp xã tại tỉnh Thừa Thiên Huế trong giai đoạn 2017-2021, nhằm đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả phục vụ người dân và tổ chức.

Nghiên cứu có phạm vi không gian tại toàn bộ 152 đơn vị hành chính cấp xã thuộc tỉnh Thừa Thiên Huế, với dữ liệu thu thập từ khảo sát 50 công chức và 50 tổ chức, cá nhân tham gia giải quyết TTHC tại Bộ phận Một cửa hiện đại cấp xã. Ý nghĩa của nghiên cứu thể hiện qua việc cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn cho việc hoàn thiện tổ chức, nâng cao chất lượng hoạt động của Bộ phận Một cửa hiện đại cấp xã, góp phần thúc đẩy cải cách hành chính, giảm phiền hà, tiêu cực trong giải quyết TTHC, đồng thời tăng cường sự minh bạch và giám sát của người dân.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết quản lý công và cải cách hành chính, trong đó có:

  • Lý thuyết quản lý công hiện đại: Nhấn mạnh vai trò của sự minh bạch, hiệu quả và trách nhiệm giải trình trong quản lý nhà nước, đặc biệt trong cải cách TTHC.
  • Mô hình cơ chế một cửa và một cửa liên thông: Là cơ sở lý luận cho việc tổ chức Bộ phận Một cửa hiện đại, nhằm tập trung tiếp nhận, xử lý và trả kết quả TTHC tại một đầu mối duy nhất, giảm thiểu sự phân tán và chồng chéo.
  • Khái niệm về chính quyền địa phương cấp xã: Cấp xã là cấp chính quyền gần dân nhất, có vai trò quan trọng trong thực thi chính sách, pháp luật và phục vụ nhân dân.

Các khái niệm chính bao gồm: Bộ phận Một cửa hiện đại cấp xã, cơ chế một cửa, cải cách thủ tục hành chính, quản lý nhà nước, và sự hài lòng của người dân.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp định tính và định lượng:

  • Nguồn dữ liệu: Tài liệu thứ cấp gồm các văn bản pháp luật, nghị quyết, quyết định của Chính phủ và UBND tỉnh Thừa Thiên Huế; báo cáo, đề tài nghiên cứu liên quan; dữ liệu khảo sát xã hội học thu thập từ 50 công chức và 50 tổ chức, cá nhân tại Bộ phận Một cửa hiện đại cấp xã.
  • Phương pháp phân tích: Phân tích nội dung văn bản pháp luật, đánh giá thực trạng tổ chức và hoạt động Bộ phận Một cửa hiện đại cấp xã thông qua số liệu khảo sát, so sánh mức độ hài lòng và hiệu quả giải quyết TTHC.
  • Timeline nghiên cứu: Tập trung vào giai đoạn 2017-2021, thời điểm triển khai và vận hành Bộ phận Một cửa hiện đại cấp xã tại Thừa Thiên Huế.

Phương pháp điều tra xã hội học được áp dụng để thu thập ý kiến đánh giá của công chức và người dân về chất lượng phục vụ, quy trình giải quyết hồ sơ, ứng dụng công nghệ thông tin và các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động của Bộ phận Một cửa hiện đại.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Tỷ lệ triển khai Bộ phận Một cửa hiện đại cấp xã đạt 100% (152/152 UBND cấp xã) vào năm 2019, thể hiện sự quyết tâm và đồng thuận cao của chính quyền địa phương trong cải cách TTHC.

  2. Mức độ hài lòng của người dân và tổ chức khi tiếp cận TTHC tại Bộ phận Một cửa hiện đại cấp xã đạt khoảng 85%, phản ánh sự cải thiện rõ rệt so với trước khi áp dụng cơ chế một cửa.

  3. Ứng dụng công nghệ thông tin còn hạn chế, chỉ khoảng 60% các xã, phường sử dụng phần mềm một cửa liên thông và số hóa hồ sơ đầy đủ, đặc biệt các xã miền núi, vùng xa có tỷ lệ thấp hơn.

  4. Nhân sự tại Bộ phận Một cửa hiện đại cấp xã có trình độ chuyên môn phù hợp chiếm khoảng 70%, tuy nhiên vẫn còn một số xã bố trí công chức chưa qua đào tạo chuyên sâu hoặc chưa phù hợp với vị trí công tác.

Thảo luận kết quả

Việc triển khai Bộ phận Một cửa hiện đại cấp xã tại Thừa Thiên Huế đã góp phần khắc phục tình trạng chậm trễ, đùn đẩy trong giải quyết TTHC, nâng cao tính minh bạch và giảm phiền hà cho người dân. Mức độ hài lòng cao cho thấy sự chuyển biến tích cực trong chất lượng dịch vụ hành chính công. Tuy nhiên, hạn chế về ứng dụng CNTT và nhân sự cho thấy cần có sự đầu tư và đào tạo bài bản hơn nữa.

So sánh với các nghiên cứu tại các địa phương khác, Thừa Thiên Huế có tỷ lệ triển khai đồng bộ và mức độ hài lòng cao hơn, nhưng vẫn cần học hỏi kinh nghiệm trong việc tích hợp công nghệ và nâng cao năng lực cán bộ. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện tỷ lệ hài lòng theo từng xã, biểu đồ tròn phân bổ trình độ công chức, và bảng so sánh mức độ ứng dụng CNTT giữa các vùng.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tăng cường đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn và kỹ năng cho công chức Bộ phận Một cửa hiện đại cấp xã nhằm nâng cao năng lực giải quyết hồ sơ và phục vụ người dân, đặt mục tiêu 100% công chức được đào tạo bài bản trong vòng 2 năm tới. Chủ thể thực hiện: Sở Nội vụ phối hợp với các cơ sở đào tạo.

  2. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, hoàn thiện phần mềm một cửa liên thông và số hóa hồ sơ để đạt mức độ 4 dịch vụ công trực tuyến trong vòng 3 năm, giảm thiểu thủ tục giấy tờ và tăng tính minh bạch. Chủ thể thực hiện: UBND tỉnh, Trung tâm Phục vụ hành chính công tỉnh.

  3. Cải thiện cơ sở vật chất, trang thiết bị hiện đại cho Bộ phận Một cửa hiện đại cấp xã, đặc biệt tại các xã miền núi, vùng xa, nhằm tạo môi trường làm việc chuyên nghiệp, thân thiện trong vòng 2 năm. Chủ thể thực hiện: UBND cấp huyện, cấp xã phối hợp với Sở Tài chính.

  4. Tăng cường công tác giám sát, đánh giá và lấy ý kiến phản hồi của người dân về chất lượng dịch vụ hành chính công, xây dựng hệ thống đánh giá định kỳ hàng năm để kịp thời điều chỉnh, nâng cao hiệu quả hoạt động. Chủ thể thực hiện: UBND cấp xã, Sở Nội vụ.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Cán bộ, công chức cấp xã: Nắm bắt kiến thức về tổ chức và hoạt động Bộ phận Một cửa hiện đại, nâng cao kỹ năng nghiệp vụ và thái độ phục vụ.

  2. Lãnh đạo UBND các cấp: Sử dụng luận văn làm cơ sở hoạch định chính sách, chỉ đạo cải cách hành chính và phân bổ nguồn lực hợp lý.

  3. Nhà nghiên cứu, giảng viên quản lý công: Tham khảo để phát triển nghiên cứu sâu hơn về cải cách hành chính và quản lý nhà nước cấp cơ sở.

  4. Người dân và tổ chức tham gia giải quyết TTHC: Hiểu rõ quy trình, quyền lợi và trách nhiệm khi thực hiện thủ tục hành chính tại Bộ phận Một cửa hiện đại cấp xã.

Câu hỏi thường gặp

  1. Bộ phận Một cửa hiện đại cấp xã là gì?
    Là đầu mối duy nhất tại UBND cấp xã tiếp nhận, giải quyết và trả kết quả TTHC cho tổ chức, cá nhân theo cơ chế một cửa, nhằm nâng cao hiệu quả và minh bạch trong quản lý hành chính.

  2. Tại sao phải áp dụng cơ chế một cửa hiện đại?
    Cơ chế này giúp giảm phiền hà, tránh chồng chéo, đùn đẩy trách nhiệm, đồng thời tăng cường giám sát và minh bạch trong giải quyết thủ tục hành chính.

  3. Những khó khăn chính trong tổ chức Bộ phận Một cửa hiện đại cấp xã tại Thừa Thiên Huế là gì?
    Bao gồm hạn chế về ứng dụng CNTT, cơ sở vật chất chưa đồng bộ, nhân sự chưa đồng đều về trình độ và kỹ năng, đặc biệt tại các xã miền núi, vùng xa.

  4. Làm thế nào để nâng cao chất lượng phục vụ tại Bộ phận Một cửa hiện đại cấp xã?
    Cần tăng cường đào tạo công chức, ứng dụng công nghệ thông tin, cải thiện cơ sở vật chất và xây dựng hệ thống giám sát, đánh giá thường xuyên.

  5. Người dân có thể phản ánh ý kiến về dịch vụ tại Bộ phận Một cửa hiện đại cấp xã như thế nào?
    Thông qua phiếu khảo sát mức độ hài lòng, hệ thống tiếp nhận phản ánh trực tiếp tại Bộ phận Một cửa hoặc qua cổng dịch vụ công trực tuyến của tỉnh.

Kết luận

  • Bộ phận Một cửa hiện đại cấp xã tại Thừa Thiên Huế đã được triển khai đồng bộ, đạt 100% các xã, phường, thị trấn có bộ phận hoạt động hiệu quả.
  • Mức độ hài lòng của người dân và tổ chức khi tiếp cận TTHC tại bộ phận này đạt khoảng 85%, thể hiện sự cải thiện rõ rệt trong chất lượng dịch vụ hành chính.
  • Hạn chế chính gồm ứng dụng CNTT chưa đồng đều và nhân sự chưa đồng bộ về trình độ, đặc biệt tại các vùng khó khăn.
  • Đề xuất các giải pháp trọng tâm gồm đào tạo công chức, ứng dụng công nghệ, cải thiện cơ sở vật chất và tăng cường giám sát, đánh giá.
  • Nghiên cứu mở ra hướng đi cho việc xây dựng xã đô thị thông minh, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước và phục vụ nhân dân trong thời gian tới.

Luận văn khuyến khích các cơ quan quản lý, cán bộ công chức và nhà nghiên cứu tiếp tục phát huy kết quả, đồng thời triển khai các giải pháp đề xuất để hoàn thiện tổ chức và hoạt động Bộ phận Một cửa hiện đại cấp xã, góp phần thúc đẩy cải cách hành chính toàn diện tại Thừa Thiên Huế.