Rèn Luyện Kỹ Năng Viết Văn Nghị Luận Về Vấn Đề Xã Hội Trong Tác Phẩm Văn Học

• Tác giả: Nguyễn Thị Thu
• Người hướng dẫn: PGS.TS Trần Khánh Thành
• Trường học: Trường Đại học Giáo dục - Đại học Quốc gia Hà Nội
• Chuyên ngành: Sư phạm Ngữ văn
• Đề tài: Rèn Luyện Cho Học Sinh Trung Học Phổ Thông Làm Bài Văn Nghị Luận Về Vấn Đề Xã Hội Đặt Ra Trong Tác Phẩm Văn Học
• Loại tài liệu: Luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2013
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CẢM ƠN
• DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
• MỤC LỤC
• MỞ ĐẦU. MỞ ĐẦU
• 1.1. Lý do chọn đề tài
• 1.2. Lịch sử vấn đề
• 1.3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
• 1.4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
• 1.5. Phương pháp nghiên cứu
• 1.6. Cấu trúc luận văn
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI
• 1.1. Cơ sở lý luận của đề tài
• 1.1.1. Khái lược về văn nghị luận xã hội
• 1.1.2. Khái niệm
• 1.2. Cơ sở thực tiễn của đề tài
• 1.3. Thực trạng của việc dạy học kiểu bài nghị luận về vấn đề xã hội đặt ra trong tác phẩm văn học ở trường THPT
• 1.4. Những khó khăn của giáo viên và học sinh khi dạy - học dạng bài nghị luận về vấn đề xã hội đặt ra trong tác phẩm văn học
• 1.5. Khảo sát hệ thống đề bài nghị luận về vấn đề xã hội đặt ra trong tác phẩm văn học
• 1.6. Tiểu kết chương 1
• 2. CHƯƠNG 2: DẠY HỌC KỸ NĂNG LÀM VĂN NGHỊ LUẬN VỀ VẤN ĐỀ XÃ HỘI ĐẶT RA TRONG TÁC PHẨM VĂN HỌC
• 2.1. Dạy học kỹ năng phát hiện vấn đề xã hội đặt ra trong tác phẩm văn học
• 2.2. Một số vấn đề trọng tâm trong tác phẩm văn học
• 2.3. Kỹ năng phát hiện vấn đề xã hội đặt ra trong tác phẩm văn học
• 2.4. Rèn kỹ năng cho học sinh THPT làm bài văn nghị luận về vấn đề xã hội đặt ra trong tác phẩm văn học qua một số phương pháp dạy học tích cực
• 2.4.1. Phương pháp vấn đáp
• 2.4.2. Phương pháp thảo luận nhóm
• 2.4.3. Phương pháp dạy học nêu vấn đề
• 2.5. Vận dụng các kỹ năng làm văn nghị luận để làm tốt dạng bài nghị luận về vấn đề xã hội trong tác phẩm văn học
• 2.5.1. Kỹ năng thu thập và chắt lọc xử lý thông tin trong tác phẩm văn học và ngoài đời sống xã hội
• 2.5.2. Vận dụng kĩ năng tìm hiểu đề
• 2.5.3. Vận dụng kĩ năng xác định luận điểm và lập dàn ý
• 2.5.4. Vận dụng các kĩ năng diễn đạt khi làm dạng bài nghị luận về vấn đề xã hội trong tác phẩm văn học
• 2.6. Các bước tiến hành làm bài nghị luận về vấn đề xã hội đặt ra trong tác phẩm văn học
• 2.6.1. Nhận diện đề bài
• 2.6.2. Định ra dàn ý thích hợp
• 2.6.3. Viết và hoàn chỉnh bài văn nghị luận về vấn đề xã hội đặt ra trong tác phẩm văn học
• 2.7. Tiểu kết chương 2
• 3. CHƯƠNG 3: THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM
• 3.1. Mục đích thực nghiệm
• 3.2. Nội dung và phương pháp thực nghiệm
• 3.3. Đối tượng thực nghiệm và đối chứng
• 3.4. Chuẩn bị và tổ chức thể nghiệm
• 3.5. Thiết kế thực nghiệm
• 3.5.1. Giáo án đối chứng
• 3.5.2. Giáo án thực nghiệm
• 3.6. Kết quả thực nghiệm và đánh giá
• 3.6.1. Kết quả thực nghiệm
• 3.6.2. Phân tích, đánh giá
• 3.7. Kết luận và đề xuất
• 3.8. Tiểu kết chương 3
• KẾT LUẬN
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng Quan Về Rèn Luyện Kỹ Năng Viết Văn Nghị Luận Xã Hội

Việc rèn luyện kỹ năng viết văn nghị luận xã hội cho học sinh trung học phổ thông (THPT) là một nhiệm vụ quan trọng trong chương trình giáo dục hiện nay. Môn Ngữ văn không chỉ giúp học sinh phát triển tư duy mà còn trang bị cho các em khả năng phản biện và bày tỏ quan điểm cá nhân về các vấn đề xã hội. Việc viết văn nghị luận xã hội giúp học sinh hình thành và phát triển kỹ năng lập luận, từ đó nâng cao khả năng giao tiếp và tư duy phản biện.

1.1. Khái Niệm Về Viết Văn Nghị Luận Xã Hội

Viết văn nghị luận xã hội là một thể loại văn học giúp học sinh bày tỏ quan điểm về các vấn đề xã hội. Thể loại này không chỉ yêu cầu học sinh có kiến thức mà còn cần có khả năng phân tích và tổng hợp thông tin từ nhiều nguồn khác nhau.

1.2. Tầm Quan Trọng Của Kỹ Năng Viết Văn Nghị Luận

Kỹ năng viết văn nghị luận xã hội giúp học sinh phát triển tư duy phản biện, khả năng lập luận và bày tỏ quan điểm cá nhân. Điều này không chỉ có ích trong học tập mà còn trong cuộc sống hàng ngày, khi các em cần đưa ra ý kiến về các vấn đề xã hội.

II. Những Thách Thức Trong Việc Rèn Luyện Kỹ Năng Viết Văn Nghị Luận

Mặc dù việc rèn luyện kỹ năng viết văn nghị luận xã hội rất quan trọng, nhưng vẫn tồn tại nhiều thách thức. Học sinh thường gặp khó khăn trong việc xác định vấn đề, lập luận và trình bày ý kiến một cách mạch lạc. Ngoài ra, việc thiếu tài liệu tham khảo và hướng dẫn cụ thể cũng là một rào cản lớn.

2.1. Khó Khăn Trong Việc Xác Định Đề Tài

Học sinh thường không biết cách xác định vấn đề xã hội cần nghị luận, dẫn đến việc viết không đúng trọng tâm. Việc này cần có sự hướng dẫn cụ thể từ giáo viên để giúp học sinh nhận diện và phân tích đề tài một cách hiệu quả.

2.2. Thiếu Kỹ Năng Lập Luận

Nhiều học sinh chưa có kỹ năng lập luận chặt chẽ, dẫn đến việc bài viết thiếu sức thuyết phục. Cần có các phương pháp dạy học tích cực để giúp học sinh rèn luyện kỹ năng này.

III. Phương Pháp Rèn Luyện Kỹ Năng Viết Văn Nghị Luận Hiệu Quả

Để rèn luyện kỹ năng viết văn nghị luận xã hội cho học sinh, cần áp dụng các phương pháp dạy học tích cực. Các phương pháp này không chỉ giúp học sinh tiếp thu kiến thức mà còn khuyến khích các em tham gia vào quá trình học tập một cách chủ động.

3.1. Phương Pháp Thảo Luận Nhóm

Phương pháp thảo luận nhóm giúp học sinh trao đổi ý kiến và học hỏi từ nhau. Qua đó, các em có thể phát triển kỹ năng lập luận và trình bày ý kiến một cách tự tin hơn.

3.2. Phương Pháp Vấn Đáp

Phương pháp này khuyến khích học sinh đặt câu hỏi và tìm kiếm câu trả lời. Điều này giúp các em phát triển tư duy phản biện và khả năng phân tích vấn đề xã hội.

IV. Ứng Dụng Thực Tiễn Của Kỹ Năng Viết Văn Nghị Luận

Kỹ năng viết văn nghị luận xã hội không chỉ có giá trị trong học tập mà còn trong cuộc sống hàng ngày. Học sinh có thể áp dụng những gì đã học để tham gia vào các hoạt động xã hội, bày tỏ quan điểm về các vấn đề nóng hổi trong xã hội.

4.1. Tham Gia Các Hoạt Động Xã Hội

Học sinh có thể tham gia vào các hoạt động xã hội như diễn đàn, hội thảo để bày tỏ quan điểm của mình. Điều này giúp các em tự tin hơn trong việc trình bày ý kiến trước đám đông.

4.2. Viết Bài Nghị Luận Đăng Trên Các Diễn Đàn

Việc viết bài nghị luận và đăng tải trên các diễn đàn trực tuyến giúp học sinh có cơ hội nhận được phản hồi từ cộng đồng. Điều này không chỉ giúp các em cải thiện kỹ năng viết mà còn mở rộng kiến thức về các vấn đề xã hội.

V. Kết Luận Về Tương Lai Của Kỹ Năng Viết Văn Nghị Luận

Kỹ năng viết văn nghị luận xã hội sẽ ngày càng trở nên quan trọng trong bối cảnh xã hội hiện đại. Việc rèn luyện kỹ năng này không chỉ giúp học sinh phát triển tư duy mà còn trang bị cho các em khả năng giao tiếp và phản biện hiệu quả.

5.1. Tầm Quan Trọng Của Việc Rèn Luyện Liên Tục

Việc rèn luyện kỹ năng viết văn nghị luận cần được thực hiện liên tục và thường xuyên. Điều này giúp học sinh không chỉ nắm vững kiến thức mà còn phát triển kỹ năng một cách tự nhiên.

5.2. Hướng Tới Một Chương Trình Giáo Dục Toàn Diện

Chương trình giáo dục cần được thiết kế để tích hợp kỹ năng viết văn nghị luận vào các môn học khác. Điều này sẽ giúp học sinh phát triển toàn diện hơn trong việc bày tỏ quan điểm và lập luận.