Pháp Luật Về Quản Trị Công Ty Đại Chúng Tại Việt Nam

QTCT là một hệ thống, thông qua đó công ty được định hướng, điều hành và kiểm soát nhằm đáp ứng quyền lợi của nhà đầu tư, người lao động và những người điều hành công ty. Governance có gốc từ tiếng Hy Lạp, nghĩa là lèo lái. Người ta hình dung corporate – công ty như một con tàu cần phải được lèo lái để đến bến thành công với thuyền trưởng và đoàn thuỷ thủ là những người điều hành và người lao động. Công ty là của chủ sở hữu (nhà đầu tư, cổ đông…), nhưng để công ty tồn tại và phát triển phải có sự dẫn dắt của HĐQT, sự điều hành của BGĐ và sự đóng góp của người lao động, mà những người này không phải lúc nào cũng có chung ý chí và quyền lợi.

Cần phân biệt rõ ràng QTCT với quản lý công ty. Đây là hai khái niệm khác nhau nhưng có thể dễ gây nhầm lẫn. Quản lý công ty liên quan đến các công cụ để điều hành công ty theo những chiến lược, hoặc định hướng sẵn của công ty đã đề ra. QTCT ở tầm cao hơn, liên quan đến các các cơ cấu và các quy trình của công ty nhằm kiểm soát và định hướng công ty để đảm bảo quyền lợi cho các cổ đông, các nhà đầu tư vốn vào công ty. Quản lý công ty liên quan đến toàn bộ quá trình ra quyết định của công ty sao cho công ty đi đúng hướng với những chiến lược định sẵn.

Các quy định về quản trị CTĐC nằm rải rác trong nhiều văn bản pháp luật khác nhau, từ Luật Doanh nghiệp, Luật Chứng khoán đến các thông tư hướng dẫn. Điều này gây khó khăn cho việc áp dụng và thực thi, đồng thời tạo ra sự không chắc chắn cho các nhà đầu tư và doanh nghiệp. Cần có sự hệ thống hóa và đồng bộ hóa các quy định này để tạo ra một khung pháp lý rõ ràng và minh bạch.

Nhiều doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt là các CTĐC, chưa nhận thức đầy đủ về tầm quan trọng của QTCT. QTCT không chỉ là vấn đề tuân thủ pháp luật mà còn là công cụ để nâng cao hiệu quả hoạt động, thu hút đầu tư và xây dựng uy tín trên thị trường. Cần nâng cao nhận thức của các doanh nghiệp về QTCT thông qua các chương trình đào tạo, hội thảo và các hoạt động truyền thông.

Hệ thống kiểm soát nội bộ của nhiều CTĐC còn yếu kém, dẫn đến rủi ro quản trị cao. Các hoạt động kiểm soát chưa được thực hiện đầy đủ và hiệu quả, tạo điều kiện cho các hành vi gian lận, tham nhũng và lạm dụng quyền lực. Cần tăng cường hệ thống kiểm soát nội bộ, đảm bảo tính độc lập và khách quan của các hoạt động kiểm soát.

Cần rà soát và sửa đổi các quy định pháp luật hiện hành về QTCT để đảm bảo tính đồng bộ, rõ ràng và phù hợp với thông lệ quốc tế. Các quy định cần tập trung vào việc bảo vệ quyền lợi của cổ đông, đặc biệt là cổ đông thiểu số, tăng cường tính minh bạch và trách nhiệm giải trình của HĐQT và ban điều hành, đồng thời khuyến khích sự tham gia của các bên liên quan.

HĐQT và Ban Kiểm soát đóng vai trò quan trọng trong việc giám sát và điều hành CTĐC. Cần nâng cao năng lực của các thành viên HĐQT và Ban Kiểm soát thông qua các chương trình đào tạo, bồi dưỡng kiến thức về QTCT, tài chính và pháp luật. Đồng thời, cần tăng cường tính độc lập và khách quan của các thành viên này để đảm bảo họ có thể thực hiện tốt vai trò của mình.

Minh bạch thông tin là yếu tố then chốt để đảm bảo QTCT hiệu quả. Các CTĐC cần công bố thông tin đầy đủ, kịp thời và chính xác về tình hình hoạt động, tài chính và quản trị của mình. Đồng thời, cần tăng cường trách nhiệm giải trình của HĐQT và ban điều hành đối với các quyết định và hành động của mình.

Các CTĐC cần chú trọng đến các vấn đề môi trường, xã hội và quản trị trong hoạt động kinh doanh của mình. Điều này không chỉ giúp doanh nghiệp giảm thiểu rủi ro mà còn tạo ra giá trị gia tăng cho cổ đông và các bên liên quan. Các hoạt động bảo vệ môi trường, đóng góp cho cộng đồng và đảm bảo quyền lợi của người lao động cần được ưu tiên.

Đạo đức kinh doanh và văn hóa doanh nghiệp đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng uy tín và niềm tin của các CTĐC. Các doanh nghiệp cần xây dựng một môi trường làm việc minh bạch, công bằng và tôn trọng lẫn nhau. Đồng thời, cần có các quy tắc ứng xử rõ ràng để ngăn chặn các hành vi gian lận, tham nhũng và lạm dụng quyền lực.

Cần đảm bảo quyền lợi của các cổ đông, đặc biệt là cổ đông thiểu số, trong việc tham gia và quyết định các vấn đề quan trọng của công ty. Đồng thời, cần có các cơ chế bảo vệ nhà đầu tư khỏi các hành vi gian lận, lạm dụng quyền lực và thông tin sai lệch.

Các thông tin liên quan đến ĐHĐCĐ cần được công bố đầy đủ, kịp thời và chính xác cho tất cả các cổ đông. Điều này giúp các cổ đông có đủ thông tin để đưa ra các quyết định sáng suốt và bảo vệ quyền lợi của mình.

Việc hội nhập quốc tế đòi hỏi các CTĐC Việt Nam phải tuân thủ các tiêu chuẩn và thông lệ QTCT quốc tế. Điều này không chỉ giúp doanh nghiệp thu hút đầu tư mà còn nâng cao năng lực cạnh tranh và uy tín trên thị trường quốc tế.

QTCT trong tương lai cần tập trung vào việc phát triển bền vững và quản trị rủi ro. Các CTĐC cần chủ động đánh giá và quản lý các rủi ro liên quan đến môi trường, xã hội và quản trị để đảm bảo hoạt động kinh doanh ổn định và bền vững.