Tổng quan nghiên cứu

Trong giai đoạn từ 2017 đến 2021, hoạt động hành nghề y, dược tư nhân trên địa bàn thành phố Huế, tỉnh Thừa Thiên Huế đã có sự phát triển mạnh mẽ, góp phần quan trọng vào hệ thống chăm sóc sức khỏe cộng đồng. Theo ước tính, số lượng cơ sở y tế ngoài công lập tại Huế tăng trưởng đều đặn, đồng thời công tác quản lý nhà nước (QLNN) về lĩnh vực này cũng được chú trọng nhằm đảm bảo chất lượng dịch vụ và an toàn cho người dân. Tuy nhiên, thực tế cho thấy vẫn còn tồn tại nhiều bất cập như việc hành nghề không giấy phép, vi phạm quy định chuyên môn và thiếu sự kiểm soát chặt chẽ từ các cơ quan quản lý.

Mục tiêu nghiên cứu của luận văn là làm rõ thực trạng QLNN về hành nghề y, dược tư nhân tại thành phố Huế, từ đó đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý trong giai đoạn tiếp theo đến năm 2030. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào các hoạt động quản lý nhà nước đối với hành nghề y, dược tư nhân trên địa bàn thành phố Huế trong khoảng thời gian 5 năm (2017-2021).

Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc cung cấp cơ sở dữ liệu khoa học, giúp các nhà quản lý hoạch định chính sách phù hợp, đồng thời góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ y tế tư nhân, đảm bảo quyền lợi và sức khỏe của người dân. Các chỉ số như tỷ lệ cơ sở hành nghề không giấy phép giảm từ 35% năm 2017 xuống còn khoảng 7,6% năm 2021 cho thấy sự tiến bộ trong công tác quản lý, tuy nhiên vẫn cần có những biện pháp đồng bộ để khắc phục các hạn chế còn tồn tại.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên nền tảng lý thuyết quản lý nhà nước, trong đó có hai mô hình chính được áp dụng:

  1. Lý thuyết quản lý nhà nước: Quản lý nhà nước được hiểu là hoạt động của các cơ quan nhà nước nhằm điều chỉnh hành vi của cá nhân, tổ chức trong xã hội thông qua pháp luật và các cơ chế quản lý nhằm đạt được mục tiêu phát triển xã hội. Lý thuyết này nhấn mạnh vai trò quyền lực nhà nước và tính pháp lý trong quản lý hành nghề y, dược tư nhân.

  2. Mô hình xã hội hóa y tế (XHH): Mô hình này đề cập đến sự tham gia của các thành phần kinh tế ngoài nhà nước trong lĩnh vực y tế, trong đó y tế tư nhân đóng vai trò quan trọng. XHH được xem là giải pháp nhằm tăng cường nguồn lực, nâng cao chất lượng dịch vụ y tế, đồng thời đòi hỏi sự quản lý chặt chẽ của nhà nước để đảm bảo công bằng và hiệu quả.

Các khái niệm chính được sử dụng bao gồm: quản lý nhà nước, hành nghề y, dược tư nhân, chứng chỉ hành nghề, giấy phép hoạt động, thanh tra kiểm tra, và chính sách quản lý giá dịch vụ y tế tư nhân.

Phương pháp nghiên cứu

Luận văn sử dụng phương pháp nghiên cứu kết hợp giữa lý thuyết và thực tiễn, cụ thể:

  • Nguồn dữ liệu: Bao gồm dữ liệu sơ cấp thu thập qua khảo sát, phỏng vấn cán bộ quản lý, nhân viên y tế tại các cơ sở hành nghề y, dược tư nhân trên địa bàn thành phố Huế; dữ liệu thứ cấp từ các báo cáo của Sở Y tế, Phòng Y tế thành phố Huế, các văn bản pháp luật liên quan và các công trình nghiên cứu trước đó.

  • Phương pháp phân tích: Sử dụng phương pháp thống kê toán học để xử lý số liệu thu thập được, chủ yếu dựa trên phần mềm Excel, tính toán tỷ lệ phần trăm để đánh giá mức độ thực hiện các nội dung quản lý. Phân tích định tính được áp dụng để đánh giá các yếu tố ảnh hưởng và đề xuất giải pháp.

  • Cỡ mẫu và chọn mẫu: Khảo sát được thực hiện với số lượng cán bộ, công chức, viên chức quản lý nhà nước về hành nghề y, dược tư nhân tại các cơ quan quản lý và các cơ sở y tế tư nhân trên địa bàn thành phố Huế. Phương pháp chọn mẫu theo phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên có chủ đích nhằm đảm bảo tính đại diện cho các nhóm đối tượng nghiên cứu.

  • Timeline nghiên cứu: Nghiên cứu tập trung phân tích dữ liệu trong giai đoạn 2017-2021, đồng thời đề xuất các giải pháp phát triển và hoàn thiện công tác quản lý đến năm 2030.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Tăng trưởng số lượng cơ sở hành nghề y, dược tư nhân: Trong giai đoạn 2017-2021, số lượng cơ sở hành nghề y, dược tư nhân tại thành phố Huế tăng khoảng 20%, góp phần giảm tải cho hệ thống y tế công lập. Tuy nhiên, tỷ lệ cơ sở hoạt động không có giấy phép vẫn còn ở mức khoảng 7,6% năm 2021, giảm đáng kể so với 35% năm 2017.

  2. Công tác cấp, thu hồi giấy phép và chứng chỉ hành nghề: Việc cấp giấy phép và chứng chỉ hành nghề được thực hiện theo đúng quy định pháp luật với tỷ lệ hồ sơ được duyệt đạt trên 90%. Tuy nhiên, công tác thu hồi giấy phép đối với các cơ sở vi phạm còn chậm, dẫn đến tồn tại các cơ sở hoạt động không đúng quy định.

  3. Hoạt động thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm: Thanh tra, kiểm tra được tổ chức định kỳ và đột xuất, nhưng chưa thường xuyên và liên tục. Số vụ xử phạt vi phạm hành chính liên quan đến hành nghề y, dược tư nhân tăng khoảng 15% so với giai đoạn trước, cho thấy sự quan tâm hơn của các cơ quan quản lý nhưng vẫn còn nhiều vi phạm chưa được xử lý kịp thời.

  4. Nhận thức và năng lực của đội ngũ cán bộ quản lý: Khoảng 70% cán bộ quản lý được khảo sát đánh giá có trình độ chuyên môn phù hợp, tuy nhiên chỉ khoảng 55% tham gia các khóa đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực trong 5 năm qua. Điều này ảnh hưởng đến hiệu quả thực thi công vụ và quản lý nhà nước.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân của những tồn tại trên chủ yếu do hệ thống pháp luật còn chưa đồng bộ, thiếu hướng dẫn cụ thể và sự phối hợp chưa chặt chẽ giữa các cơ quan quản lý. So với các địa phương như thành phố Vinh (Nghệ An) và Đồng Hới (Quảng Bình), nơi có công tác thanh tra, kiểm tra thường xuyên và xử lý nghiêm minh vi phạm, thành phố Huế còn có thể học hỏi để nâng cao hiệu quả quản lý.

Việc tăng cường tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho các cơ sở hành nghề và người dân được đánh giá là yếu tố then chốt giúp nâng cao nhận thức, giảm thiểu vi phạm. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ thể hiện tỷ lệ cơ sở không giấy phép qua các năm, bảng thống kê số vụ xử phạt vi phạm hành chính và biểu đồ đánh giá năng lực cán bộ quản lý để minh họa rõ nét hơn các kết quả nghiên cứu.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Hoàn thiện hệ thống văn bản pháp luật và hướng dẫn thi hành: Ban hành các văn bản quy phạm pháp luật cụ thể, chi tiết hơn về quản lý hành nghề y, dược tư nhân, đồng thời cập nhật, sửa đổi các quy định hiện hành để phù hợp với thực tiễn phát triển. Chủ thể thực hiện: UBND tỉnh, Sở Y tế; Thời gian: 2024-2026.

  2. Nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ quản lý: Tổ chức các khóa đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ và kỹ năng quản lý nhà nước cho cán bộ, công chức làm công tác quản lý hành nghề y, dược tư nhân. Chủ thể thực hiện: Sở Y tế phối hợp Học viện Hành chính Quốc gia; Thời gian: 2024-2025.

  3. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm: Thiết lập kế hoạch thanh tra định kỳ và đột xuất, phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng để xử lý nghiêm các vi phạm, đảm bảo tính răn đe và công bằng trong quản lý. Chủ thể thực hiện: Sở Y tế, Phòng Y tế thành phố Huế; Thời gian: liên tục từ 2024.

  4. Đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến pháp luật và nâng cao nhận thức cộng đồng: Triển khai các chương trình tuyên truyền rộng rãi đến các cơ sở hành nghề và người dân về quyền lợi, trách nhiệm và các quy định pháp luật liên quan đến hành nghề y, dược tư nhân. Chủ thể thực hiện: UBND thành phố Huế, Sở Y tế; Thời gian: 2024-2027.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Cán bộ quản lý nhà nước về y tế: Luận văn cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn giúp nâng cao hiệu quả công tác quản lý hành nghề y, dược tư nhân, hỗ trợ xây dựng chính sách và kế hoạch quản lý phù hợp.

  2. Nhà nghiên cứu và học viên chuyên ngành quản lý công, y tế công cộng: Tài liệu tham khảo quý giá về mô hình quản lý nhà nước trong lĩnh vực y tế tư nhân, phương pháp nghiên cứu và phân tích thực trạng quản lý.

  3. Lãnh đạo và quản lý các cơ sở y tế tư nhân: Hiểu rõ các quy định pháp luật, trách nhiệm và quyền lợi trong hoạt động hành nghề, từ đó nâng cao chất lượng dịch vụ và tuân thủ pháp luật.

  4. Cơ quan ban ngành liên quan đến công tác thanh tra, kiểm tra: Cung cấp thông tin về thực trạng vi phạm, các khó khăn trong công tác quản lý, giúp đề xuất các biện pháp kiểm soát hiệu quả hơn.

Câu hỏi thường gặp

  1. Quản lý nhà nước về hành nghề y, dược tư nhân là gì?
    Quản lý nhà nước về hành nghề y, dược tư nhân là hoạt động của các cơ quan nhà nước nhằm kiểm soát, giám sát và điều chỉnh các hoạt động khám chữa bệnh, kinh doanh dược phẩm do tư nhân thực hiện, đảm bảo tuân thủ pháp luật và bảo vệ quyền lợi người dân.

  2. Tại sao cần phải cấp chứng chỉ hành nghề và giấy phép hoạt động?
    Chứng chỉ hành nghề và giấy phép hoạt động là điều kiện bắt buộc để cá nhân, tổ chức được phép hành nghề y, dược tư nhân, nhằm đảm bảo năng lực chuyên môn, an toàn cho người bệnh và tuân thủ quy định pháp luật.

  3. Các hình thức thanh tra, kiểm tra trong quản lý hành nghề y, dược tư nhân gồm những gì?
    Thanh tra, kiểm tra có thể là định kỳ, đột xuất, kiểm tra từ trên xuống hoặc kiểm tra chéo giữa các bộ phận nhằm phát hiện vi phạm, xử lý kịp thời và nâng cao hiệu quả quản lý.

  4. Những khó khăn chính trong công tác quản lý hành nghề y, dược tư nhân hiện nay là gì?
    Khó khăn gồm hệ thống pháp luật chưa đồng bộ, thiếu hướng dẫn cụ thể, nguồn nhân lực quản lý hạn chế, sự phối hợp giữa các cơ quan chưa chặt chẽ và nhận thức của người hành nghề còn hạn chế.

  5. Làm thế nào để nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về hành nghề y, dược tư nhân?
    Cần hoàn thiện pháp luật, nâng cao năng lực cán bộ quản lý, tăng cường thanh tra kiểm tra, xử lý nghiêm vi phạm và đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến pháp luật đến các cơ sở hành nghề và cộng đồng.

Kết luận

  • Luận văn đã làm rõ thực trạng quản lý nhà nước về hành nghề y, dược tư nhân tại thành phố Huế trong giai đoạn 2017-2021, chỉ ra những thành tựu và hạn chế còn tồn tại.
  • Đã phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến công tác quản lý, bao gồm pháp luật, nguồn nhân lực, trang thiết bị, nhận thức người hành nghề và sự phối hợp giữa các cơ quan.
  • Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, tập trung vào hoàn thiện pháp luật, nâng cao năng lực cán bộ, tăng cường thanh tra kiểm tra và tuyên truyền pháp luật.
  • Nghiên cứu có ý nghĩa thực tiễn và lý luận, góp phần hỗ trợ các nhà quản lý, cơ sở y tế tư nhân và các cơ quan chức năng trong việc phát triển hệ thống y tế ngoài công lập bền vững.
  • Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các giải pháp đề xuất, theo dõi đánh giá hiệu quả và điều chỉnh chính sách phù hợp nhằm đạt mục tiêu phát triển y tế tư nhân đến năm 2030.

Kêu gọi hành động: Các cơ quan quản lý và các bên liên quan cần phối hợp chặt chẽ, triển khai đồng bộ các giải pháp để nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về hành nghề y, dược tư nhân, góp phần bảo vệ sức khỏe cộng đồng và phát triển bền vững ngành y tế tại thành phố Huế.