Tổng quan nghiên cứu

Ngành du lịch là một trong những ngành kinh tế mũi nhọn của Việt Nam, đóng góp quan trọng vào tăng trưởng kinh tế và phát triển xã hội. Tỉnh Thừa Thiên Huế, với vị trí địa lý thuận lợi, tài nguyên thiên nhiên đa dạng và di sản văn hóa phong phú, được xem là điểm đến hấp dẫn trong khu vực miền Trung. Tuy nhiên, đại dịch Covid-19 đã gây ra tác động tiêu cực nghiêm trọng đến hoạt động du lịch toàn cầu và địa phương, trong đó Thừa Thiên Huế không phải là ngoại lệ. Theo báo cáo của Sở Du lịch tỉnh, năm 2021, lượng khách du lịch nội địa đến tỉnh chỉ đạt khoảng 691.571 lượt, giảm gần 60% so với năm 2020, trong khi khách quốc tế giảm tới 96%, chỉ còn 22.735 lượt. Doanh thu ngành du lịch cũng giảm hơn 69%, chỉ đạt 1.177 tỷ đồng.

Mục tiêu nghiên cứu của luận văn là đánh giá thực trạng quản lý nhà nước về du lịch trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế trong bối cảnh sau dịch Covid-19, từ đó đề xuất các giải pháp nhằm khắc phục ảnh hưởng của dịch bệnh, thúc đẩy phát triển du lịch nhanh, hiệu quả và bền vững. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào giai đoạn 2017-2022, với trọng tâm phân tích số liệu từ cuối năm 2021 đến nay, trên toàn bộ địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế.

Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc cung cấp cơ sở khoa học cho các nhà quản lý địa phương trong việc xây dựng chính sách, quy hoạch và tổ chức thực hiện quản lý nhà nước về du lịch phù hợp với tình hình mới, góp phần phục hồi và phát triển ngành du lịch, đồng thời nâng cao giá trị kinh tế - xã hội của tỉnh.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình quản lý nhà nước về du lịch, bao gồm:

  • Lý thuyết quản lý nhà nước về du lịch: Quản lý nhà nước được hiểu là sự tác động có tổ chức, có định hướng và bằng pháp quyền của Nhà nước lên các hoạt động du lịch nhằm khai thác hiệu quả tài nguyên thiên nhiên và nhân văn, đồng thời bảo tồn bản sắc văn hóa và bảo vệ môi trường. Khái niệm này được phát triển dựa trên các quan điểm của các chuyên gia trong lĩnh vực quản lý công và du lịch.

  • Mô hình phát triển du lịch bền vững: Tập trung vào việc cân bằng giữa phát triển kinh tế, bảo tồn văn hóa và bảo vệ môi trường, đảm bảo sự phát triển lâu dài của ngành du lịch.

  • Khái niệm sản phẩm du lịch: Sản phẩm du lịch là sự kết hợp của các yếu tố vật thể và phi vật thể như tài nguyên du lịch, dịch vụ lưu trú, ăn uống, vận chuyển và các hoạt động trải nghiệm, nhằm thỏa mãn nhu cầu của khách tham quan.

Các khái niệm chính được sử dụng trong nghiên cứu gồm: quản lý nhà nước về du lịch, sản phẩm du lịch, đại dịch Covid-19, phát triển du lịch bền vững, và các loại hình du lịch phổ biến.

Phương pháp nghiên cứu

Luận văn sử dụng phương pháp nghiên cứu kết hợp giữa nghiên cứu tài liệu và khảo sát thực địa:

  • Nguồn dữ liệu: Số liệu thống kê từ Sở Du lịch Thừa Thiên Huế, Tổng cục Du lịch Việt Nam, các văn bản pháp luật liên quan như Luật Du lịch 2017, các nghị quyết của Chính phủ và các báo cáo chuyên ngành. Ngoài ra, dữ liệu khảo sát thực địa được thu thập tại các điểm du lịch văn hóa, lịch sử trên địa bàn tỉnh.

  • Phương pháp phân tích: Phân tích định lượng số liệu thống kê về lượng khách, doanh thu, cơ sở vật chất du lịch; phân tích định tính các chính sách, quy hoạch, hoạt động quản lý nhà nước; so sánh kinh nghiệm quản lý nhà nước về du lịch của các tỉnh thành như Đà Nẵng, Quảng Nam để rút ra bài học áp dụng cho Thừa Thiên Huế.

  • Cỡ mẫu và chọn mẫu: Khảo sát thực địa được tiến hành tại các điểm du lịch trọng điểm của tỉnh, lựa chọn mẫu đại diện cho các nhóm đối tượng liên quan như cán bộ quản lý, doanh nghiệp du lịch và khách du lịch nhằm đảm bảo tính khách quan và toàn diện.

  • Timeline nghiên cứu: Nghiên cứu tập trung vào giai đoạn 2017-2022, đặc biệt chú trọng phân tích tác động của đại dịch Covid-19 từ năm 2020 đến cuối năm 2022 và các biện pháp phục hồi trong bối cảnh sau dịch.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Tác động nghiêm trọng của đại dịch Covid-19 đến ngành du lịch Thừa Thiên Huế: Năm 2020, tổng lượt khách du lịch giảm hơn 65% so với năm 2019, doanh thu giảm 66%. Năm 2021, lượng khách nội địa chỉ đạt khoảng 691.571 lượt, giảm gần 60% so với năm trước, khách quốc tế giảm 96%, doanh thu chỉ đạt 1.177 tỷ đồng, giảm hơn 69% so với năm 2020.

  2. Phục hồi tích cực trong năm 2022: Trong 9 tháng đầu năm 2022, lượng khách du lịch đạt gần 1.994.000 lượt, tăng gần 139% so với cùng kỳ năm trước; khách quốc tế đạt 102.207 lượt, tăng 444%. Doanh thu du lịch ước đạt 4.533 tỷ đồng, gần bằng mức trước dịch.

  3. Cơ sở vật chất du lịch phát triển đồng bộ nhưng còn hạn chế về chất lượng cao cấp: Tỉnh có 883 cơ sở lưu trú với 13.540 phòng, trong đó khách sạn 3-5 sao chỉ có 26 cơ sở với 3.321 phòng, chưa đáp ứng đủ nhu cầu vào mùa cao điểm, gây khó khăn trong cạnh tranh với các địa phương khác.

  4. Công tác quản lý nhà nước về du lịch có nhiều điểm mạnh nhưng còn tồn tại hạn chế: Tỉnh đã xây dựng quy hoạch, kế hoạch phát triển du lịch, ban hành các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp và người lao động, đẩy mạnh quảng bá xúc tiến du lịch. Tuy nhiên, công tác phối hợp liên ngành, quản lý tài nguyên du lịch và bảo vệ môi trường còn chưa đồng bộ, nguồn nhân lực chất lượng cao còn thiếu.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân chính của sự suy giảm hoạt động du lịch là do các biện pháp giãn cách xã hội, hạn chế đi lại và đóng cửa biên giới nhằm kiểm soát dịch bệnh. So với các tỉnh như Đà Nẵng và Quảng Nam, Thừa Thiên Huế có lợi thế về di sản văn hóa và cảnh quan thiên nhiên nhưng chưa khai thác tối đa tiềm năng này do hạn chế về cơ sở hạ tầng và sản phẩm du lịch đa dạng.

Việc phục hồi nhanh trong năm 2022 cho thấy hiệu quả của các chính sách kích cầu, quảng bá và nâng cao nhận thức phòng chống dịch trong cộng đồng. Tuy nhiên, để phát triển bền vững, tỉnh cần tập trung hoàn thiện hệ thống quản lý nhà nước, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và đa dạng hóa sản phẩm du lịch. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ tăng trưởng lượt khách và doanh thu giai đoạn 2017-2022, bảng so sánh các chỉ tiêu quản lý nhà nước giữa các tỉnh miền Trung.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Hoàn thiện quy hoạch và chính sách phát triển du lịch bền vững: Xây dựng chiến lược phát triển du lịch dài hạn, đa dạng hóa sản phẩm du lịch đặc trưng phù hợp với tiềm năng văn hóa và thiên nhiên của tỉnh. Thời gian thực hiện: 2024-2026. Chủ thể: UBND tỉnh, Sở Du lịch.

  2. Đầu tư đồng bộ cơ sở hạ tầng và nâng cao chất lượng dịch vụ lưu trú: Tăng cường phát triển khách sạn cao cấp, cải thiện giao thông và các tiện ích phục vụ du khách. Thời gian: 2024-2025. Chủ thể: Sở Xây dựng, Sở Du lịch, doanh nghiệp.

  3. Tăng cường công tác quảng bá, xúc tiến du lịch và phát triển thị trường khách nội địa, quốc tế: Sử dụng các kênh truyền thông hiện đại, hợp tác với các địa phương lân cận để xây dựng tour tuyến liên kết. Thời gian: liên tục từ 2024. Chủ thể: Trung tâm Xúc tiến Du lịch, Sở Du lịch.

  4. Nâng cao năng lực quản lý nhà nước và phát triển nguồn nhân lực du lịch: Tổ chức đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng quản lý, nghiệp vụ du lịch cho cán bộ và lao động ngành du lịch. Thời gian: 2024-2025. Chủ thể: Sở Nội vụ, Sở Du lịch, các trường đào tạo.

  5. Tăng cường quản lý, bảo vệ tài nguyên du lịch và môi trường: Thiết lập hệ thống giám sát, kiểm tra, xử lý vi phạm trong hoạt động du lịch, đồng thời phát triển du lịch sinh thái, cộng đồng. Thời gian: 2024-2026. Chủ thể: Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Du lịch.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Các nhà quản lý nhà nước địa phương: Luận văn cung cấp cơ sở khoa học và thực tiễn để xây dựng chính sách, quy hoạch phát triển du lịch phù hợp với điều kiện địa phương, đặc biệt trong bối cảnh hậu Covid-19.

  2. Doanh nghiệp và nhà đầu tư ngành du lịch: Thông tin về thực trạng cơ sở vật chất, thị trường khách và các giải pháp phát triển giúp doanh nghiệp định hướng đầu tư hiệu quả, nâng cao năng lực cạnh tranh.

  3. Các nhà nghiên cứu và sinh viên chuyên ngành quản lý công, du lịch: Luận văn là tài liệu tham khảo quý giá về lý luận quản lý nhà nước về du lịch, phương pháp nghiên cứu và phân tích thực trạng ngành du lịch trong điều kiện đặc thù.

  4. Cơ quan xúc tiến và phát triển du lịch: Các tổ chức này có thể sử dụng kết quả nghiên cứu để thiết kế các chương trình quảng bá, xúc tiến phù hợp với xu hướng thị trường và nhu cầu khách hàng.

Câu hỏi thường gặp

  1. Quản lý nhà nước về du lịch là gì?
    Quản lý nhà nước về du lịch là sự tác động có tổ chức và bằng quyền lực của Nhà nước nhằm điều chỉnh, định hướng hoạt động du lịch phát triển bền vững, bảo tồn giá trị văn hóa và tài nguyên thiên nhiên.

  2. Đại dịch Covid-19 ảnh hưởng thế nào đến du lịch Thừa Thiên Huế?
    Dịch bệnh làm giảm hơn 60% lượng khách và doanh thu du lịch trong năm 2020-2021, nhiều doanh nghiệp phải tạm ngừng hoạt động, lao động ngành du lịch bị thất nghiệp.

  3. Các giải pháp phục hồi du lịch sau dịch được đề xuất là gì?
    Bao gồm hoàn thiện quy hoạch, đầu tư cơ sở hạ tầng, đa dạng hóa sản phẩm, nâng cao năng lực quản lý và nhân lực, tăng cường quảng bá xúc tiến và bảo vệ môi trường.

  4. Tại sao cần đa dạng hóa sản phẩm du lịch?
    Đa dạng sản phẩm giúp thu hút nhiều nhóm khách khác nhau, tăng sức cạnh tranh và giảm rủi ro phụ thuộc vào một loại hình du lịch duy nhất.

  5. Vai trò của nguồn nhân lực trong phát triển du lịch là gì?
    Nguồn nhân lực chất lượng cao đảm bảo dịch vụ chuyên nghiệp, nâng cao trải nghiệm khách hàng và hiệu quả quản lý, góp phần phát triển ngành du lịch bền vững.

Kết luận

  • Đại dịch Covid-19 đã gây tác động nghiêm trọng đến ngành du lịch Thừa Thiên Huế, làm giảm mạnh lượng khách và doanh thu trong giai đoạn 2020-2021.
  • Năm 2022 đánh dấu sự phục hồi tích cực với lượng khách và doanh thu tăng trưởng mạnh, cho thấy hiệu quả của các chính sách kích cầu và phòng chống dịch.
  • Cơ sở vật chất du lịch phát triển đồng bộ nhưng còn thiếu hụt về khách sạn cao cấp và sản phẩm đa dạng, ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh.
  • Công tác quản lý nhà nước đã có nhiều tiến bộ nhưng cần tiếp tục hoàn thiện về quy hoạch, chính sách, nguồn nhân lực và bảo vệ tài nguyên du lịch.
  • Các giải pháp đề xuất tập trung vào hoàn thiện quy hoạch, đầu tư hạ tầng, nâng cao năng lực quản lý, phát triển nhân lực và quảng bá xúc tiến nhằm thúc đẩy phát triển du lịch bền vững trong giai đoạn hậu Covid-19.

Luận văn hy vọng sẽ là tài liệu tham khảo hữu ích cho các nhà quản lý, doanh nghiệp và nhà nghiên cứu trong việc phát triển ngành du lịch Thừa Thiên Huế một cách hiệu quả và bền vững. Các bước tiếp theo cần tập trung vào triển khai các giải pháp đề xuất và theo dõi đánh giá kết quả thực hiện để điều chỉnh kịp thời.