Quản Lý Chi Ngân Sách Nhà Nước Tại Huyện Ba Bể, Tỉnh Bắc Kạn

• Tác giả: Nguyễn Lê Minh Hằng
• Người hướng dẫn: PGS.TS Trần Đình Tuấn
• Trường học: Đại học Thái Nguyên
• Chuyên ngành: Quản lý kinh tế
• Đề tài: Quản Lý Chi Ngân Sách Nhà Nước Tại Huyện Ba Bể, Tỉnh Bắc Kạn
• Loại tài liệu: Luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2020
• Địa điểm: Thái Nguyên

Mục lục chi tiết

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC CẤP HUYỆN
• 1.1. Cơ sở lý luận về quản lý chi ngân sách nhà nước cấp huyện
• 1.2. Ngân sách nhà nước
• 1.3. Chi ngân sách nhà nước
• 1.4. Đặc điểm chi ngân sách nhà nước
• 1.5. Vai trò của chi ngân sách nhà nước
• 2. CHƯƠNG 2: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Các câu hỏi nghiên cứu
• 2.2. Phương pháp nghiên cứu đề tài
• 2.3. Phương pháp thu thập thông tin
• 2.4. Phương pháp xử lý thông tin
• 2.5. Phương pháp phân tích thông tin
• 2.6. Hệ thống chỉ tiêu nghiên cứu
• 2.6.1. Nhóm chỉ tiêu đánh giá hiện trạng của địa phương
• 2.6.2. Nhóm chỉ tiêu phản ánh hoạt động quản lý chi ngân sách địa phương
• 3. CHƯƠNG 3: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC TẠI HUYỆN BA BỂ, TỈNH BẮC KẠN
• 3.1. Khái quát chung về huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn
• 3.1.1. Điều kiện tự nhiên
• 3.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội
• 3.1.3. Những thuận lợi và khó khăn của huyện Ba Bể trong quản lý chi Ngân sách nhà nước
• 3.2. Thực trạng công tác quản lý chi ngân sách nhà nước huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn
• 3.2.1. Giới thiệu về đơn vị tham mưu quản lý chi ngân sách ngân sách huyện Ba Bể
• 3.2.2. Quản lý công tác lập dự toán chi ngân sách nhà nước
• 3.2.3. Quản lý công tác chấp hành dự toán chi ngân sách nhà nước
• 3.2.4. Quản lý quyết toán chi ngân sách nhà nước huyện Ba Bể
• 3.2.5. Công tác thanh tra, kiểm tra quá trình quản lý và sử dụng ngân sách nhà nước tại huyện Ba Bể
• 3.3. Đánh giá các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý chi ngân sách nhà nước huyện Ba Bể
• 3.3.1. Các yếu tố khách quan
• 3.3.2. Các yếu tố chủ quan
• 3.4. Đánh giá chung về thực trạng công tác quản lý chi ngân sách nhà nước ở huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn
• 3.4.1. Những kết quả đạt được
• 3.4.2. Những hạn chế và nguyên nhân của hạn chế trong quản lý chi ngân sách nhà nước ở huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn
• 4. CHƯƠNG 4: GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG QUẢN LÝ CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC TẠI HUYỆN BA BỂ, TỈNH BẮC KẠN
• 4.1. Định hướng và mục tiêu tăng cường công tác quản lý chi ngân sách huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn
• 4.1.1. Định hướng tăng cường quản lý chi NSNN huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn
• 4.1.2. Mục tiêu tăng cường công tác quản lý chi NSNN huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn
• 4.2. Một số giải pháp nhằm tăng cường quản lý chi ngân sách nhà nước ở huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn
• 4.2.1. Hoàn thiện công tác lập kế hoạch, xây dựng dự toán ngân sách nhà nước
• 4.2.2. Tăng cường công tác quản lý chi ngân sách nhà nước
• 4.2.3. Hoàn thiện công tác kế toán, quyết toán ngân sách
• 4.2.4. Đổi mới công tác kiểm tra, thanh tra, kiểm toán và giám sát tài chính
• 4.2.5. Chú trọng công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ quản lý ngân sách nhà nước
• 4.2.6. Đối với Chính phủ, Bộ Tài chính
• 4.2.7. Kiến nghị với UBND tỉnh Bắc Kạn
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

Tóm tắt

I. Tổng Quan Về Quản Lý Chi Ngân Sách Nhà Nước Huyện Ba Bể

Ngân sách nhà nước (NSNN) đóng vai trò huyết mạch trong nền kinh tế, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội bền vững. Quản lý chi ngân sách nhà nước huyện Ba Bể hiệu quả là yếu tố then chốt để đạt được các mục tiêu phát triển. Chi ngân sách không chỉ duy trì bộ máy hành chính mà còn xây dựng cơ sở hạ tầng cho tăng trưởng kinh tế. Do đó, việc quản lý chi NSNN tiết kiệm và hiệu quả là ưu tiên hàng đầu. Theo Luật Ngân sách nhà nước Việt Nam năm 2015, NSNN là toàn bộ các khoản thu, chi của Nhà nước được dự toán và thực hiện trong một khoảng thời gian nhất định. Ngân sách địa phương bao gồm các khoản thu ngân sách nhà nước phân cấp cho cấp địa phương hưởng, thu bổ sung từ ngân sách trung ương và các khoản chi ngân sách nhà nước thuộc nhiệm vụ chi của cấp địa phương.

1.1. Khái Niệm và Vai Trò của Ngân Sách Nhà Nước Cấp Huyện

Ngân sách cấp huyện đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo chính quyền cấp huyện thực hiện các chức năng quản lý kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh tại địa phương. Việc quản lý và điều hành chi NSNN cấp huyện hiệu quả sẽ góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương, tạo đà cho sản xuất phát triển, giải quyết việc làm, đảm bảo an sinh xã hội và giữ gìn an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn. UBND huyện Ba Bể có trách nhiệm điều hành ngân sách này.

1.2. Đặc Điểm và Nguyên Tắc Quản Lý Chi Ngân Sách Nhà Nước

Chi ngân sách nhà nước luôn gắn liền với bộ máy nhà nước và các nhiệm vụ kinh tế, chính trị, xã hội mà Nhà nước đảm nhiệm. Nội dung chi ngân sách do chính quyền các cấp đảm nhận theo quy định hoặc phân cấp quản lý NSNN. Các cấp của cơ quan quyền lực nhà nước là chủ thể duy nhất quyết định cơ cấu, nội dung, mức độ của các khoản chi NSNN, thể hiện ý chí nguyện vọng của nhân dân. Các khoản chi NSNN mang tính không hoàn trả hoặc hoàn trả không trực tiếp và thể hiện ở chỗ không phải mọi khoản thu đều được hoàn lại dưới hình thức chi tiêu công.

II. Thách Thức Trong Quản Lý Chi Ngân Sách Huyện Ba Bể

Mặc dù công tác quản lý, điều hành chi NSNN huyện Ba Bể đã có những đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế - xã hội, vẫn còn tồn tại một số hạn chế. Việc phân bổ vốn đầu tư còn dàn trải, hiệu quả thấp. Chi thường xuyên thường vượt dự toán. Các quy định về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí chưa được chấp hành nghiêm túc. Việc thực hiện cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm đối với các đơn vị hành chính sự nghiệp chưa thực sự phát huy hiệu quả. Trình độ, năng lực của cán bộ làm công tác tài chính còn yếu. Sự phối hợp giữa phòng TC-KH và KBNN trong hệ thống tài chính ở địa phương chưa đồng bộ.

2.1. Thực Trạng Phân Bổ và Sử Dụng Ngân Sách Nhà Nước Hiện Nay

Thực tế cho thấy, việc phân bổ ngân sách nhà nước đôi khi còn mang tính cào bằng, chưa thực sự ưu tiên cho các dự án trọng điểm, có tính lan tỏa cao. Việc sử dụng ngân sách ở một số đơn vị còn lãng phí, kém hiệu quả, chưa tuân thủ đúng quy định của pháp luật. Điều này đòi hỏi cần có sự chấn chỉnh, siết chặt kỷ luật tài chính, nâng cao trách nhiệm của người đứng đầu.

2.2. Yếu Tố Chủ Quan và Khách Quan Ảnh Hưởng Đến Quản Lý Chi

Các yếu tố khách quan như biến động kinh tế, thiên tai, dịch bệnh có thể ảnh hưởng đến nguồn thu ngân sách và gây áp lực lên chi ngân sách. Các yếu tố chủ quan như năng lực quản lý, trình độ chuyên môn của cán bộ, cơ chế chính sách chưa hoàn thiện cũng là những thách thức không nhỏ. Cần có giải pháp đồng bộ để khắc phục những hạn chế này.

2.3. Vấn Đề Kiểm Soát Chi Ngân Sách và Chống Lãng Phí Tham Nhũng

Công tác kiểm soát chi ngân sách chưa thực sự hiệu quả, còn nhiều kẽ hở để xảy ra tình trạng lãng phí, tham nhũng. Cần tăng cường thanh tra, kiểm tra, giám sát việc sử dụng ngân sách, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm. Đồng thời, cần công khai, minh bạch thông tin về ngân sách để người dân tham gia giám sát.

III. Giải Pháp Hoàn Thiện Lập Dự Toán Chi Ngân Sách Huyện Ba Bể

Để nâng cao hiệu quả quản lý chi ngân sách nhà nước, cần hoàn thiện công tác lập kế hoạch, xây dựng dự toán ngân sách. Dự toán phải sát với thực tế, đảm bảo tính khả thi và phù hợp với mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của huyện. Cần xác định rõ các nhiệm vụ chi ưu tiên, tránh dàn trải, lãng phí. Đồng thời, cần tăng cường sự tham gia của các cấp, các ngành và người dân vào quá trình lập dự toán.

3.1. Nâng Cao Chất Lượng Dự Báo và Phân Tích Kinh Tế Xã Hội

Dự báo và phân tích kinh tế - xã hội chính xác là cơ sở quan trọng để lập dự toán ngân sách sát với thực tế. Cần đầu tư nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ làm công tác dự báo, phân tích. Đồng thời, cần thu thập đầy đủ thông tin, dữ liệu để phục vụ công tác này.

3.2. Xác Định Rõ Các Nhiệm Vụ Chi Ưu Tiên và Tránh Dàn Trải

Cần xác định rõ các nhiệm vụ chi ưu tiên, tập trung nguồn lực cho các dự án trọng điểm, có tính lan tỏa cao. Tránh tình trạng dàn trải, đầu tư nhiều dự án nhỏ lẻ, kém hiệu quả. Cần có tiêu chí rõ ràng để lựa chọn các dự án ưu tiên.

3.3. Tăng Cường Sự Tham Gia Của Các Cấp Ngành và Người Dân

Cần tăng cường sự tham gia của các cấp, các ngành và người dân vào quá trình lập dự toán ngân sách. Điều này giúp đảm bảo tính công khai, minh bạch và phù hợp với nguyện vọng của người dân. Cần có cơ chế để người dân tham gia đóng góp ý kiến và giám sát việc sử dụng ngân sách.

IV. Tăng Cường Quản Lý Chấp Hành Chi Ngân Sách Nhà Nước

Quản lý công tác chấp hành dự toán chi ngân sách nhà nước là khâu then chốt để đảm bảo sử dụng ngân sách hiệu quả. Cần tăng cường kiểm soát chi, đảm bảo chi đúng mục đích, đúng định mức, tiêu chuẩn. Đồng thời, cần đẩy mạnh thực hiện cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm đối với các đơn vị hành chính sự nghiệp. Cần có chế tài xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.

4.1. Kiểm Soát Chi Ngân Sách Chặt Chẽ Đúng Mục Đích và Tiêu Chuẩn

Cần tăng cường kiểm soát chi ngân sách, đảm bảo chi đúng mục đích, đúng định mức, tiêu chuẩn. Cần có quy trình kiểm soát chi chặt chẽ, từ khâu lập hồ sơ, thẩm định đến khâu thanh toán. Đồng thời, cần tăng cường kiểm tra, giám sát việc sử dụng ngân sách sau khi chi.

4.2. Đẩy Mạnh Cơ Chế Tự Chủ Tự Chịu Trách Nhiệm Đơn Vị

Cần đẩy mạnh thực hiện cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm đối với các đơn vị hành chính sự nghiệp. Điều này giúp các đơn vị chủ động hơn trong việc sử dụng ngân sách, nâng cao hiệu quả hoạt động. Đồng thời, cần tăng cường trách nhiệm giải trình của các đơn vị.

4.3. Xử Lý Nghiêm Các Trường Hợp Vi Phạm Quy Định Về Chi Tiêu

Cần có chế tài xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm quy định về chi tiêu ngân sách. Điều này giúp tăng cường kỷ luật tài chính, ngăn ngừa tình trạng lãng phí, tham nhũng. Cần công khai thông tin về các trường hợp vi phạm để răn đe.

V. Hoàn Thiện Quyết Toán Ngân Sách và Kiểm Tra Thanh Tra

Hoàn thiện công tác kế toán, quyết toán ngân sách là yêu cầu quan trọng để đánh giá hiệu quả sử dụng ngân sách. Cần đảm bảo tính chính xác, trung thực, kịp thời của thông tin kế toán, quyết toán. Đồng thời, cần đổi mới công tác kiểm tra, thanh tra, kiểm toán và giám sát tài chính, tăng cường tính độc lập, khách quan, chuyên nghiệp.

5.1. Đảm Bảo Tính Chính Xác Trung Thực Của Thông Tin Kế Toán

Cần đảm bảo tính chính xác, trung thực, kịp thời của thông tin kế toán, quyết toán. Cần có quy trình kế toán chặt chẽ, tuân thủ đúng quy định của pháp luật. Đồng thời, cần nâng cao trình độ chuyên môn của đội ngũ cán bộ làm công tác kế toán.

5.2. Đổi Mới Công Tác Kiểm Tra Thanh Tra và Giám Sát Tài Chính

Cần đổi mới công tác kiểm tra, thanh tra, kiểm toán và giám sát tài chính, tăng cường tính độc lập, khách quan, chuyên nghiệp. Cần tập trung kiểm tra, thanh tra các lĩnh vực có nguy cơ tham nhũng cao. Đồng thời, cần tăng cường sự phối hợp giữa các cơ quan kiểm tra, thanh tra.

5.3. Tăng Cường Giám Sát Của HĐND và Cộng Đồng Về Ngân Sách

Cần tăng cường giám sát của HĐND huyện Ba Bể và cộng đồng về ngân sách. Điều này giúp đảm bảo tính công khai, minh bạch và hiệu quả của việc sử dụng ngân sách. Cần có cơ chế để HĐND và cộng đồng tham gia giám sát việc lập dự toán, phân bổ, sử dụng và quyết toán ngân sách.

VI. Nâng Cao Năng Lực Cán Bộ Quản Lý Ngân Sách Nhà Nước

Chú trọng công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ quản lý ngân sách nhà nước là yếu tố then chốt để nâng cao hiệu quả quản lý. Cần có kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng dài hạn, tập trung vào các kiến thức, kỹ năng chuyên môn nghiệp vụ, đạo đức công vụ. Đồng thời, cần có chính sách thu hút, đãi ngộ cán bộ giỏi.

6.1. Xây Dựng Kế Hoạch Đào Tạo Bồi Dưỡng Dài Hạn và Chuyên Sâu

Cần có kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng dài hạn, tập trung vào các kiến thức, kỹ năng chuyên môn nghiệp vụ, đạo đức công vụ. Cần xác định rõ nhu cầu đào tạo, bồi dưỡng của từng vị trí công việc. Đồng thời, cần có chương trình đào tạo, bồi dưỡng phù hợp với từng đối tượng.

6.2. Thu Hút và Đãi Ngộ Cán Bộ Giỏi Trong Lĩnh Vực Tài Chính

Cần có chính sách thu hút, đãi ngộ cán bộ giỏi trong lĩnh vực tài chính. Điều này giúp thu hút được những người có năng lực, trình độ chuyên môn cao về làm việc. Đồng thời, cần tạo môi trường làm việc tốt để cán bộ phát huy được năng lực.

6.3. Tăng Cường Ứng Dụng Công Nghệ Thông Tin Quản Lý Ngân Sách

Cần tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác quản lý ngân sách. Điều này giúp nâng cao hiệu quả, minh bạch và giảm thiểu sai sót. Cần xây dựng hệ thống thông tin ngân sách đồng bộ, hiện đại, kết nối giữa các cấp, các ngành.

Nội dung chính

Tổng quan nghiên cứu

Ngân sách nhà nước (NSNN) đóng vai trò huyết mạch trong phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh và thực hiện chính sách xã hội. Chi ngân sách nhà nước là bộ phận quan trọng cấu thành cán cân ngân sách, không chỉ duy trì bộ máy hành chính mà còn xây dựng cơ sở hạ tầng cho tăng trưởng kinh tế. Tại huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn, công tác quản lý chi NSNN giai đoạn 2017-2019 đã góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội với tốc độ tăng trưởng giá trị sản xuất bình quân 16,81%/năm, GDP bình quân đầu người đạt 18,55 triệu đồng năm 2019. Tuy nhiên, vẫn tồn tại nhiều hạn chế như phân bổ vốn đầu tư dàn trải, chi thường xuyên vượt dự toán, và năng lực cán bộ quản lý còn yếu.

Mục tiêu nghiên cứu nhằm hệ thống hóa lý luận về quản lý chi NSNN cấp huyện, phản ánh thực trạng quản lý chi NSNN tại huyện Ba Bể, đánh giá các yếu tố ảnh hưởng và đề xuất giải pháp tăng cường quản lý chi NSNN giai đoạn 2021-2025. Phạm vi nghiên cứu tập trung tại huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn, trong giai đoạn 2017-2019 về công tác lập dự toán, chấp hành dự toán, quyết toán và thanh tra, kiểm tra chi NSNN.

Nghiên cứu có ý nghĩa khoa học trong việc hệ thống hóa lý luận và thực tiễn quản lý chi NSNN cấp huyện, đồng thời cung cấp cơ sở khoa học cho các giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý ngân sách địa phương. Về thực tiễn, kết quả nghiên cứu hỗ trợ lãnh đạo, điều hành ngân sách, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội huyện Ba Bể và các địa phương có điều kiện tương tự.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình quản lý ngân sách nhà nước, tập trung vào:

• Lý thuyết ngân sách nhà nước: Định nghĩa, vai trò và đặc điểm của NSNN theo Luật NSNN năm 2015, nhấn mạnh tính toàn diện, công khai và hiệu quả trong quản lý ngân sách.
• Lý thuyết quản lý chi ngân sách nhà nước: Quản lý chi NSNN là quá trình tổ chức, giám sát phân phối và sử dụng quỹ tiền tệ tập trung nhằm thực hiện chức năng nhà nước, đảm bảo tiết kiệm và hiệu quả.
• Nguyên tắc quản lý chi NSNN cấp huyện: Bao gồm nguyên tắc đầy đủ, thống nhất, cân đối, công khai và rõ ràng trong quản lý ngân sách.
• Mô hình phân cấp quản lý ngân sách nhà nước: Phân định trách nhiệm, quyền hạn giữa các cấp chính quyền trong quản lý thu - chi ngân sách, tạo điều kiện phát huy tính chủ động và sáng tạo của địa phương.
• Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý chi NSNN: Bao gồm yếu tố khách quan (kinh tế - xã hội, chính sách, cơ chế quản lý, công nghệ) và yếu tố chủ quan (năng lực cán bộ, tổ chức bộ máy, trình độ chuyên môn).

Phương pháp nghiên cứu

• Nguồn dữ liệu: Kết hợp số liệu thứ cấp từ các báo cáo quyết toán ngân sách huyện Ba Bể giai đoạn 2017-2019, các văn bản pháp luật liên quan, tài liệu chuyên ngành và số liệu sơ cấp thu thập qua khảo sát 68 cán bộ quản lý ngân sách và đơn vị thụ hưởng tại huyện Ba Bể.
• Phương pháp thu thập thông tin: Điều tra phỏng vấn trực tiếp với mẫu toàn bộ 68 cán bộ liên quan, sử dụng phiếu điều tra với thang đo Likert để đánh giá các khía cạnh quản lý chi NSNN.
• Phương pháp xử lý thông tin: Tổng hợp, phân loại, sắp xếp số liệu bằng Excel, xây dựng bảng biểu chi tiết.
• Phương pháp phân tích: So sánh thống kê giữa các năm, mô tả thống kê xu hướng phát triển, phân tổ thống kê để phân nhóm chi ngân sách theo đặc điểm quản lý.
• Timeline nghiên cứu: Đánh giá thực trạng giai đoạn 2017-2019, đề xuất giải pháp cho giai đoạn 2021-2025.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Thực trạng lập dự toán chi NSNN: Dự toán chi ngân sách huyện Ba Bể tăng trưởng ổn định với tỷ lệ tăng bình quân khoảng 10% mỗi năm. Tuy nhiên, việc lập dự toán còn tồn tại tình trạng chưa sát thực tế, dẫn đến chi thường xuyên vượt dự toán khoảng 5-7% trong giai đoạn 2017-2019.

2. Chấp hành dự toán chi NSNN: Tỷ lệ hoàn thành dự toán chi ngân sách đạt trung bình 95% so với kế hoạch, trong đó chi đầu tư phát triển chiếm khoảng 40% tổng chi ngân sách. Việc chấp hành dự toán còn hạn chế do thiếu đồng bộ giữa các phòng ban và sự phối hợp chưa hiệu quả giữa cơ quan tài chính và Kho bạc Nhà nước.

3. Công tác quyết toán chi NSNN: Tỷ lệ đơn vị thực hiện quyết toán đúng yêu cầu đạt 85%, trong khi 15% đơn vị còn chậm nộp báo cáo hoặc lập báo cáo không đúng mục lục ngân sách. Thời gian nộp báo cáo quyết toán đúng quy định đạt 80%, phản ánh sự cần thiết nâng cao năng lực kế toán và quản lý tài chính tại các đơn vị.

4. Thanh tra, kiểm tra chi NSNN: Công tác thanh tra, kiểm tra được thực hiện thường xuyên với hơn 90% các đơn vị được kiểm tra trong giai đoạn nghiên cứu. Tuy nhiên, vẫn còn tồn tại các trường hợp chi sai chế độ, vượt dự toán, gây lãng phí ngân sách.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân chính của các hạn chế trên bao gồm năng lực quản lý và trình độ chuyên môn của cán bộ còn yếu, tổ chức bộ máy quản lý chi NSNN chưa đồng bộ, và ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý ngân sách chưa hiệu quả. So với các huyện lân cận như Bạch Thông và Thanh Sơn, huyện Ba Bể còn chậm trong việc thực hiện phân cấp ngân sách và ủy nhiệm thu, dẫn đến nguồn thu ngân sách chưa tối ưu.

Việc chi thường xuyên vượt dự toán phản ánh sự thiếu chặt chẽ trong công tác lập và chấp hành dự toán, đồng thời cho thấy sự cần thiết tăng cường kiểm soát chi tiêu và nâng cao trách nhiệm của các đơn vị sử dụng ngân sách. Các biểu đồ so sánh tỷ lệ hoàn thành dự toán chi và tỷ lệ đơn vị quyết toán đúng hạn qua các năm sẽ minh họa rõ nét xu hướng và hiệu quả quản lý chi NSNN tại huyện.

Kết quả nghiên cứu khẳng định vai trò quan trọng của quản lý chi NSNN trong thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội địa phương, đồng thời chỉ ra các điểm cần cải thiện để nâng cao hiệu quả sử dụng ngân sách, góp phần ổn định chính trị xã hội và phát triển bền vững.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Hoàn thiện công tác lập kế hoạch và dự toán ngân sách: Tăng cường phối hợp giữa các phòng ban trong việc xây dựng dự toán sát thực tế, đảm bảo dự toán chi phù hợp với nguồn thu và nhiệm vụ chính trị. Thời gian thực hiện: 2021-2023. Chủ thể: UBND huyện, Phòng Tài chính - Kế hoạch.

2. Tăng cường quản lý chấp hành dự toán chi ngân sách: Áp dụng các biện pháp kiểm soát chặt chẽ chi tiêu, nâng cao trách nhiệm của thủ trưởng các đơn vị sử dụng ngân sách trong việc tuân thủ dự toán. Thời gian: 2021-2025. Chủ thể: Kho bạc Nhà nước, Phòng Tài chính - Kế hoạch.

3. Hoàn thiện công tác kế toán và quyết toán ngân sách: Đẩy mạnh đào tạo, bồi dưỡng cán bộ kế toán, áp dụng phần mềm quản lý ngân sách hiện đại để nâng cao chất lượng lập báo cáo quyết toán đúng thời hạn và chính xác. Thời gian: 2021-2024. Chủ thể: UBND huyện, các đơn vị dự toán.

4. Đổi mới công tác kiểm tra, thanh tra và giám sát tài chính: Tăng cường kiểm tra định kỳ và đột xuất, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm, đồng thời công khai kết quả kiểm tra để nâng cao tính minh bạch. Thời gian: 2021-2025. Chủ thể: Thanh tra huyện, Sở Tài chính, Kiểm toán Nhà nước.

5. Chú trọng công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ quản lý ngân sách: Tổ chức các khóa đào tạo nâng cao năng lực quản lý tài chính công, kỹ năng ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý ngân sách. Thời gian: liên tục từ 2021. Chủ thể: UBND huyện, Trường Chính trị tỉnh.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Lãnh đạo và cán bộ quản lý ngân sách các cấp: Nghiên cứu giúp nâng cao hiệu quả quản lý chi NSNN, áp dụng các giải pháp thực tiễn phù hợp với điều kiện địa phương.

2. Cán bộ tài chính, kế toán tại các đơn vị sử dụng ngân sách: Hỗ trợ cải thiện kỹ năng lập dự toán, chấp hành dự toán và quyết toán ngân sách đúng quy định.

3. Các nhà nghiên cứu và giảng viên chuyên ngành quản lý kinh tế, tài chính công: Cung cấp tài liệu tham khảo về lý luận và thực tiễn quản lý chi NSNN cấp huyện, phục vụ giảng dạy và nghiên cứu.

4. Cơ quan thanh tra, kiểm toán và các tổ chức giám sát tài chính công: Tham khảo để xây dựng kế hoạch kiểm tra, giám sát hiệu quả công tác quản lý chi ngân sách tại địa phương.

Câu hỏi thường gặp

1. Quản lý chi ngân sách nhà nước là gì?
   Quản lý chi ngân sách nhà nước là quá trình tổ chức, giám sát việc phân phối và sử dụng quỹ tiền tệ tập trung nhằm thực hiện chức năng của Nhà nước, đảm bảo chi tiêu tiết kiệm và hiệu quả theo quy định pháp luật.

2. Tại sao việc lập dự toán chi ngân sách lại quan trọng?
   Lập dự toán chi ngân sách là bước đầu tiên quyết định hiệu quả quản lý chi NSNN, giúp phân bổ nguồn lực hợp lý, tránh chi vượt dự toán và đảm bảo thực hiện các nhiệm vụ chính trị, kinh tế - xã hội.

3. Những yếu tố nào ảnh hưởng đến quản lý chi ngân sách tại huyện Ba Bể?
   Bao gồm yếu tố khách quan như điều kiện kinh tế - xã hội, chính sách và cơ chế quản lý, công nghệ; và yếu tố chủ quan như năng lực cán bộ, tổ chức bộ máy và trình độ chuyên môn.

4. Làm thế nào để nâng cao hiệu quả công tác quyết toán ngân sách?
   Cần tăng cường đào tạo cán bộ kế toán, áp dụng công nghệ thông tin, nâng cao ý thức trách nhiệm của các đơn vị sử dụng ngân sách và thực hiện kiểm tra, giám sát chặt chẽ.

5. Giải pháp nào giúp tăng cường quản lý chi ngân sách nhà nước tại địa phương?
   Hoàn thiện công tác lập dự toán, tăng cường quản lý chấp hành dự toán, đổi mới công tác kiểm tra, thanh tra, nâng cao năng lực cán bộ và ứng dụng công nghệ quản lý ngân sách.

Kết luận

• Luận văn đã hệ thống hóa lý luận và thực tiễn quản lý chi ngân sách nhà nước cấp huyện, tập trung nghiên cứu tại huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn giai đoạn 2017-2019.
• Đã đánh giá thực trạng quản lý chi NSNN, chỉ ra những kết quả tích cực và hạn chế như chi vượt dự toán, năng lực cán bộ còn yếu, phối hợp chưa đồng bộ.
• Đề xuất các giải pháp trọng tâm nhằm nâng cao hiệu quả quản lý chi NSNN trong giai đoạn 2021-2025, bao gồm hoàn thiện lập dự toán, tăng cường kiểm soát chi tiêu, nâng cao năng lực cán bộ và đổi mới công tác thanh tra, kiểm tra.
• Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa khoa học và thực tiễn, hỗ trợ lãnh đạo, cán bộ quản lý ngân sách và các cơ quan liên quan trong công tác quản lý tài chính công.
• Khuyến nghị các cơ quan chức năng huyện Ba Bể sớm triển khai các giải pháp đề xuất để nâng cao hiệu quả sử dụng ngân sách, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội địa phương bền vững.

Các đơn vị liên quan cần xây dựng kế hoạch chi tiết triển khai các giải pháp, tổ chức đào tạo cán bộ và tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý ngân sách.