## Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh Việt Nam hội nhập quốc tế sâu rộng, giáo dục mầm non được xác định là quốc sách hàng đầu nhằm đặt nền móng phát triển nhân cách và chuẩn bị cho trẻ vào lớp 1. Tỉnh Hải Dương, đặc biệt là huyện Bình Giang, đã triển khai thực hiện Bộ Chuẩn phát triển trẻ em 5 tuổi theo Quyết định số 239/QĐ-TTg (2010) và Thông tư 23/2010/TT-BGDĐT nhằm nâng cao chất lượng chăm sóc - giáo dục trẻ mẫu giáo lớn (MGL). Từ năm học 2011-2012 đến 2015-2016, số lượng trẻ mẫu giáo 5 tuổi tại huyện Bình Giang tăng từ 1.760 lên 2.009 trẻ, phản ánh sự quan tâm đầu tư của địa phương. Tuy nhiên, việc quản lý hoạt động chăm sóc - giáo dục trẻ MGL theo Bộ Chuẩn còn nhiều khó khăn, đặc biệt trong nhận thức và thực thi của cán bộ quản lý và giáo viên.

Mục tiêu nghiên cứu nhằm khảo sát thực trạng quản lý hoạt động chăm sóc - giáo dục trẻ MGL theo Bộ Chuẩn phát triển trẻ em 5 tuổi của Hiệu trưởng các trường mầm non huyện Bình Giang, từ đó đề xuất các biện pháp nâng cao chất lượng quản lý, góp phần thực hiện thành công đề án phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 5 tuổi. Phạm vi nghiên cứu tập trung tại 21 trường mầm non công lập và ngoài công lập trên địa bàn huyện Bình Giang trong giai đoạn 2011-2016. Nghiên cứu có ý nghĩa thiết thực trong việc nâng cao hiệu quả quản lý giáo dục mầm non, đảm bảo trẻ phát triển toàn diện theo chuẩn quốc gia.

## Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

### Khung lý thuyết áp dụng

- **Lý thuyết quản lý giáo dục:** Quản lý trường mầm non là quá trình tác động có mục đích, có kế hoạch của Hiệu trưởng đến đội ngũ giáo viên nhằm nâng cao chất lượng chăm sóc - giáo dục trẻ, dựa trên các nguyên tắc quản lý hiện đại và phù hợp với đặc thù giáo dục mầm non.
- **Mô hình Bộ Chuẩn phát triển trẻ em 5 tuổi:** Bao gồm 4 lĩnh vực phát triển cơ bản: thể chất, tình cảm - xã hội, ngôn ngữ - giao tiếp và nhận thức, với tổng cộng 120 chỉ số phát triển cụ thể, làm cơ sở xây dựng chương trình và đánh giá trẻ.
- **Khái niệm chuyên ngành:** Quản lý hoạt động chăm sóc - giáo dục trẻ mẫu giáo lớn theo Bộ Chuẩn là sự chỉ đạo, giám sát, hỗ trợ của Hiệu trưởng trong việc tổ chức các hoạt động giáo dục phù hợp với chuẩn phát triển trẻ 5 tuổi.

### Phương pháp nghiên cứu

- **Nguồn dữ liệu:** Thu thập số liệu từ 21 trường mầm non huyện Bình Giang, khảo sát 21 Hiệu trưởng và 60 giáo viên mẫu giáo lớn.
- **Phương pháp phân tích:** Sử dụng phương pháp thống kê mô tả, phân tích định lượng dựa trên phiếu khảo sát, phỏng vấn sâu và quan sát thực tế. Phân tích so sánh mức độ nhận thức, thực hiện các biện pháp quản lý và hiệu quả giáo dục.
- **Timeline nghiên cứu:** Nghiên cứu được thực hiện trong giai đoạn 2015-2016, tập trung khảo sát thực trạng và đề xuất biện pháp quản lý phù hợp.

## Kết quả nghiên cứu và thảo luận

### Những phát hiện chính

- **Nhận thức về Bộ Chuẩn:** 100% Hiệu trưởng và 84% giáo viên nhận thức Bộ Chuẩn phát triển trẻ em 5 tuổi là quan trọng hoặc rất quan trọng trong việc thực hiện chương trình chăm sóc - giáo dục trẻ MGL.
- **Thực trạng quản lý kế hoạch:** 100% Hiệu trưởng đánh giá việc xây dựng kế hoạch quản lý hoạt động chăm sóc - giáo dục trẻ MGL theo Bộ Chuẩn đạt yêu cầu, nhưng chỉ 25-40% đánh giá tốt về việc kiểm tra, đôn đốc thực hiện kế hoạch.
- **Khả năng thực hiện của giáo viên:** Khoảng 58% giáo viên đạt mức tốt hoặc khá trong việc lập kế hoạch và tổ chức hoạt động chăm sóc - giáo dục theo Bộ Chuẩn, tuy nhiên 26% còn yếu trong việc xây dựng môi trường học tập và đánh giá trẻ.
- **Chất lượng giáo dục trẻ:** Tỷ lệ trẻ đạt yêu cầu cuối độ tuổi về phát triển thể chất đạt 97,1%, phát triển tình cảm - xã hội đạt 94,5%, phản ánh hiệu quả quản lý và tổ chức giáo dục.

### Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy Hiệu trưởng các trường mầm non huyện Bình Giang đã chú trọng đến việc quản lý chương trình và bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên, tuy nhiên công tác kiểm tra, giám sát và đánh giá còn hạn chế. Sự khác biệt trong nhận thức giữa Hiệu trưởng và giáo viên về tầm quan trọng của Bộ Chuẩn cho thấy cần tăng cường truyền thông và đào tạo. Khả năng lập kế hoạch và tổ chức hoạt động của giáo viên còn nhiều khó khăn do thiếu kinh nghiệm và nguồn lực hỗ trợ. So sánh với các nghiên cứu trong ngành giáo dục mầm non, việc quản lý hiệu quả hoạt động chăm sóc - giáo dục trẻ mẫu giáo lớn theo Bộ Chuẩn là yếu tố then chốt nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ phân bố mức độ nhận thức và bảng so sánh tỷ lệ thực hiện các biện pháp quản lý.

## Đề xuất và khuyến nghị

- **Nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lý và giáo viên:** Tổ chức các khóa bồi dưỡng chuyên sâu về Bộ Chuẩn phát triển trẻ em 5 tuổi, đảm bảo 100% cán bộ quản lý và giáo viên nắm vững nội dung và phương pháp áp dụng trong vòng 6 tháng tới.
- **Tăng cường kiểm tra, giám sát:** Xây dựng kế hoạch kiểm tra định kỳ và đột xuất về việc thực hiện kế hoạch chăm sóc - giáo dục, tập trung vào việc đánh giá trẻ và sử dụng cơ sở vật chất, nhằm nâng tỷ lệ thực hiện tốt lên trên 70% trong năm học tiếp theo.
- **Đổi mới phương pháp tổ chức hoạt động:** Khuyến khích giáo viên áp dụng phương pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, tổ chức các hoạt động đa dạng, sáng tạo phù hợp với đặc điểm phát triển của trẻ 5 tuổi, triển khai trong 1 năm học.
- **Củng cố cơ sở vật chất và trang thiết bị:** Huy động nguồn lực địa phương và xã hội hóa để bổ sung đồ dùng, đồ chơi, thiết bị dạy học theo danh mục tối thiểu, hoàn thiện trong vòng 2 năm.
- **Xây dựng môi trường học tập tích cực:** Hỗ trợ giáo viên trong việc xây dựng môi trường học tập thân thiện, an toàn, kích thích sự phát triển toàn diện của trẻ, đồng thời tăng cường phối hợp với phụ huynh và cộng đồng.

## Đối tượng nên tham khảo luận văn

- **Cán bộ quản lý giáo dục mầm non:** Nhận diện các biện pháp quản lý hiệu quả, nâng cao năng lực quản lý hoạt động chăm sóc - giáo dục trẻ mẫu giáo lớn theo Bộ Chuẩn.
- **Giáo viên mầm non:** Áp dụng các phương pháp tổ chức hoạt động chăm sóc - giáo dục phù hợp với chuẩn phát triển trẻ 5 tuổi, nâng cao chất lượng giảng dạy và đánh giá trẻ.
- **Nhà hoạch định chính sách giáo dục:** Tham khảo các kết quả thực tiễn và đề xuất nhằm xây dựng chính sách phát triển giáo dục mầm non bền vững.
- **Phụ huynh và cộng đồng:** Hiểu rõ vai trò của Bộ Chuẩn phát triển trẻ em 5 tuổi trong việc chăm sóc, giáo dục trẻ, từ đó phối hợp hiệu quả với nhà trường.

## Câu hỏi thường gặp

1. **Bộ Chuẩn phát triển trẻ em 5 tuổi là gì?**  
Là tập hợp các chỉ số về phát triển thể chất, tình cảm - xã hội, ngôn ngữ và nhận thức mà trẻ 5 tuổi cần đạt được dưới tác động của giáo dục, làm cơ sở xây dựng chương trình và đánh giá trẻ.

2. **Vai trò của Hiệu trưởng trong quản lý hoạt động chăm sóc - giáo dục trẻ mẫu giáo lớn?**  
Hiệu trưởng chịu trách nhiệm xây dựng kế hoạch, chỉ đạo, kiểm tra, giám sát và hỗ trợ giáo viên thực hiện các hoạt động chăm sóc - giáo dục theo Bộ Chuẩn nhằm nâng cao chất lượng giáo dục.

3. **Những khó khăn chính trong quản lý hoạt động chăm sóc - giáo dục trẻ MGL?**  
Bao gồm nhận thức chưa đồng đều của giáo viên, hạn chế về cơ sở vật chất, thiếu kinh nghiệm trong lập kế hoạch và đánh giá trẻ, cũng như sự phối hợp chưa chặt chẽ giữa nhà trường và phụ huynh.

4. **Làm thế nào để nâng cao năng lực giáo viên trong thực hiện Bộ Chuẩn?**  
Thông qua các khóa bồi dưỡng chuyên môn, trao đổi kinh nghiệm, áp dụng phương pháp giáo dục tích cực và tạo điều kiện học tập, tham quan thực tế cho giáo viên.

5. **Tại sao việc đánh giá trẻ theo Bộ Chuẩn lại quan trọng?**  
Đánh giá giúp phát hiện kịp thời sự phát triển hoặc hạn chế của trẻ, từ đó điều chỉnh kế hoạch chăm sóc - giáo dục phù hợp, đảm bảo trẻ phát triển toàn diện và chuẩn bị tốt cho lớp 1.

## Kết luận

- Quản lý hoạt động chăm sóc - giáo dục trẻ mẫu giáo lớn theo Bộ Chuẩn phát triển trẻ em 5 tuổi là yếu tố then chốt nâng cao chất lượng giáo dục mầm non tại huyện Bình Giang.  
- Hiệu trưởng các trường mầm non đã có nhận thức đúng đắn về vai trò quản lý, tuy nhiên cần tăng cường kiểm tra, giám sát và hỗ trợ giáo viên.  
- Đội ngũ giáo viên còn gặp khó khăn trong lập kế hoạch, tổ chức hoạt động và đánh giá trẻ theo Bộ Chuẩn, cần được bồi dưỡng chuyên môn thường xuyên.  
- Cơ sở vật chất và trang thiết bị phục vụ giáo dục mầm non cần được đầu tư bổ sung để đáp ứng yêu cầu đổi mới.  
- Đề xuất các biện pháp quản lý cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả công tác chăm sóc - giáo dục trẻ mẫu giáo lớn, góp phần thực hiện thành công đề án phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 5 tuổi.

**Hành động tiếp theo:** Triển khai các khóa đào tạo, xây dựng kế hoạch kiểm tra giám sát, huy động nguồn lực đầu tư cơ sở vật chất và tăng cường phối hợp giữa nhà trường, gia đình và xã hội để nâng cao chất lượng giáo dục mầm non.

**Kêu gọi:** Các cơ sở giáo dục mầm non và các cấp quản lý cần đồng hành, thực hiện nghiêm túc các biện pháp quản lý nhằm đảm bảo sự phát triển toàn diện cho trẻ em 5 tuổi, góp phần xây dựng nền giáo dục vững mạnh.