Nghiên Cứu Phương Pháp PCR Phát Hiện Nhanh Tụ Cầu Vàng Staphylococcus Aureus Kháng Thuốc

• Tác giả: Nguyễn Tuấn Anh
• Người hướng dẫn: BS Nguyễn Thị Huyền
• Trường học: Đại học Thái Nguyên
• Chuyên ngành: Công nghệ Sinh học
• Đề tài: Phương Pháp PCR Phát Hiện Nhanh Tụ Cầu Vàng Kháng Thuốc
• Loại tài liệu: khóa luận tốt nghiệp
• Năm xuất bản: 2015
• Địa điểm: Thái Nguyên

• LỜI CẢM ƠN
• DANH MỤC CÁC TỪ, CÁC CỤM TỪ VIẾT TẮT
• DANH MỤC BẢNG
• DANH MỤC HÌNH
• 1. PHẦN 1: MỞ ĐẦU
• 1.1. Mục tiêu và yêu cầu của đề tài
• 1.1.1. Mục tiêu nghiên cứu
• 1.1.2. Yêu cầu của đề tài
• 1.2. Ý nghĩa của đề tài
• 1.2.1. Ý nghĩa trong khoa học
• 1.2.2. Ý nghĩa trong thực tiễn
• 2. PHẦN 2: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 2.1. Giới thiệu về Staphylococcus
• 2.1.1. Lịch sử phát hiện
• 2.1.2. Đặc điểm hình thái
• 2.1.3. Danh pháp và phân loại của S.
• 2.1.4. Cấu trúc di truyền của S.
• 2.1.5. Các chỉ thị phân tử của S.
• 2.1.6. Đặc tính sinh học của S.
• 2.1.7. Cơ chế gây bệnh
• 2.2. Tình Hình Nghiên Cứu Tính Kháng Thuốc Ở S.
• 2.2.1. Tình hình nghiên cứu trên thế giới
• 2.2.2. Tình hình nghiên cứu trong nước
• 2.2.3. Cơ chế đề kháng kháng sinh
• 2.2.3.1. Ức chế bằng enzyme
• 2.2.3.2. Giảm tính thấm của tế bào vi khuẩn
• 2.2.3.3. Biến đổi vị trí gắn kết
• 2.2.4. Cơ chế kháng thuốc kháng sinh thuộc nhóm β-lactam
• 2.2.5. Các phương pháp phát hiện S. aureus kháng thuốc
• 2.2.5.1. Phương pháp vi sinh
• 2.2.5.2. Kỹ thuật xác định nồng độ tối thiểu của kháng sinh (MIC)
• 2.2.5.3. Kỹ thuật PCR
• 3. PHẦN 3: ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 3.1. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
• 3.1.1. Đối tượng nghiên cứu
• 3.1.2. Phạm vi nghiên cứu
• 3.2. Địa điểm và thời gian tiến hành nghiên cứu
• 3.2.1. Địa điểm nghiên cứu
• 3.2.2. Thời gian nghiên cứu
• 3.3. Vật liệu nghiên cứu
• 3.3.1. Các cặp mồi sử dụng trong đề tài
• 3.3.2. Hóa chất sử dụng trong đề tài
• 3.3.3. Dụng cụ, thiết bị
• 3.4. Nội dung nghiên cứu
• 3.4.1. Khảo sát tỷ lệ vi khuẩn S. aureus kháng thuốc trên bệnh nhân điều trị tại Bệnh viện Đa khoa Trung Ương Thái Nguyên
• 3.4.2. Phân lập vi khuẩn S. aureus kháng thuốc
• 3.4.3. Phát hiện nhanh S. aureus kháng methicillin bằng kỹ thuật PCR
• 3.5. Phương pháp nghiên cứu
• 3.5.1. Phương pháp phân lập S. aureus, và làm kháng sinh đồ từ các bệnh nhân làm tại bệnh viện
• 3.5.2. Phương pháp tách chiết DNA tổng số sử dụng hóa chất CTAB
• 3.5.3. Phản ứng PCR
• 3.5.4. Phương pháp điện di kiểm tra sản phẩm PCR
• 4. PHẦN 4: KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN
• 4.1. Kết quả phân lập 17 chủng S. aureus kháng thuốc kháng sinh tại Bệnh viện Đa khoa Trung Ương Thái Nguyên
• 4.2. Khảo sát tỷ lệ kháng thuốc kháng sinh của các chủng S. aureus trên các bệnh nhân điều trị tại Bệnh viện Đa khoa Trung Ương Thái Nguyên
• 4.3. Thử nghiệm khả năng phát hiện nhanh S. aureus kháng thuốc bằng kỹ thuật sinh học phân tử
• 4.3.1. Tách chiết DNA tổng số
• 4.3.2. Kiểm định các chủng S.
• 4.3.3. Nghiên cứu khả năng phát hiện nhanh vi khuẩn S. aureus kháng thuốc
• 5. PHẦN 5: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Giới thiệu về Phương Pháp PCR Phát Hiện Nhanh Tụ Cầu Vàng Kháng Thuốc

Phương Pháp PCR Phát Hiện Nhanh Tụ Cầu Vàng Kháng Thuốc là một nghiên cứu quan trọng trong lĩnh vực y sinh, tập trung vào việc phát hiện nhanh chóng và chính xác Staphylococcus aureus kháng thuốc. Staphylococcus aureus là một vi khuẩn phổ biến gây nhiễm trùng, đặc biệt là trong môi trường bệnh viện. Việc kháng thuốc của vi khuẩn này đang trở thành một vấn đề nghiêm trọng, đòi hỏi các phương pháp chẩn đoán nhanh và hiệu quả. Kỹ thuật PCR (Polymerase Chain Reaction) được sử dụng để khuếch đại các đoạn DNA đặc hiệu, giúp phát hiện sự hiện diện của gen kháng thuốc như mecA trong Staphylococcus aureus. Nghiên cứu này nhằm mục đích đánh giá hiệu quả của PCR trong việc phát hiện nhanh các chủng MRSA (Methicillin-resistant Staphylococcus aureus) tại Bệnh viện Đa khoa Trung Ương Thái Nguyên.

1.1. Mục tiêu nghiên cứu

Mục tiêu chính của nghiên cứu là khảo sát tỷ lệ kháng thuốc của Staphylococcus aureus tại Bệnh viện Đa khoa Thái Nguyên và ứng dụng kỹ thuật PCR để phát hiện nhanh các chủng MRSA. Nghiên cứu cũng nhằm phân lập các chủng S. aureus kháng thuốc và đánh giá hiệu quả của PCR trong việc phát hiện gen mecA, một chỉ thị quan trọng của kháng Methicillin.

1.2. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn

Nghiên cứu có ý nghĩa khoa học lớn khi cung cấp dữ liệu về tình trạng kháng thuốc của S. aureus tại một bệnh viện lớn. Về mặt thực tiễn, việc ứng dụng PCR giúp cải thiện tốc độ chẩn đoán, từ đó giảm thiểu nguy cơ lây lan của các chủng kháng thuốc trong cộng đồng và bệnh viện.

II. Tổng quan về Staphylococcus aureus và cơ chế kháng thuốc

Staphylococcus aureus là một vi khuẩn gram dương, có khả năng gây nhiều loại nhiễm trùng từ nhẹ đến nặng. Vi khuẩn này thường cư trú trên da và niêm mạc của người, đặc biệt là ở mũi. S. aureus có khả năng kháng nhiều loại kháng sinh, trong đó MRSA là một vấn đề nghiêm trọng. Cơ chế kháng thuốc của S. aureus bao gồm việc sản xuất enzyme phân hủy kháng sinh, giảm tính thấm của tế bào vi khuẩn, và biến đổi vị trí gắn kết của kháng sinh. Gen mecA là một trong những gen quan trọng liên quan đến kháng Methicillin, mã hóa cho protein liên kết Penicillin (PBP2a) có khả năng kháng lại các kháng sinh nhóm β-lactam.

2.1. Lịch sử phát hiện và đặc điểm hình thái

Staphylococcus aureus được phát hiện lần đầu tiên vào năm 1880 bởi Alexander Ogston. Vi khuẩn này có hình cầu, đường kính khoảng 0.5-1.5 µm, thường xuất hiện dưới dạng chùm nho. S. aureus là vi khuẩn gram dương, không di động và không sinh bào tử. Trên môi trường nuôi cấy, khuẩn lạc của S. aureus có màu vàng đặc trưng, do khả năng sản xuất sắc tố carotenoid.

2.2. Cơ chế kháng thuốc của S. aureus

Cơ chế kháng thuốc của S. aureus bao gồm việc sản xuất enzyme β-lactamase để phân hủy kháng sinh nhóm β-lactam, giảm tính thấm của màng tế bào, và biến đổi vị trí gắn kết của kháng sinh. Gen mecA là yếu tố chính trong kháng Methicillin, mã hóa cho protein PBP2a có khả năng thay thế các protein liên kết Penicillin thông thường, giúp vi khuẩn kháng lại các kháng sinh nhóm β-lactam.

III. Phương pháp nghiên cứu và kết quả

Nghiên cứu sử dụng kỹ thuật PCR để phát hiện nhanh Staphylococcus aureus kháng Methicillin. Các mẫu vi khuẩn được phân lập từ bệnh nhân tại Bệnh viện Đa khoa Trung Ương Thái Nguyên. DNA tổng số được tách chiết từ các chủng S. aureus, sau đó sử dụng cặp mồi đặc hiệu để khuếch đại gen mecA. Kết quả điện di sản phẩm PCR cho thấy sự hiện diện của gen mecA trong các chủng MRSA. Nghiên cứu cũng khảo sát tỷ lệ kháng thuốc của S. aureus đối với các loại kháng sinh khác nhau, bao gồm Penicillin, Ciprofloxacin, và Amoxicillin.

3.1. Phương pháp phân lập và tách chiết DNA

Các chủng S. aureus được phân lập từ mẫu bệnh phẩm của bệnh nhân tại Bệnh viện Đa khoa Trung Ương Thái Nguyên. DNA tổng số được tách chiết bằng phương pháp sử dụng hóa chất CTAB. Quá trình tách chiết DNA đảm bảo độ tinh khiết và nồng độ DNA đủ để thực hiện phản ứng PCR.

3.2. Kết quả phát hiện gen mecA bằng PCR

Kết quả điện di sản phẩm PCR cho thấy sự hiện diện của gen mecA trong các chủng MRSA. Điều này khẳng định hiệu quả của kỹ thuật PCR trong việc phát hiện nhanh các chủng S. aureus kháng Methicillin. Nghiên cứu cũng chỉ ra tỷ lệ kháng thuốc cao của S. aureus đối với các loại kháng sinh thông thường, đặc biệt là Penicillin và Ciprofloxacin.

IV. Kết luận và kiến nghị

Nghiên cứu đã chứng minh hiệu quả của Phương Pháp PCR Phát Hiện Nhanh Tụ Cầu Vàng Kháng Thuốc trong việc phát hiện nhanh các chủng MRSA. Kết quả nghiên cứu cung cấp dữ liệu quan trọng về tình trạng kháng thuốc của S. aureus tại Bệnh viện Đa khoa Trung Ương Thái Nguyên. Việc ứng dụng PCR trong chẩn đoán nhanh sẽ góp phần giảm thiểu nguy cơ lây lan của các chủng kháng thuốc, đồng thời hỗ trợ điều trị hiệu quả các bệnh nhân nhiễm trùng.

4.1. Kết luận

Nghiên cứu đã thành công trong việc ứng dụng kỹ thuật PCR để phát hiện nhanh các chủng MRSA. Kết quả cho thấy tỷ lệ kháng thuốc cao của S. aureus đối với các loại kháng sinh thông thường, đặc biệt là Penicillin và Ciprofloxacin.

4.2. Kiến nghị

Cần tiếp tục nghiên cứu và ứng dụng rộng rãi kỹ thuật PCR trong chẩn đoán nhanh các chủng vi khuẩn kháng thuốc. Đồng thời, cần có các biện pháp quản lý và kiểm soát chặt chẽ việc sử dụng kháng sinh để hạn chế sự gia tăng của các chủng kháng thuốc.