Luận Văn Thạc Sĩ: Phương Pháp Dạy Toán THCS Rèn Luyện Tư Duy Và Phát Triển Năng Lực Giải Quyết Vấn Đệu

• Tác giả: Đặng Minh Trí
• Người hướng dẫn: TS. Đoàn Quang Mạnh
• Trường học: Đại học Hải Phòng
• Chuyên ngành: Lý luận và phương pháp dạy học bộ môn Toán
• Đề tài: Rèn luyện các thao tác tư duy cho học sinh THCS góp phần phát triển năng lực giải quyết vấn đề toán học thông qua dạy học chủ đề 'Các đường trong tam giác'
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2020
• Địa điểm: Hải Phòng

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN
• 1.1. Các vấn đề chung về tư duy
• 1.2. Khái niệm tư duy
• 1.3. Các bước của quá trình tư duy
• 1.4. Đặc điểm tâm lý và tư duy của học sinh THCS
• 1.5. Một số vấn đề chung về năng lực giải quyết vấn đề toán học
• 1.6. Năng lực giải quyết vấn đề Toán học của HS THCS
• 1.7. Nội dung, mục tiêu dạy học các đường trong tam giác trong chương trình môn toán ở THCS
• 1.7.1. Mục tiêu môn toán ở THCS
• 1.7.2. Nội dung, mục tiêu dạy học các đường trong tam giác ở THCS
• 1.8. Cơ hội phát triển NL GQVĐ toán học cho học sinh thông qua việc rèn luyện các thao tác tư duy khi dạy học chủ đề "Các đường trong tam giác"
• 1.9. Đề xuất tiến trình dạy học phát triển NL GQVĐ toán học thông qua tập luyện những thao tác tư duy cho HS
• 1.10. Thực trạng việc dạy và học chủ đề “Các đường trong tam giác” tại các trường THCS
• 1.10.1. Mục đích - đối tượng khảo sát
• 1.10.2. Thời gian, địa điểm khảo sát
• 1.10.3. Nội dung khảo sát. Cách thức khảo sát
• 1.10.4. Kết quả khảo sát và phân tích
• 1.11. Tiểu kết chương 1
• 2. CHƯƠNG 2: MỘT SỐ BIỆN PHÁP RÈN LUYỆN CÁC THAO TÁC TƯ DUY CHO HỌC SINH THCS GÓP PHẦN PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ TOÁN HỌC THÔNG QUA CHỦ ĐỀ “CÁC ĐƯỜNG TRONG TAM GIÁC”
• 2.1. Một số định hướng xây dựng các hoạt động rèn luyện
• 2.2. Một số biện pháp rèn luyện các thao tác tư duy cho học sinh THCS góp phần phát triển NL GQVĐ toán học thông qua dạy học chủ đề “Các đường trong tam giác”
• 2.2.1. Biện pháp 1: Tổ chức rèn luyện các thao tác tư duy trong dạy học định lý, tính chất ở chủ đề “Các đường trong tam giác”
• 2.2.2. Biện pháp 2: Rèn luyện thao tác tư duy thông qua hoạt động giải toán ở chủ đề "Các đường trong tam giác"
• 2.2.3. Biện pháp 3: Rèn luyện thao tác tư duy thông qua việc giải bài toán theo nhiều cách khác nhau ở chủ đề "Các đường trong tam giác"
• 2.3. Tiểu kết chương 2
• 3. CHƯƠNG 3: THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM
• 3.1. Mục đích và nhiệm vụ thực nghiệm
• 3.1.1. Mục đích thực nghiệm sư phạm
• 3.1.2. Nhiệm vụ thực nghiệm sư phạm
• 3.2. Kế hoạch, đối tượng và cách thức tiến hành thực nghiệm
• 3.2.1. Thời gian, đối tượng thực nghiệm
• 3.2.2. Cách thức tiến hành thực nghiệm
• 3.2.3. Nội dung thực nghiệm sư phạm
• 3.3. Kết quả thực nghiệm và đánh giá
• 3.3.1. Về mặt định lượng
• 3.3.2. Về mặt định tính
• 3.4. Tiểu kết chương 3
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Phương pháp dạy toán THCS

Phương pháp dạy toán ở bậc THCS đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành và phát triển năng lực tư duy cho học sinh. Đặc biệt, việc áp dụng các phương pháp giáo dục hiện đại giúp học sinh không chỉ tiếp thu kiến thức mà còn rèn luyện kỹ năng giải quyết vấn đề. Chủ đề các đường trong tam giác là một trong những nội dung trọng tâm của chương trình toán THCS, tạo cơ hội để học sinh phát triển tư duy logic và khả năng phân tích. Các phương pháp dạy học như phương pháp giáo dục tích cực, kỹ thuật dạy học hiện đại được áp dụng để tăng tính tương tác và hiệu quả trong quá trình học tập.

1.1. Rèn luyện tư duy

Rèn luyện tư duy là mục tiêu hàng đầu trong dạy học toán THCS. Thông qua chủ đề các đường trong tam giác, học sinh được rèn luyện các thao tác tư duy như phân tích, tổng hợp, so sánh, và khái quát hóa. Các hoạt động như giải bài toán theo nhiều cách khác nhau giúp học sinh phát triển tư duy phản biện và khả năng sáng tạo. Việc kết hợp giữa lý thuyết và thực hành giúp học sinh hiểu sâu hơn về bản chất của các khái niệm toán học.

1.2. Phát triển năng lực giải quyết vấn đề

Phát triển năng lực giải quyết vấn đề là một trong những mục tiêu chính của giáo dục toán học. Thông qua chủ đề các đường trong tam giác, học sinh được rèn luyện kỹ năng phân tích và giải quyết các bài toán phức tạp. Các phương pháp như giải bài toán theo nhiều cách và tổ chức hoạt động nhóm giúp học sinh phát triển khả năng tư duy độc lập và hợp tác. Điều này không chỉ giúp học sinh nắm vững kiến thức mà còn chuẩn bị tốt cho các kỳ thi và ứng dụng trong thực tiễn.

II. Chủ đề các đường trong tam giác

Chủ đề các đường trong tam giác là một phần quan trọng trong chương trình toán THCS, giúp học sinh hiểu sâu về các khái niệm hình học cơ bản. Việc dạy học chủ đề này không chỉ giúp học sinh nắm vững lý thuyết mà còn rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến thức vào thực tế. Các phương pháp dạy học như phương pháp trực quan, phương pháp thực hành được áp dụng để tăng tính hiệu quả. Đồng thời, việc kết hợp giữa lý thuyết và bài tập thực hành giúp học sinh phát triển năng lực tư duy và khả năng giải quyết vấn đề.

2.1. Nội dung và mục tiêu dạy học

Nội dung dạy học chủ đề các đường trong tam giác bao gồm các khái niệm cơ bản như đường cao, đường trung tuyến, đường phân giác, và đường trung trực. Mục tiêu của việc dạy học chủ đề này là giúp học sinh hiểu và vận dụng các khái niệm này vào giải quyết các bài toán hình học. Các hoạt động như giải bài toán thực tế và thảo luận nhóm giúp học sinh phát triển kỹ năng tư duy và khả năng làm việc nhóm.

2.2. Cơ hội phát triển năng lực

Chủ đề các đường trong tam giác tạo cơ hội để học sinh phát triển năng lực tư duy và khả năng giải quyết vấn đề. Thông qua các hoạt động như giải bài toán theo nhiều cách và tổ chức thảo luận, học sinh được rèn luyện kỹ năng phân tích, tổng hợp, và khái quát hóa. Điều này không chỉ giúp học sinh nắm vững kiến thức mà còn chuẩn bị tốt cho các kỳ thi và ứng dụng trong thực tiễn.

III. Kỹ năng giải toán và giáo dục toán học

Kỹ năng giải toán là một trong những yếu tố quan trọng trong giáo dục toán học. Việc rèn luyện kỹ năng này giúp học sinh không chỉ giải quyết các bài toán trong sách giáo khoa mà còn ứng dụng vào thực tế. Các phương pháp dạy học như phương pháp thực hành, phương pháp trực quan được áp dụng để tăng tính hiệu quả. Đồng thời, việc kết hợp giữa lý thuyết và bài tập thực hành giúp học sinh phát triển năng lực tư duy và khả năng giải quyết vấn đề.

3.1. Phương pháp giáo dục toán học

Phương pháp giáo dục toán học hiện đại tập trung vào việc phát triển năng lực tư duy và khả năng giải quyết vấn đề của học sinh. Các phương pháp như phương pháp tích cực, phương pháp thực hành được áp dụng để tăng tính tương tác và hiệu quả trong quá trình học tập. Đồng thời, việc kết hợp giữa lý thuyết và bài tập thực hành giúp học sinh phát triển năng lực tư duy và khả năng giải quyết vấn đề.

3.2. Kỹ thuật dạy học hiệu quả

Kỹ thuật dạy học hiệu quả là yếu tố quan trọng trong việc nâng cao chất lượng giáo dục toán học. Các kỹ thuật như tổ chức hoạt động nhóm, giải bài toán theo nhiều cách giúp học sinh phát triển kỹ năng tư duy và khả năng làm việc nhóm. Điều này không chỉ giúp học sinh nắm vững kiến thức mà còn chuẩn bị tốt cho các kỳ thi và ứng dụng trong thực tiễn.