## Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh giáo dục hiện đại, việc phát triển năng lực công nghệ thông tin và truyền thông (ICT) cho học sinh trung học phổ thông (THPT) ngày càng trở nên cấp thiết. Theo ước tính, khoảng 70% học sinh THPT tại các thành phố lớn như Thành phố Hồ Chí Minh chưa được trang bị đầy đủ năng lực ICT cần thiết để đáp ứng yêu cầu học tập và cuộc sống trong kỷ nguyên số. Vấn đề nghiên cứu tập trung vào việc xây dựng và phát triển WebQuest nhằm nâng cao năng lực ICT cho học sinh trong dạy học phần Phi kim hóa lớp 10, một phần quan trọng trong chương trình Hóa học THPT. Mục tiêu cụ thể của nghiên cứu là thiết kế các kế hoạch dạy học theo phương pháp WebQuest, xây dựng công cụ đánh giá năng lực ICT và thực nghiệm sư phạm để đánh giá hiệu quả của phương pháp này. Phạm vi nghiên cứu được giới hạn trong ba trường THPT tại Thành phố Hồ Chí Minh, trong khoảng thời gian từ tháng 4/2016 đến tháng 10/2018. Ý nghĩa của nghiên cứu được thể hiện qua việc góp phần nâng cao chất lượng dạy học môn Hóa học, phát triển kỹ năng công nghệ và tư duy bậc cao cho học sinh, đồng thời đáp ứng chuẩn đầu ra về năng lực ứng dụng ICT theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo.

## Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

### Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên hai lý thuyết chính: lý thuyết về năng lực và lý thuyết về phương pháp dạy học WebQuest. Lý thuyết năng lực được hiểu là sự kết hợp hiệu quả giữa kiến thức, kỹ năng và thái độ nhằm thực hiện thành công nhiệm vụ học tập. Cấu trúc năng lực ICT bao gồm kiến thức về công nghệ, kỹ năng sử dụng công cụ ICT, thái độ học hỏi và ứng xử phù hợp trong môi trường số hóa. Phương pháp WebQuest là một phương pháp dạy học lấy người học làm trung tâm, sử dụng các nguồn tài nguyên Internet được chọn lọc để học sinh tự lực thực hiện nhiệm vụ học tập phức hợp, phát triển kỹ năng tư duy và hợp tác nhóm. Các khái niệm chính bao gồm: năng lực ICT, WebQuest, phương pháp dạy học tích cực, và phát triển năng lực học sinh.

### Phương pháp nghiên cứu

Nguồn dữ liệu chính được thu thập từ khảo sát thực trạng tại ba trường THPT ở Thành phố Hồ Chí Minh, với cỡ mẫu khoảng 150 học sinh và 15 giáo viên bộ môn Hóa học. Phương pháp chọn mẫu là mẫu ngẫu nhiên có chủ đích nhằm đảm bảo tính đại diện. Phương pháp nghiên cứu bao gồm: nghiên cứu lý luận qua tài liệu, điều tra thực trạng bằng phiếu hỏi và phỏng vấn, thực nghiệm sư phạm với thiết kế nhóm thực nghiệm và đối chứng. Phân tích dữ liệu sử dụng các phương pháp thống kê mô tả và kiểm định t-test để so sánh kết quả trước và sau thực nghiệm. Timeline nghiên cứu kéo dài từ tháng 4/2016 đến tháng 10/2018, bao gồm các giai đoạn: khảo sát thực trạng, xây dựng WebQuest, thực nghiệm sư phạm và đánh giá kết quả.

## Kết quả nghiên cứu và thảo luận

### Những phát hiện chính

1. Thực trạng sử dụng WebQuest trong dạy học Hóa học tại các trường khảo sát còn hạn chế, chỉ khoảng 20% giáo viên biết và áp dụng phương pháp này.
2. Sau khi áp dụng WebQuest trong dạy học phần Phi kim hóa lớp 10, năng lực ICT của học sinh tăng trung bình 25% so với trước thực nghiệm, thể hiện qua bảng kiểm quan sát và kết quả bài kiểm tra.
3. Học sinh tham gia thực nghiệm có mức độ tự đánh giá năng lực ICT cao hơn nhóm đối chứng với sự khác biệt có ý nghĩa thống kê (p < 0.05).
4. Các sản phẩm học tập qua WebQuest được đánh giá cao về tính sáng tạo và khả năng vận dụng kiến thức vào thực tế, với tỷ lệ học sinh đạt mức khá trở lên chiếm khoảng 80%.

### Thảo luận kết quả

Nguyên nhân của sự cải thiện năng lực ICT là do WebQuest giúp học sinh chủ động tìm kiếm, xử lý thông tin từ các nguồn đáng tin cậy, đồng thời phát triển kỹ năng làm việc nhóm và tư duy phản biện. Kết quả này phù hợp với các nghiên cứu quốc tế và trong nước về hiệu quả của phương pháp WebQuest trong phát triển năng lực học sinh. Việc sử dụng công cụ BookWidgets hỗ trợ thiết kế và quản lý WebQuest cũng góp phần nâng cao hiệu quả giảng dạy. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ tròn thể hiện tỷ lệ học sinh đạt các mức năng lực ICT và bảng so sánh điểm trung bình trước và sau thực nghiệm giữa nhóm thực nghiệm và đối chứng.

## Đề xuất và khuyến nghị

1. **Triển khai rộng rãi phương pháp WebQuest** trong dạy học Hóa học tại các trường THPT nhằm phát triển năng lực ICT, với mục tiêu tăng tỷ lệ giáo viên sử dụng WebQuest lên 50% trong vòng 2 năm.
2. **Tổ chức tập huấn chuyên sâu cho giáo viên** về thiết kế và sử dụng WebQuest, đặc biệt là ứng dụng công cụ BookWidgets, nhằm nâng cao năng lực sư phạm và kỹ năng công nghệ.
3. **Xây dựng và hoàn thiện bộ công cụ đánh giá năng lực ICT** phù hợp với từng cấp học và môn học, áp dụng thường xuyên trong quá trình dạy học để theo dõi sự tiến bộ của học sinh.
4. **Đầu tư cơ sở vật chất và hạ tầng công nghệ thông tin** tại các trường THPT, đảm bảo điều kiện thuận lợi cho việc áp dụng phương pháp dạy học tích cực có sử dụng ICT.
5. **Khuyến khích nghiên cứu và phát triển các WebQuest liên môn**, mở rộng phạm vi ứng dụng nhằm tăng cường tính liên kết kiến thức và phát triển toàn diện năng lực học sinh.

## Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. **Giáo viên bộ môn Hóa học THPT**: Nắm bắt phương pháp dạy học WebQuest, áp dụng vào giảng dạy để nâng cao hiệu quả và phát triển năng lực ICT cho học sinh.
2. **Nhà quản lý giáo dục**: Đánh giá và xây dựng chính sách hỗ trợ đổi mới phương pháp dạy học, đầu tư cơ sở vật chất và đào tạo giáo viên.
3. **Sinh viên sư phạm và nghiên cứu sinh**: Tham khảo mô hình nghiên cứu, phương pháp thiết kế WebQuest và công cụ đánh giá năng lực ICT trong giáo dục.
4. **Chuyên gia phát triển chương trình giáo dục**: Sử dụng kết quả nghiên cứu để điều chỉnh nội dung chương trình, tích hợp ICT và phương pháp dạy học hiện đại.

## Câu hỏi thường gặp

1. **WebQuest là gì và có ưu điểm gì trong dạy học?**  
WebQuest là phương pháp dạy học dựa trên việc học sinh tự tìm kiếm, xử lý thông tin từ các nguồn Internet được giáo viên chọn lọc. Ưu điểm là phát triển kỹ năng tư duy, tự học và hợp tác nhóm, giúp học sinh chủ động và sáng tạo hơn.

2. **Năng lực ICT gồm những thành phần nào?**  
Năng lực ICT bao gồm kiến thức về công nghệ, kỹ năng sử dụng công cụ ICT, thái độ học hỏi và ứng xử phù hợp trong môi trường số hóa, giúp học sinh tìm kiếm, xử lý và chia sẻ thông tin hiệu quả.

3. **Làm thế nào để đánh giá năng lực ICT của học sinh?**  
Có thể sử dụng bảng kiểm quan sát biểu hiện năng lực trong hoạt động học tập, kết hợp với các bài kiểm tra kỹ năng sử dụng phần mềm và Internet, cũng như đánh giá sản phẩm học tập qua WebQuest.

4. **BookWidgets hỗ trợ gì trong thiết kế WebQuest?**  
BookWidgets là công cụ trực tuyến giúp giáo viên tạo và quản lý các trang WebQuest, thiết kế câu hỏi, bài kiểm tra và theo dõi tiến trình học tập của học sinh một cách hiệu quả và tiện lợi.

5. **Phương pháp WebQuest có thể áp dụng cho môn học nào?**  
WebQuest có thể áp dụng cho mọi môn học, đặc biệt hiệu quả trong các môn khoa học tự nhiên như Hóa học, Vật lý, Sinh học, cũng như các môn xã hội và liên môn, giúp phát triển năng lực toàn diện cho học sinh.

## Kết luận

- Đề tài đã xây dựng thành công các kế hoạch dạy học theo phương pháp WebQuest nhằm phát triển năng lực ICT cho học sinh lớp 10 phần Phi kim hóa.  
- Công cụ đánh giá năng lực ICT được thiết kế phù hợp, giúp đánh giá chính xác sự tiến bộ của học sinh.  
- Thực nghiệm sư phạm cho thấy phương pháp WebQuest nâng cao đáng kể năng lực ICT và chất lượng học tập của học sinh.  
- Kết quả nghiên cứu góp phần đổi mới phương pháp dạy học Hóa học, phù hợp với định hướng phát triển năng lực học sinh theo chương trình giáo dục phổ thông mới.  
- Khuyến nghị triển khai rộng rãi, đào tạo giáo viên và đầu tư cơ sở vật chất để nâng cao hiệu quả ứng dụng WebQuest trong giáo dục.  

Hãy áp dụng phương pháp WebQuest để nâng cao năng lực ICT cho học sinh và đổi mới phương pháp dạy học ngay hôm nay!