Nghiên cứu phát triển làng nghề và chương trình xây dựng nông thôn mới tại Bắc Ninh

• Tác giả: Lê Xuân Tâm
• Người hướng dẫn: TS. Nguyễn Tất Thắng
• Trường học: Học viện Nông nghiệp Việt Nam
• Chuyên ngành: Phát triển nông thôn
• Đề tài: Phát Triển Làng Nghề Gắn Với Xây Dựng Nông Thôn Mới Ở Bắc Ninh
• Loại tài liệu: luận án tiến sỹ
• Năm xuất bản: 2014
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• MỤC LỤC
• DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
• DANH MỤC CÁC BẢNG
• DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ
• DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ
• MỞ ĐẦU
• 0.1. Sự cần thiết của vấn đề nghiên cứu
• 0.2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài
• 0.3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
• 0.4. Tổng quan các công trình nghiên cứu về làng nghề có liên quan
• 0.4.1. Các nghiên cứu có liên quan trên thế giới
• 0.4.2. Các nghiên cứu có liên quan trong nước
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ PHÁT TRIỂN LÀNG NGHỀ GẮN VỚI CHƯƠNG TRÌNH XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI
• 1.1. Một số khái niệm
• 1.2. Phát triển làng nghề
• 1.3. Nông thôn mới và chương trình xây dựng nông thôn mới
• 1.4. Mối quan hệ giữa phát triển làng nghề với xây dựng nông thôn mới
• 1.5. Tác động của chương trình xây dựng nông thôn mới đến phát triển làng nghề
• 1.6. Vai trò phát triển làng nghề trong xây dựng nông thôn mới
• 1.7. Nội dung phát triển làng nghề gắn với chương trình xây dựng nông thôn mới
• 1.8. Phát triển kinh tế làng nghề
• 1.9. Phát triển văn hóa - xã hội làng nghề
• 1.10. Môi trường làng nghề
• 1.11. Các yếu tố ảnh hưởng tới phát triển làng nghề trong quá trình xây dựng nông thôn mới
• 1.12. Chính sách phát triển làng nghề trong quá trình xây dựng nông thôn mới
• 1.13. Quy hoạch và thực hiện quy hoạch
• 1.14. Cơ sở hạ tầng
• 1.15. Các yếu tố đầu vào
• 1.16. Thị trường tiêu thụ sản phẩm
• 1.17. Môi trường và bảo vệ môi trường
• 1.18. Thiết chế xã hội và truyền thống văn hóa
• 1.19. Các hình thức liên kết trong phát triển làng nghề
• 1.20. Cơ sở thực tiễn về phát triển làng nghề trong bối cảnh xây dựng nông thôn mới
• 1.21. Kinh nghiệm phát triển làng nghề tại một số nước trong khu vực và một số tỉnh, thành phố tại Việt Nam
• 1.22. Bài học kinh nghiệm cho Bắc Ninh
• 2. CHƯƠNG 2: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Đặc điểm địa bàn nghiên cứu
• 2.1.1. Đặc điểm tự nhiên
• 2.1.2. Đặc điểm kinh tế, xã hội
• 2.1.3. Một số thuận lợi và khó khăn trong phát triển làng nghề
• 2.2. Phương pháp nghiên cứu
• 2.2.1. Tiếp cận nghiên cứu và khung phân tích phát triển kinh tế làng nghề
• 2.2.2. Chọn điểm nghiên cứu
• 2.2.3. Thu thập thông tin
• 2.2.4. Phương pháp xử lý và phân tích thông tin
• 2.2.5. Hệ thống chỉ tiêu nghiên cứu
• 3. CHƯƠNG 3: THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN LÀNG NGHỀ TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH BẮC NINH GẮN VỚI CHƯƠNG TRÌNH XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI
• 3.1. Khái quát lịch sử phát triển các làng nghề và xây dựng nông thôn mới ở tỉnh Bắc Ninh
• 3.1.1. Quá trình hình thành và phát triển của các làng nghề nghiên cứu
• 3.2. Khái quát tình hình xây dựng nông thôn mới tỉnh Bắc Ninh
• 3.3. Thực trạng phát triển làng nghề tỉnh Bắc Ninh gắn với chương trình xây dựng nông thôn mới
• 3.3.1. Phát triển kinh tế làng nghề
• 3.3.2. Phát triển văn hóa - xã hội làng nghề gắn với chương trình xây dựng nông thôn mới
• 3.3.3. Môi trường làng nghề
• 3.3.4. Đánh giá điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội, thách thức
• 3.4. Các yếu tố chính ảnh hưởng đến phát triển làng nghề Bắc Ninh gắn với xây dựng nông thôn mới
• 3.4.1. Chính sách phát triển làng nghề
• 3.4.2. Công tác quy hoạch và thực hiện quy hoạch
• 3.4.3. Cơ sở hạ tầng
• 3.4.4. Các yếu tố đầu vào
• 3.4.5. Các yếu tố đầu ra
• 3.4.6. Môi trường và bảo vệ môi trường
• 3.4.7. Thiết chế xã hội và truyền thống văn hóa
• 3.4.8. Các hình thức liên kết trong phát triển làng nghề
• 3.5. Tổng hợp thực trạng phát triển làng nghề gắn với chương trình xây dựng nông thôn mới
• 4. CHƯƠNG 4: GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN LÀNG NGHỀ GẮN VỚI CHƯƠNG TRÌNH XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI Ở TỈNH BẮC NINH ĐẾN NĂM 2020
• 4.1. Căn cứ đề xuất giải pháp
• 4.1.1. Quan điểm chủ yếu về phát triển làng nghề ở Bắc Ninh giai đoạn hiện nay
• 4.1.2. Dự báo nhu cầu tiêu thụ và khả năng cạnh tranh một số sản phẩm chủ yếu
• 4.1.3. Định hướng phát triển làng nghề gắn với Chương trình xây dựng nông thôn mới trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh
• 4.2. Giải pháp phát triển làng nghề gắn với Chương trình xây dựng nông thôn mới ở Bắc Ninh
• 4.2.1. Hoàn thiện bộ máy quản lý nhà nước đối với làng nghề
• 4.2.2. Hoàn thiện kết cấu hạ tầng làng nghề phù hợp với quá trình xây dựng nông thôn mới
• 4.2.3. Hoàn thiện các thiết chế xã hội
• 4.2.4. Chuẩn hóa các yếu tố đầu vào của quá trình sản xuất
• 4.2.5. Ổn định, mở rộng đầu ra của sản xuất
• 4.2.6. Xây dựng, phát triển các hình thức liên kết kinh tế trong làng nghề
• 4.2.7. Đối với các nhóm ngành nghề và sản phẩm cụ thể
• KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
• 0.1. Kết luận
• 0.2. Kiến nghị
• Danh mục các công trình khoa học đã công bố có liên quan đến đề tài
• Tài liệu tham khảo
• Phụ lục

I. Sự cần thiết của vấn đề nghiên cứu

Việc phát triển làng nghề gắn với xây dựng nông thôn mới ở Bắc Ninh là một vấn đề cấp thiết. Chính phủ đã ban hành Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới, nhấn mạnh tầm quan trọng của nông thôn trong phát triển kinh tế - xã hội. Các làng nghề không chỉ tạo ra sản phẩm hàng hóa mà còn góp phần vào việc nâng cao đời sống người dân. Tuy nhiên, nhiều làng nghề đang đối mặt với khó khăn như nguồn vốn hạn chế, công nghệ lạc hậu và ô nhiễm môi trường. Những thách thức này cần được giải quyết để đảm bảo sự phát triển bền vững cho làng nghề và nông thôn mới.

1.1. Tầm quan trọng của phát triển làng nghề

Phát triển làng nghề có vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế và nâng cao đời sống người dân. Các làng nghề ở Bắc Ninh đã tạo ra nhiều sản phẩm tiêu thụ trong nước và xuất khẩu, từ đó góp phần vào tăng trưởng GDP của tỉnh. Việc khôi phục và phát triển làng nghề không chỉ giúp bảo tồn văn hóa mà còn tạo ra việc làm cho người dân, giảm thiểu tình trạng thất nghiệp ở nông thôn.

II. Mối quan hệ giữa phát triển làng nghề và xây dựng nông thôn mới

Mối quan hệ giữa phát triển làng nghề và xây dựng nông thôn mới là rất chặt chẽ. Phát triển làng nghề không chỉ giúp tăng cường kinh tế mà còn góp phần vào việc bảo tồn văn hóa và môi trường. Chương trình xây dựng nông thôn mới yêu cầu các tiêu chí về phát triển làng nghề phải được thực hiện đồng bộ. Việc phát triển làng nghề sẽ tạo ra nguồn thu nhập ổn định cho người dân, từ đó nâng cao chất lượng cuộc sống và góp phần vào sự phát triển bền vững của nông thôn mới.

2.1. Tác động của chương trình xây dựng nông thôn mới đến phát triển làng nghề

Chương trình xây dựng nông thôn mới đã tạo ra nhiều cơ hội cho làng nghề phát triển. Các chính sách hỗ trợ từ chính phủ đã giúp cải thiện cơ sở hạ tầng, tạo điều kiện thuận lợi cho việc sản xuất và tiêu thụ sản phẩm. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức cần phải vượt qua, như việc nâng cao chất lượng sản phẩm và mở rộng thị trường tiêu thụ. Sự hợp tác giữa các cơ sở sản xuất và chính quyền địa phương là rất cần thiết để đạt được mục tiêu này.

III. Giải pháp phát triển làng nghề gắn với chương trình xây dựng nông thôn mới

Để phát triển làng nghề gắn với xây dựng nông thôn mới, cần có các giải pháp đồng bộ. Trước hết, cần hoàn thiện chính sách phát triển làng nghề, tạo điều kiện cho các cơ sở sản xuất tiếp cận nguồn vốn và công nghệ mới. Thứ hai, cần tăng cường hợp tác xã và các hình thức liên kết trong sản xuất để nâng cao hiệu quả kinh tế. Cuối cùng, việc bảo vệ môi trường và bảo tồn văn hóa cũng cần được chú trọng trong quá trình phát triển làng nghề.

3.1. Hoàn thiện chính sách phát triển làng nghề

Chính sách phát triển làng nghề cần được điều chỉnh để phù hợp với thực tiễn. Cần có các chương trình hỗ trợ cụ thể cho các làng nghề truyền thống và mới, từ việc đào tạo nghề cho người dân đến việc hỗ trợ tiêu thụ sản phẩm. Việc xây dựng các mô hình phát triển làng nghề thành công ở các địa phương khác cũng cần được nghiên cứu và áp dụng tại Bắc Ninh.