Mô Hình Nông Nghiệp Hiện Đại Tại Hải Dương: Định Hướng Phát Triển

• Tác giả: Vũ Thanh Nguyên
• Người hướng dẫn: PGS. Lê Xuân Đình
• Trường học: Viện Nghiên Cứu Quản Lý Kinh Tế Trung Ương
• Chuyên ngành: Quản Lý Kinh Tế
• Đề tài: Xây Dựng Mô Hình Phát Triển Nông Nghiệp Hiện Đại Ở Tỉnh Hải Dương
• Loại tài liệu: luận án tiến sĩ
• Năm xuất bản: 2017
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• MỤC LỤC
• 1. PHẦN MỞ ĐẦU
• 1.1. TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN MÔ HÌNH PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP HIỆN ĐẠI
• 1.1.1. Tổng quan các nghiên cứu đã công bố ở trong, ngoài nước có liên quan về mô hình phát triển nông nghiệp hiện đại
• 1.1.1.1. Tổng quan các nghiên cứu ở nước ngoài
• 1.1.1.2. Tổng quan các nghiên cứu ở trong nước liên quan đến xây dựng mô hình phát triển nông nghiệp hiện đại
• 1.1.2. Những vấn đề thuộc đề tài luận án chưa được các công trình công bố nghiên cứu giải quyết
• 1.1.3. Phương hướng giải quyết các vấn đề nghiên cứu của Luận án
• 1.1.4. Mục tiêu nghiên cứu
• 1.1.5. Câu hỏi nghiên cứu
• 1.1.6. Đối tượng và giới hạn phạm vi nghiên cứu đề tài luận án
• 1.1.7. Cách tiếp cận và phương pháp nghiên cứu
• 1.2. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ KINH NGHIỆM QUỐC TẾ VỀ XÂY DỰNG MÔ HÌNH PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP HIỆN ĐẠI
• 1.2.1. Lý luận chung về mô hình phát triển nông nghiệp hiện đại
• 1.2.2. Lý luận về sự phát triển và phát triển kinh tế nông nghiệp
• 1.2.3. Lý luận về nông nghiệp hiện đại và điều kiện để chuyển đổi lên nông nghiệp hiện đại
• 1.2.4. Cơ sở lý thuyết về xây dựng mô hình nông nghiệp hiện đại
• 1.2.5. Nội dung và tiêu chí đánh giá hiệu quả của mô hình phát triển nông nghiệp hiện đại
• 1.2.6. Nội dung của mô hình phát triển nông nghiệp hiện đại
• 1.2.7. Các yêu cầu và tiêu chí đánh giá hiệu quả của mô hình phát triển nông nghiệp hiện đại
• 1.2.8. Các nhân tố chính ảnh hưởng đến mô hình phát triển nông nghiệp hiện đại
• 1.2.9. Kinh nghiệm xây dựng mô hình phát triển nông nghiệp hiện đại của một số nước và bài học cho Việt Nam
• 1.3. THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP TỈNH HẢI DƯƠNG TRONG SO SÁNH VỚI MÔ HÌNH PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP HIỆN ĐẠI
• 1.3.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội tỉnh Hải Dương ảnh hưởng đến phát triển nông nghiệp hiện đại
• 1.3.1.1. Điều kiện tự nhiên
• 1.3.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội
• 1.3.2. Đánh giá tác động của các nguồn lực tự nhiên, kinh tế - xã hội đến phát triển nông nghiệp hiện đại ở tỉnh Hải Dương
• 1.3.3. Thực trạng phát triển nông nghiệp tỉnh Hải Dương giai đoạn 2005-2015
• 1.3.3.1. Tình hình chung về sản xuất nông nghiệp ở tỉnh Hải Dương
• 1.3.3.2. Thực trạng sản xuất nông nghiệp phân theo ngành ở tỉnh Hải Dương
• 1.3.4. Đánh giá thực trạng phát triển nông nghiệp tỉnh Hải Dương so với tiêu chí mô hình phát triển nông nghiệp hiện đại
• 1.3.4.1. Hình thức tổ chức sản xuất nông nghiệp tỉnh Hải Dương
• 1.3.4.2. Ứng dụng khoa học, kỹ thuật trong sản xuất nông nghiệp, bảo quản và chế biến sau thu hoạch
• 1.3.4.3. Quy mô và mức độ tập trung ruộng đất
• 1.3.4.4. Tổ chức vùng sản xuất nông nghiệp
• 1.3.4.5. Về phát triển sản xuất nông nghiệp theo hướng phát triển sản xuất hàng hóa
• 1.3.4.6. Phát triển kết cấu hạ tầng nông nghiệp gắn với xây dựng nông thôn mới
• 1.3.4.7. Nông nghiệp Hải Dương trong so sánh với tiêu chí mô hình phát triển nông nghiệp hiện đại
• 1.3.5. Những hạn chế và nguyên nhân của nó trong mô hình phát triển nông nghiệp hiện đại ở Hải Dương
• 1.3.5.1. Những hạn chế
• 1.3.5.2. Nguyên nhân của những hạn chế
• 1.3.6. Phân tích ma trận SWOT cho mô hình phát triển nông nghiệp hiện đại ở Hải Dương
• 1.4. ĐỀ XUẤT MÔ HÌNH PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP HIỆN ĐẠI VÀ GIẢI PHÁP TỔ CHỨC THỰC HIỆN MÔ HÌNH TẠI TỈNH HẢI DƯƠNG ĐẾN NĂM 2030
• 1.4.1. Bối cảnh và một số dự báo về các yếu tố ảnh hưởng đến mô hình phát triển nông nghiệp hiện đại tỉnh Hải Dương từ nay đến năm 2030
• 1.4.1.1. Bối cảnh xây dựng mô hình nông nghiệp hiện đại tỉnh Hải Dương từ nay đến năm 2030
• 1.4.1.2. Một số dự báo về các nguồn lực dành cho xây dựng mô hình phát triển nông nghiệp hiện đại ở tỉnh Hải Dương
• 1.4.2. Đề xuất xây dựng mô hình phát triển nông nghiệp hiện đại tại tỉnh Hải Dương
• 1.4.2.1. Quan điểm và mục tiêu xây dựng mô hình phát triển nông nghiệp hiện đại ở tỉnh Hải Dương
• 1.4.2.2. Cấu trúc của mô hình phát triển nông nghiệp hiện đại tại tỉnh Hải Dương
• 1.4.2.3. Nội dung chủ yếu của xây dựng mô hình phát triển nông nghiệp hiện đại tại tỉnh Hải Dương
• 1.4.2.4. Những điều kiện tiền đề và các bước thực hiện mô hình phát triển nông nghiệp hiện đại tại tỉnh Hải Dương
• 1.4.3. Một số giải pháp chủ yếu để thực hiện thành công mô hình phát triển nông nghiệp hiện đại tại tỉnh Hải Dương
• 1.4.3.1. Giải pháp về tổ chức thực hiện mô hình phát triển nông nghiệp hiện đại
• 1.4.3.2. Giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý Nhà nước về phát triển nông nghiệp
• 1.4.3.3. Nhóm giải pháp về đẩy mạnh ứng dụng khoa học - công nghệ
• 1.4.3.4. Nhóm giải pháp về thị trường tiêu thụ sản phẩm
• 1.4.3.5. Nhóm giải pháp về đào tạo sử dụng nguồn nhân lực hợp lý và có hiệu quả
• 1.4.3.6. Giải pháp về bảo vệ môi trường
• DANH MỤC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC ĐÃ CÔNG BỐ CỦA TÁC GIẢ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• DANH MỤC HỘP
• DANH MỤC BẢNG
• DANH MỤC HÌNH VÀ BIỂU ĐỒ
• DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

I. Nông Nghiệp Công Nghệ Cao

Nông nghiệp công nghệ cao (CNC) đang ngày càng trở thành xu hướng chủ đạo trong phát triển nông nghiệp hiện đại tại Hải Dương. Việc áp dụng công nghệ tiên tiến vào sản xuất nông nghiệp không chỉ giúp tăng năng suất mà còn cải thiện chất lượng sản phẩm. Các biện pháp như tự động hóa trong canh tác, sử dụng công nghệ sinh học và hệ thống tưới tiêu thông minh đã được triển khai rộng rãi. Theo thống kê, năng suất cây trồng đã tăng lên đáng kể nhờ vào việc áp dụng CNC, góp phần nâng cao giá trị gia tăng trong sản xuất nông nghiệp. "Chuyển đổi từ phương thức sản xuất truyền thống sang nông nghiệp công nghệ cao là cần thiết để đáp ứng yêu cầu thị trường". Việc đầu tư vào CNC không chỉ giúp cải thiện sản lượng mà còn giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường, từ đó hướng tới phát triển bền vững.

1.1. Đầu Tư vào Nông Nghiệp Công Nghệ Cao

Đầu tư vào nông nghiệp công nghệ cao là yếu tố quyết định giúp Hải Dương chuyển mình trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu. Các chính sách khuyến khích đầu tư từ chính phủ đã thúc đẩy nhiều doanh nghiệp tham gia vào lĩnh vực này. "Việc xây dựng các khu nông nghiệp công nghệ cao không chỉ tạo ra sản phẩm chất lượng mà còn thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao". Điều này không chỉ giúp nâng cao năng suất mà còn tạo ra nhiều việc làm cho người dân địa phương, từ đó góp phần phát triển kinh tế nông thôn.

II. Phát Triển Nông Thôn Bền Vững

Phát triển nông thôn bền vững là một trong những mục tiêu quan trọng trong chiến lược phát triển nông nghiệp hiện đại tại Hải Dương. Việc này không chỉ tập trung vào sản xuất mà còn chú trọng đến các yếu tố xã hội và môi trường. Các chương trình phát triển nông thôn mới đã được triển khai, giúp cải thiện hạ tầng cơ sở, nâng cao đời sống người dân và bảo vệ môi trường. "Phát triển nông thôn bền vững cần có sự liên kết chặt chẽ giữa sản xuất và tiêu thụ, giữa nông dân và doanh nghiệp". Sự tham gia của cộng đồng trong quá trình phát triển cũng là yếu tố then chốt để đảm bảo tính bền vững trong phát triển nông thôn.

2.1. Hợp Tác Xã Nông Nghiệp

Hợp tác xã nông nghiệp đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối nông dân với thị trường. Các mô hình hợp tác xã đã được xây dựng và phát triển, giúp nông dân dễ dàng tiếp cận công nghệ mới và thị trường tiêu thụ sản phẩm. "Hợp tác xã không chỉ giúp nâng cao năng lực sản xuất mà còn tạo ra sức mạnh tập thể, giúp nông dân giảm thiểu rủi ro". Việc liên kết giữa các hợp tác xã cũng tạo ra một mạng lưới sản xuất và tiêu thụ hiệu quả, từ đó thúc đẩy phát triển kinh tế nông thôn.

III. Kinh Tế Nông Nghiệp Thông Minh

Kinh tế nông nghiệp thông minh là một khái niệm mới đang được áp dụng tại Hải Dương nhằm tối ưu hóa quy trình sản xuất và quản lý tài nguyên. Sử dụng công nghệ thông tin trong quản lý sản xuất nông nghiệp không chỉ giúp tiết kiệm chi phí mà còn nâng cao hiệu quả sản xuất. "Việc áp dụng các giải pháp thông minh trong nông nghiệp giúp nông dân đưa ra quyết định chính xác hơn, từ đó tối ưu hóa lợi nhuận". Sự phát triển của kinh tế nông nghiệp thông minh sẽ tạo ra một nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững trong tương lai.

3.1. Ứng Dụng Công Nghệ Thông Tin

Ứng dụng công nghệ thông tin trong nông nghiệp đã mở ra nhiều cơ hội mới cho nông dân. Việc sử dụng phần mềm quản lý farm, hệ thống theo dõi sản xuất và phân tích dữ liệu giúp nông dân có cái nhìn tổng quan về hoạt động sản xuất của mình. "Công nghệ thông tin không chỉ giúp quản lý hiệu quả mà còn tạo ra sự minh bạch trong sản xuất". Điều này không chỉ giúp nông dân nâng cao năng suất mà còn tạo điều kiện thuận lợi để tiếp cận thị trường tiêu thụ.

IV. Đối Phó với Biến Đổi Khí Hậu

Biến đổi khí hậu đang trở thành thách thức lớn đối với sản xuất nông nghiệp tại Hải Dương. Việc áp dụng các biện pháp thích ứng và giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu là rất cần thiết. "Chuyển đổi cơ cấu cây trồng, áp dụng các biện pháp canh tác bền vững là cách hiệu quả để đối phó với biến đổi khí hậu". Các chương trình giáo dục và nâng cao nhận thức về biến đổi khí hậu cũng cần được chú trọng nhằm giúp nông dân chủ động hơn trong sản xuất.

4.1. Quản Lý Tài Nguyên Nước

Quản lý tài nguyên nước hiệu quả là một trong những giải pháp quan trọng để ứng phó với biến đổi khí hậu. Việc áp dụng công nghệ tưới tiêu tiết kiệm nước và quản lý nguồn nước bền vững sẽ giúp nông dân giảm thiểu tác động tiêu cực từ biến đổi khí hậu. "Nước là nguồn tài nguyên quý giá, việc sử dụng hiệu quả không chỉ nâng cao năng suất mà còn bảo vệ môi trường". Chính vì vậy, các biện pháp quản lý tài nguyên nước cần được triển khai đồng bộ và hiệu quả.