Tổng quan nghiên cứu

Đào tạo liên tục (ĐTLT) là một yêu cầu thiết yếu đối với nhân viên y tế nhằm nâng cao kiến thức, kỹ năng và chất lượng chăm sóc bệnh nhân. Tại Bệnh viện Phụ sản Hà Nội, với đội ngũ hộ sinh chiếm số lượng 354 người, việc cập nhật và phát triển năng lực chuyên môn thông qua ĐTLT là rất quan trọng. Năm 2020, bệnh viện đã triển khai kế hoạch đào tạo liên tục với 11 nội dung chính dành cho hộ sinh, tuy nhiên chỉ có 4 chương trình được thực hiện do ảnh hưởng của dịch Covid-19. Tỷ lệ hộ sinh tham gia các khóa đào tạo này đạt khoảng 67%, trong đó các nội dung về chăm sóc thiết yếu bà mẹ và trẻ sơ sinh, nuôi con bằng sữa mẹ được quan tâm nhiều nhất.

Mục tiêu nghiên cứu nhằm mô tả thực trạng ĐTLT của hộ sinh tại Bệnh viện Phụ sản Hà Nội năm 2020 và xác định nhu cầu đào tạo liên tục của họ để xây dựng kế hoạch đào tạo phù hợp, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Nghiên cứu được thực hiện trong khoảng thời gian từ tháng 8 đến tháng 9 năm 2020, tại Bệnh viện Phụ sản Hà Nội, với sự tham gia của toàn bộ 354 hộ sinh công tác tại 19 khoa lâm sàng.

Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc cung cấp dữ liệu thực tiễn về mức độ tham gia và nhu cầu ĐTLT của hộ sinh, từ đó giúp bệnh viện điều chỉnh kế hoạch đào tạo, đổi mới hình thức và nội dung đào tạo, góp phần nâng cao hiệu quả công tác chăm sóc sản phụ và trẻ sơ sinh, đồng thời đáp ứng các tiêu chuẩn pháp lý về chứng chỉ hành nghề.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các khái niệm và quy định hiện hành về ĐTLT, bao gồm:

  • Đào tạo liên tục (Continuing Medical Education - CME): Hoạt động giáo dục nhằm duy trì, phát triển kiến thức và kỹ năng chuyên môn cho nhân viên y tế, không thuộc hệ thống văn bằng giáo dục quốc dân.
  • Phát triển nghề nghiệp liên tục (Continuing Professional Development - CPD): Quá trình phát triển cá nhân và nghề nghiệp nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ y tế, tập trung vào học tập suốt đời.
  • Nhu cầu đào tạo liên tục (NCĐT): Sự chênh lệch giữa kiến thức, kỹ năng hiện có và những gì người học cần đạt được để hoàn thành nhiệm vụ công việc.
  • Chức năng và vai trò của hộ sinh: Theo Liên đoàn hộ sinh quốc tế và quy định của Bộ Y tế Việt Nam, hộ sinh thực hiện các nhiệm vụ chăm sóc sản phụ và trẻ sơ sinh trong suốt quá trình thai nghén, chuyển dạ và hậu sản.

Khung lý thuyết cũng tham khảo các văn bản pháp luật như Thông tư số 22/2013/TT-BYT về hướng dẫn ĐTLT cho cán bộ y tế và Quyết định số 342/QĐ-BYT về chuẩn năng lực cơ bản của hộ sinh Việt Nam.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng thiết kế mô tả cắt ngang kết hợp phương pháp định lượng và định tính.

  • Nguồn dữ liệu:

    • Số liệu sơ cấp thu thập qua khảo sát toàn bộ 354 hộ sinh tại 19 khoa lâm sàng của Bệnh viện Phụ sản Hà Nội.
    • Số liệu thứ cấp từ báo cáo công tác ĐTLT năm 2020 của bệnh viện.
    • Thông tin định tính thu thập qua 4 cuộc thảo luận nhóm với lãnh đạo bệnh viện, lãnh đạo khoa phòng và hộ sinh.

  • Phương pháp chọn mẫu:

    • Định lượng: chọn mẫu toàn bộ 354 hộ sinh.
    • Định tính: chọn mẫu chủ đích cho các nhóm lãnh đạo và hộ sinh trưởng khoa, chọn mẫu ngẫu nhiên cho hộ sinh trực tiếp công tác tại các khoa.

  • Phương pháp phân tích:

    • Số liệu định lượng được nhập liệu bằng phần mềm Epidata 3.1 và phân tích bằng SPSS 20.
    • Dữ liệu định tính được mã hóa, phân tích theo chủ đề dựa trên nội dung thảo luận nhóm.

  • Timeline nghiên cứu:

    • Thu thập dữ liệu từ tháng 8 đến tháng 9 năm 2020.
    • Phân tích và báo cáo kết quả hoàn thành trong năm 2021.

Nghiên cứu tuân thủ các quy định về đạo đức nghiên cứu, đảm bảo sự tự nguyện, bảo mật thông tin và sử dụng dữ liệu phục vụ mục đích nâng cao chất lượng đào tạo.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Thông tin chung về hộ sinh:

    • 57,6% hộ sinh trong độ tuổi 26-35, 65% có trình độ cao đẳng, 20,1% trình độ đại học, 1,1% sau đại học.
    • Thâm niên công tác trung bình 10,2 năm, phân bố đều tại các khối lâm sàng.
    • 89,3% hộ sinh có chứng chỉ hành nghề hợp lệ.

  2. Thực trạng đào tạo liên tục năm 2020:

    • 66,9% hộ sinh tham gia ít nhất một khóa ĐTLT trong năm.
    • 59,9% tham gia đào tạo tại bệnh viện, 23,7% tại các trường y, 16,1% tại bệnh viện khác.
    • Các khóa đào tạo được tổ chức chủ yếu tại bệnh viện, miễn phí kinh phí cho học viên.
    • Nội dung ưu tiên là chuyên môn và kỹ năng mềm, với tỷ lệ tham gia cao nhất ở khóa tập huấn chăm sóc thiết yếu bà mẹ và trẻ sơ sinh (50,8%) và nuôi con bằng sữa mẹ (47,5%).

  3. Nhu cầu đào tạo liên tục:

    • Hộ sinh mong muốn được đào tạo thêm về chuyên môn, quản lý và kỹ năng mềm.
    • 100% mong muốn các khóa đào tạo được tổ chức ngay tại bệnh viện, có tài liệu phát tay và điện tử, được hỗ trợ toàn bộ chi phí.
    • Phần lớn muốn được cấp chứng chỉ để hoàn thiện pháp lý hành nghề.

  4. Đánh giá chất lượng đào tạo:

    • Đa số hộ sinh đánh giá tích cực về thời gian, nội dung, cơ sở vật chất, giảng viên và tài liệu đào tạo.
    • Các khóa học giúp chuẩn hóa kỹ năng, giảm tai biến và nâng cao năng lực thực hành.

Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy tỷ lệ hộ sinh tham gia ĐTLT đạt khoảng 67%, tương đối cao so với một số nghiên cứu trong nước về cán bộ y tế, phản ánh sự quan tâm và hỗ trợ từ bệnh viện. Việc tổ chức đào tạo tại chỗ, miễn phí chi phí đã tạo điều kiện thuận lợi cho hộ sinh tham gia. Tuy nhiên, chỉ 4/11 khóa đào tạo được thực hiện do ảnh hưởng của dịch Covid-19, cho thấy sự cần thiết đổi mới hình thức đào tạo, như áp dụng đào tạo từ xa, telemedicine.

Nhu cầu đào tạo đa dạng về chuyên môn, quản lý và kỹ năng mềm phù hợp với xu hướng phát triển nghề nghiệp liên tục (CPD) và yêu cầu thực tế công việc. Việc mong muốn được cấp chứng chỉ phản ánh nhu cầu hoàn thiện pháp lý và nâng cao uy tín nghề nghiệp.

So sánh với các nghiên cứu quốc tế, kết quả tương đồng với xu hướng học tập suốt đời và nhu cầu đào tạo phù hợp với đặc thù công việc. Các yếu tố như tuổi tác, trình độ và thâm niên công tác ảnh hưởng đến nhu cầu và khả năng tiếp thu đào tạo, cần được cân nhắc khi xây dựng chương trình.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ tỷ lệ tham gia các khóa đào tạo theo nội dung, bảng phân bố trình độ và thâm niên hộ sinh, cũng như biểu đồ nhu cầu đào tạo theo nhóm chủ đề để minh họa rõ nét hơn.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Xây dựng kế hoạch đào tạo dựa trên nhu cầu thực tế:

    • Thu thập ý kiến hộ sinh qua khảo sát định kỳ để cập nhật nhu cầu đào tạo.
    • Tập trung vào các chủ đề chuyên môn, kỹ năng mềm và quản lý phù hợp với đặc thù công việc.
    • Thời gian: triển khai kế hoạch năm 2022.
    • Chủ thể thực hiện: Phòng Điều dưỡng phối hợp với các khoa lâm sàng.

  2. Đổi mới hình thức đào tạo:

    • Áp dụng đào tạo từ xa, telemedicine để khắc phục hạn chế về thời gian và dịch bệnh.
    • Kết hợp đào tạo trực tiếp và trực tuyến để tăng tính linh hoạt.
    • Thời gian: thử nghiệm từ quý 3 năm 2022.
    • Chủ thể thực hiện: Trung tâm Đào tạo và Phòng Công nghệ thông tin.

  3. Hỗ trợ tài chính và tài liệu đào tạo:

    • Bảo đảm kinh phí đào tạo miễn phí cho hộ sinh, đồng thời cung cấp tài liệu phát tay và điện tử.
    • Thời gian: duy trì và nâng cao chất lượng tài liệu trong năm 2022.
    • Chủ thể thực hiện: Ban Giám đốc bệnh viện và Phòng Tài chính kế toán.

  4. Cấp chứng chỉ và quản lý thời lượng đào tạo:

    • Tăng cường cấp chứng chỉ đào tạo để đáp ứng yêu cầu pháp lý.
    • Xây dựng hệ thống quản lý thời lượng đào tạo, theo dõi và đánh giá hiệu quả.
    • Thời gian: hoàn thiện hệ thống trong năm 2022.
    • Chủ thể thực hiện: Phòng Điều dưỡng phối hợp Phòng Tổ chức cán bộ.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Lãnh đạo bệnh viện và phòng điều dưỡng:

    • Hiểu rõ thực trạng và nhu cầu đào tạo của hộ sinh để xây dựng kế hoạch đào tạo hiệu quả.
    • Áp dụng các giải pháp đổi mới hình thức đào tạo và quản lý nhân lực.

  2. Nhà quản lý đào tạo y tế:

    • Tham khảo mô hình khảo sát nhu cầu đào tạo kết hợp định lượng và định tính.
    • Áp dụng phương pháp đánh giá nhu cầu đào tạo trong các cơ sở y tế khác.

  3. Hộ sinh và nhân viên y tế:

    • Nắm bắt vai trò, chức năng và tầm quan trọng của ĐTLT trong phát triển nghề nghiệp.
    • Chủ động tham gia các khóa đào tạo phù hợp với nhu cầu và yêu cầu công việc.

  4. Các nhà nghiên cứu trong lĩnh vực quản lý bệnh viện và đào tạo y tế:

    • Tham khảo kết quả nghiên cứu về thực trạng và nhu cầu đào tạo liên tục tại bệnh viện chuyên ngành.
    • Phát triển các nghiên cứu tiếp theo về đào tạo liên tục và phát triển nguồn nhân lực y tế.

Câu hỏi thường gặp

  1. Đào tạo liên tục là gì và tại sao quan trọng với hộ sinh?
    Đào tạo liên tục là các khóa học ngắn hạn giúp cập nhật kiến thức, kỹ năng chuyên môn và phát triển nghề nghiệp. Với hộ sinh, ĐTLT giúp nâng cao năng lực chăm sóc sản phụ và trẻ sơ sinh, giảm thiểu tai biến và đáp ứng yêu cầu pháp lý về chứng chỉ hành nghề.

  2. Tỷ lệ hộ sinh tham gia đào tạo liên tục tại Bệnh viện Phụ sản Hà Nội năm 2020 là bao nhiêu?
    Khoảng 66,9% hộ sinh đã tham gia ít nhất một khóa đào tạo liên tục trong năm 2020, chủ yếu tại bệnh viện với các nội dung chuyên môn và kỹ năng mềm.

  3. Những khó khăn nào ảnh hưởng đến việc tổ chức đào tạo liên tục trong năm 2020?
    Dịch Covid-19 là nguyên nhân chính khiến chỉ 4/11 khóa đào tạo được thực hiện, bên cạnh đó còn có hạn chế về thời gian, nhân lực và hình thức đào tạo truyền thống chưa linh hoạt.

  4. Hộ sinh mong muốn gì về hình thức và nội dung đào tạo trong tương lai?
    Họ mong muốn các khóa đào tạo được tổ chức ngay tại bệnh viện, có tài liệu phát tay và điện tử, miễn phí chi phí, đồng thời áp dụng hình thức đào tạo từ xa để thuận tiện hơn.

  5. Làm thế nào để bệnh viện nâng cao hiệu quả đào tạo liên tục cho hộ sinh?
    Bệnh viện cần xây dựng kế hoạch đào tạo dựa trên nhu cầu thực tế, đổi mới hình thức đào tạo kết hợp trực tiếp và trực tuyến, hỗ trợ tài chính và tài liệu đầy đủ, đồng thời quản lý chặt chẽ thời lượng và cấp chứng chỉ đào tạo.

Kết luận

  • Nghiên cứu đã mô tả thực trạng ĐTLT của 354 hộ sinh tại Bệnh viện Phụ sản Hà Nội năm 2020, với tỷ lệ tham gia đạt khoảng 67%.
  • Hộ sinh có nhu cầu cao về đào tạo chuyên môn, quản lý và kỹ năng mềm, mong muốn được đào tạo tại chỗ, miễn phí và có chứng chỉ.
  • Dịch Covid-19 ảnh hưởng lớn đến việc triển khai kế hoạch đào tạo, đòi hỏi đổi mới hình thức đào tạo.
  • Kết quả nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học để bệnh viện xây dựng kế hoạch đào tạo phù hợp, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực.
  • Các bước tiếp theo bao gồm triển khai đào tạo kết hợp trực tuyến, hoàn thiện hệ thống quản lý đào tạo và tiếp tục khảo sát nhu cầu định kỳ.

Hành động ngay hôm nay để nâng cao năng lực hộ sinh, góp phần cải thiện chất lượng chăm sóc sản phụ và trẻ sơ sinh tại Bệnh viện Phụ sản Hà Nội!