Tổng quan nghiên cứu

Hiệu quả làm việc của viên chức trong các đơn vị sự nghiệp công lập là một trong những yếu tố then chốt quyết định sự phát triển bền vững của tổ chức công. Tỉnh Bình Dương, với hơn 35.863 doanh nghiệp trong nước và 3.478 dự án đầu tư nước ngoài, đang đối mặt với áp lực gia tăng khối lượng công việc tại các đơn vị sự nghiệp công lập nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người dân và doanh nghiệp. Nghiên cứu này được thực hiện nhằm phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả làm việc của cán bộ, viên chức tại các đơn vị sự nghiệp công lập có đủ điều kiện chuyển đổi thành công ty cổ phần trên địa bàn tỉnh Bình Dương trong năm 2019. Mục tiêu cụ thể của nghiên cứu là xác định các yếu tố tác động, đánh giá mức độ ảnh hưởng và đề xuất các giải pháp quản trị nhằm nâng cao hiệu quả làm việc. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào 141 cán bộ, viên chức được khảo sát trực tiếp tại các đơn vị sự nghiệp công lập trên địa bàn tỉnh. Kết quả nghiên cứu không chỉ góp phần nâng cao năng suất lao động mà còn hỗ trợ lãnh đạo các đơn vị xây dựng chiến lược phát triển phù hợp, đồng thời đáp ứng yêu cầu cải cách hành chính và cổ phần hóa theo chủ trương của Nhà nước. Các chỉ số hiệu quả làm việc được đo lường dựa trên các tiêu chí về số lượng, chất lượng công việc, thời gian hoàn thành và thái độ hợp tác trong công việc.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên hai học thuyết chính về nhu cầu và động lực làm việc: Học thuyết phân cấp nhu cầu của Maslow và Học thuyết ERG của Alderfer. Maslow phân loại nhu cầu con người thành năm cấp độ từ nhu cầu sinh lý đến nhu cầu tự hoàn thiện, trong khi ERG gom các nhu cầu thành ba nhóm: tồn tại, quan hệ và phát triển. Các lý thuyết này giúp giải thích động lực thúc đẩy hiệu quả làm việc của viên chức. Mô hình nghiên cứu đề xuất gồm sáu yếu tố độc lập ảnh hưởng đến hiệu quả làm việc: (1) Tiền lương, (2) Đào tạo và thăng tiến, (3) Môi trường làm việc, (4) Đồng nghiệp, (5) Bản chất công việc, (6) Lãnh đạo. Hiệu quả làm việc được xem là biến phụ thuộc, đo lường qua các tiêu chí như hoàn thành công việc đúng hạn, chất lượng và thái độ hợp tác.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp định tính và định lượng. Giai đoạn định tính bao gồm tham khảo các nghiên cứu trước và thảo luận nhóm để xây dựng thang đo phù hợp với đối tượng viên chức tại các đơn vị sự nghiệp công lập. Giai đoạn định lượng tiến hành khảo sát trực tiếp 141 viên chức tại các đơn vị sự nghiệp công lập đủ điều kiện chuyển đổi thành công ty cổ phần ở Bình Dương trong năm 2019. Mẫu được chọn theo phương pháp lấy mẫu phi xác suất thuận tiện nhằm đảm bảo tính khả thi và đại diện. Dữ liệu được xử lý bằng phần mềm SPSS với các bước kiểm định độ tin cậy thang đo (Cronbach’s Alpha), phân tích nhân tố khám phá (EFA), kiểm định tương quan Pearson, phân tích hồi quy tuyến tính, kiểm định T-test và ANOVA để đánh giá sự khác biệt theo các biến nhân khẩu học như giới tính, độ tuổi, trình độ học vấn, thâm niên công tác và thu nhập. Kích thước mẫu 141 phiếu đạt yêu cầu tối thiểu cho phân tích EFA với tỷ lệ biến quan sát trên mẫu phù hợp.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Tiền lương là yếu tố có ảnh hưởng mạnh nhất đến hiệu quả làm việc với hệ số tác động cao nhất trong mô hình hồi quy. Trung bình viên chức đánh giá mức độ hài lòng về tiền lương ở mức cao, trong đó 59% mẫu là nam và 41% là nữ, thu nhập chủ yếu tập trung từ 6 đến dưới 9 triệu đồng/tháng (52%).

  2. Đào tạo và thăng tiến được đánh giá là yếu tố quan trọng thứ hai, với 56% viên chức có trình độ đại học và 20% sau đại học, cho thấy nhu cầu phát triển nghề nghiệp và cơ hội thăng tiến có tác động tích cực đến hiệu quả làm việc.

  3. Môi trường làm việc và đồng nghiệp cũng có ảnh hưởng đáng kể, trong đó môi trường làm việc được đánh giá qua các tiêu chí như áp lực công việc, trang thiết bị và sự ổn định công việc. Đồng nghiệp thân thiện, phối hợp tốt và hỗ trợ lẫn nhau góp phần nâng cao hiệu quả làm việc.

  4. Bản chất công việc và lãnh đạo là hai yếu tố còn lại trong mô hình, với các biến quan sát như tính thú vị, thách thức công việc và sự quan tâm, hỗ trợ từ cấp trên. Kết quả phân tích cho thấy các yếu tố này cũng có ảnh hưởng tích cực, tuy mức độ thấp hơn so với tiền lương và đào tạo.

Phân tích T-test và ANOVA cho thấy có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê về hiệu quả làm việc theo trình độ học vấn, thâm niên công tác và thu nhập, trong khi giới tính và độ tuổi không tạo ra sự khác biệt đáng kể. Ví dụ, viên chức có thâm niên từ 5 đến dưới 10 năm chiếm 50% mẫu khảo sát và có hiệu quả làm việc cao hơn nhóm thâm niên thấp hơn. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện mức độ ảnh hưởng của từng yếu tố và bảng phân tích phương sai so sánh hiệu quả làm việc theo nhóm nhân khẩu.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân tiền lương có ảnh hưởng lớn là do nó trực tiếp liên quan đến động lực và sự thỏa mãn nhu cầu sinh lý, an toàn theo Maslow và ERG. Kết quả này phù hợp với các nghiên cứu trong và ngoài nước, khẳng định vai trò của chính sách tiền lương trong nâng cao hiệu quả làm việc. Đào tạo và thăng tiến tạo cơ hội phát triển cá nhân, giúp viên chức cảm thấy được ghi nhận và có động lực cống hiến hơn. Môi trường làm việc và đồng nghiệp tạo ra bầu không khí tích cực, giảm áp lực và tăng sự hợp tác, từ đó nâng cao năng suất. Bản chất công việc và lãnh đạo ảnh hưởng đến sự hài lòng và cam kết của viên chức, tuy nhiên mức độ tác động thấp hơn có thể do đặc thù công việc hành chính công lập và cơ chế quản lý còn nhiều hạn chế. Kết quả nghiên cứu góp phần làm rõ các yếu tố ảnh hưởng trong bối cảnh chuyển đổi mô hình hoạt động đơn vị sự nghiệp công lập tại Bình Dương, đồng thời cung cấp cơ sở khoa học cho việc điều chỉnh chính sách quản lý nhân sự.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tăng cường chính sách tiền lương và thưởng: Cần xây dựng cơ chế tính thu nhập tăng thêm dựa trên hệ số KPI rõ ràng, minh bạch, áp dụng trong vòng 1-2 năm tới nhằm khuyến khích viên chức nâng cao hiệu quả công việc. Chủ thể thực hiện là các cấp quản lý đơn vị sự nghiệp công lập phối hợp với cơ quan tài chính.

  2. Phát triển chương trình đào tạo và thăng tiến: Tổ chức các khóa đào tạo kỹ năng chuyên môn và quản lý định kỳ hàng năm, đồng thời xây dựng lộ trình thăng tiến minh bạch để tạo động lực phát triển nghề nghiệp cho viên chức. Chủ thể thực hiện là phòng nhân sự và ban lãnh đạo đơn vị.

  3. Cải thiện môi trường làm việc: Đầu tư nâng cấp cơ sở vật chất, trang thiết bị làm việc, đảm bảo điều kiện làm việc an toàn, thoải mái và giảm áp lực công việc. Thời gian thực hiện trong 2 năm, chủ thể là ban quản lý đơn vị và các cơ quan liên quan.

  4. Xây dựng văn hóa đồng nghiệp tích cực: Tổ chức các hoạt động giao lưu, xây dựng đội nhóm nhằm tăng cường sự thân thiện, hỗ trợ lẫn nhau giữa các viên chức. Chủ thể thực hiện là phòng tổ chức cán bộ và các tổ chức công đoàn.

  5. Nâng cao năng lực lãnh đạo: Đào tạo kỹ năng lãnh đạo, quản lý cho cán bộ quản lý cấp trung và cấp cao, tăng cường sự quan tâm, hỗ trợ nhân viên trong công việc và đời sống. Thời gian triển khai trong 1 năm, chủ thể là ban lãnh đạo và các cơ quan đào tạo.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Lãnh đạo các đơn vị sự nghiệp công lập: Giúp đánh giá và điều chỉnh chính sách quản lý nhân sự, nâng cao hiệu quả làm việc của viên chức trong bối cảnh chuyển đổi mô hình hoạt động.

  2. Nhà quản lý nhân sự và phòng tổ chức cán bộ: Cung cấp cơ sở khoa học để xây dựng các chương trình đào tạo, thăng tiến và chính sách tiền lương phù hợp với đặc thù đơn vị.

  3. Các nhà nghiên cứu và sinh viên chuyên ngành Quản lý công: Là tài liệu tham khảo quý giá về mô hình nghiên cứu, phương pháp phân tích và thực trạng hiệu quả làm việc trong khu vực công.

  4. Cơ quan quản lý nhà nước về lao động và công chức: Hỗ trợ trong việc xây dựng chính sách cải cách hành chính, nâng cao năng suất lao động và chất lượng dịch vụ công.

Câu hỏi thường gặp

  1. Yếu tố nào ảnh hưởng mạnh nhất đến hiệu quả làm việc của viên chức?
    Tiền lương được xác định là yếu tố có ảnh hưởng mạnh nhất, bởi nó trực tiếp tác động đến động lực và sự thỏa mãn nhu cầu cơ bản của viên chức, từ đó nâng cao hiệu quả công việc.

  2. Phương pháp lấy mẫu trong nghiên cứu này là gì?
    Nghiên cứu sử dụng phương pháp lấy mẫu phi xác suất thuận tiện với kích thước mẫu 141 viên chức, đảm bảo đủ điều kiện phân tích nhân tố khám phá và hồi quy.

  3. Có sự khác biệt về hiệu quả làm việc theo các nhóm nhân khẩu học không?
    Có, trình độ học vấn, thâm niên công tác và thu nhập có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê về hiệu quả làm việc, trong khi giới tính và độ tuổi không tạo ra sự khác biệt đáng kể.

  4. Môi trường làm việc ảnh hưởng như thế nào đến hiệu quả làm việc?
    Môi trường làm việc tốt, bao gồm điều kiện vật chất, áp lực công việc hợp lý và sự ổn định, giúp viên chức giảm stress, tăng sự hài lòng và nâng cao hiệu quả công việc.

  5. Lãnh đạo có vai trò gì trong việc nâng cao hiệu quả làm việc?
    Lãnh đạo có vai trò hỗ trợ, động viên và quan tâm đến viên chức, tạo điều kiện thuận lợi cho công việc, từ đó thúc đẩy sự cam kết và hiệu quả làm việc của nhân viên.

Kết luận

  • Nghiên cứu xác định sáu yếu tố chính ảnh hưởng đến hiệu quả làm việc của viên chức tại các đơn vị sự nghiệp công lập ở Bình Dương: Tiền lương, Đào tạo và thăng tiến, Môi trường làm việc, Đồng nghiệp, Bản chất công việc và Lãnh đạo.
  • Tiền lương là yếu tố có tác động mạnh nhất, tiếp theo là đào tạo và thăng tiến, phản ánh nhu cầu cơ bản và phát triển nghề nghiệp của viên chức.
  • Có sự khác biệt về hiệu quả làm việc theo trình độ học vấn, thâm niên công tác và thu nhập, cho thấy cần có chính sách quản lý phù hợp với từng nhóm nhân khẩu.
  • Kết quả nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học để các đơn vị sự nghiệp công lập xây dựng các giải pháp nâng cao hiệu quả làm việc trong bối cảnh chuyển đổi mô hình hoạt động.
  • Đề xuất các bước tiếp theo bao gồm triển khai các chính sách tiền lương dựa trên KPI, phát triển chương trình đào tạo, cải thiện môi trường làm việc và nâng cao năng lực lãnh đạo nhằm thúc đẩy hiệu quả làm việc bền vững.

Hành động ngay hôm nay để nâng cao hiệu quả làm việc tại đơn vị bạn!