I. Tổng Quan Nghiên Cứu Bán Đấu Giá Tài Sản THADS Hiện Nay
Trong lịch sử phát triển đấu giá tài sản ở Việt Nam, tài sản thi hành án dân sự là loại tài sản đầu tiên được đưa ra bán đấu giá và trở thành loại tài sản đấu giá “truyền thống”. Việc đấu giá tài sản THADS không chỉ có ý nghĩa đơn thuần là “bán đấu giá” mà còn có ý nghĩa trong việc bảo đảm bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật được thi hành trên thực tế, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của các đương sự trong giai đoạn thi hành án. Tuy nhiên, hiện nay các tổ chức đấu giá “không muốn bán” đấu giá tài sản THADS, các khách hàng “không muốn mua” tài sản THADS, đặc biệt là tài sản THADS là bất động sản. Các khách hàng cho rằng đây là một loại tài sản không chỉ “phức tạp về pháp lý” mà còn chứa đựng quá nhiều “rủi ro”!
1.1. Tính Cấp Thiết Nghiên Cứu Bán Đấu Giá Tài Sản THADS
Theo báo cáo công tác thi hành án năm 2017, tổng số việc đã kê biên, định giá lại và đấu giá nhưng không thành là 7.535 việc, trong đó số việc bán đấu giá từ 3 lần trở lên là 5. Có 628 vụ việc đã bán đấu giá thành nhưng chưa giao được tài sản cho người trúng đấu giá. Hội nghị sơ kết công tác THADS 06 tháng đầu năm 2018 vừa qua đã đánh giá kết quả về tiền đạt thấp và giảm sâu so với cùng kỳ năm 2017 là vấn đề đáng quan ngại trong việc hoàn thành các chỉ tiêu về tiền trong 06 tháng cuối năm 2018. Vì vậy, việc nhận diện và kịp thời hướng dẫn, tháo gỡ những “điểm nghẽn” trong công tác bán đấu giá tài sản THADS là vấn đề hết sức cấp bách.
1.2. Ảnh Hưởng Của Bán Đấu Giá Tài Sản THADS Đến Kinh Tế
Một thực tế cho thấy, những bản án, quyết định của Tòa án tuyên nghĩa vụ trả tiền, sau khi kê biên tài sản của người phải thi hành án để thực hiện nghĩa vụ trả nợ mà tài sản kê biên không bán được thì bản án, quyết định đó sẽ được xếp vào diện “án tồn đọng”, án “trên giấy”! Đặc biệt trong bối cảnh hoạt động THADS cần phải giải quyết cấp bách nợ xấu của Ngân hàng, tổ chức tín dụng để giữ vững ổn định, giảm tỉ lệ nợ xấu thì việc nhiều tài sản bán đấu giá không thành đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự an toàn cho hệ thống tín dụng, Ngân hàng, quyền lợi ích hợp pháp của người được thi hành án.
II. Khái Niệm Đặc Điểm Bán Đấu Giá Tài Sản Thi Hành Án
Luận án xây dựng hệ thống các vấn đề lý luận cơ bản về bán đấu giá tài sản THADS như: khái niệm, đặc điểm của bán đấu giá tài sản, khái niệm, đặc điểm của bán đấu giá tài sản THADS để nhận diện những đặc thù cơ bản trong bán đấu giá tài sản THADS; Luận án phân tích và lý giải cơ sở khoa học của việc xây dựng pháp luật về bán đấu giá tài sản THADS để bảo đảm thi hành nghĩa vụ dân sự, bảo đảm thi hành bản án, quyết định, bảo vệ quyền con người trong thi hành án dân sự, bảo đảm tài sản THADS được đưa ra đấu giá tuân theo các quy luật giá trị, cạnh tranh, cung cầu trong nền kinh tế thị trường.
2.1. Cơ Sở Khoa Học Xây Dựng Pháp Luật Bán Đấu Giá Tài Sản THADS
Luận án phân tích và lý giải cơ sở khoa học của việc xây dựng pháp luật về bán đấu giá tài sản THADS để bảo đảm thi hành nghĩa vụ dân sự, bảo đảm thi hành bản án, quyết định, bảo vệ quyền con người trong thi hành án dân sự, bảo đảm tài sản THADS được đưa ra đấu giá tuân theo các quy luật giá trị, cạnh tranh, cung cầu trong nền kinh tế thị trường.
2.2. Nội Dung Cơ Bản Điều Chỉnh Pháp Luật Về Bán Đấu Giá THADS
Luận án xây dựng các nội dung cơ bản điều chỉnh pháp luật về bán đấu giá tài sản THADS: tài sản THADS đưa ra bán đấu giá, chủ thể trong bán đấu giá tài sản THADS, trình tự, thủ tục bán đấu giá tài sản THADS, quyền, nghĩa vụ, trách nhiệm pháp lý của các chủ thể trong bán đấu giá tài sản THADS, bảo đảm hoạt động bán đấu giá tài sản THADS.
III. Thực Trạng Pháp Luật Bán Đấu Giá Tài Sản THADS Tại VN
Luận án phân tích và đánh giá thực trạng pháp luật và thực tiễn áp dụng pháp luật về bán đấu giá tài sản THADS ở Việt Nam đã đáp ứng được như thế nào trên cơ sở hệ thống những vấn đề lý luận về bán đấu giá tài sản THADS đã được đặt ra; Luận án phân tích, đánh giá điểm mới tích cực trong quy định pháp luật về bán đấu giá tài sản THADS và tập trung vào việc phân tích, đánh giá những hạn chế, bất cập trong quy định của pháp luật hiện hành về bán đấu giá tài sản THADS.
3.1. Đánh Giá Điểm Mới Trong Pháp Luật Bán Đấu Giá THADS
Luận án phân tích, đánh giá điểm mới tích cực trong quy định pháp luật về bán đấu giá tài sản THADS và tập trung vào việc phân tích, đánh giá những hạn chế, bất cập trong quy định của pháp luật hiện hành về bán đấu giá tài sản THADS.
3.2. Hạn Chế Bất Cập Trong Quy Định Pháp Luật Hiện Hành
Luận án tập trung vào việc phân tích, đánh giá những hạn chế, bất cập trong quy định của pháp luật hiện hành về bán đấu giá tài sản THADS. Điều này bao gồm việc xem xét các quy định liên quan đến tài sản THADS được đưa ra đấu giá, chủ thể tham gia, trình tự, thủ tục bán đấu giá, quyền và nghĩa vụ của các bên liên quan.
3.3. Thực Tiễn Áp Dụng Pháp Luật Về Bán Đấu Giá Tài Sản THADS
Luận án phân tích và đánh giá thực trạng pháp luật và thực tiễn áp dụng pháp luật về bán đấu giá tài sản THADS ở Việt Nam đã đáp ứng được như thế nào trên cơ sở hệ thống những vấn đề lý luận về bán đấu giá tài sản THADS đã được đặt ra.
IV. Yêu Cầu Kiến Nghị Hoàn Thiện Pháp Luật Bán Đấu Giá
Trên cơ sở phân tích, đánh giá những hạn chế, bất cập trong pháp luật hiện hành về bán đấu giá tài sản THADS ở Việt Nam, luận án đưa ra những yêu cầu và kiến nghị hoàn thiện pháp luật về bán đấu giá tài sản THADS ở Việt Nam. Đồng thời, luận án xây dựng cơ chế bán đấu giá tài sản THADS ở Việt Nam được thực hiện bởi tổ chức đấu giá chuyên nghiệp, phù hợp cơ chế thị trường, thông lệ quốc tế, xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN ở Việt Nam.
4.1. Yêu Cầu Hoàn Thiện Pháp Luật Về Bán Đấu Giá THADS
Luận án đưa ra những yêu cầu về tính đồng bộ, thống nhất, khả thi của pháp luật về bán đấu giá tài sản THADS. Yêu cầu về bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, xác định rõ trách nhiệm của các chủ thể tham gia. Yêu cầu bảo đảm tính cụ thể, chặt chẽ tuân theo trình tự, thủ tục chung về đấu giá tài sản.
4.2. Kiến Nghị Sửa Đổi Bổ Sung Quy Định Pháp Luật Hiện Hành
Luận án đưa ra các kiến nghị cụ thể về việc sửa đổi, bổ sung quy định của pháp luật về tài sản THADS ra đấu giá, chủ thể trong bán đấu giá tài sản THADS. Sửa đổi, bổ sung quy định của pháp luật về trình tự, thủ tục đấu giá tài sản THADS. Sửa đổi, bổ sung quy định pháp luật về quyền nghĩa vụ, trách nhiệm pháp lý của các chủ thể trong bán đấu giá tài sản THADS.
V. Giải Pháp Nâng Cao Hiệu Quả Bán Đấu Giá Tài Sản THADS
Luận án xây dựng một cơ chế mới trong bán đấu giá tài sản THADS ở Việt Nam mà các hoạt động liên quan đến bán đấu giá như: xác định giá, tổ chức các hoạt động để đấu giá đều được được thực hiện bởi các tổ chức thẩm định giá, tổ chức đấu giá chuyên trách, bảo đảm tài sản THADS được đưa ra đấu giá được khách quan, công khai, minh bạch tuân theo đúng quy luật giá trị, quy luật cạnh tranh trong nền kinh tế thị trường.
5.1. Cơ Chế Bán Đấu Giá Tài Sản THADS Bởi Tổ Chức Chuyên Nghiệp
Luận án đề xuất cơ chế mà các hoạt động liên quan đến bán đấu giá, như xác định giá và tổ chức đấu giá, được thực hiện bởi các tổ chức thẩm định giá và tổ chức đấu giá chuyên trách. Điều này nhằm đảm bảo tính khách quan, công khai và minh bạch trong quá trình đấu giá.
5.2. Thống Nhất Thủ Tục Đấu Giá Áp Dụng Thủ Tục Rút Gọn
Luận án cho phép việc bán đấu giá tài sản THADS được thực hiện thống nhất theo thủ tục chung về đấu giá tài sản, cho phép áp dụng thống nhất mức giảm giá tài sản, áp dụng thủ tục rút gọn trong đấu giá tài sản THADS để đẩy nhanh tiến trình bán đấu giá tài sản THADS, giảm lượng án dân sự tồn đọng.
VI. Cơ Chế Bàn Giao Tài Sản Sau Bán Đấu Giá THADS Hiệu Quả
Luận án xây dựng một cơ chế bàn giao tài sản cho người mua được tài sản THADS đề cao công tác phối hợp nhưng quy định rõ trách nhiệm, chế tài xử lý vi phạm của các chủ thể tham gia, bảo đảm kinh phí tổ chức thực hiện, bảo đảm quyền lợi ích hợp pháp của người mua được tài sản THADS qua đấu giá.
6.1. Đề Cao Phối Hợp Quy Định Rõ Trách Nhiệm Các Chủ Thể
Luận án nhấn mạnh tầm quan trọng của sự phối hợp giữa các bên liên quan trong quá trình bàn giao tài sản, đồng thời quy định rõ trách nhiệm và chế tài xử lý vi phạm để đảm bảo quyền lợi của người mua tài sản THADS.
6.2. Bảo Đảm Kinh Phí Quyền Lợi Người Mua Tài Sản THADS
Luận án đảm bảo kinh phí cho việc tổ chức thực hiện bàn giao tài sản và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người mua được tài sản THADS thông qua đấu giá.
