Nghiên cứu khả năng tăng cường công tác quản lý bảo vệ rừng dựa vào cộng đồng dân cư tại khu rừng Pa Cốp, xã Vân Hồ, huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La

• Tác giả: Phạm Hương Mai
• Người hướng dẫn: GS. Hoàng Việt
• Trường học: Trường Đại học Kinh tế Quốc dân
• Chuyên ngành: Kinh tế tài nguyên
• Đề tài: Nghiên cứu khả năng tăng cường công tác quản lý bảo vệ rừng dựa vào cộng đồng dân cư tại khu rừng Pa Cốp, xã Vân Hồ, huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La
• Loại tài liệu: chuyên đề tốt nghiệp
• Năm xuất bản: 2020
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CẢM ƠN
• 1. CHƯƠNG I: MỞ ĐẦU
• 1.1. Ý nghĩa khoa học
• 1.2. Ý nghĩa thực tiễn
• 2. CHƯƠNG II: MỤC TIÊU, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Đối tượng nghiên cứu
• 2.2. Phạm vi nghiên cứu
• 2.3. Nội dung nghiên cứu
• 2.4. Phương pháp nghiên cứu
• 2.4.1. Phương pháp thu thập số liệu thứ cấp
• 2.4.2. Phương pháp thu thập số liệu sơ cấp
• 2.4.3. Phương pháp xử lý số liệu
• 3. CHƯƠNG III: TỔNG QUAN TÀI LIỆU NGHIÊN CỨU
• 3.1. Các khái niệm cơ bản
• 3.2. Quản lý rừng và quản lý rừng bền vững
• 3.3. Khái niệm về cộng đồng
• 3.4. Rừng cộng đồng và quản lý rừng cộng đồng
• 3.5. Cơ sở pháp lý và khuôn khổ chính sách của quản lý rừng cộng đồng
• 3.6. Tình hình quản lý rừng cộng đồng trên thế giới
• 3.7. Thực tiễn của mô hình quản lý rừng cộng đồng tại Việt Nam
• 4. CHƯƠNG IV: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN
• 4.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội tại khu rừng Pa Cốp
• 4.1.1. Điều kiện tự nhiên
• 4.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội
• 4.2. Mô hình quản lý dựa vào cộng đồng tại khu rừng Pa Cốp
• 4.2.1. Lịch sử giao đất, giao rừng tại khu vực Pa Cốp
• 4.2.2. Hiện trạng quản lý rừng tại khu vực Pa Cốp
• 4.3. Tổ chức hoạt động quản lý bảo vệ rừng
• 4.4. Sự tham gia của các bên trong công tác quản lý bảo vệ rừng
• 4.5. Phân tích hiệu quả của mô hình quản lý bảo vệ rừng dựa vào cộng đồng
• 4.6. Những điểm mạnh, điểm yếu, tồn tại của mô hình quản lý dựa vào cộng đồng của khu rừng Pa Cốp
• 4.7. Ý kiến của các bên đối với đề xuất quản lý, bảo vệ rừng nghiêm ngặt hơn tại khu vực Pa Cốp
• 4.8. Đề xuất giải pháp cải thiện công tác quản lý bảo vệ rừng tại khu vực Pa Cốp
• 4.8.1. Các nguyên tắc cần tuân thủ để quản lý bảo vệ rừng hiệu quả
• 4.8.2. Đề xuất giải pháp cải thiện công tác quản lý bảo vệ rừng tại khu vực Pa Cốp
• 5. CHƯƠNG V: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Quản lý bảo vệ rừng dựa vào cộng đồng

Quản lý bảo vệ rừng dựa vào cộng đồng là mô hình quản lý rừng hiệu quả, đặc biệt tại các khu vực miền núi như Pa Cốp, Vân Hồ, Sơn La. Mô hình này khuyến khích sự tham gia của cộng đồng địa phương trong việc bảo vệ và phát triển rừng. Tại Pa Cốp, cộng đồng người Mông đã áp dụng các quy ước, luật tục truyền thống để quản lý rừng, giúp duy trì hệ sinh thái đa dạng. Tuy nhiên, mô hình này còn tồn tại những hạn chế như sự chênh lệch về trình độ quản lý giữa các thôn bản, dẫn đến hiệu quả không đồng đều.

1.1. Hiệu quả của mô hình

Mô hình quản lý bảo vệ rừng dựa vào cộng đồng tại Pa Cốp đã giúp duy trì hệ sinh thái rừng tự nhiên, bảo vệ các loài động thực vật quý hiếm như bách xanh, thông pà cò, và đàn vượn. Cộng đồng địa phương đã phát huy kiến thức bản địa, tuân thủ các quy ước truyền thống, góp phần giảm thiểu tình trạng khai thác rừng trái phép.

1.2. Thách thức và hạn chế

Mặc dù có hiệu quả, mô hình này vẫn gặp phải những thách thức như sự chênh lệch về trình độ quản lý giữa các thôn bản, tranh chấp trong khai thác lâm sản ngoài gỗ, và áp lực từ phát triển kinh tế - xã hội. Cần có giải pháp để nâng cao năng lực quản lý của cộng đồng và tăng cường sự phối hợp giữa các bên liên quan.

II. Nghiên cứu quản lý rừng tại Pa Cốp

Nghiên cứu về quản lý rừng tại Pa Cốp, Vân Hồ, Sơn La tập trung vào việc đánh giá hiệu quả của mô hình quản lý dựa vào cộng đồng. Kết quả nghiên cứu cho thấy, mô hình này đã giúp bảo vệ rừng tự nhiên, duy trì đa dạng sinh học, và cải thiện sinh kế cho người dân. Tuy nhiên, cần có sự điều chỉnh và cải thiện để mô hình này phát huy tối đa hiệu quả.

2.1. Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp điều tra nông thôn có sự tham gia (PRA) và phỏng vấn sâu để thu thập thông tin từ cộng đồng địa phương. Các số liệu được phân tích bằng công cụ SWOT để xác định điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức của mô hình quản lý rừng dựa vào cộng đồng.

2.2. Kết quả nghiên cứu

Kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng, mô hình quản lý rừng dựa vào cộng đồng tại Pa Cốp đã đạt được những thành công nhất định trong việc bảo vệ rừng và duy trì đa dạng sinh học. Tuy nhiên, cần có sự hỗ trợ từ chính quyền và các tổ chức để nâng cao năng lực quản lý của cộng đồng và giải quyết các vấn đề còn tồn tại.

III. Bảo tồn thiên nhiên và phát triển bền vững

Bảo tồn thiên nhiên và phát triển bền vững là hai mục tiêu quan trọng trong quản lý rừng tại Pa Cốp, Vân Hồ, Sơn La. Mô hình quản lý rừng dựa vào cộng đồng đã góp phần bảo vệ các loài động thực vật quý hiếm, đồng thời cải thiện sinh kế cho người dân. Tuy nhiên, cần có sự cân bằng giữa bảo tồn và phát triển để đảm bảo tính bền vững.

3.1. Bảo tồn đa dạng sinh học

Khu rừng Pa Cốp là nơi sinh sống của nhiều loài động thực vật quý hiếm như bách xanh, thông pà cò, và đàn vượn. Mô hình quản lý rừng dựa vào cộng đồng đã góp phần bảo vệ các loài này, duy trì đa dạng sinh học và hệ sinh thái rừng.

3.2. Phát triển bền vững

Để đạt được mục tiêu phát triển bền vững, cần có sự kết hợp giữa bảo tồn thiên nhiên và cải thiện sinh kế cho người dân. Các giải pháp như phát triển du lịch sinh thái, hỗ trợ người dân trong việc khai thác lâm sản ngoài gỗ một cách bền vững cần được triển khai.