I. Tính cấp thiết của đề tài
Trong bối cảnh hiện nay, các làng nghề sản xuất ở Việt Nam, đặc biệt là làng nghề chế biến thực phẩm, đang phát triển mạnh mẽ. Sự gia tăng này không chỉ tạo ra công ăn việc làm cho người dân mà còn kéo theo những vấn đề nghiêm trọng về ô nhiễm môi trường. Tại xã Đông Thọ, huyện Đông Hưng, tỉnh Thái Bình, nghề sản xuất miến dong đã tồn tại hàng trăm năm, nhưng hiện tại đang đối mặt với thách thức lớn về ô nhiễm do nước thải chưa qua xử lý. Theo báo cáo tổng kết xây dựng nông thôn mới, tiêu chí về môi trường tại xã này vẫn chưa đạt yêu cầu, gây bức xúc cho người dân. Việc quản lý nước thải hiệu quả là vô cùng cần thiết để bảo vệ sức khỏe cộng đồng và duy trì sự phát triển bền vững của ngành nghề này. Đề tài nghiên cứu nhằm đánh giá thực trạng ô nhiễm và đề xuất các giải pháp quản lý nước thải, qua đó góp phần nâng cao chất lượng môi trường sống cho cư dân địa phương.
II. Mục tiêu đề tài phạm vi và đối tượng nghiên cứu
Mục tiêu chính của đề tài là đánh giá thực trạng ô nhiễm môi trường nước do nước thải sản xuất tại làng miến dong xã Đông Thọ và đề xuất các giải pháp nhằm giảm thiểu ô nhiễm. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào chất lượng nước thải từ các hộ sản xuất miến dong trong xã. Đối tượng nghiên cứu bao gồm các cơ sở sản xuất, nước thải phát sinh từ hoạt động sản xuất, và tác động của ô nhiễm đến sức khỏe cộng đồng. Việc xác định rõ mục tiêu và phạm vi nghiên cứu sẽ giúp định hướng cho các phương pháp nghiên cứu và phân tích sau này, từ đó đưa ra các giải pháp thực tiễn, khả thi trong việc quản lý và bảo vệ môi trường nước tại địa phương.
III. Cách tiếp cận và phương pháp nghiên cứu
Đề tài áp dụng phương pháp nghiên cứu đa dạng để thu thập và phân tích dữ liệu. Cách tiếp cận kế thừa từ các nghiên cứu trước đây và tổng hợp các phương pháp xử lý nước thải đã được áp dụng thành công. Phương pháp khảo sát thực địa, phỏng vấn các hộ sản xuất và chính quyền địa phương giúp thu thập thông tin thực tế về tình hình ô nhiễm. Các mẫu nước sẽ được lấy và phân tích tại phòng thí nghiệm để đánh giá mức độ ô nhiễm. Ngoài ra, phương pháp đánh giá chất lượng nước sẽ dựa trên các quy chuẩn hiện hành của nhà nước, nhằm đảm bảo tính chính xác và khách quan trong kết quả nghiên cứu. Sự kết hợp của các phương pháp này sẽ tạo ra một bức tranh tổng thể về tình trạng ô nhiễm và các giải pháp cần thiết.
IV. Đặc điểm chung về làng nghề chế biến lương thực thực phẩm ở Việt Nam
Làng nghề chế biến lương thực, thực phẩm ở Việt Nam có vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội. Các làng nghề này không chỉ cung cấp sản phẩm cho thị trường nội địa mà còn xuất khẩu ra nước ngoài. Sự phân bổ của các làng nghề này chủ yếu tập trung ở vùng đồng bằng sông Hồng và sông Cửu Long, nơi có nguồn nguyên liệu dồi dào. Mặc dù nghề chế biến lương thực, thực phẩm mang lại lợi ích kinh tế, nhưng cũng gây ra nhiều vấn đề về ô nhiễm môi trường, đặc biệt là ô nhiễm nước từ nước thải sản xuất. Các cơ sở sản xuất thường thiếu hệ thống xử lý nước thải, dẫn đến tình trạng xả thải trực tiếp ra môi trường, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe cộng đồng và chất lượng môi trường sống.
V. Đánh giá hiện trạng ô nhiễm nước tại làng miến xã Đông Thọ
Hiện trạng ô nhiễm nước tại làng miến xã Đông Thọ đã trở thành vấn đề cấp bách. Nước thải từ các hộ sản xuất chưa qua xử lý được xả thải ra môi trường, chứa nhiều chất ô nhiễm như BOD, COD, và các chất rắn lơ lửng. Các kết quả phân tích mẫu nước cho thấy hàm lượng chất ô nhiễm vượt quá quy chuẩn cho phép, gây ảnh hưởng đến sức khỏe của người dân và chất lượng nước tại các ao hồ xung quanh. Ô nhiễm nước không chỉ làm giảm chất lượng cuộc sống mà còn ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp và sinh kế của người dân. Việc đánh giá chính xác hiện trạng ô nhiễm là bước đầu tiên quan trọng để đề xuất các giải pháp cải thiện tình hình.
VI. Đề xuất các giải pháp quản lý bảo vệ môi trường tại làng miến xã Đông Thọ
Để giảm thiểu ô nhiễm môi trường nước tại làng miến xã Đông Thọ, cần thiết phải đề xuất các giải pháp quản lý hiệu quả. Giải pháp đầu tiên là hoàn thiện hệ thống quản lý môi trường nước tại địa phương, bao gồm việc xây dựng các quy định chặt chẽ về xử lý nước thải. Thứ hai, áp dụng công nghệ sản xuất sạch hơn nhằm giảm thiểu lượng nước thải phát sinh. Thứ ba, tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục cộng đồng về bảo vệ môi trường và ý thức trách nhiệm trong sản xuất. Cuối cùng, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp chính quyền và cộng đồng dân cư trong việc giám sát và thực hiện các biện pháp bảo vệ môi trường. Những giải pháp này không chỉ giúp cải thiện chất lượng nước mà còn nâng cao sức khỏe và đời sống của người dân trong khu vực.
