Luận Án Tiến Sĩ: Nghiên Cứu Nấm Trichoderma Đối Kháng Bệnh Mốc Vàng Do Aspergillus Flavus Trên Lạc Tại Nghệ An

• Tác giả: Hồ Thị Nhung
• Người hướng dẫn: GS. Vũ Triệu Mân
• Trường học: Viện Khoa Học Nông Nghiệp Việt Nam
• Chuyên ngành: Bảo vệ thực vật
• Đề tài: Nghiên Cứu Nấm Đối Kháng Trichoderma Phòng Trừ Bệnh Mốc Vàng Do Nấm Aspergillus flavus Hại Lạc Tại Nghệ An
• Loại tài liệu: Luận án tiến sĩ
• Năm xuất bản: 2017
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• 1. MỞ ĐẦU
• 1.1. Tính cấp thiết của đề tài
• 1.2. Mục đích và yêu cầu
• 1.3. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài
• 1.4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề tài
• 1.5. Những đóng góp mới của luận án
• 2. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 2.1. Tình hình nghiên cứu trên thế giới
• 2.1.1. Tình hình sản xuất lạc trên thế giới
• 2.1.2. Nghiên cứu bệnh mốc vàng do nấm Aspergillus flavus Link. Tình trạng ô nhiễm aflatoxin do nấm A. flavus tiết ra trên lạc
• 2.1.3. Biện pháp chẩn đoán nấm A. flavus sinh độc tố aflatoxin bằng sử dụng môi trường CAM (Coconut Agar Medium)
• 2.1.4. Nghiên cứu các phương pháp phòng trừ nấm A. flavus sinh độc tố aflatoxin
• 2.1.5. Nghiên cứu sử dụng nấm Trichoderma phòng trừ nấm A. flavus sinh độc tố aflatoxin
• 2.2. Tình hình nghiên cứu ở Việt Nam
• 2.2.1. Tình hình sản xuất lạc ở Việt Nam và tỉnh Nghệ An
• 2.2.2. Nghiên cứu bệnh mốc vàng do nấm Aspergillus flavus Link. Tình trạng ô nhiễm aflatoxin do nấm A. flavus tiết ra trên lạc
• 2.2.3. Nghiên cứu các phương pháp phòng trừ nấm A. flavus sinh độc tố aflatoxin
• 2.2.4. Nghiên cứu sử dụng nấm Trichoderma phòng trừ nấm A. flavus sinh độc tố aflatoxin
• 2.2.5. Ứng dụng nấm đối kháng Trichoderma trong phòng trừ nấm A. flavus sinh độc tố aflatoxin
• 2.2.6. Những tồn tại và vấn đề đề tài tập trung nghiên cứu
• 3. CHƯƠNG II: VẬT LIỆU, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 3.1. Vật liệu nghiên cứu
• 3.2. Thiết bị và dụng cụ
• 3.3. Địa điểm và thời gian nghiên cứu
• 3.4. Nội dung nghiên cứu
• 3.5. Phương pháp nghiên cứu
• 3.5.1. Nghiên cứu thực trạng nhiễm nấm A. flavus trên hạt lạc và đất trồng lạc tại Nghệ An
• 3.5.2. Phương pháp thu thập, phân lập, tuyển chọn các nguồn nấm Trichoderma có khả năng đối kháng với nấm mốc A. flavus hại lạc tại Nghệ An
• 3.5.3. Nghiên cứu các biện pháp kỹ thuật sản xuất chế phẩm T. asperellum phòng trừ nấm A. flavus hại lạc tại Nghệ An
• 3.5.4. Nghiên cứu các biện pháp kỹ thuật sử dụng chế phẩm T. asperellum phòng trừ nấm A. flavus hại lạc tại Nghệ An
• 3.5.5. Phương pháp xử lý số liệu
• 4. CHƯƠNG III: KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN
• 4.1. Thực trạng nhiễm nấm A. flavus trên hạt lạc và đất trồng lạc tại Nghệ An
• 4.1.1. Thành phần nấm hại hạt lạc tại Nghệ An năm 2012
• 4.1.2. Tỷ lệ nhiễm nấm A. flavus trên hạt lạc thu từ các chợ Nghệ An năm 2012
• 4.1.3. Tỷ lệ nhiễm nấm A. flavus trên hạt lạc thu từ nông hộ Nghệ An năm 2012
• 4.1.4. Thành phần nấm hại trong đất trồng lạc tại Nghệ An năm 2012
• 4.1.5. Tỷ lệ nhiễm nấm A. flavus trên đất trồng lạc của các điểm điều tra tại Nghệ An năm 2012
• 4.1.6. Khả năng sinh độc tố aflatoxin của các mẫu nấm A. flavus phân lập được trên hạt lạc giống thu từ các chợ của huyện Nghi Lộc và thành phố Vinh
• 4.1.7. Khả năng sinh độc tố aflatoxin của các mẫu nấm A. flavus phân lập được trên hạt lạc giống thu từ nông hộ Nghệ An
• 4.1.8. Khả năng sinh độc tố aflatoxin của các mẫu nấm A. flavus phân lập được từ đất trồng lạc ở Nghệ An
• 4.2. Thu thập, phân lập và tuyển chọn các nguồn nấm Trichoderma có khả năng đối kháng với nấm mốc A. flavus hại lạc tại Nghệ An
• 4.2.1. Thu thập và phân lập nấm đối kháng Trichoderma trên đất trồng lạc
• 4.2.2. Nghiên cứu tuyển chọn các nguồn nấm Trichoderma đối kháng cao với nấm mốc A. flavus hại lạc
• 4.2.3. Định danh 15 nguồn nấm Trichoderma có khả năng đối kháng rất cao với nấm mốc A. flavus hại lạc dựa trên vùng gen ITS-rDNA
• 4.2.4. Mô tả đặc điểm hình thái của T. asperellum
• 4.3. Nghiên cứu các biện pháp kỹ thuật sản xuất chế phẩm T. asperellum phòng trừ A. flavus hại lạc tại Nghệ An
• 4.3.1. Ảnh hưởng của loại môi trường nuôi cấy giống cấp 1 đến sự phát triển của nấm T.
• 4.3.2. Lựa chọn môi trường nhân giống cấp 2 thích hợp nhất cho nấm T.
• 4.3.3. Lựa chọn môi trường rắn nuôi nhân sinh khối thích hợp nhất cho nấm T.
• 4.4. Nghiên cứu các biện pháp kỹ thuật sử dụng chế phẩm T. asperellum phòng trừ A. flavus hại lạc tại Nghệ An
• 4.4.1. Nghiên cứu ứng dụng chế phẩm nấm T. asperellum phòng trừ nấm A. flavus hại lạc trong điều kiện nhà lưới
• 4.4.2. Nghiên cứu chế phẩm nấm T. asperellum phòng trừ nấm A. flavus hại lạc trong điều kiện đồng ruộng
• 4.4.3. Kết quả xây dựng và đánh giá hiệu quả mô hình sử dụng chế phẩm nấm T. asperellum phòng trừ nấm A. flavus hại lạc ngoài đồng ruộng trong vụ xuân tại Nghi Lộc
• KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ
• 5. KẾT LUẬN
• 6. KIẾN NGHỊ
• DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH CÔNG BỐ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Giới thiệu về nghiên cứu

Nghiên cứu tập trung vào việc sử dụng nấm Trichoderma để phòng trừ bệnh mốc vàng do nấm Aspergillus flavus gây ra trên cây lạc tại Nghệ An. Bệnh mốc vàng không chỉ ảnh hưởng đến năng suất mà còn gây ra độc tố aflatoxin, nguy hiểm cho sức khỏe con người và động vật. Nghiên cứu này nhằm tìm ra giải pháp sinh học hiệu quả, thân thiện với môi trường.

1.1. Tính cấp thiết của đề tài

Cây lạc là cây trồng có giá trị kinh tế cao, đặc biệt ở vùng Bắc Trung Bộ, trong đó Nghệ An là một trong những tỉnh có diện tích trồng lạc lớn. Tuy nhiên, bệnh mốc vàng do nấm Aspergillus flavus gây ra đã làm giảm đáng kể năng suất và chất lượng lạc. Độc tố aflatoxin do nấm này tiết ra có thể gây ung thư và các bệnh nguy hiểm khác. Do đó, việc nghiên cứu và ứng dụng nấm Trichoderma để kiểm soát bệnh là vô cùng cần thiết.

1.2. Mục tiêu nghiên cứu

Nghiên cứu nhằm tuyển chọn các chủng nấm Trichoderma có khả năng đối kháng cao với nấm Aspergillus flavus, đồng thời xây dựng quy trình sản xuất và sử dụng chế phẩm Trichoderma hiệu quả trên đồng ruộng. Mục tiêu cuối cùng là giảm thiểu tác hại của bệnh mốc vàng, tăng năng suất và đảm bảo an toàn thực phẩm.

II. Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng các phương pháp sinh học và nông nghiệp hiện đại để phân lập, tuyển chọn và đánh giá hiệu quả của nấm Trichoderma trong việc phòng trừ bệnh mốc vàng. Các bước bao gồm thu thập mẫu, phân lập nấm, đánh giá khả năng đối kháng, và thử nghiệm trên đồng ruộng.

2.1. Thu thập và phân lập nấm

Các mẫu đất trồng lạc tại Nghệ An được thu thập để phân lập nấm Trichoderma. Quá trình này bao gồm việc sử dụng các môi trường nuôi cấy đặc biệt để tách và nhân giống các chủng nấm có tiềm năng đối kháng.

2.2. Đánh giá khả năng đối kháng

Các chủng nấm Trichoderma được đánh giá khả năng đối kháng với nấm Aspergillus flavus thông qua các thí nghiệm trong phòng thí nghiệm. Các chỉ số như tỷ lệ ức chế sự phát triển của nấm gây bệnh được ghi nhận và phân tích.

III. Kết quả và thảo luận

Nghiên cứu đã thành công trong việc tuyển chọn các chủng nấm Trichoderma có khả năng đối kháng cao với nấm Aspergillus flavus. Các chế phẩm từ nấm Trichoderma đã được thử nghiệm trên đồng ruộng và cho thấy hiệu quả rõ rệt trong việc giảm tỷ lệ nhiễm bệnh và tăng năng suất lạc.

3.1. Hiệu quả trên đồng ruộng

Các thử nghiệm trên đồng ruộng tại Nghệ An cho thấy, việc sử dụng chế phẩm nấm Trichoderma giúp giảm đáng kể tỷ lệ nhiễm bệnh mốc vàng và tăng năng suất lạc. Đồng thời, độc tố aflatoxin trong hạt lạc cũng giảm đáng kể, đảm bảo an toàn thực phẩm.

3.2. Ứng dụng thực tiễn

Nghiên cứu đã đề xuất quy trình sản xuất và sử dụng chế phẩm nấm Trichoderma hiệu quả, có thể áp dụng rộng rãi trong sản xuất lạc tại Nghệ An và các vùng lân cận. Điều này không chỉ giúp nâng cao hiệu quả kinh tế mà còn góp phần bảo vệ môi trường và sức khỏe cộng đồng.