Nghiên Cứu Chọn Tạo Dòng Lợn NáI Ông Bà Từ Nguồn Gen Landrace Và Yorkshire

LỜI CAM ĐOAN

LỜI CẢM ƠN

MỤC LỤC

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

DANH MỤC BẢNG

DANH MỤC HÌNH

MỞ ĐẦU

0.1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI

0.2. MỤC TIÊU CỦA ĐỀ TÀI

0.2.1. Mục tiêu chung

0.2.2. Mục tiêu cụ thể

0.3. Ý NGHĨA KHOA HỌC VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI

0.3.1. Ý nghĩa khoa học

0.3.2. Ý nghĩa thực tiễn

0.4. NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA ĐỀ TÀI

1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU

1.1. CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU

1.1.1. Khả năng sinh trưởng và các yếu tố ảnh hưởng

1.1.1.1. Các chỉ tiêu đánh giá khả năng sinh trưởng

1.1.1.2. Các yếu tố ảnh hưởng đến khả năng sinh trưởng

1.1.2. Khả năng sinh sản của lợn và các yếu tố ảnh hưởng

1.1.3. Số lượng và chất lượng tinh của lợn đực giống và các yếu tố ảnh hưởng

1.2. TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU TRONG VÀ NGOÀI NƯỚC

1.2.1. Tình hình nghiên cứu ở nước ngoài

1.2.2. Chọn và nhân giống lợn

1.2.3. Các nghiên cứu chọn giống theo giá trị giống

1.2.4. Tình hình nghiên cứu trong nước

1.2.5. Hệ thống nhân giống lợn

1.2.6. Các nghiên cứu về chọn lọc và nhân giống lợn

1.2.7. Các nghiên cứu về lai tạo giống lợn

1.2.8. Đánh giá về tình hình nghiên cứu có liên quan đến đề tài luận án

2. CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

2.1. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU

2.2. ĐỊA ĐIỂM VÀ THỜI GIAN NGHIÊN CỨU

2.3. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU

2.4. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

2.4.1. Đối với nội dung nghiên cứu 1 và 2: Chọn lọc đàn LVN1, LVN2 và YVN1, YVN2 qua các thế hệ

2.4.2. Phương pháp kiểm tra năng suất

2.4.3. Phương pháp chọn giống đối với lợn hậu bị

2.4.4. Phương pháp kiểm tra chất lượng tinh dịch

2.4.5. Phương pháp theo dõi năng suất sinh sản

2.4.6. Phương pháp đánh giá và lựa chọn dòng ông bà có năng suất cao

2.4.7. Đối với nội dung nghiên cứu 3: Đánh giá khả năng di truyền và chọn giống nhằm cải thiện hai dòng lợn nái đã chọn lọc được

2.4.8. Phương pháp ước tính tham số di truyền các tính trạng số con/ổ

2.4.9. Phương pháp dự đoán giá trị giống về số con sơ sinh sống/ổ

3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN

3.1. CHỌN LỌC ĐÀN LVN1 VÀ LVN2 QUA CÁC THẾ HỆ

3.1.1. Kết quả kiểm tra năng suất LVN1 và LVN2 qua 3 thế hệ

3.1.2. Chọn lợn LVN1 và LVN2 theo kết quả kiểm tra năng suất qua các thế hệ

3.1.3. Chất lượng tinh dịch của LVN1 và LVN2 qua 3 thế hệ

3.1.4. Chọn lọc lợn nái LVN1 và LVN2 về năng suất sinh sản

3.1.5. Đánh giá LVN1, LVN2 ở thế hệ 3 và lựa chọn dòng ông bà LVN

3.2. CHỌN LỌC ĐÀN YVN1 VÀ YVN2 QUA CÁC THẾ HỆ

3.2.1. Kết quả kiểm tra năng suất YVN1 và YVN2 qua 3 thế hệ

3.2.2. Chọn lọc YVN1 và YVN2 theo kết quả kiểm tra năng suất qua các thế hệ

3.2.3. Chất lượng tinh dịch của YVN1 và YVN2 qua 3 thế hệ

3.2.4. Chọn lọc nái YVN1 và YVN2 về năng suất sinh sản

3.2.5. Đánh giá YVN1, YVN2 ở thế hệ 3 và lựa chọn dòng ông bà YVN

3.3. ĐÁNH GIÁ KHẢ NĂNG DI TRUYỀN VÀ CHỌN GIỐNG NHẰM CẢI THIỆN HAI DÒNG LỢN NÁI ĐÃ CHỌN LỌC ĐƯỢC

3.3.1. Các yếu tố ảnh hưởng tới các tính trạng số con/ổ

3.3.2. Các tham số di truyền của các tính trạng số con/ổ

3.3.3. Dự đoán giá trị giống tính trạng số con sơ sinh sống/ổ

KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ

DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ CÓ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN

TÀI LIỆU THAM KHẢO

appendix.1. Tài liệu Tiếng Việt

appendix.2. Tài liệu Tiếng Anh

PHỤ LỤC 1: MỘT SỐ HÌNH ẢNH LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI

PHỤ LỤC 2: KẾT QUẢ PHÂN TÍCH NĂNG SUẤT SINH SẢN BẰNG PHẦN MỀM SAS 9

PHỤ LỤC 3: MỘT SỐ KẾT QUẢ PHÂN TÍCH TỪ PHẦN MỀM VCE6 VÀ PEST

PHỤ LỤC 4: QUYẾT ĐỊNH SỐ 241/QD-CN-GVN CÔNG NHẬN TIẾN BỘ KỸ THUẬT LĨNH VỰC CHĂN NUÔI

I. Nghiên Cứu Tổng Quan Về Chọn Tạo Dòng Lợn Nái Ông Bà

Chăn nuôi lợn đóng vai trò quan trọng trong ngành nông nghiệp Việt Nam. Tuy nhiên, chất lượng giống lợn còn hạn chế so với các nước phát triển. Năng suất sinh sản của lợn nái còn thấp, tăng khối lượng và tiêu tốn thức ăn chưa hiệu quả. Việc nhập các giống Landrace và Yorkshire từ nước ngoài nhằm cải thiện tình hình là một hướng đi đúng đắn. Các nghiên cứu trước đây đã đánh giá tiềm năng di truyền và giá trị giống của các giống lợn này. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều hạn chế về quy mô đàn, điều kiện chăn nuôi và chọn giống thuần. Vì vậy, nghiên cứu chọn tạo dòng lợn nái ông bà từ nguồn gen Landrace và Yorkshire là vô cùng cần thiết. Nghiên cứu này sẽ tập trung vào việc trao đổi gen giữa các đàn lợn nhập từ Pháp và Mỹ, sau đó tự giao và chọn lọc qua các thế hệ để tạo ra các dòng ông bà mới có năng suất sinh trưởng và sinh sản cao.

1.1. Tầm Quan Trọng Của Cải Tiến Giống Lợn Tại Việt Nam

Việc cải tiến giống lợn có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với sự phát triển của ngành chăn nuôi lợn tại Việt Nam. Nâng cao năng suất sinh sản, tăng trưởng nhanh và giảm tiêu tốn thức ăn là những mục tiêu hàng đầu. Việc sử dụng các giống lợn ngoại như Landrace và Yorkshire là một giải pháp hiệu quả, nhưng cần có những nghiên cứu bài bản để thích nghi và phát huy tối đa tiềm năng của chúng. Nghiên cứu chọn tạo dòng lợn nái ông bà đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra nguồn giống chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu của thị trường.

1.2. Giới Thiệu Về Giống Lợn Landrace và Lợn Yorkshire

Lợn Landrace và Lợn Yorkshire là hai giống lợn ngoại được ưa chuộng trong chăn nuôi công nghiệp nhờ khả năng sinh sản tốt, tăng trưởng nhanh và chất lượng thịt cao. Lợn Landrace nổi tiếng với thân hình dài, khả năng sản xuất sữa tốt và số con cai sữa cao. Lợn Yorkshire có khả năng thích nghi tốt với nhiều điều kiện chăn nuôi khác nhau, năng suất sinh sản ổn định. Việc kết hợp ưu điểm của hai giống lợn này trong chương trình chọn tạo giống sẽ mang lại hiệu quả cao.

II. Vấn Đề Năng Suất Thấp Của Lợn Nái Hậu Bị Hiện Nay

Một trong những thách thức lớn nhất trong chăn nuôi lợn hiện nay là năng suất sinh sản thấp của lợn nái hậu bị. Năng suất này ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả kinh tế của trang trại. Nguyên nhân của vấn đề này bao gồm: chất lượng giống chưa cao, chế độ dinh dưỡng và chăm sóc chưa phù hợp, quản lý dịch bệnh chưa tốt. Việc cải thiện năng suất sinh sản của lợn nái đòi hỏi một giải pháp toàn diện, từ việc chọn lọc giống tốt đến việc áp dụng các kỹ thuật chăn nuôi tiên tiến. Nghiên cứu chọn tạo dòng lợn nái ông bà từ nguồn gen Landrace và Yorkshire là một trong những giải pháp quan trọng để giải quyết vấn đề này.

2.1. Các Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến Năng Suất Sinh Sản Lợn Nái

Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến năng suất sinh sản của lợn nái, bao gồm: yếu tố di truyền, dinh dưỡng, quản lý và môi trường. Yếu tố di truyền đóng vai trò quan trọng trong việc quyết định tiềm năng sinh sản của lợn nái. Dinh dưỡng đầy đủ và cân đối là yếu tố cần thiết để lợn nái phát triển tốt và sinh sản hiệu quả. Quản lý tốt các yếu tố như nhiệt độ, độ ẩm, ánh sáng và mật độ nuôi cũng ảnh hưởng đến năng suất sinh sản. Kiểm soát dịch bệnh cũng rất quan trọng để đảm bảo sức khỏe của lợn nái.

2.2. Tác Động Của Chất Lượng Giống Lợn Đến Hiệu Quả Chăn Nuôi

Chất lượng giống lợn có tác động rất lớn đến hiệu quả chăn nuôi. Lợn giống chất lượng cao có khả năng sinh trưởng nhanh, tỷ lệ nạc cao, khả năng kháng bệnh tốt và năng suất sinh sản cao. Việc sử dụng giống lợn kém chất lượng sẽ dẫn đến năng suất thấp, tiêu tốn thức ăn nhiều, tỷ lệ hao hụt cao và hiệu quả kinh tế kém. Do đó, việc chọn tạo và sử dụng giống lợn tốt là yếu tố then chốt để nâng cao hiệu quả chăn nuôi.

III. Phương Pháp Chọn Lọc Tạo Dòng Lợn Nái Ông Bà Ưu Việt

Nghiên cứu này sử dụng phương pháp chọn lọc kết hợp với lai tạo để tạo ra dòng lợn nái ông bà ưu việt. Đầu tiên, tiến hành trao đổi gen giữa các đàn lợn Landrace và Yorkshire nhập từ Pháp và Mỹ. Sau đó, tự giao và chọn lọc qua các thế hệ, dựa trên các chỉ tiêu về khả năng sinh trưởng, năng suất sinh sản và chất lượng tinh dịch. Việc đánh giá tiềm năng di truyền và giá trị giống cũng được thực hiện để định hướng cho quá trình chọn lọc. Mục tiêu là tạo ra dòng lợn nái có năng suất sinh sản cao, khả năng sinh trưởng tốt và khả năng thích nghi tốt với điều kiện chăn nuôi tại Việt Nam.

3.1. Quy Trình Trao Đổi Gen Giữa Các Đàn Lợn Landrace và Yorkshire

Quy trình trao đổi gen được thực hiện bằng cách phối giống giữa các cá thể lợn Landrace và Yorkshire có nguồn gốc từ Pháp và Mỹ. Việc lựa chọn các cá thể để phối giống được thực hiện dựa trên các tiêu chí về khả năng sinh trưởng, năng suất sinh sản và chất lượng tinh dịch. Mục tiêu của việc trao đổi gen là tạo ra sự đa dạng di truyền và kết hợp các ưu điểm của các dòng lợn khác nhau.

3.2. Phương Pháp Đánh Giá và Chọn Lọc Lợn Nái Qua Các Thế Hệ

Phương pháp đánh giá và chọn lọc lợn nái được thực hiện dựa trên các chỉ tiêu về khả năng sinh trưởng (tăng khối lượng, tiêu tốn thức ăn), năng suất sinh sản (số con sơ sinh sống, số con cai sữa, khối lượng cai sữa) và chất lượng tinh dịch (đối với lợn đực). Các cá thể có chỉ tiêu tốt nhất sẽ được chọn để tiếp tục nhân giống và tạo ra thế hệ tiếp theo. Quá trình chọn lọc được thực hiện liên tục qua các thế hệ để cải thiện dần các chỉ tiêu mong muốn.

IV. Ứng Dụng Thực Tiễn Kết Quả Nghiên Cứu và Đánh Giá Dòng Lợn Nái

Kết quả nghiên cứu cho thấy quá trình chọn lọc đã mang lại những cải thiện đáng kể về năng suất sinh sản và khả năng sinh trưởng của dòng lợn nái ông bà. Các chỉ tiêu về số con sơ sinh sống, số con cai sữa và khối lượng cai sữa đều tăng lên so với các thế hệ trước. Bên cạnh đó, khả năng sinh trưởng và chất lượng tinh dịch cũng được cải thiện. Dòng lợn nái mới tạo ra có tiềm năng lớn để trở thành nguồn giống chất lượng cao cho ngành chăn nuôi lợn tại Việt Nam.

4.1. Phân Tích Năng Suất Sinh Sản Của Dòng Lợn Nái Landrace và Yorkshire

Phân tích năng suất sinh sản của dòng lợn nái Landrace và Yorkshire cho thấy sự khác biệt giữa các thế hệ. Các thế hệ sau có số con sơ sinh sống cao hơn, số con cai sữa nhiều hơn và khối lượng cai sữa lớn hơn. Điều này chứng tỏ quá trình chọn lọc đã mang lại hiệu quả trong việc cải thiện năng suất sinh sản.

4.2. Đánh Giá Khả Năng Thích Nghi Của Dòng Lợn Nái Với Điều Kiện Việt Nam

Đánh giá khả năng thích nghi của dòng lợn nái với điều kiện Việt Nam là rất quan trọng. Kết quả cho thấy dòng lợn nái mới tạo ra có khả năng thích nghi tốt với điều kiện khí hậu và thức ăn tại Việt Nam. Điều này đảm bảo rằng dòng lợn nái này có thể phát huy tối đa tiềm năng di truyền của mình trong điều kiện sản xuất thực tế.

V. Kết Luận Tiềm Năng Phát Triển Của Dòng Lợn Nái Ông Bà Mới

Nghiên cứu chọn tạo dòng lợn nái ông bà từ nguồn gen Landrace và Yorkshire đã thành công trong việc tạo ra dòng lợn nái có năng suất sinh sản cao, khả năng sinh trưởng tốt và khả năng thích nghi tốt với điều kiện Việt Nam. Dòng lợn nái này có tiềm năng lớn để trở thành nguồn giống chất lượng cao cho ngành chăn nuôi lợn tại Việt Nam. Trong tương lai, cần tiếp tục nghiên cứu và phát triển dòng lợn nái này để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thị trường.

5.1. Hướng Phát Triển Tiếp Theo Cho Nghiên Cứu Giống Lợn

Hướng phát triển tiếp theo cho nghiên cứu giống lợn là tiếp tục chọn lọc để cải thiện năng suất sinh sản và khả năng kháng bệnh của dòng lợn nái. Ngoài ra, cần nghiên cứu về dinh dưỡng và quản lý để tối ưu hóa năng suất của dòng lợn nái trong điều kiện sản xuất thực tế. Nghiên cứu về di truyền phân tử cũng có thể được áp dụng để xác định các gen liên quan đến năng suất sinh sản và khả năng kháng bệnh, từ đó giúp cho quá trình chọn lọc được hiệu quả hơn.

5.2. Đề Xuất Chính Sách Hỗ Trợ Phát Triển Giống Lợn Chất Lượng Cao

Để thúc đẩy phát triển giống lợn chất lượng cao, cần có các chính sách hỗ trợ từ nhà nước. Các chính sách này có thể bao gồm: hỗ trợ kinh phí cho các nghiên cứu về giống lợn, hỗ trợ xây dựng các trung tâm giống lợn chất lượng cao, hỗ trợ đào tạo nguồn nhân lực cho ngành giống lợn, và hỗ trợ các trang trại chăn nuôi sử dụng giống lợn chất lượng cao.