Khóa luận tốt nghiệp: Ảnh hưởng của kim loại Pb trong nước tưới đến sự hấp thu Cu và Zn của rau muống (Ipomoea aquatica)

• Tác giả: Phạm Thị Hà Vân
• Người hướng dẫn: Tiến Sĩ Nguyễn Thị Kim Phượng
• Trường học: Đại học Sư Phạm Kỹ Thuật TP.HCM
• Chuyên ngành: Công nghệ thực phẩm
• Đề tài: Nghiên cứu mức độ ảnh hưởng của kim loại Pb trong nước tưới đến sự hấp thu kim loại cần thiết (Cu, Zn) của cây rau muống
• Loại tài liệu: đồ án tốt nghiệp
• Năm xuất bản: 2011
• Địa điểm: TP.HCM

Mục lục chi tiết

• LỜI CẢM ƠN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 1.1. Tình hình nhiễm kim loại nặng trong rau hiện nay
• 1.2. Tổng quan về kim loại đồng (Cu)
• 1.2.1. Đồng trong thực vật
• 1.3. Tổng quan về kim loại kẽm (Zn)
• 1.4. Tổng quan về kim loại chì (Pb)
• 1.4.1. Đặc tính của chì
• 1.4.2. Môi trường tồn tại của chì
• 1.4.3. Cơ chế xâm nhập, phân bố và tích tụ của chì trong cơ thể con người
• 1.5. Kim loại nặng đối với con người và cây trồng
• 1.5.1. Vai trò của kim loại và cây trồng
• 1.5.2. Cơ chế hấp thụ kim loại nặng vào thực vật
• 1.5.3. Quá trình xâm nhập kim loại nặng vào trong cây
• 1.6. Tổng quan về tình hình nghiên cứu kim loại nặng trong rau xanh ở Việt Nam
• 1.7. Phương pháp định lượng vết kim loại nặng
• 1.8. Cơ sở lý thuyết của phương pháp nghiên cứu
• 1.8.1. Phương pháp xử lý mẫu phân tích
• 1.8.2. Phương pháp quang phổ hấp thụ nguyên tử AAS
• 2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Đối tượng nghiên cứu
• 2.1.1. Thực vật nghiên cứu
• 2.2. Kim loại nghiên cứu
• 2.3. Phương pháp nghiên cứu
• 2.3.1. Quy trình nghiên cứu
• 2.3.2. Phương pháp lập thực nghiệm
• 2.4. Hóa chất, dụng cụ và thiết bị
• 2.4.1. Dụng cụ và thiết bị
• 2.5. Quy trình xử lý mẫu rau để đo phổ Cu, Pb và Zn bằng phương pháp F-AAS
• 2.6. Giới hạn tối đa của các kim loại theo TCVN trong rau và nước tưới
• 2.7. Tính toán và đánh giá hàm lượng kim loại nặng con người ăn vào hàng ngày
• 2.8. Phương pháp xử lý số liệu
• 2.8.1. Phương pháp đường chuẩn
• 2.8.2. Các phương pháp xử lý thống kê
• 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN
• 3.1. Đường chuẩn xác định Cu, Pb, Zn bằng phương pháp F-AAS
• 3.1.1. Đường chuẩn Cu
• 3.1.2. Đường chuẩn Pb
• 3.1.3. Đường chuẩn Zn
• 3.2. Hàm lượng kim loại trong đất và nước tưới
• 3.3. Khảo sát mức độ ảnh hưởng của Pb trong nước tưới đến sự hấp thụ kim loại cần thiết Cu, Zn của cây rau muống
• 3.3.1. Ảnh hưởng của hàm lượng Pb trong nước tưới đến sự hấp thụ Cu của rau muống
• 3.3.2. Ảnh hưởng của hàm lượng Pb trong nước tưới đến sự hấp thụ Zn của rau muống
• 3.4. Tích lũy Pb trong rau muống tưới nước ô nhiễm Pb
• 3.5. Tương quan Pb trong nước và Pb trong rau
• 3.6. Hàm lượng Cu, Pb, Zn trong thương phẩm rau muống với giới hạn cho phép Cu, Pb, Zn trong rau xanh của Việt Nam (TCVN)
• 3.6.1. Hàm lượng Cu tích lũy trong rau so với giới hạn cho phép
• 3.6.2. Hàm lượng Zn tích lũy trong rau so với giới hạn cho phép (TCVN)
• 3.6.3. Hàm lượng Pb tích lũy trong mẫu rau so với giới hạn cho phép (TCVN)
• 3.7. Ước lượng hàm lượng Cu, Pb, Zn hấp thụ vào cơ thể người trong 1 ngày
• 3.7.1. Ước lượng hàm lượng Cu hấp thụ vào cơ thể người trong 1 ngày
• 3.7.2. Ước lượng hàm lượng Zn hấp thụ vào cơ thể người trong 1 ngày
• 3.7.3. Ước lượng hàm lượng Pb hấp thụ vào cơ thể người trong 1 ngày
• 4. KẾT LUẬN - KIẾN NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

Tóm tắt

I. Tổng quan về ảnh hưởng của kim loại chì Pb trong nước tưới

Nghiên cứu về ảnh hưởng của kim loại chì (Pb) trong nước tưới đến sự hấp thu Cu và Zn của rau muống là một vấn đề quan trọng trong bối cảnh ô nhiễm môi trường hiện nay. Chì là một trong những kim loại nặng gây hại cho sức khỏe con người và thực vật. Việc sử dụng nước tưới ô nhiễm có thể dẫn đến sự tích lũy kim loại nặng trong rau, ảnh hưởng đến chất lượng thực phẩm và sức khỏe người tiêu dùng.

1.1. Tình hình ô nhiễm kim loại nặng trong rau muống

Hiện nay, rau muống là một trong những loại rau phổ biến tại Việt Nam. Tuy nhiên, tình trạng ô nhiễm kim loại nặng, đặc biệt là chì, đang gia tăng. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng hàm lượng chì trong rau muống vượt quá giới hạn cho phép, gây nguy cơ cho sức khỏe người tiêu dùng.

1.2. Tác động của chì đến sức khỏe con người

Chì có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, bao gồm rối loạn thần kinh, ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ em và các bệnh lý mãn tính. Việc tiêu thụ rau muống nhiễm chì có thể dẫn đến tích lũy kim loại nặng trong cơ thể, gây ra các bệnh lý nghiêm trọng.

II. Vấn đề hấp thu Cu và Zn của rau muống khi tưới nước ô nhiễm

Sự hiện diện của chì trong nước tưới không chỉ ảnh hưởng đến sự phát triển của rau muống mà còn cản trở khả năng hấp thu các kim loại cần thiết như Cu và Zn. Nghiên cứu cho thấy rằng hàm lượng chì cao trong nước tưới có thể làm giảm đáng kể sự hấp thu Cu và Zn của rau muống.

2.1. Cơ chế hấp thu kim loại nặng trong rau

Rau muống hấp thu kim loại qua rễ và lá. Khi chì có mặt trong nước tưới, nó có thể cạnh tranh với Cu và Zn, làm giảm khả năng hấp thu của rau. Điều này dẫn đến sự thiếu hụt các nguyên tố vi lượng cần thiết cho sự phát triển của cây.

2.2. Ảnh hưởng của nồng độ chì đến sự hấp thu Cu và Zn

Nghiên cứu cho thấy rằng nồng độ chì trong nước tưới càng cao, khả năng hấp thu Cu và Zn của rau muống càng giảm. Điều này có thể dẫn đến sự thiếu hụt dinh dưỡng trong rau, ảnh hưởng đến chất lượng thực phẩm.

III. Phương pháp nghiên cứu ảnh hưởng của Pb đến rau muống

Để nghiên cứu ảnh hưởng của kim loại chì (Pb) đến sự hấp thu Cu và Zn của rau muống, các phương pháp phân tích hóa lý hiện đại đã được áp dụng. Phương pháp quang phổ hấp thụ nguyên tử (AAS) là một trong những kỹ thuật chính được sử dụng để xác định hàm lượng kim loại trong rau.

3.1. Quy trình thực nghiệm trồng rau muống

Quy trình thực nghiệm bao gồm việc trồng rau muống trong điều kiện kiểm soát, sử dụng nước tưới có bổ sung các nồng độ khác nhau của chì, đồng và kẽm. Các mẫu rau được thu hoạch và phân tích để xác định hàm lượng kim loại.

3.2. Phân tích hàm lượng kim loại bằng AAS

Phương pháp AAS cho phép xác định chính xác hàm lượng Cu, Zn và Pb trong rau muống. Kết quả phân tích sẽ giúp đánh giá mức độ ảnh hưởng của chì đến sự hấp thu các kim loại cần thiết của rau.

IV. Kết quả nghiên cứu và thảo luận về sự hấp thu kim loại

Kết quả nghiên cứu cho thấy rằng sự hiện diện của chì trong nước tưới đã ảnh hưởng rõ rệt đến sự hấp thu Cu và Zn của rau muống. Các mẫu rau muống được tưới bằng nước ô nhiễm chì có hàm lượng Cu và Zn thấp hơn so với các mẫu rau tưới bằng nước sạch.

4.1. So sánh hàm lượng kim loại trong rau muống

Hàm lượng Cu và Zn trong rau muống được tưới bằng nước ô nhiễm chì thấp hơn nhiều so với giới hạn cho phép. Điều này cho thấy rằng chì không chỉ ảnh hưởng đến sự phát triển của rau mà còn làm giảm chất lượng dinh dưỡng của rau.

4.2. Đánh giá khả năng tích lũy Pb trong rau

Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng rau muống có khả năng tích lũy Pb cao khi tưới bằng nước ô nhiễm. Hàm lượng Pb trong rau muống vượt quá giới hạn cho phép, gây nguy cơ cho sức khỏe người tiêu dùng.

V. Kết luận và khuyến nghị về an toàn thực phẩm

Kết quả nghiên cứu cho thấy rằng việc sử dụng nước tưới ô nhiễm chì có ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự hấp thu Cu và Zn của rau muống. Để đảm bảo an toàn thực phẩm, cần có các biện pháp kiểm soát ô nhiễm môi trường và nâng cao nhận thức của người dân về vấn đề này.

5.1. Đề xuất biện pháp giảm thiểu ô nhiễm

Cần có các biện pháp quản lý nguồn nước tưới, hạn chế sử dụng nước ô nhiễm cho sản xuất nông nghiệp. Đồng thời, cần tăng cường giám sát chất lượng nước và thực phẩm để bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng.

5.2. Tương lai của nghiên cứu về kim loại nặng trong rau

Nghiên cứu về ảnh hưởng của kim loại nặng trong rau cần được tiếp tục mở rộng để đánh giá tác động lâu dài đến sức khỏe con người. Các nghiên cứu này sẽ góp phần xây dựng các chính sách bảo vệ sức khỏe cộng đồng và môi trường.