CÔNG TÁC XÃ HỘI NHÓM TRONG VIỆC NÂNG CAO KỸ NĂNG TỰ HỌC CHO TRẺ NHẬP CƯ (ĐIỂN CỨU TẠI LỚP HỌC TÌNH THƯƠNG CẦU HÀN, QUẬN 7, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH)

• Tác giả: Đặng Thị Kim Oanh
• Người hướng dẫn: TS. Đỗ Thị Nga
• Trường học: Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn
• Chuyên ngành: Công tác xã hội
• Đề tài: Công Tác Xã Hội Nhóm Trong Việc Nâng Cao Kỹ Năng Tự Học Cho Trẻ Nhập Cư (Điển Cứu Tại Lớp Học Tình Thương Cầu Hàn, Quận 7, Thành Phố Hồ Chí Minh)
• Loại tài liệu: Luận văn Thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2022
• Địa điểm: Thành phố Hồ Chí Minh

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA NGHIÊN CỨU
• 1.1. Các lý thuyết ứng dụng trong nghiên cứu
• 1.1.1. Thuyết nhu cầu của Maslow
• 1.1.1.1. Nội dung lý thuyết
• 1.1.1.2. Ứng dụng lý thuyết vào quá trình nghiên cứu
• 1.1.2. Lý thuyết hệ thống
• 1.1.2.1. Nội dung lý thuyết
• 1.1.2.2. Ứng dụng lý thuyết vào quá trình nghiên cứu
• 1.1.3. Lý thuyết hành vi
• 1.1.3.1. Nội dung lý thuyết
• 1.1.3.2. Ứng dụng lý thuyết vào quá trình nghiên cứu
• 1.2. Khái niệm có liên quan
• 1.2.1. Khái niệm công tác xã hội, công tác xã hội nhóm
• 1.2.2. Khái niệm kỹ năng, kỹ năng tự học
• 1.2.3. Khái niệm trẻ em, trẻ em nhập cư
• 1.2.4. Khái niệm Nâng cao
• 1.2.5. Nhóm các kỹ năng tự học
• 1.3. Tầm quan trọng của kỹ năng tự học
• 1.4. Đặc điểm tâm lý lứa tuổi tiểu học đang theo học tại lớp học tình thương
• 1.5. Đặc điểm tâm lý trẻ nhập cư
• 1.6. Cơ sở thực tiễn về địa bàn nghiên cứu
• 1.6.1. Vài nét về địa bàn nghiên cứu
• 1.6.2. Lịch sử hình thành và phát triển
• 1.6.3. Cơ cấu bộ máy tổ chức
• 1.6.4. Điều kiện cơ sở vật chất
• 1.6.5. Những thuận lợi và khó khăn trong bối cảnh hiện nay
• 2. CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG KỸ NĂNG TỰ HỌC CỦA TRẺ NHẬP CƯ TẠI LỚP HỌC TÌNH THƯƠNG CẦU HÀN, QUẬN 7, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
• 2.1. Đặc điểm về mẫu nghiên cứu
• 2.2. Thực trạng về kỹ năng tự học của trẻ tại lớp học
• 2.2.1. Nhận thức của trẻ về khái niệm kỹ năng tự học
• 2.2.2. Các nhân tố ảnh hưởng đến việc tự học của trẻ
• 2.2.2.1. Những nhân tố đến từ gia đình
• 2.2.2.2. Những nhân tố ảnh hưởng từ môi trường sống xung quanh
• 2.2.2.3. Những nhân tố đến từ trường lớp, bạn bè
• 2.2.2.4. Một số nhân tố khác
• 2.2.3. Những khó khăn của trẻ trong quá trình tự học
• 2.2.4. Một số biện pháp nhằm thúc đẩy kỹ năng tự học của trẻ
• 2.2.4.1. Đối với các bậc phụ huynh
• 2.2.4.2. Đối với thầy cô
• 2.2.4.3. Đối với bản thân trẻ
• 2.3. TIỂU KẾT CHƯƠNG 2
• 3. CHƯƠNG 3: ỨNG DỤNG CÔNG TÁC XÃ HỘI NHÓM NHẰM NÂNG CAO KỸ NĂNG TỰ HỌC CHO TRẺ NHẬP CƯ TẠI LỚP HỌC TÌNH THƯƠNG CẦU HÀN, QUẬN 7, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
• 3.1. Lý do ứng dụng CTXH nhóm nhằm nâng cao kỹ năng tự học cho trẻ nhập cư tại lớp học tình thương Cầu Hàn, Quận 7, Tp Hồ Chí Minh
• 3.2. Vai trò của NVXH trong việc nâng cao kỹ năng tự học cho trẻ nhập cư, điển cứu tại Lớp học tình thương Cầu Hàn
• 3.2.1. Vai trò là người giáo dục, nâng cao nhận thức
• 3.2.2. Vai trò hỗ trợ tâm lý
• 3.2.3. Vai trò kết nối nguồn lực
• 3.2.4. Vai trò điều phối
• 3.3. Một số kỹ năng được sử dụng trong quá trình thực hành CTXHN
• 3.4. Kế hoạch thực hiện
• 3.4.1. Mục đích, loại hình CTXH nhóm được lựa chọn
• 3.4.2. Quy trình thực hiện mô hình CTXH nhóm
• 3.4.2.1. Giai đoạn chuẩn bị và thành lập nhóm
• 3.4.2.2. Giai đoạn nhóm bắt đầu hoạt động
• 3.4.2.3. Giai đoạn can thiệp, thực hiện nhiệm vụ
• 3.4.3. Lượng giá, kết thúc
• 3.4.3.1. Hoạt động thực hiện kế hoạch
• 3.4.3.2. Giả thuyết đề ra
• 3.4.3.3. Thời gian và địa điểm thực hiện
• 3.4.3.4. Nội dung thực hiện
• 3.4.3.5. Lượng giá sau từng buổi sinh hoạt và làm việc
• 3.4.3.6. Lượng giá sau quá trình làm việc và nghiên cứu
• 3.5. TIỂU KẾT CHƯƠNG 3
• PHẦN KẾT LUẬN - KIẾN NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng Quan Về Nâng Cao Kỹ Năng Tự Học Cho Trẻ Nhập Cư 55 ký tự

Bảo vệ và chăm sóc trẻ em là nhiệm vụ hàng đầu của mỗi quốc gia. Trẻ em hôm nay, thế giới ngày mai. Đảng và Nhà nước Việt Nam luôn coi trọng việc bảo vệ và chăm sóc trẻ em, xem đây là một phần quan trọng của chiến lược phát triển nguồn nhân lực. Tuy nhiên, một bộ phận trẻ nhập cư từ các tỉnh lên thành phố lớn gặp nhiều khó khăn trong cuộc sống và học tập. Sự hỗ trợ từ cộng đồng và xã hội thường tập trung vào vật chất, chưa chú trọng đến cải thiện tinh thần. Các em đối mặt với nhiều rào cản về cuộc sống và học tập. Đội ngũ nhân viên công tác xã hội cần được trang bị kiến thức và kỹ năng để hỗ trợ nhóm đối tượng yếu thế này, áp dụng các phương pháp công tác xã hội một cách chuyên nghiệp. Mong muốn của nghiên cứu này là tìm hiểu thực trạng, những khó khăn trong việc tự học của các em, từ đó đề xuất giải pháp.

1.1. Lý Do Nghiên Cứu Về Kỹ Năng Tự Học Cho Trẻ Nhập Cư

Nghiên cứu này xuất phát từ thực tế rằng, trẻ nhập cư gặp nhiều khó khăn và thiệt thòi trong học tập. Dù nhận được sự quan tâm của xã hội, sự hỗ trợ vẫn chủ yếu về mặt vật chất. Các vấn đề tinh thần và học tập của các em chưa được giải quyết triệt để. Bên cạnh việc học kiến thức, việc rèn luyện kỹ năng, đặc biệt là kỹ năng tự học rất quan trọng. Tuy nhiên, các em có hoàn cảnh đặc biệt còn hạn chế trong việc tiếp cận các chương trình giáo dục về kỹ năng. Nghiên cứu này nhằm tìm hiểu thực trạng kỹ năng tự học của các em, từ đó đề xuất các giải pháp giúp các em chủ động hơn trong học tập.

1.2. Mục Tiêu Nghiên Cứu Nâng Cao Kỹ Năng Tự Học Hiệu Quả

Mục tiêu chính của nghiên cứu là đánh giá thực trạng kỹ năng tự học của trẻ nhập cư tại Lớp Học Tình Thương Cầu Hàn, Quận 7, TP.HCM. Nghiên cứu tập trung vào việc xác định những khó khăn mà trẻ em gặp phải trong quá trình tự học, đồng thời tìm hiểu các yếu tố ảnh hưởng đến khả năng tự học của các em. Từ đó, đề xuất các giải pháp và ứng dụng các phương pháp công tác xã hội, đặc biệt là công tác xã hội nhóm, để hỗ trợ trẻ em rèn luyện và nâng cao kỹ năng tự học, giúp các em trở nên chủ động hơn trong việc tiếp thu kiến thức và phát triển bản thân.

II. Thách Thức Khó Khăn Của Trẻ Nhập Cư Trong Tự Học 60 ký tự

Trẻ nhập cư đối mặt với nhiều khó khăn trong việc tự học. Các em có thể gặp rào cản về ngôn ngữ, thiếu sự hỗ trợ từ gia đình, và chịu ảnh hưởng từ môi trường sống xung quanh. Nghiên cứu của Heckmann, Friedrich chỉ ra rằng học sinh di cư thường bị thiệt thòi về tuyển sinh, thời gian đi học và tỷ lệ bỏ học cao. Các em cũng có thể gặp vấn đề về tâm lý, thiếu tự tin và động lực học tập. Để giải quyết những khó khăn này, cần có sự chung tay của gia đình, nhà trường và xã hội, tạo điều kiện cho các em phát triển toàn diện. Cần chú trọng đến các yếu tố văn hóa học tập để tạo sự hứng thú và động lực cho các em.

2.1. Rào Cản Gia Đình Ảnh Hưởng Tới Kỹ Năng Tự Học

Gia đình đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao kỹ năng tự học cho trẻ. Tuy nhiên, nhiều trẻ nhập cư không nhận được sự hỗ trợ đầy đủ từ gia đình. Cha mẹ có thể bận rộn với công việc mưu sinh, không có thời gian hoặc kiến thức để giúp con học tập. Một số gia đình gặp khó khăn về tài chính, không đủ khả năng cung cấp tài liệu học tập và các điều kiện cần thiết cho việc học của con. Sự thiếu quan tâm và hỗ trợ từ gia đình có thể khiến trẻ cảm thấy cô đơn, mất động lực và khó khăn trong việc tự học.

2.2. Ảnh Hưởng Môi Trường Sống Xung Quanh Lớp Học Tình Thương

Môi trường sống xung quanh cũng ảnh hưởng lớn đến kỹ năng tự học của trẻ nhập cư. Các em có thể sống trong những khu vực có điều kiện sống khó khăn, thiếu không gian yên tĩnh để học tập. Môi trường xung quanh có thể có nhiều yếu tố gây xao nhãng như tiếng ồn, các hoạt động vui chơi, giải trí. Bên cạnh đó, trẻ nhập cư có thể gặp khó khăn trong việc hòa nhập với cộng đồng, bị phân biệt đối xử, dẫn đến cảm giác cô lập và ảnh hưởng đến tâm lý học tập. Các yếu tố tương tác xã hội cũng góp phần quan trọng vào quá trình phát triển khả năng tự học.

III. Phương Pháp Công Tác Xã Hội Nhóm Nâng Cao Tự Học 58 ký tự

Công tác xã hội nhóm (CTXHN) là một phương pháp hiệu quả để nâng cao kỹ năng tự học cho trẻ nhập cư. CTXHN tạo ra một môi trường hỗ trợ, nơi các em có thể chia sẻ kinh nghiệm, học hỏi lẫn nhau và nhận được sự hướng dẫn từ nhân viên xã hội. Nghiên cứu cho thấy CTXHN có thể giúp trẻ tăng cường sự tự tin, cải thiện kỹ năng giao tiếp và làm việc nhóm, từ đó thúc đẩy quá trình tự học hiệu quả hơn. NVXH đóng vai trò quan trọng trong việc thiết kế và điều phối các hoạt động nhóm, đảm bảo sự tham gia tích cực của tất cả các thành viên.

3.1. Vai Trò Của Nhân Viên Xã Hội Trong Hỗ Trợ Tự Học

Nhân viên xã hội đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao kỹ năng tự học cho trẻ nhập cư. Họ là người giáo dục, giúp trẻ nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của việc tự học. NVXH cũng đóng vai trò là người hỗ trợ tâm lý, giúp trẻ vượt qua những khó khăn và rào cản trong quá trình học tập. Đồng thời, NVXH là người kết nối nguồn lực, giúp trẻ tiếp cận các tài liệu học tập, các chương trình hỗ trợ giáo dục và các dịch vụ xã hội cần thiết. Cuối cùng, NVXH là người điều phối, giúp trẻ tổ chức và quản lý thời gian học tập hiệu quả.

3.2. Quy Trình Thực Hiện CTXH Nhóm Để Nâng Cao Tự Học

Quy trình thực hiện CTXH nhóm để nâng cao kỹ năng tự học cho trẻ nhập cư bao gồm nhiều giai đoạn. Giai đoạn chuẩn bị bao gồm việc xác định mục tiêu, lựa chọn loại hình CTXH nhóm phù hợp và thành lập nhóm. Giai đoạn nhóm bắt đầu hoạt động tập trung vào việc xây dựng mối quan hệ tin tưởng giữa các thành viên và NVXH. Giai đoạn can thiệp, thực hiện nhiệm vụ là giai đoạn chính, trong đó các hoạt động học tập, chia sẻ kinh nghiệm được triển khai. Cuối cùng, giai đoạn lượng giá, kết thúc đánh giá hiệu quả của chương trình và kết thúc nhóm.

IV. Nghiên Cứu Tại Cầu Hàn Thực Trạng Giải Pháp Tự Học 60 ký tự

Nghiên cứu tại Lớp Học Tình Thương Cầu Hàn đã chỉ ra thực trạng kỹ năng tự học của trẻ nhập cư. Kết quả cho thấy, nhiều em còn thiếu các kỹ năng cơ bản như nghe giảng, ghi chép, đọc sách và làm việc nhóm. Các em cũng gặp khó khăn trong việc lập kế hoạch học tập và tự đánh giá kết quả học tập. Dựa trên kết quả nghiên cứu, các giải pháp được đề xuất bao gồm: tăng cường sự hỗ trợ từ gia đình, cải thiện môi trường học tập và áp dụng các phương pháp giảng dạy sáng tạo, phù hợp với đặc điểm của trẻ nhập cư.

4.1. Đánh Giá Kỹ Năng Tự Học Hiện Tại Của Trẻ Nhập Cư

Nghiên cứu tập trung vào việc đánh giá khả năng của trẻ về các kỹ năng quan trọng như kỹ năng nghe giảng và ghi chép, kỹ năng đọc sách và tham khảo tài liệu, kỹ năng ghi chú tài liệu hiệu quả, kỹ năng giải bài tập và nhận thức vấn đề, kỹ năng lập kế hoạch học tập, kỹ năng làm việc nhóm và kỹ năng tự xem lại và đánh giá bản thân. Dữ liệu thu thập được thông qua các bảng hỏi và phỏng vấn sâu để hiểu rõ hơn về những hạn chế và điểm mạnh trong quá trình tự học của trẻ em nhập cư.

4.2. Giải Pháp Cụ Thể Để Nâng Cao Kỹ Năng Tự Học

Dựa trên đánh giá kỹ năng tự học hiện tại của trẻ, các giải pháp tập trung vào việc cải thiện các kỹ năng còn yếu. Điều này bao gồm việc cung cấp các buổi hướng dẫn và luyện tập về cách nghe giảng hiệu quả, cách ghi chép bài một cách có hệ thống, cách đọc sách nhanh và hiểu sâu, cũng như cách giải bài tập một cách logic. Đồng thời, nghiên cứu đề xuất các hoạt động nhóm để trẻ có thể thực hành kỹ năng làm việc nhóm và chia sẻ kinh nghiệm học tập với nhau. Cuối cùng, trẻ được hướng dẫn cách tự đánh giá kết quả học tập để tự điều chỉnh và cải thiện.

V. Kết Luận Kỹ Năng Tự Học Tương Lai Cho Trẻ 55 ký tự

Kỹ năng tự học đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của trẻ nhập cư. Khi có kỹ năng tự học tốt, các em có thể chủ động hơn trong việc tiếp thu kiến thức, vượt qua khó khăn và hòa nhập vào cộng đồng. Nghiên cứu tại Lớp Học Tình Thương Cầu Hàn đã cung cấp những bằng chứng cụ thể về thực trạng và giải pháp nâng cao kỹ năng tự học cho nhóm đối tượng này. Việc tiếp tục nghiên cứu và triển khai các chương trình hỗ trợ tự học là cần thiết để đảm bảo một tương lai tốt đẹp hơn cho trẻ nhập cư.

5.1. Tầm Quan Trọng Của Tự Học Đối Với Hội Nhập Xã Hội

Kỹ năng tự học không chỉ giúp trẻ nhập cư tiếp thu kiến thức mà còn giúp các em tự tin hơn, chủ động hơn trong cuộc sống. Khi các em có thể tự học, tự tìm hiểu thông tin, các em sẽ dễ dàng hòa nhập vào cộng đồng, tìm kiếm cơ hội học tập và việc làm tốt hơn. Tự học là chìa khóa để trẻ nhập cư có thể vượt qua những rào cản và xây dựng một tương lai tươi sáng.

5.2. Hướng Nghiên Cứu Tiếp Theo Về Kỹ Năng Tự Học

Nghiên cứu này là một bước khởi đầu quan trọng trong việc tìm hiểu và giải quyết vấn đề kỹ năng tự học của trẻ nhập cư. Tuy nhiên, cần có thêm nhiều nghiên cứu khác để hiểu rõ hơn về các yếu tố ảnh hưởng đến kỹ năng tự học của các em, cũng như tìm ra các phương pháp can thiệp hiệu quả hơn. Các nghiên cứu tiếp theo có thể tập trung vào việc đánh giá hiệu quả của các chương trình CTXH nhóm, tìm hiểu vai trò của gia đình và cộng đồng trong việc hỗ trợ tự học, và phát triển các công cụ đánh giá kỹ năng tự học phù hợp với trẻ nhập cư.

Tổng quan nghiên cứu

Theo ước tính, hiện nay tại các thành phố lớn như Thành phố Hồ Chí Minh, số lượng trẻ em nhập cư theo cha mẹ di cư từ các tỉnh lên thành phố để mưu sinh ngày càng tăng. Những trẻ em này thường gặp nhiều khó khăn trong cuộc sống và học tập, đặc biệt là kỹ năng tự học – một yếu tố quan trọng giúp các em phát triển toàn diện và nâng cao kết quả học tập. Nghiên cứu tập trung tại Lớp học tình thương Cầu Hàn, Quận 7, Thành phố Hồ Chí Minh, với 100 trẻ nhập cư trong độ tuổi từ 5 đến 12 tuổi đang theo học chương trình tiểu học tại đây. Mục tiêu nghiên cứu nhằm khảo sát thực trạng kỹ năng tự học của trẻ nhập cư, xác định các nhân tố ảnh hưởng và ứng dụng công tác xã hội nhóm để nâng cao kỹ năng này cho các em. Nghiên cứu được thực hiện trong khoảng thời gian từ tháng 2 đến tháng 5 năm 2022.

Việc nâng cao kỹ năng tự học cho trẻ nhập cư không chỉ giúp các em chủ động trong học tập mà còn góp phần giảm thiểu các bất lợi do hoàn cảnh di cư gây ra, từ đó thúc đẩy sự phát triển bền vững của xã hội. Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa thực tiễn quan trọng trong việc xây dựng các chương trình hỗ trợ giáo dục cho trẻ em nhập cư, đồng thời cung cấp cơ sở khoa học cho các chính sách và hoạt động công tác xã hội tại các địa phương có đông trẻ nhập cư.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên bốn lý thuyết chính:

1. Thuyết nhu cầu của Maslow: Phân loại nhu cầu của con người thành các tầng bậc từ nhu cầu cơ bản như ăn uống, an toàn đến nhu cầu cao hơn như được tôn trọng và tự thể hiện bản thân. Lý thuyết này giúp nhân viên xã hội nhận diện các nhu cầu chưa được đáp ứng của trẻ nhập cư, từ đó có các can thiệp phù hợp nhằm hỗ trợ phát triển toàn diện.

2. Lý thuyết hệ thống: Nhấn mạnh mối quan hệ tương tác giữa cá nhân với các hệ thống gia đình, trường học và xã hội. Lý thuyết này giúp phân tích các yếu tố ảnh hưởng đa chiều đến kỹ năng tự học của trẻ nhập cư, từ đó xây dựng kế hoạch can thiệp toàn diện.

3. Lý thuyết hành vi: Giải thích hành vi của con người là kết quả của sự tương tác giữa tác nhân kích thích và phản ứng, có sự trung gian của nhu cầu sinh lý và nhận thức. Lý thuyết này giúp hiểu nguyên nhân các hành vi không phù hợp của trẻ và hướng dẫn cách thức điều chỉnh hành vi thông qua công tác xã hội.

4. Lý thuyết học tập xã hội của Bandura: Nhấn mạnh vai trò của việc học thông qua quan sát và mô phỏng hành vi của người khác. Lý thuyết này được ứng dụng trong công tác xã hội nhóm để khuyến khích trẻ nhập cư học hỏi các hành vi tích cực từ bạn bè và nhân viên xã hội.

Các khái niệm chính bao gồm: công tác xã hội nhóm, kỹ năng tự học, trẻ em nhập cư, và nâng cao kỹ năng tự học.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp hỗn hợp định tính và định lượng với cỡ mẫu 100 trẻ nhập cư được chọn ngẫu nhiên thuận tiện tại Lớp học tình thương Cầu Hàn. Phương pháp thu thập dữ liệu gồm:

• Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi: Thu thập thông tin về nhận thức, thực trạng kỹ năng tự học, các nhân tố ảnh hưởng và khó khăn của trẻ trong quá trình tự học.
• Phỏng vấn sâu bán cấu trúc: Thực hiện với 10 trẻ, 3 phụ huynh và 3 cán bộ quản lý, giáo viên để thu thập dữ liệu chất lượng cao, phản ánh thực tế và quan điểm đa chiều.
• Quan sát trực tiếp: Theo dõi hành vi, tương tác của trẻ trong các buổi sinh hoạt nhóm và học tập tại lớp.
• Phân tích tài liệu: Tổng hợp các báo cáo, tài liệu liên quan để làm cơ sở lý luận và thực tiễn cho nghiên cứu.
• Phương pháp thực hành công tác xã hội nhóm: Thiết lập nhóm can thiệp, thực hiện các hoạt động nâng cao kỹ năng tự học cho trẻ, theo tiến trình gồm 4 giai đoạn: chuẩn bị, bắt đầu hoạt động, can thiệp và kết thúc.

Dữ liệu định lượng được xử lý bằng phần mềm SPSS 20 để phân tích thống kê mô tả và kiểm định các giả thuyết nghiên cứu.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Thực trạng kỹ năng tự học của trẻ nhập cư: Khoảng 65% trẻ nhận thức đúng về khái niệm tự học là việc chủ động, tích cực tìm tòi và học hỏi mà không cần nhắc nhở. Tuy nhiên, chỉ khoảng 40% trẻ dành từ 1 đến 2 giờ mỗi ngày để tự học tại nhà, còn lại dưới 1 giờ hoặc không tự học.

2. Nhân tố ảnh hưởng đến kỹ năng tự học: Gia đình đóng vai trò quan trọng với 78% trẻ cho biết sự nhắc nhở và khuyến khích của cha mẹ ảnh hưởng tích cực đến việc tự học. Môi trường sống xung quanh và bạn bè cũng ảnh hưởng đến 60% trẻ, trong khi 55% trẻ cho rằng thầy cô giáo có tác động lớn đến động lực học tập.

3. Khó khăn trong quá trình tự học: 70% trẻ gặp khó khăn do thiếu tài liệu học tập phù hợp, 65% bị phân tâm bởi các yếu tố bên ngoài như điện thoại, mạng xã hội, và 60% thiếu sự quan tâm, hướng dẫn đồng hành từ cha mẹ và thầy cô.

4. Hiệu quả của công tác xã hội nhóm: Sau quá trình can thiệp kéo dài 4 tháng, 85% trẻ tham gia nhóm cho thấy sự cải thiện rõ rệt về kỹ năng tự học, thể hiện qua việc tăng thời gian tự học tại nhà lên trung bình 1.5 giờ/ngày và nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của tự học. Kết quả khảo sát nhận thức sau can thiệp cho thấy 90% trẻ đánh giá kỹ năng tự học có ảnh hưởng tích cực đến kết quả học tập.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu cho thấy công tác xã hội nhóm là phương pháp hiệu quả trong việc nâng cao kỹ năng tự học cho trẻ nhập cư. Việc áp dụng lý thuyết nhu cầu của Maslow giúp nhân viên xã hội nhận diện và đáp ứng các nhu cầu cơ bản và tinh thần của trẻ, tạo điều kiện thuận lợi cho việc học tập. Lý thuyết hệ thống giúp hiểu rõ các yếu tố đa chiều ảnh hưởng đến trẻ, từ gia đình, trường học đến môi trường xã hội, từ đó xây dựng kế hoạch can thiệp toàn diện.

So sánh với các nghiên cứu quốc tế, kết quả tương đồng với báo cáo của ngành giáo dục châu Âu về việc trẻ nhập cư gặp nhiều khó khăn trong tiếp cận giáo dục và cần có các biện pháp hỗ trợ chuyên biệt. Việc sử dụng công tác xã hội nhóm tạo môi trường tương tác, hỗ trợ lẫn nhau giữa các trẻ, giúp các em học hỏi và phát triển kỹ năng tự học hiệu quả hơn.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ thể hiện tỷ lệ nhận thức về kỹ năng tự học trước và sau can thiệp, biểu đồ thời gian tự học trung bình hàng ngày, và bảng tổng hợp các nhân tố ảnh hưởng đến kỹ năng tự học.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tổ chức các nhóm sinh hoạt công tác xã hội định kỳ nhằm nâng cao kỹ năng tự học cho trẻ nhập cư, với mục tiêu tăng thời gian tự học trung bình lên ít nhất 1.5 giờ/ngày trong vòng 6 tháng, do các trung tâm giáo dục và tổ chức xã hội thực hiện.

2. Phối hợp với gia đình để tăng cường sự đồng hành, nhắc nhở và khuyến khích trẻ tự học, thông qua các buổi tập huấn, hội thảo dành cho phụ huynh, nhằm nâng cao nhận thức và kỹ năng hỗ trợ con em mình, triển khai trong vòng 3 tháng đầu năm học.

3. Cung cấp tài liệu học tập phù hợp và đa dạng, bao gồm sách, tài liệu tham khảo và các công cụ học tập sáng tạo, nhằm đáp ứng nhu cầu học tập của trẻ nhập cư, do các cơ sở giáo dục và tổ chức phi chính phủ đảm nhiệm, thực hiện liên tục.

4. Tăng cường đào tạo và nâng cao năng lực cho nhân viên công tác xã hội về kỹ năng tổ chức và thực hiện công tác xã hội nhóm, đặc biệt là kỹ năng hỗ trợ trẻ em nhập cư, với các khóa đào tạo chuyên sâu hàng năm.

5. Xây dựng môi trường học tập an toàn, thân thiện và hỗ trợ tâm lý cho trẻ nhập cư tại các lớp học tình thương, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho trẻ phát triển kỹ năng tự học, do các trường học và tổ chức xã hội phối hợp thực hiện trong vòng 1 năm.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Nhân viên công tác xã hội và cán bộ quản lý giáo dục: Nghiên cứu cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn để áp dụng công tác xã hội nhóm trong hỗ trợ trẻ nhập cư, giúp nâng cao hiệu quả công tác và phát triển kỹ năng chuyên môn.

2. Giáo viên và cán bộ quản lý các lớp học tình thương, trường học dành cho trẻ nhập cư: Tài liệu giúp hiểu rõ thực trạng kỹ năng tự học của trẻ nhập cư, các nhân tố ảnh hưởng và phương pháp can thiệp hiệu quả, từ đó cải thiện chất lượng giảng dạy và hỗ trợ học sinh.

3. Các nhà hoạch định chính sách và tổ chức phi chính phủ hoạt động trong lĩnh vực trẻ em và di cư: Luận văn cung cấp dữ liệu và giải pháp thực tiễn để xây dựng các chương trình hỗ trợ giáo dục và phát triển kỹ năng cho trẻ nhập cư.

4. Các nhà nghiên cứu và sinh viên ngành công tác xã hội, giáo dục và phát triển cộng đồng: Nghiên cứu là nguồn tham khảo quý giá về ứng dụng công tác xã hội nhóm trong thực tiễn, đồng thời mở rộng hiểu biết về các vấn đề liên quan đến trẻ nhập cư.

Câu hỏi thường gặp

1. Công tác xã hội nhóm là gì và tại sao lại hiệu quả trong việc nâng cao kỹ năng tự học cho trẻ nhập cư?
   Công tác xã hội nhóm là phương pháp hỗ trợ cá nhân thông qua hoạt động nhóm nhằm tăng cường năng lực và giải quyết vấn đề chung. Phương pháp này tạo môi trường tương tác, chia sẻ kinh nghiệm, giúp trẻ nhập cư học hỏi lẫn nhau và phát triển kỹ năng tự học một cách tích cực.

2. Những nhân tố nào ảnh hưởng lớn nhất đến kỹ năng tự học của trẻ nhập cư?
   Gia đình, đặc biệt là sự quan tâm, nhắc nhở và khuyến khích của cha mẹ, là nhân tố quan trọng nhất. Ngoài ra, môi trường sống, bạn bè và thầy cô giáo cũng có ảnh hưởng đáng kể đến động lực và hiệu quả tự học của trẻ.

3. Làm thế nào để khắc phục khó khăn do thiếu tài liệu học tập phù hợp cho trẻ nhập cư?
   Cần phối hợp giữa các cơ sở giáo dục và tổ chức xã hội để cung cấp tài liệu đa dạng, phù hợp với trình độ và nhu cầu của trẻ. Đồng thời, tổ chức các buổi hướng dẫn sử dụng tài liệu và khuyến khích sáng tạo trong học tập.

4. Công tác xã hội nhóm được triển khai như thế nào tại Lớp học tình thương Cầu Hàn?
   Quá trình gồm 4 giai đoạn: chuẩn bị và thành lập nhóm, nhóm bắt đầu hoạt động, can thiệp thực hiện nhiệm vụ, và kết thúc. Trong các buổi sinh hoạt, nhân viên xã hội lồng ghép các hoạt động nâng cao kỹ năng tự học, quan sát và đánh giá sự tiến bộ của từng trẻ.

5. Kết quả nghiên cứu có thể áp dụng ở những địa phương khác không?
   Có thể áp dụng với điều chỉnh phù hợp theo đặc điểm địa phương và nhóm đối tượng. Các nguyên tắc công tác xã hội nhóm và các giải pháp nâng cao kỹ năng tự học có tính linh hoạt và có thể nhân rộng trong các môi trường giáo dục dành cho trẻ nhập cư.

Kết luận

• Công tác xã hội nhóm đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao kỹ năng tự học cho trẻ nhập cư tại Lớp học tình thương Cầu Hàn, Quận 7, Thành phố Hồ Chí Minh.
• Thực trạng kỹ năng tự học của trẻ nhập cư còn nhiều hạn chế do ảnh hưởng của các nhân tố gia đình, môi trường và thiếu tài liệu học tập phù hợp.
• Việc áp dụng công tác xã hội nhóm giúp trẻ nâng cao nhận thức, tăng thời gian tự học và cải thiện kết quả học tập rõ rệt.
• Nghiên cứu đề xuất các giải pháp thiết thực như tổ chức sinh hoạt nhóm định kỳ, phối hợp gia đình, cung cấp tài liệu và nâng cao năng lực nhân viên xã hội.
• Các bước tiếp theo cần triển khai nhân rộng mô hình, đào tạo nhân viên xã hội và phối hợp các bên liên quan để hỗ trợ bền vững kỹ năng tự học cho trẻ nhập cư.

Để góp phần nâng cao chất lượng giáo dục và phát triển kỹ năng cho trẻ nhập cư, các tổ chức, nhà trường và cán bộ công tác xã hội cần phối hợp chặt chẽ trong việc triển khai các hoạt động hỗ trợ. Hành động ngay hôm nay sẽ tạo nền tảng vững chắc cho tương lai của các em và xã hội.