CÔNG TÁC XÃ HỘI CÁ NHÂN HỖ TRỢ LƯU HỌC SINH LÀO GẶP KHÓ KHĂN TRONG HỌC TẬP TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT

• Tác giả: Phạm Xuân Bình
• Người hướng dẫn: TS. Đồng Văn Toàn
• Trường học: Trường Đại Học Thủ Dầu Một
• Chuyên ngành: Công Tác Xã Hội
• Đề tài: Công Tác Xã Hội Cá Nhân Hỗ Trợ Lưu Học Sinh Lào Gặp Khó Khăn Trong Học Tập Tại Trường Đại Học Thủ Dầu Một
• Loại tài liệu: Luận Văn Thạc Sĩ
• Năm xuất bản: 2024
• Địa điểm: Bình Dương

• LỜI CAM ĐOAN
• TÓM TẮT LUẬN VĂN
• MỤC LỤC
• DANH MỤC KÝ HIỆU, TỪ VIẾT TẮT
• DANH MỤC BẢNG
• DANH MỤC HÌNH ẢNH, BIỂU ĐỒ
• A. PHẦN MỞ ĐẦU
• A.1. Lý do chọn đề tài
• A.2. Tổng quan nghiên cứu vấn đề
• A.2.1. Các nghiên cứu ở nước ngoài
• A.2.2. Các nghiên cứu trong nước
• A.3. Mục tiêu nghiên cứu
• A.3.1. Mục tiêu chung
• A.3.2. Mục tiêu cụ thể
• A.4. Đối tượng và khách thể nghiên cứu
• A.4.1. Đối tượng nghiên cứu
• A.4.2. Khách thể nghiên cứu
• A.5. Phạm vi nghiên cứu
• A.6. Câu hỏi nghiên cứu
• A.7. Phương pháp nghiên cứu
• A.7.1. Phương pháp nghiên cứu định tính
• A.7.2. Phương pháp phỏng vấn sâu
• A.7.3. Phương pháp nghiên cứu định lượng
• A.7.4. Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi
• A.7.5. Phương pháp thống kê toán học
• A.7.6. Phương pháp công tác xã hội cá nhân
• A.8. Đóng góp của luận văn
• A.9. Ý nghĩa thực tiễn
• A.10. Cấu trúc luận văn
• 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CÔNG TÁC XÃ HỘI HỖ TRỢ LƯU HỌC SINH LÀO GẶP KHÓ KHĂN TRONG HỌC TẬP
• 1.1. Các lý thuyết áp dụng trong nghiên cứu
• 1.1.1. Lý thuyết nhu cầu của Abraham Maslow
• 1.1.2. Lý thuyết hệ thống sinh thái
• 1.2. Các khái niệm liên quan đến đề tài
• 1.2.1. Khái niệm công tác xã hội và công tác xã hội cá nhân
• 1.2.2. Khái niệm hỗ trợ
• 1.2.3. Khái niệm khó khăn trong học tập
• 1.2.4. Khái niệm lưu học sinh Lào
• 1.2.5. Khái niệm công tác xã hội hỗ trợ lưu học sinh Lào gặp khó khăn trong học tập
• 1.3. Các văn bản pháp luật và chính sách liên quan đến lưu học sinh Lào
• 1.4. Đặc điểm tình hình về lưu học sinh Lào tại Trường Đại học Thủ Dầu Một
• 1.4.1. Đặc điểm, tình hình
• 1.4.2. Các chính sách đối với lưu học sinh Lào đã và đang được triển khai thực hiện
• 1.5. Vai trò trợ giúp của nhân viên công tác xã hội đối với lưu học sinh Lào
• 1.5.1. Vai trò giáo dục
• 1.5.2. Vai trò kết nối
• 1.5.3. Vai trò tham vấn
• 1.5.4. Vai trò biện hộ
• 1.6. Tiểu kết chương 1
• 2. THỰC TRẠNG HỌC TẬP CỦA LƯU HỌC SINH LÀO TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT
• 2.1. Đặc điểm mẫu nghiên cứu
• 2.1.1. Đặc điểm mẫu nghiên cứu định tính
• 2.2. Đặc điểm địa bàn nghiên cứu
• 2.3. Mức độ hài lòng những yếu tố liên quan đến học tập
• 2.4. Những khó khăn và thuận lợi trong quá trình học tập của lưu học sinh Lào tại trường Đại học Thủ Dầu Một
• 2.5. Cách thức giải quyết khó khăn trong học tập
• 2.6. Mong đợi hỗ trợ giải quyết khó khăn trong học tập
• 2.7. Tiểu kết chương 2
• 3. ỨNG DỤNG CÔNG TÁC XÃ HỘI CÁ NHÂN HỖ TRỢ LƯU HỌC SINH LÀO GẶP KHÓ KHĂN TRONG HỌC TẬP TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT
• 3.1. Ứng dụng công tác xã hội cá nhân hỗ trợ lưu học sinh Lào gặp khó khăn trong học tập tại Trường Đại học Thủ Dầu Một
• 3.2. Thời gian thực hiện
• 3.3. Kế hoạch thực hiện
• 3.4. Tiến trình công tác xã hội cá nhân
• 3.4.1. Tiếp cận thân chủ
• 3.4.2. Thu thập thông tin về thân chủ
• 3.4.3. Lập kế hoạch giải quyết vấn đề
• 3.4.4. Thực hiện kế hoạch
• 3.4.5. Lượng giá và kết thúc
• 3.5. Đề xuất một số giải pháp nâng cao hiệu quả công tác xã hội hỗ trợ lưu học sinh Lào hòa nhập môi trường học tập tại Trường Đại học Thủ Dầu Một
• 3.5.1. Nguyên tắc đề xuất các giải pháp
• 3.5.2. Giải pháp 1: Tăng cường kỹ năng ngôn ngữ và hòa nhập văn hóa
• 3.5.3. Giải pháp 2: Giải pháp trong công tác Đoàn và phong trào thanh niên tạo sự đoàn kết tập hợp lưu học sinh Lào đang học tập ở trường Đại học Thủ Dầu Một
• 3.6. Tiểu kết chương 3
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng quan về Hỗ trợ Lưu Học Sinh Lào tại TDMU 55 ký tự

Mối quan hệ hữu nghị truyền thống giữa Việt Nam và Lào được thể hiện rõ nét qua hợp tác giáo dục. Đại học Thủ Dầu Một (TDMU) đóng vai trò quan trọng trong việc đào tạo nguồn nhân lực cho Lào, đặc biệt là sinh viên đến từ tỉnh Champasak. Chương trình này không chỉ thắt chặt tình đoàn kết mà còn góp phần vào sự phát triển của cả hai quốc gia. Tuy nhiên, lưu học sinh Lào (LHS Lào) khi đến Việt Nam học tập thường đối mặt với nhiều thách thức, đòi hỏi sự hỗ trợ kịp thời và hiệu quả. Luận văn này tập trung vào việc nghiên cứu và đề xuất các giải pháp công tác xã hội để hỗ trợ LHS Lào vượt qua những khó khăn, hòa nhập tốt hơn vào môi trường học tập tại TDMU. Theo Phạm Xuân Bình (2024), “LHS Lào là tập thể các du học sinh đến từ Lào đang theo học tại trường Đại học Thủ Dầu Một theo chương trình hợp tác đào tạo nguồn nhân lực giữa hai tỉnh Bình Dương và Champasak nhằm thắt chặt mối quan hệ hữu nghị giữa hai nước Việt Nam – Lào”.

1.1. Quan hệ hợp tác Bình Dương Champasak và đào tạo LHS

Bình Dương và Champasak có mối quan hệ hợp tác chặt chẽ trên nhiều lĩnh vực, trong đó đào tạo nguồn nhân lực là một điểm sáng. Tỉnh Bình Dương đã cấp học bổng toàn phần cho nhiều sinh viên Champasak theo học tại TDMU và Đại học Bình Dương. Chương trình này thể hiện sự quan tâm sâu sắc của lãnh đạo hai địa phương trong việc vun đắp tình hữu nghị và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cho Lào. Mục tiêu là xây dựng mối quan hệ vững mạnh, đóng góp vào sự thịnh vượng chung của cả hai nước.

1.2. Vai trò của Đại học Thủ Dầu Một trong đào tạo LHS Lào

Trường Đại học Thủ Dầu Một (ĐHTDM) là một trong những cơ sở giáo dục đại học được UBND tỉnh Bình Dương giao nhiệm vụ tiếp nhận và đào tạo LHS Lào. Bên cạnh những mặt thuận lợi về chế độ chính sách ưu đãi và sự quan tâm tạo điều kiện của ban ngành các cấp, LHS Lào vẫn còn gặp nhiều khó khăn trong quá trình học tập tại Trường ĐHTDM như: Những rào cản về ngôn ngữ tiếng Việt; mức độ tiếp thu chương trình đào tạo; văn hóa phong tục tập quán tại Việt Nam; môi trường, sinh hoạt và ăn uống … đã ảnh hưởng rất lớn đến tiến độ hoàn thành chương trình học và kết quả học tập nói chung.

II. Khó khăn Học Tập Thách thức lớn của LHS Lào 54 ký tự

Mặc dù nhận được sự quan tâm và hỗ trợ từ nhiều phía, lưu học sinh Lào vẫn đối diện với không ít khó khăn học tập. Rào cản ngôn ngữ, sự khác biệt về văn hóa, phương pháp học tập và điều kiện sinh hoạt có thể ảnh hưởng đến kết quả học tập và sự hòa nhập của LHS. Việc xác định và giải quyết những khó khăn này là vô cùng quan trọng để giúp LHS Lào phát huy tối đa tiềm năng của mình. Theo luận án tiến sĩ của Đồng Văn Toàn (2014), khó khăn tâm lý trong học tập của LHS Lào được biểu hiện ở 3 mặt: nhận thức, thái độ và hành vi, làm giảm sút kết quả học tập. Nghiên cứu này chỉ ra rằng, ở mặt nhận thức, LHS gặp khó khăn nhiều nhất ở hình thức thực hành.

2.1. Rào cản ngôn ngữ và văn hóa Ảnh hưởng đến học tập

Rào cản ngôn ngữ là một trong những khó khăn lớn nhất mà LHS Lào phải đối mặt. Khả năng sử dụng tiếng Việt chưa thành thạo gây trở ngại trong việc tiếp thu bài giảng, giao tiếp với giảng viên và bạn bè, cũng như tham gia các hoạt động ngoại khóa. Sự khác biệt về văn hóa cũng có thể gây ra những hiểu lầm và khó khăn trong giao tiếp, hòa nhập. Do đó, việc tăng cường hỗ trợ ngôn ngữ và văn hóa cho LHS Lào là vô cùng cần thiết.

2.2. Khó khăn trong phương pháp học tập và điều kiện sinh hoạt

Phương pháp học tập ở Việt Nam có thể khác biệt so với ở Lào, đòi hỏi LHS phải có sự thích nghi nhanh chóng. Điều kiện sinh hoạt, ăn uống cũng có thể gây ra những khó khăn ban đầu. Bên cạnh đó, áp lực học tập, nhớ nhà, và thiếu sự hỗ trợ tâm lý cũng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần và kết quả học tập của LHS. Chính vì vậy, việc tạo điều kiện thuận lợi về phương pháp học tập và sinh hoạt là rất quan trọng.

III. CT XH Hỗ trợ LHS Lào Phương pháp nào 52 ký tự

Công tác xã hội (CTXH) đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ lưu học sinh Lào (LHS Lào) vượt qua những khó khăn học tập và hòa nhập vào môi trường mới. CTXH cá nhân tập trung vào việc hỗ trợ từng cá nhân LHS, giúp họ giải quyết các vấn đề cụ thể và phát triển kỹ năng cần thiết. Các nhân viên CTXH có thể cung cấp tư vấn, hỗ trợ tâm lý, kết nối các nguồn lực và vận động chính sách để bảo vệ quyền lợi của LHS. Theo Nguyễn Hoài Sanh và Nguyễn Thu Hiền (2019), vai trò của NVCTXH là tham vấn nhóm; phối hợp các bộ phận khác hỗ trợ học tập; là cầu nối giữa sinh viên, phụ huynh, nhà trường với cộng đồng.

3.1. Tiếp cận cá nhân Tư vấn hỗ trợ tâm lý cho LHS

CTXH cá nhân bắt đầu bằng việc tiếp cận từng LHS để hiểu rõ hoàn cảnh, nhu cầu và khó khăn của họ. Nhân viên CTXH sẽ cung cấp tư vấn, lắng nghe và hỗ trợ tâm lý để giúp LHS đối phó với căng thẳng, lo âu và các vấn đề cá nhân khác. Quá trình này giúp LHS cảm thấy được quan tâm, thấu hiểu và có động lực để vượt qua khó khăn.

3.2. Kết nối nguồn lực Hỗ trợ tài chính học bổng chỗ ở

Nhân viên CTXH có vai trò quan trọng trong việc kết nối LHS với các nguồn lực cần thiết, như hỗ trợ tài chính, học bổng, chỗ ở và các dịch vụ khác. Họ sẽ tìm kiếm thông tin, hướng dẫn thủ tục và hỗ trợ LHS tiếp cận các nguồn lực này. Việc đảm bảo LHS có đủ điều kiện vật chất và tinh thần là tiền đề quan trọng để họ tập trung vào học tập.

3.3. Vận động chính sách Đảm bảo quyền lợi cho LHS

Nhân viên CTXH có thể vận động chính sách để bảo vệ quyền lợi của LHS, như đảm bảo quyền được tiếp cận giáo dục, quyền được hỗ trợ ngôn ngữ và văn hóa, và quyền được đối xử công bằng. Họ sẽ làm việc với các cơ quan chức năng, tổ chức xã hội và các bên liên quan để tạo ra một môi trường học tập và sinh sống thuận lợi cho LHS.

IV. Ứng dụng CTXH Kết quả Đề xuất Giải pháp 59 ký tự

Luận văn này trình bày kết quả nghiên cứu về thực trạng khó khăn học tập của lưu học sinh Lào tại Đại học Thủ Dầu Một và đề xuất các giải pháp công tác xã hội cụ thể. Các giải pháp này tập trung vào việc tăng cường kỹ năng ngôn ngữ, hòa nhập văn hóa, hỗ trợ tài chính và tâm lý, cũng như tạo điều kiện để LHS tham gia các hoạt động xã hội. Mục tiêu là giúp LHS Lào hòa nhập tốt hơn vào môi trường học tập, đạt kết quả học tập cao và trở thành những công dân có ích cho xã hội. Theo Aigerim Yerken et al. (2022), sinh viên đến từ các nước hậu Xô Viết ít gặp khó khăn hơn sinh viên các quốc gia khác; sinh viên sống ở khu vực đô thị của Hungary ít gặp khó khăn hơn trong các mối quan hệ liên kết so với sinh viên sinh sống ở các cùng khác; sự khó khăn trong việc thích ứng văn hóa xã hội dễ gây ra các triệu chứng trầm cảm và tiêu cực về mức độ hài lòng với cuộc sống, căng thẳng nhận thức, khó khăn trong hòa nhập về văn hóa và kết quả học tập.

4.1. Tăng cường kỹ năng ngôn ngữ và hòa nhập văn hóa

Giải pháp này bao gồm việc tổ chức các khóa học tiếng Việt, các buổi giao lưu văn hóa, các hoạt động tìm hiểu về phong tục tập quán Việt Nam, và các chương trình hỗ trợ tâm lý. Mục tiêu là giúp LHS cải thiện khả năng sử dụng tiếng Việt, hiểu rõ hơn về văn hóa Việt Nam, và giảm bớt những cú sốc văn hóa ban đầu.

4.2. Hỗ trợ tài chính và tâm lý cho LHS

Giải pháp này bao gồm việc cung cấp học bổng, hỗ trợ chi phí sinh hoạt, tạo điều kiện làm thêm, và cung cấp dịch vụ tư vấn tâm lý. Mục tiêu là giúp LHS giảm bớt gánh nặng tài chính, giải quyết các vấn đề tâm lý, và có điều kiện tốt nhất để tập trung vào học tập.

4.3. Tạo điều kiện tham gia các hoạt động xã hội

Giải pháp này bao gồm việc khuyến khích LHS tham gia các câu lạc bộ, đội nhóm, các hoạt động tình nguyện, và các sự kiện văn hóa. Mục tiêu là giúp LHS mở rộng mạng lưới quan hệ, giao lưu với bạn bè Việt Nam và quốc tế, và cảm thấy là một phần của cộng đồng.

V. LHS Lào tại TDMU Tương lai và Phát triển 54 ký tự

Việc hỗ trợ lưu học sinh Lào (LHS Lào) gặp khó khăn học tập tại Đại học Thủ Dầu Một (TDMU) không chỉ là trách nhiệm của nhà trường và các tổ chức xã hội, mà còn là sự đầu tư vào tương lai của mối quan hệ hữu nghị Việt - Lào. Bằng cách tạo điều kiện thuận lợi cho LHS Lào học tập và phát triển, chúng ta đang góp phần xây dựng một thế hệ trẻ có trình độ, có tâm huyết và có khả năng đóng góp vào sự phát triển của cả hai quốc gia. Như Thomas Gumbo (2014) đã kết luận: Sự bài ngoại, kì thị, phân biệt đối xử là khó khăn, rào cản lớn nhất đối với quá trình học tập, sinh hoạt; và cách để những sinh viên này khắc phục sự khó khăn đó là động lực từ học bổng của Tổng thống Zimbabwe; sự động viên, quan tâm, trao đổi của gia đình; kết bạn với những sinh viên người Zimbabwe, sinh viên người Nam Phi khác.

5.1. Đầu tư vào nguồn nhân lực chất lượng cao cho Lào

LHS Lào được đào tạo tại TDMU sẽ trở thành những chuyên gia, nhà quản lý, nhà lãnh đạo trong tương lai của Lào. Việc hỗ trợ họ học tập tốt là góp phần xây dựng một đội ngũ trí thức có trình độ cao, có khả năng đóng góp vào sự phát triển kinh tế, xã hội của Lào.

5.2. Thúc đẩy mối quan hệ hữu nghị Việt Lào

LHS Lào sau khi tốt nghiệp sẽ trở thành những cầu nối văn hóa, kinh tế giữa Việt Nam và Lào. Việc tạo điều kiện cho họ hiểu biết về Việt Nam, xây dựng mối quan hệ với người Việt Nam là góp phần củng cố và phát triển mối quan hệ hữu nghị giữa hai quốc gia.

Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh quan hệ hữu nghị truyền thống giữa Việt Nam và Lào, việc đào tạo nguồn nhân lực cho lưu học sinh Lào tại Việt Nam đóng vai trò quan trọng trong việc thắt chặt mối quan hệ hợp tác giữa hai quốc gia. Tại Trường Đại học Thủ Dầu Một (ĐHTDM), từ năm 2009 đến 2023, đã có 108 lưu học sinh Lào được tiếp nhận đào tạo, trong đó 59 sinh viên đã tốt nghiệp và trở về nước công tác. Năm học 2019-2023, có 41 lưu học sinh Lào đang học tập tại trường, tập trung chủ yếu ở các ngành Công nghệ Thông tin, Quản trị Kinh doanh, Kế toán và Tài chính Ngân hàng. Mặc dù được hưởng nhiều chính sách ưu đãi như học bổng toàn phần và hỗ trợ về cơ sở vật chất, lưu học sinh Lào vẫn gặp nhiều khó khăn trong học tập, đặc biệt là rào cản ngôn ngữ, áp lực kết quả học tập và khó khăn trong giao tiếp với giảng viên, bạn bè người Việt.

Mục tiêu nghiên cứu nhằm đánh giá thực trạng khó khăn trong học tập của lưu học sinh Lào tại Trường ĐHTDM, xây dựng mô hình công tác xã hội cá nhân hỗ trợ giảm thiểu những khó khăn này và đề xuất các giải pháp thiết thực giúp lưu học sinh hòa nhập tốt hơn với môi trường học tập. Nghiên cứu được thực hiện trong khoảng thời gian từ tháng 2 đến tháng 8 năm 2023, với phạm vi nghiên cứu tại Trường ĐHTDM, tỉnh Bình Dương, dựa trên mẫu nghiên cứu gồm 36 lưu học sinh Lào đang theo học tại trường. Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao chất lượng đào tạo, hỗ trợ tâm lý và phát triển kỹ năng cho lưu học sinh Lào, góp phần thúc đẩy mối quan hệ hợp tác giáo dục giữa hai nước.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu vận dụng hai lý thuyết chính để phân tích và xây dựng mô hình hỗ trợ lưu học sinh Lào:

• Lý thuyết nhu cầu của Abraham Maslow: Thuyết này phân loại nhu cầu của con người thành năm cấp bậc từ cơ bản đến cao cấp, bao gồm nhu cầu sinh lý, an toàn, xã hội, được tôn trọng và thể hiện bản thân. Lý thuyết giúp nhân viên công tác xã hội (NVCTXH) nhận diện nhu cầu chưa được thỏa mãn của lưu học sinh, từ đó tập trung hỗ trợ các nhu cầu thiết yếu ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình học tập và hòa nhập.

• Lý thuyết hệ thống sinh thái: Đề xuất bởi Carel Bailey Germain, lý thuyết này nhấn mạnh mối quan hệ tương tác giữa cá nhân và môi trường xung quanh, bao gồm gia đình, bạn bè, nhà trường và cộng đồng. NVCTXH sử dụng lý thuyết này để đánh giá các yếu tố môi trường tác động đến lưu học sinh, từ đó can thiệp đồng bộ vào thân chủ, môi trường và sự tương tác giữa hai bên nhằm nâng cao hiệu quả hỗ trợ.

Ngoài ra, các khái niệm chuyên ngành như công tác xã hội cá nhân, hỗ trợ xã hội, khó khăn trong học tập và lưu học sinh Lào được làm rõ để đảm bảo tính nhất quán và khoa học trong nghiên cứu.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp định tính và định lượng nhằm thu thập và phân tích dữ liệu toàn diện:

• Nguồn dữ liệu: Dữ liệu được thu thập từ 36 lưu học sinh Lào đang học tại Trường ĐHTDM thông qua bảng hỏi khảo sát và phỏng vấn sâu 6 trường hợp đại diện. Ngoài ra, các tài liệu, văn bản pháp luật và chính sách liên quan cũng được tổng hợp để làm cơ sở lý luận.

• Phương pháp phân tích: Dữ liệu định lượng được xử lý bằng phần mềm SPSS 20.0 với các kỹ thuật thống kê mô tả như trung bình, độ lệch chuẩn và tỷ lệ phần trăm nhằm đánh giá mức độ khó khăn và thuận lợi trong học tập. Dữ liệu định tính từ phỏng vấn sâu được phân tích nội dung để làm rõ nguyên nhân, biểu hiện và mong đợi hỗ trợ của lưu học sinh.

• Timeline nghiên cứu: Nghiên cứu được tiến hành trong 6 tháng, từ tháng 2 đến tháng 8 năm 2023, bao gồm các giai đoạn chuẩn bị, thu thập dữ liệu, phân tích và đề xuất giải pháp.

Phương pháp công tác xã hội cá nhân được áp dụng trong quá trình hỗ trợ lưu học sinh, với tiến trình gồm tiếp cận thân chủ, thu thập thông tin, lập kế hoạch giải quyết vấn đề, thực hiện kế hoạch và lượng giá kết quả nhằm giảm thiểu khó khăn trong học tập.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Khó khăn về ngôn ngữ: 97,2% lưu học sinh Lào cho biết rào cản ngôn ngữ tiếng Việt là khó khăn lớn nhất ảnh hưởng đến khả năng tiếp thu bài giảng và giao tiếp trong học tập. Ví dụ, một sinh viên năm nhất ngành Quản trị Kinh doanh chỉ hiểu khoảng 60-70% nội dung bài giảng, phải dành nhiều thời gian tự học thêm.

2. Áp lực kết quả học tập: 69,4% lưu học sinh cảm thấy áp lực về kết quả học tập do khó khăn trong tiếp thu kiến thức và giao tiếp hạn chế. Nhiều sinh viên cho biết họ bị stress và thiếu tự tin khi không đạt điểm cao như mong muốn.

3. Khó khăn trong giao tiếp với giảng viên và bạn bè: 55,6% lưu học sinh ngại giao tiếp với thầy cô do hạn chế về ngôn ngữ và sự khác biệt văn hóa, dẫn đến việc không chủ động hỏi bài hay tham gia thảo luận.

4. Cách thức giải quyết khó khăn: 77,8% lưu học sinh tự giải quyết khó khăn và nhờ sự hỗ trợ của Internet, 50% nhờ bạn bè đồng hương, trong khi chỉ 11,1% không có hành động cụ thể. Đáng chú ý, chỉ 11,1% nhờ cố vấn học tập hỗ trợ, cho thấy sự chưa tận dụng hiệu quả nguồn lực này.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu cho thấy rào cản ngôn ngữ là yếu tố chủ đạo gây ra các khó khăn trong học tập và giao tiếp của lưu học sinh Lào tại Trường ĐHTDM. Điều này phù hợp với các nghiên cứu quốc tế và trong nước về du học sinh, khi ngôn ngữ luôn là thách thức lớn nhất ảnh hưởng đến kết quả học tập và hòa nhập xã hội. Áp lực học tập và ngại giao tiếp với giảng viên cũng là những vấn đề phổ biến, làm giảm hiệu quả học tập và sự tự tin của sinh viên.

Việc lưu học sinh chủ yếu tự giải quyết khó khăn hoặc nhờ bạn bè đồng hương phản ánh sự thiếu kết nối với các dịch vụ hỗ trợ chính thức như cố vấn học tập và nhân viên công tác xã hội. Điều này có thể do rào cản ngôn ngữ, tâm lý e ngại hoặc thiếu thông tin về các dịch vụ hỗ trợ. Kết quả này nhấn mạnh vai trò quan trọng của công tác xã hội cá nhân trong việc tạo cầu nối, hỗ trợ tâm lý và cung cấp kỹ năng cần thiết cho lưu học sinh.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ thanh thể hiện tỷ lệ phần trăm các khó khăn và cách thức giải quyết, cũng như bảng tổng hợp mức độ hài lòng về các yếu tố học tập để minh họa rõ nét thực trạng và nhu cầu hỗ trợ của lưu học sinh.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường đào tạo tiếng Việt chuyên sâu: Tổ chức các khóa học tiếng Việt học thuật và giao tiếp hàng ngày kéo dài ít nhất một năm cho lưu học sinh Lào nhằm nâng cao khả năng sử dụng ngôn ngữ, giúp họ tự tin hơn trong học tập và giao tiếp. Chủ thể thực hiện là phòng Đào tạo và Trung tâm Ngoại ngữ của trường, triển khai ngay từ đầu khóa học.

2. Phát triển chương trình “Đôi bạn cùng tiến”: Ghép đôi lưu học sinh Lào với sinh viên Việt Nam để hỗ trợ học tập và giao tiếp, đồng thời tạo điều kiện giao lưu văn hóa. Đoàn Thanh niên và Hội Sinh viên phối hợp tổ chức các hoạt động này trong suốt năm học.

3. Nâng cao vai trò cố vấn học tập và nhân viên công tác xã hội: Đào tạo chuyên sâu cho cố vấn học tập và nhân viên công tác xã hội về kỹ năng hỗ trợ lưu học sinh quốc tế, đặc biệt là kỹ năng giao tiếp đa văn hóa và tư vấn tâm lý. Phòng Công tác Sinh viên và Phòng Công tác Xã hội chịu trách nhiệm thực hiện trong vòng 6 tháng tới.

4. Xây dựng dịch vụ tư vấn tâm lý và hỗ trợ học tập chuyên biệt: Thiết lập các buổi tư vấn định kỳ, hỗ trợ tâm lý và kỹ năng học tập cho lưu học sinh Lào nhằm giảm áp lực học tập và nâng cao hiệu quả học tập. Phòng Tư vấn và Hỗ trợ sinh viên phối hợp với các khoa chuyên môn triển khai trong năm học.

Các giải pháp trên cần được thực hiện đồng bộ, có đánh giá định kỳ để điều chỉnh phù hợp với nhu cầu thực tế của lưu học sinh, góp phần nâng cao chất lượng đào tạo và sự hài lòng của sinh viên.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Nhân viên công tác xã hội và cố vấn học tập tại các trường đại học: Luận văn cung cấp mô hình và phương pháp hỗ trợ cá nhân hiệu quả, giúp nâng cao kỹ năng can thiệp và tư vấn cho lưu học sinh quốc tế.

2. Ban lãnh đạo và phòng đào tạo các cơ sở giáo dục đại học: Thông tin về thực trạng khó khăn và đề xuất giải pháp giúp xây dựng chính sách, chương trình đào tạo phù hợp, nâng cao chất lượng đào tạo lưu học sinh.

3. Các nhà nghiên cứu và sinh viên ngành công tác xã hội, giáo dục quốc tế: Tài liệu tham khảo quý giá về ứng dụng lý thuyết công tác xã hội trong môi trường đa văn hóa, đồng thời cung cấp dữ liệu thực tiễn phong phú.

4. Cơ quan quản lý nhà nước và tổ chức hợp tác quốc tế: Giúp hiểu rõ hơn về nhu cầu và khó khăn của lưu học sinh Lào, từ đó xây dựng các chính sách hỗ trợ đào tạo và hợp tác quốc tế hiệu quả hơn.

Câu hỏi thường gặp

1. Lưu học sinh Lào gặp khó khăn lớn nhất khi học tại Việt Nam là gì?
   Khó khăn lớn nhất là rào cản ngôn ngữ tiếng Việt, ảnh hưởng đến khả năng tiếp thu bài giảng và giao tiếp xã hội. Ví dụ, 97,2% lưu học sinh cho biết đây là trở ngại chính.

2. Lưu học sinh thường giải quyết khó khăn học tập như thế nào?
   Phần lớn tự giải quyết và nhờ sự hỗ trợ của Internet (77,8%), hoặc bạn bè đồng hương (50%). Họ ít sử dụng dịch vụ cố vấn học tập hoặc nhân viên công tác xã hội.

3. Vai trò của công tác xã hội cá nhân trong hỗ trợ lưu học sinh là gì?
   Công tác xã hội cá nhân giúp nhận diện nhu cầu, hỗ trợ tâm lý, kết nối nguồn lực và tư vấn kỹ năng học tập, giúp lưu học sinh vượt qua khó khăn và hòa nhập môi trường học tập.

4. Những giải pháp nào được đề xuất để hỗ trợ lưu học sinh Lào?
   Tăng cường đào tạo tiếng Việt, phát triển chương trình “Đôi bạn cùng tiến”, nâng cao vai trò cố vấn học tập và nhân viên công tác xã hội, xây dựng dịch vụ tư vấn tâm lý chuyên biệt.

5. Lưu học sinh Lào mong đợi gì từ nhà trường?
   Họ mong muốn được học tiếng Việt nhiều hơn, được cố vấn học tập quan tâm, tham gia các câu lạc bộ giao lưu để cải thiện kỹ năng giao tiếp và được hỗ trợ tâm lý khi gặp áp lực học tập.

Kết luận

• Rào cản ngôn ngữ là khó khăn chủ yếu ảnh hưởng đến kết quả học tập và hòa nhập của lưu học sinh Lào tại Trường ĐHTDM.
• Áp lực học tập và ngại giao tiếp với giảng viên, bạn bè người Việt là những thách thức cần được giải quyết kịp thời.
• Lưu học sinh chủ yếu tự giải quyết khó khăn, chưa tận dụng hiệu quả các dịch vụ hỗ trợ chính thức như cố vấn học tập và công tác xã hội.
• Mô hình công tác xã hội cá nhân được xây dựng giúp hỗ trợ lưu học sinh giảm thiểu khó khăn, nâng cao năng lực tự giải quyết vấn đề.
• Các giải pháp đề xuất tập trung vào đào tạo tiếng Việt, phát triển kỹ năng giao tiếp, tăng cường tư vấn tâm lý và nâng cao vai trò của cố vấn học tập, dự kiến triển khai trong vòng 6-12 tháng tới.

Luận văn mong muốn đóng góp thiết thực cho công tác hỗ trợ lưu học sinh Lào, đồng thời kêu gọi các cơ quan, nhà trường và cộng đồng cùng chung tay xây dựng môi trường học tập thân thiện, hiệu quả hơn cho sinh viên quốc tế.