I. Tổng Quan Về Nghiên Cứu Metaverse Thời Trang Gen Z TP
Sự phát triển của công nghệ, đặc biệt là sự ra đời của Metaverse, đã mở ra một kỷ nguyên mới cho ngành thời trang. Nghiên cứu này tập trung vào việc khám phá tác động của các dịch vụ Metaverse trong lĩnh vực thời trang đối với thế hệ Gen Z tại TP.HCM. Facebook đã đổi tên thành Meta vào cuối tháng 10 năm 2021, đánh dấu sự ra đời của Metaverse. Metaverse là một thế giới kỹ thuật số song song, nơi mọi người có thể tương tác và kết nối thông qua thực tế ảo (VR) và thực tế tăng cường (AR). Các nền tảng Metaverse này được hỗ trợ bởi công nghệ Blockchain. Các hoạt động trong Metaverse bao gồm mua sắm, xem phim, thử quần áo hoặc tham gia hòa nhạc. Ralph Lauren hợp tác với Roblox cho phép người chơi mua quần áo thiết kế cho hình đại diện của họ. Nike mua lại NFT developer RTFKT. Các nghiên cứu trước đây chủ yếu tập trung vào mô hình chấp nhận công nghệ, chưa nhấn mạnh giá trị lớn hơn của Metaverse. Nghiên cứu này sẽ đi sâu vào trải nghiệm Metaverse fashion của Gen Z tại TP.HCM, đánh giá sự hài lòng và thái độ của họ đối với các dịch vụ này.
1.1. Giới Thiệu Về Metaverse Nền Tảng Tương Lai Của Thời Trang
Metaverse là một không gian kỹ thuật số liên kết, nơi người dùng có thể tương tác, làm việc, vui chơi và mua sắm. Nó được xây dựng trên các công nghệ như thực tế ảo (VR), thực tế tăng cường (AR) và blockchain, tạo ra một trải nghiệm sống động và chân thực hơn so với internet truyền thống. Theo Zuckerberg, Metaverse là một nền tảng kỹ thuật số, nơi bạn có thể làm mọi thứ bạn có thể làm ngoài đời thực nhưng trực tuyến. Trong lĩnh vực thời trang, Metaverse mang đến những cơ hội mới để các thương hiệu tương tác với khách hàng, giới thiệu sản phẩm và tạo ra những trải nghiệm mua sắm độc đáo.
1.2. Gen Z Thời Trang Phân Khúc Khách Hàng Tiềm Năng Trong Metaverse
Gen Z là thế hệ sinh ra và lớn lên trong thời đại kỹ thuật số, quen thuộc với công nghệ và có xu hướng tìm kiếm những trải nghiệm mới lạ. Họ là những người tiên phong chấp nhận các nền tảng và ứng dụng mới, bao gồm cả Metaverse. Trong lĩnh vực thời trang, Gen Z thường xuyên mua sắm trực tuyến, tìm kiếm các thương hiệu độc đáo và thể hiện cá tính thông qua trang phục. Vì vậy, Metaverse fashion là một cơ hội lớn để các thương hiệu thời trang tiếp cận và thu hút Gen Z.
II. Vấn Đề Nghiên Cứu Thách Thức Cơ Hội Metaverse Fashion HCM
Mặc dù tiềm năng của Metaverse trong lĩnh vực thời trang là rất lớn, nhưng vẫn còn nhiều thách thức cần vượt qua. Nghiên cứu hiện tại tập trung vào các yếu tố ảnh hưởng đến trải nghiệm người dùng Metaverse và mức độ sẵn sàng chi trả cho digital fashion. Tuy nhiên, các nghiên cứu này chủ yếu tập trung vào mô hình chấp nhận công nghệ, ít chú trọng đến các giá trị gia tăng mà Metaverse mang lại cho trải nghiệm mua sắm và quyết định của khách hàng (Rese, 2014). Việc nghiên cứu Metaverse fashion còn hạn chế khi ứng dụng ở Việt Nam, đặc biệt là tác động của nó lên ngành thời trang Việt Nam. Câu hỏi đặt ra là liệu các dịch vụ Metaverse có thực sự đáp ứng được nhu cầu và mong đợi của Gen Z tại TP.HCM hay không? Liệu các thương hiệu thời trang có thể tận dụng Metaverse để tạo ra những trải nghiệm độc đáo và thu hút khách hàng hay không?
2.1. Rào Cản Khi Ứng Dụng Metaverse vào Ngành Thời Trang Tại HCM
Một trong những rào cản lớn nhất là chi phí đầu tư ban đầu. Việc xây dựng và duy trì một Metaverse đòi hỏi nguồn lực tài chính lớn, bao gồm chi phí phát triển nền tảng, tạo nội dung và marketing. Hơn nữa, nhiều người dùng vẫn chưa quen với công nghệ VR/AR, điều này có thể hạn chế sự tham gia của họ vào Metaverse. Thêm vào đó, các vấn đề về bảo mật và quyền riêng tư cũng là những mối quan ngại cần được giải quyết.
2.2. Nghiên Cứu Thị Trường Mức Độ Quan Tâm của Gen Z với Metaverse Fashion
Để đánh giá tiềm năng của Metaverse fashion, việc nghiên cứu thị trường là vô cùng quan trọng. Các thương hiệu cần hiểu rõ nhu cầu, mong muốn và thái độ của Gen Z đối với các dịch vụ Metaverse. Nghiên cứu cần tập trung vào các yếu tố như trải nghiệm người dùng, mức độ tương tác, tính cá nhân hóa và giá trị mà Metaverse mang lại. Kết quả nghiên cứu sẽ giúp các thương hiệu đưa ra những quyết định sáng suốt về việc đầu tư và phát triển Metaverse fashion.
III. Phương Pháp SERVQUAL Đánh Giá Chất Lượng Dịch Vụ Metaverse Fashion
Để đánh giá chất lượng dịch vụ Metaverse fashion, nghiên cứu sử dụng mô hình SERVQUAL, một khung lý thuyết được phát triển bởi Parasuraman et al. (1988). SERVQUAL tập trung vào năm khía cạnh chính: độ tin cậy (Reliability), khả năng đáp ứng (Responsiveness), sự đảm bảo (Assurance), tính tương tác (Interactivity), và sự đồng cảm (Empathy). Bằng cách đánh giá các yếu tố này, nghiên cứu có thể xác định những điểm mạnh và điểm yếu của các dịch vụ Metaverse fashion và đưa ra những đề xuất cải thiện phù hợp. Theo Iberahim và cộng sự, khả năng phản hồi nhu cầu của khách hàng một cách kịp thời và linh hoạt.
3.1. Độ Tin Cậy Reliability Trong Metaverse Fashion Tính Ổn Định
Độ tin cậy đề cập đến khả năng cung cấp dịch vụ một cách chính xác và nhất quán. Trong Metaverse fashion, điều này có nghĩa là các sản phẩm ảo phải được hiển thị đúng như mô tả, các giao dịch phải được thực hiện an toàn và nhanh chóng, và các vấn đề kỹ thuật phải được giải quyết kịp thời. Stiakakis và Georgiadis (2009) nhận thấy rằng độ tin cậy là một tiêu chí cơ bản của chất lượng hệ thống công nghệ vượt trội.
3.2. Khả Năng Đáp Ứng Responsiveness Metaverse Fashion Có Linh Hoạt
Khả năng đáp ứng đề cập đến sự sẵn sàng giúp đỡ khách hàng và cung cấp dịch vụ một cách nhanh chóng. Trong Metaverse fashion, điều này có nghĩa là các thương hiệu phải sẵn sàng trả lời các câu hỏi của khách hàng, giải quyết các vấn đề phát sinh và cung cấp các dịch vụ hỗ trợ kịp thời. Điều quan trọng là các doanh nghiệp phải hiểu rõ hơn về nhu cầu thay đổi của khách hàng và áp dụng các hệ thống công nghệ mới nhất để cạnh tranh hiệu quả hơn với các tổ chức toàn cầu (Malhotra & Mukherjee, 2004).
3.3. Sự Đảm Bảo Assurance Và Tính Tương Tác Trong Metaverse Fashion
Sự đảm bảo và độ tin cậy là một số yếu tố quan trọng của các dịch vụ công nghệ ngày nay (Liu c, Arnett KP, 2000; Long M, McMellon c, 2004). Một trong năm chiều từ khuôn khổ lý thuyết SERVQUAL được phát triển bởi Parasuraman, Zeithaml và Berry trong những năm 1980. Trên cơ sở quan điểm rằng khách hàng đánh giá chất lượng dịch vụ bằng cách so sánh kỳ vọng về dịch vụ được cung cấp với nhận thức dịch vụ thực tế nhận được từ một nhà cung cấp dịch vụ cụ thể. Tính tương tác bao gồm mạng xã hội, cộng tác và đối thoại cá nhân. Hộp thoại Persona duy trì cuộc trò chuyện tự nhiên bằng cách phản ánh các đặc điểm của NPC (Zhang el al).
IV. Nghiên Cứu Thực Tế Tác Động Của Metaverse Fashion Lên Gen Z HCM
Nghiên cứu này được thực hiện tại TP.HCM thông qua khảo sát trực tuyến với 200 phản hồi hợp lệ từ Gen Z trong độ tuổi từ 16 đến 26. Phần mềm SmartPLS 4 và SPSS 20 được sử dụng để xử lý dữ liệu. Kết quả nghiên cứu cho thấy chất lượng dịch vụ Metaverse có tác động tích cực đến trải nghiệm "đắm chìm" của khách hàng. Sự hài lòng và thái độ của khách hàng Gen Z ở TP.HCM chịu ảnh hưởng mạnh mẽ bởi trải nghiệm "đắm chìm" của Metaverse. Bên cạnh đó, sự hài lòng khi trải nghiệm “đắm chìm” với Metaverse trong thời trang giữa Nam và Nữ, giữa các nhóm tuổi và mức thu nhập là khác nhau, đặc biệt là về thu nhập.
4.1. Phân Tích Mức Độ Hài Lòng Của Gen Z HCM Với Metaverse Fashion
Nghiên cứu đánh giá mức độ hài lòng của Gen Z đối với các yếu tố khác nhau của Metaverse fashion, chẳng hạn như trải nghiệm mua sắm, tương tác với thương hiệu, và khả năng thể hiện cá tính. Kết quả cho thấy rằng Gen Z đánh giá cao các dịch vụ Metaverse fashion mang lại trải nghiệm độc đáo, cá nhân hóa và tương tác cao. Tuy nhiên, họ cũng bày tỏ những lo ngại về chi phí, tính bảo mật và quyền riêng tư.
4.2. Ảnh Hưởng Của Metaverse Fashion Đến Thái Độ Mua Sắm Của Gen Z
Nghiên cứu cũng xem xét ảnh hưởng của Metaverse fashion đến thái độ mua sắm của Gen Z. Kết quả cho thấy rằng Metaverse fashion có thể làm tăng sự quan tâm của Gen Z đối với các thương hiệu thời trang, khuyến khích họ khám phá những phong cách mới và thúc đẩy họ mua sắm trực tuyến. Tuy nhiên, Metaverse fashion cũng có thể tạo ra những áp lực về mặt hình ảnh và khuyến khích tiêu dùng quá mức.
4.3. So Sánh Sự Khác Biệt Trong Trải Nghiệm Giữa Các Nhóm Gen Z
Nghiên cứu cũng so sánh sự khác biệt trong trải nghiệm Metaverse fashion giữa các nhóm Gen Z khác nhau, dựa trên các yếu tố như giới tính, độ tuổi, thu nhập và trình độ học vấn. Kết quả cho thấy rằng có sự khác biệt đáng kể trong mức độ hài lòng và thái độ mua sắm giữa các nhóm Gen Z. Ví dụ, Gen Z có thu nhập cao hơn thường đánh giá cao tính độc đáo và sang trọng của Metaverse fashion hơn so với Gen Z có thu nhập thấp.
V. Kết Luận Tiềm Năng Hướng Phát Triển Metaverse Thời Trang HCM
Nghiên cứu này cung cấp những hiểu biết sâu sắc về tác động của các dịch vụ Metaverse trong lĩnh vực thời trang đối với thế hệ Gen Z tại TP.HCM. Kết quả nghiên cứu cho thấy rằng Metaverse fashion có tiềm năng to lớn để thay đổi cách các thương hiệu thời trang tương tác với khách hàng và tạo ra những trải nghiệm mua sắm mới lạ. Tuy nhiên, các thương hiệu cần phải vượt qua những thách thức về chi phí, công nghệ và bảo mật để tận dụng tối đa tiềm năng của Metaverse fashion.
5.1. Ứng Dụng Thực Tiễn Giải Pháp Metaverse Fashion Cho Doanh Nghiệp
Dựa trên kết quả nghiên cứu, các thương hiệu thời trang có thể áp dụng nhiều giải pháp Metaverse fashion khác nhau để thu hút Gen Z. Ví dụ, họ có thể tạo ra các cửa hàng ảo, tổ chức các sự kiện thời trang ảo, hoặc cung cấp các sản phẩm thời trang ảo độc đáo. Quan trọng hơn, họ cần tập trung vào việc tạo ra những trải nghiệm cá nhân hóa, tương tác cao và mang lại giá trị thực cho khách hàng.
5.2. Hướng Nghiên Cứu Tương Lai Phát Triển Bền Vững Trong Metaverse
Nghiên cứu tương lai nên tập trung vào việc khám phá các khía cạnh khác của Metaverse fashion, chẳng hạn như tác động của nó đến môi trường, tính bền vững, và sự đa dạng văn hóa. Đồng thời, cần có thêm những nghiên cứu về hành vi tiêu dùng, mức độ sẵn sàng chi trả và các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng của khách hàng trong Metaverse fashion. Đặc biệt cần có những nghiên cứu về bảo mật và quyền riêng tư trong Metaverse.
