Luận Văn Thạc Sĩ Về Phát Triển Năng Lực Vận Dụng Kiến Thức Trong Dạy Học Hóa Học 11

• Tác giả: Lê Thị Huyền Thanh
• Người hướng dẫn: PGS. Nguyễn Thị Sửu
• Trường học: Trường Đại học Giáo dục, Đại học Quốc gia Hà Nội
• Chuyên ngành: Lý luận và Phương pháp dạy học bộ môn Hóa học
• Đề tài: Phát triển năng lực vận dụng kiến thức thông qua dạy học bài tập thực tiễn chương Nitơ- photpho Hóa học 11 Trung học phổ thông
• Loại tài liệu: Luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2016
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CẢM ƠN
• DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
• DANH MỤC BẢNG
• DANH MỤC HÌNH
• MỞ ĐẦU
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ VIỆC PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC VẬN DỤNG KIẾN THỨC CHO HỌC SINH TRONG DẠY HỌC HÓA HỌC TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
• 1.1. Lịch sử vấn đề nghiên cứu
• 1.2. Năng lực và sự phát triển năng lực cho học sinh Trung học phổ thông
• 1.2.1. Khái niệm năng lực
• 1.2.2. Các loại năng lực
• 1.2.3. Cấu trúc năng lực
• 1.2.4. Các năng lực cần hình thành và phát triển cho học sinh Trung học phổ thông
• 1.2.5. Các phương pháp đánh giá năng lực
• 1.3. Năng lực vận dụng kiến thức
• 1.3.1. Khái niệm năng lực vận dụng kiến thức
• 1.3.2. Cấu trúc năng lực vận dụng kiến thức
• 1.3.3. Những biểu hiện của năng lực vận dụng kiến thức
• 1.4. Biện pháp rèn luyện và phát triển năng lực vận dụng kiến thức
• 1.5. Bài tập hoá học thực tiễn
• 1.5.1. Khái niệm bài tập hóa học và bài tập hóa học thực tiễn
• 1.5.2. Tác dụng của bài tập hoá học thực tiễn trong dạy học tích cực
• 1.5.3. Phân loại bài tập hoá học thực tiễn
• 1.5.4. Bài tập thực tiễn là xu hướng phát triển bài tập hóa học hiện nay
• 1.5.5. Bài tập định hướng năng lực
• 1.6. Thực trạng sử dụng bài tập hoá học thực tiễn và phát triển năng lực vận dụng kiến thức cho học sinh ở một số trường THPT huyện Thường Tín
• 1.6.1. Điều tra thực trạng trong dạy học hóa học việc sử dụng bài tập hóa học và phát triển năng lực vận dụng kiến thức cho học sinh ở một số trường THPT huyện Thường Tín, Ứng Hòa
• 1.6.2. Đánh giá kết quả điều tra
• 1.7. Tiểu kết chương 1
• 2. CHƯƠNG 2: TUYỂN CHỌN, XÂY DỰNG VÀ SỬ DỤNG BÀI TẬP HÓA HỌC NHẰM PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC VẬN DỤNG KIẾN THỨC CHO HỌC SINH TRONG DẠY HỌC CHƯƠNG NITƠ- PHOTPHO HÓA HỌC 11 TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
• 2.1. Phân tích nội dung cấu trúc chương trình chương nitơ- photpho
• 2.2. Mục tiêu cơ bản của chương nitơ- photpho
• 2.3. Cấu trúc nội dung chương nitơ- photpho
• 2.4. Đặc điểm nội dung và phương pháp dạy học chương Nitơ - photpho
• 2.5. Xây dựng hệ thống bài tập thực tiễn chương Nitơ- photpho để phát triển năng lực vận dụng kiến thức cho học sinh THPT
• 2.5.1. Nguyên tắc tuyển chọn và xây dựng bài tập hoá học để phát triển năng lực vận dụng kiến thức cho học sinh THPT
• 2.5.2. Quy trình xây dựng bài tập hoá học để phát triển năng lực vận dụng kiến thức cho học sinh THPT
• 2.5.3. Các dạng bài tập hóa học điển hình có thể phát triển năng lực vận dụng kiến thức cho học sinh THPT
• 2.5.4. Hệ thống bài tập định hướng phát triển năng lực vận dụng kiến thức cho học sinh chương Nitơ- photpho hóa học 11
• 2.6. Sử dụng bài tập hóa học để phát triển năng lực vận dụng kiến thức cho học sinh
• 2.6.1. Yêu cầu chung về việc sử dụng bài tập hóa học để phát triển năng lực cho HS
• 2.6.2. Phát triển năng lực vận dụng kiến thức cho học sinh thông qua sử dụng bài tập thực tiễn trong các giờ ôn tập, luyện tập
• 2.6.3. Phát triển năng lực vận dụng kiến thức cho học sinh thông qua sử dụng bài tập thực tiễn trong dạy học theo dự án (ví dụ theo giáo án minh họa)
• 2.6.4. Phát triển năng lực vận dụng kiến thức cho học sinh thông qua bài tập tự học (bài tập về nhà)
• 2.6.5. Sử dụng bài tập hóa học giúp học sinh rèn luyện kĩ năng thực hành
• 2.6.6. Sử dụng bài tập trong kiểm tra đánh giá
• 2.7. Thiết kế bộ công cụ đánh giá năng lực vận dụng kiến thức
• 2.7.1. Xây dựng các tiêu chí và mức độ đánh giá năng lực vận dụng kiến thức
• 2.7.2. Thiết kế bảng kiểm quan sát đánh giá năng lực vận dụng kiến thức của học sinh trong dạy học hóa học (dành cho GV)
• 2.7.3. Thiết kế phiếu hỏi học sinh về mức độ phát triển năng lực vận dụng kiến thức
• 2.7.4. Đánh giá qua bài kiểm tra (xem đề kiểm tra ở phụ lục 6)
• 2.8. Một số giáo án minh họa
• 2.8.1. Giáo án BÀI 12: PHÂN BÓN HOÁ HỌC
• 2.8.2. Giáo án bài dạy Bài 7: Nitơ (Giáo án bài dạy trình bày phụ lục số 5)
• 2.9. Tiểu kết chương 2
• 3. CHƯƠNG 3: THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM
• 3.1. Mục đích thực nghiệm sư phạm
• 3.2. Nhiệm vụ thực nghiệm sư phạm
• 3.3. Nội dung và kế hoạch thực nghiệm sư phạm
• 3.3.1. Nội dung thực nghiệm sư phạm
• 3.3.2. Phương pháp thực nghiệm sư phạm
• 3.4. Kết quả và đánh giá thực nghiệm sư phạm
• 3.4.1. Phương pháp đánh giá kết quả thực nghiệm
• 3.4.2. Phương pháp xử lý kết quả thực nghiệm
• 3.5. Kết quả thực nghiệm sư phạm
• 3.6. Nhận xét, đánh giá thực nghiệm sư phạm
• 3.7. Tiểu kết chương 3
• KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng Quan Về Phát Triển Năng Lực Vận Dụng Kiến Thức Hóa Học

Phát triển năng lực vận dụng kiến thức hóa học là một trong những mục tiêu quan trọng trong giáo dục hiện đại. Việc này không chỉ giúp học sinh nắm vững kiến thức lý thuyết mà còn có khả năng áp dụng vào thực tiễn. Đặc biệt, trong bối cảnh hội nhập quốc tế, năng lực này càng trở nên cần thiết. Hóa học không chỉ là môn học lý thuyết mà còn có ứng dụng rộng rãi trong đời sống hàng ngày.

1.1. Khái Niệm Năng Lực Vận Dụng Kiến Thức

Năng lực vận dụng kiến thức được hiểu là khả năng sử dụng kiến thức đã học để giải quyết các vấn đề thực tiễn. Điều này bao gồm việc phân tích, tổng hợp và áp dụng kiến thức vào các tình huống cụ thể trong cuộc sống.

1.2. Tầm Quan Trọng Của Năng Lực Vận Dụng Kiến Thức

Năng lực vận dụng kiến thức không chỉ giúp học sinh giải quyết các bài tập hóa học mà còn phát triển tư duy phản biện và khả năng giải quyết vấn đề. Điều này rất quan trọng trong việc chuẩn bị cho học sinh bước vào thị trường lao động.

II. Vấn Đề Trong Việc Phát Triển Năng Lực Vận Dụng Kiến Thức Hóa Học

Mặc dù có nhiều nỗ lực trong việc phát triển năng lực vận dụng kiến thức hóa học, nhưng vẫn tồn tại nhiều thách thức. Một trong những vấn đề lớn nhất là sự thiếu hụt các bài tập thực tiễn có liên quan đến cuộc sống. Điều này dẫn đến việc học sinh khó khăn trong việc kết nối lý thuyết với thực tiễn.

2.1. Thiếu Bài Tập Thực Tiễn Trong Giáo Dục

Nhiều giáo viên vẫn còn sử dụng các bài tập lý thuyết mà không kết hợp với các tình huống thực tiễn. Điều này làm giảm khả năng vận dụng kiến thức của học sinh trong cuộc sống hàng ngày.

2.2. Khó Khăn Trong Việc Đánh Giá Năng Lực

Việc đánh giá năng lực vận dụng kiến thức hiện nay chủ yếu dựa vào các bài kiểm tra lý thuyết, điều này không phản ánh đúng khả năng thực tế của học sinh trong việc áp dụng kiến thức vào thực tiễn.

III. Phương Pháp Phát Triển Năng Lực Vận Dụng Kiến Thức Hóa Học

Để phát triển năng lực vận dụng kiến thức hóa học, cần áp dụng các phương pháp dạy học tích cực. Các phương pháp này không chỉ giúp học sinh tiếp thu kiến thức mà còn khuyến khích sự sáng tạo và tư duy độc lập.

3.1. Sử Dụng Bài Tập Thực Tiễn

Bài tập thực tiễn giúp học sinh áp dụng kiến thức vào các tình huống cụ thể. Việc này không chỉ giúp củng cố kiến thức mà còn phát triển kỹ năng giải quyết vấn đề.

3.2. Dạy Học Theo Dự Án

Dạy học theo dự án là một phương pháp hiệu quả để phát triển năng lực vận dụng kiến thức. Học sinh sẽ được tham gia vào các dự án thực tế, từ đó áp dụng kiến thức hóa học vào thực tiễn.

IV. Ứng Dụng Thực Tiễn Của Năng Lực Vận Dụng Kiến Thức Hóa Học

Năng lực vận dụng kiến thức hóa học có thể được áp dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau, từ sản xuất công nghiệp đến bảo vệ môi trường. Việc này không chỉ giúp học sinh hiểu rõ hơn về môn học mà còn tạo ra giá trị thực tiễn cho xã hội.

4.1. Ứng Dụng Trong Sản Xuất Công Nghiệp

Hóa học đóng vai trò quan trọng trong sản xuất công nghiệp. Học sinh có thể áp dụng kiến thức hóa học để hiểu rõ hơn về quy trình sản xuất và cải tiến chất lượng sản phẩm.

4.2. Ứng Dụng Trong Bảo Vệ Môi Trường

Năng lực vận dụng kiến thức hóa học cũng rất quan trọng trong việc bảo vệ môi trường. Học sinh có thể áp dụng kiến thức để tìm ra các giải pháp giảm thiểu ô nhiễm và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên.

V. Kết Luận Về Phát Triển Năng Lực Vận Dụng Kiến Thức Hóa Học

Phát triển năng lực vận dụng kiến thức hóa học là một nhiệm vụ quan trọng trong giáo dục hiện đại. Việc áp dụng các phương pháp dạy học tích cực và sử dụng bài tập thực tiễn sẽ giúp học sinh phát triển toàn diện hơn. Điều này không chỉ nâng cao chất lượng giáo dục mà còn chuẩn bị cho học sinh những kỹ năng cần thiết trong cuộc sống.

5.1. Tương Lai Của Năng Lực Vận Dụng Kiến Thức

Trong tương lai, việc phát triển năng lực vận dụng kiến thức sẽ tiếp tục được chú trọng. Các phương pháp dạy học mới sẽ được áp dụng để nâng cao hiệu quả giáo dục.

5.2. Đề Xuất Các Giải Pháp Cải Tiến

Cần có sự phối hợp giữa giáo viên, học sinh và các cơ sở giáo dục để xây dựng một hệ thống bài tập thực tiễn phong phú, từ đó phát triển năng lực vận dụng kiến thức cho học sinh.