Luận văn thạc sĩ về quản lý vốn đầu tư xây dựng tại khu kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng, Lạng Sơn

• Tác giả: Phan Vũ Hoàng Tùng
• Người hướng dẫn: TS. Lê Văn Chính
• Trường học: Trường Đại học Thủy Lợi
• Chuyên ngành: Kinh tế
• Đề tài: Tăng Cường Công Tác Quản Lý Vốn Đầu Tư Xây Dựng Cơ Bản Tại Khu Kinh Tế Cửa Khẩu Đồng Đăng – Lạng Sơn
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2019
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• MỞ ĐẦU
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ VỐN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CƠ BẢN TẠI CÁC KHU KINH TẾ CỬA KHẨU
• 1.1. Khái niệm và những vấn đề cơ bản về khu kinh tế cửa khẩu
• 1.2. Nội dung cơ bản về quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản
• 1.3. Cơ sở thực tiễn
• 1.3.1. Kinh nghiệm quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản tại các khu kinh tế cửa khẩu trong và ngoài nước
• 1.3.2. Bài học kinh nghiệm về quản lý vốn đầu tư XDCB từ NSNN đối với Việt Nam
• 1.3.3. Kinh nghiệm từ Khu kinh tế cửa khẩu Thanh Thủy, tỉnh Hà Giang
• 1.3.4. Bài học kinh nghiệm cho khu kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng
• 1.4. Một số công trình nghiên cứu có liên quan
• 1.5. Kết luận chương 1
• 2. CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ VỐN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CƠ BẢN TẠI KHU KINH TẾ CỬA KHẨU ĐỒNG ĐĂNG – LẠNG SƠN
• 2.1. Khái quát về Khu Kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng – Lạng Sơn
• 2.1.1. Tổng quan về Khu Kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng – Lạng Sơn
• 2.1.2. Chức năng, nhiệm vụ của Ban Quản lý Khu Kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng – Lạng Sơn
• 2.1.3. Đặc điểm nổi bật của Khu Kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng – Lạng Sơn
• 2.2. Thực trạng vốn đầu tư xây dựng cơ bản tại Khu Kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng – Lạng Sơn
• 2.2.1. Công tác kế hoạch vốn đầu tư xây dựng cơ bản tại Ban Quản lý Khu Kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng – Lạng Sơn
• 2.2.2. Công tác lập, thẩm định, phê duyệt dự án đầu tư xây dựng
• 2.2.3. Công tác đấu thầu và lựa chọn nhà thầu
• 2.2.4. Kiểm soát, thanh toán vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước
• 2.2.5. Quyết toán vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước
• 2.2.6. Hoạt động giám sát, thanh tra quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản
• 2.3. Đánh giá công tác quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước tại Khu kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng – Lạng Sơn
• 2.3.1. Kết quả công tác quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước tại Khu kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng – Lạng Sơn
• 2.3.2. Hiệu quả quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản tại Khu kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng- Lạng Sơn
• 2.4. Những kết quả và hạn chế trong công tác quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản tại Khu kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng – Lạng Sơn
• 2.4.1. Kết quả đạt được
• 2.4.2. Hạn chế và nguyên nhân
• 2.5. Kết luận chương 2
• 3. CHƯƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG QUẢN LÝ VỐN ĐẦU TƯ XDCB PHÁT TRIỂN KHU KINH TẾ CỬA KHẨU ĐỒNG ĐĂNG – LẠNG SƠN
• 3.1. Quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Lạng Sơn đến năm 2020
• 3.1.1. Quan điểm phát triển
• 3.1.2. Mục tiêu phát triển
• 3.1.3. Phương hướng phát triển kết cấu hạ tầng
• 3.1.4. Phương hướng phát triển các vùng kinh tế
• 3.2. Một số giải pháp tăng cường quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản nhằm phát triển Khu kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng – Lạng Sơn
• 3.2.1. Nâng cao công tác quy hoạch và huy động các nguồn vốn cho đầu tư phát triển Khu kinh tế cửa khẩu
• 3.2.2. Nâng cao chất lượng công tác lập dự án, khảo sát thiết kế, đánh giá đầu tư, thẩm định và phê duyệt dự án đầu tư
• 3.2.3. Tăng cường công tác quản lý, lựa chọn nhà thầu
• 3.2.4. Nâng cao năng lực, trách nhiệm của nguồn nhân lực phục vụ công tác quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản
• 3.2.5. Nâng cao chất lượng kiểm soát thanh toán vốn đầu tư xây dựng cơ bản
• 3.2.6. Nâng cao chất lượng nghiệm thu, thanh quyết toán vốn đầu tư xây dựng cơ bản
• 3.2.7. Một số giải pháp khác
• 3.3. Kết luận chương 3
• KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
• DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng Quan Quản Lý Vốn Đầu Tư Xây Dựng tại Lạng Sơn

Việt Nam đang hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế khu vực và thế giới. Để tận dụng cơ hội và vượt qua thách thức, việc thu hút vốn đầu tư và nâng cao hiệu quả là yêu cầu cấp thiết. Đảng và Nhà nước đã xây dựng các khu kinh tế và khu thương mại đặc thù, như khu kinh tế cửa khẩu, góp phần phát triển kinh tế và hội nhập quốc tế. Các Khu kinh tế cửa khẩu được thí điểm theo Quyết định số 53/2001/QĐ-TTg, khơi dậy tiềm năng của các địa phương có cửa khẩu biên giới. Sự hình thành các khu này tạo lợi thế phát triển đặc biệt cho nhiều tỉnh biên giới khó khăn, nâng cao chất lượng tăng trưởng và phát triển kinh tế - xã hội. Lượng hàng hóa lưu thông, xuất nhập khẩu qua các khu kinh tế cửa khẩu ngày càng nhiều, đời sống dân cư vùng biên từng bước được cải thiện.

1.1. Định nghĩa Khu Kinh Tế Cửa Khẩu KKTCK Đồng Đăng

Để hiểu rõ về KKTCK, cần nắm vững các khái niệm liên quan như khu kinh tế, khu kinh tế tự do, khu phi thuế quan, và khu hợp tác kinh tế biên giới. Trên góc độ quản lý nhà nước, KKTCK là khu vực giới hạn bởi địa giới hành chính nhất định, gắn với cửa khẩu, tạo không gian kinh tế xác định, được áp dụng cơ chế, chính sách phát triển riêng, phù hợp với đặc điểm khu vực nhằm thu hút đầu tư, vốn, công nghệ, kỹ năng quản lý, thúc đẩy phát triển sản xuất kinh doanh, giao lưu kinh tế, thương mại, dịch vụ, du lịch, công nghiệp giữa hai nước và trên địa bàn.

1.2. Vai trò của KKTCK trong phát triển kinh tế biên mậu

KKTCK được coi là trung tâm giao lưu kinh tế quốc tế, là động lực thúc đẩy quan hệ kinh tế đối ngoại. Đặc trưng hoạt động kinh tế của các KKTCK là thương mại, xuất nhập khẩu, dịch vụ, đầu tư, xây dựng, gia công chế biến. KKTCK được cấp có thẩm quyền thành lập và quản lý bằng cơ chế, chính sách riêng phù hợp với điều kiện cụ thể. Các hoạt động này đóng góp vào sự phát triển kinh tế biên mậu.

II. Thực Trạng Quản Lý Vốn Đầu Tư Xây Dựng tại Đồng Đăng

Khu kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng - Lạng Sơn được thành lập từ năm 2008 (Quyết định số 55/2008/QĐ-TTg). Trong giai đoạn 2010-2017, quy mô vốn đầu tư xây dựng cơ bản của khu kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng - Lạng Sơn có xu hướng gia tăng. Năm 2010, quy mô vốn từ tất cả các nguồn khoảng 34 tỷ đồng, thì đến năm 2017 đã lên tới khoảng 93,4 tỷ từ tất cả các nguồn (tăng 90% mỗi năm) cho khoảng 20 dự án mỗi năm. Tuy quy mô, số lượng dự án qua các năm có xu hướng gia tăng nhưng vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu và hệ thống kết cấu hạ tầng phục vụ nhu cầu xuất nhập khẩu, đầu tư của doanh nghiệp, cá nhân còn rất hạn chế và chưa đồng bộ.

2.1. Nguồn vốn đầu tư xây dựng cơ bản tại Đồng Đăng

Nguồn vốn ngân sách của địa phương đầu tư cho xây dựng cơ bản tại Khu kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng - Lạng Sơn chưa đáp ứng nhu cầu. Công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng tạo quỹ đất chưa nhiều. Tiến độ thực hiện xây dựng chậm. Việc thu hút các nguồn vốn đầu tư ngoài ngân sách cho phát triển Khu kinh tế cửa khẩu còn hạn chế, chưa thu hút được nguồn vốn trong dân cư, vốn của các nhà đầu tư trong và ngoài nước do chưa hình thành được cơ chế chính sách đặc thù.

2.2. Thách thức trong quản lý vốn đầu tư xây dựng

Một vấn đề bức thiết đặt ra đối với Ban Quản lý Khu kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng – Lạng Sơn là làm thế nào để có thể quản lý một cách có hiệu quả nguồn vốn đầu tư xây dựng cơ bản nhằm từng bước hoàn thiện kết cấu hạ tầng kỹ thuật phục vụ nhu cầu phát phát triển kinh tế - xã hội, góp phần đảm bảo an ninh, trật tự khu vực biên giới và thúc đẩy quan hệ hợp tác hữu nghị, hoà bình, cùng phát triển giữa nhân dân Việt Nam và Trung Quốc.

III. Cách Nâng Cao Hiệu Quả Quản Lý Vốn Đầu Tư Xây Dựng

Vốn đầu tư xây dựng cơ bản là toàn bộ chi phí để đạt được mục đích đầu tư, bao gồm chi phí cho việc chuẩn bị đầu tư; chi phí về thiết kế và xây dựng; chi phí mua sắm và lắp đặt thiết bị và các chi phí kiến thiết cơ bản khác ghi trong tổng dự toán được duyệt. Vốn đầu tư xây dựng cơ bản được hình thành từ nhiều nguồn, bao gồm vốn ngân sách nhà nước, vốn tín dụng đầu tư, vốn tự có của các đơn vị sản xuất kinh doanh, vốn hợp tác liên doanh với nước ngoài, vốn vay nước ngoài, vốn viện trợ của các tổ chức nước ngoài (ODA), và vốn huy động của dân cư.

3.1. Quản lý vốn đầu tư từ ngân sách nhà nước

Vốn ngân sách nhà nước được hình thành từ tích lũy của nền kinh tế và được nhà nước bố trí trong kế hoạch ngân sách để cấp cho chủ đầu tư thực hiện các công trình theo kế hoạch hàng năm. Việc quản lý vốn đầu tư công hiệu quả là yếu tố then chốt để đảm bảo tiến độ và chất lượng dự án.

3.2. Huy động các nguồn vốn đầu tư khác

Ngoài vốn ngân sách nhà nước, cần chú trọng huy động các nguồn vốn khác như vốn tín dụng đầu tư, vốn tự có của doanh nghiệp, vốn FDI, và vốn ODA. Việc đa dạng hóa nguồn vốn giúp giảm áp lực lên ngân sách và tăng cường khả năng thực hiện các dự án đầu tư phát triển.

3.3. Kiểm soát chi phí đầu tư xây dựng

Cần tăng cường kiểm soát chi phí đầu tư từ khâu lập dự án, thiết kế, đấu thầu, thi công, đến nghiệm thu và quyết toán. Việc áp dụng các biện pháp kiểm soát chi phí hiệu quả giúp tiết kiệm nguồn lực và nâng cao hiệu quả sử dụng vốn.

IV. Giải Pháp Tăng Cường Quản Lý Vốn tại Khu Kinh Tế

Để tăng cường quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản tại Khu kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng – Lạng Sơn, cần có các giải pháp đồng bộ và toàn diện. Các giải pháp này bao gồm nâng cao công tác quy hoạch và huy động các nguồn vốn cho đầu tư phát triển Khu kinh tế cửa khẩu, nâng cao chất lượng công tác lập dự án, khảo sát thiết kế, đánh giá đầu tư, thẩm định và phê duyệt dự án đầu tư, tăng cường công tác quản lý, lựa chọn nhà thầu, nâng cao năng lực, trách nhiệm của nguồn nhân lực phục vụ công tác quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản, nâng cao chất lượng kiểm soát thanh toán vốn đầu tư xây dựng cơ bản, và nâng cao chất lượng nghiệm thu, thanh quyết toán vốn đầu tư xây dựng cơ bản.

4.1. Nâng cao chất lượng quy hoạch và lập dự án

Cần nâng cao chất lượng công tác quy hoạch và lập dự án, đảm bảo tính khả thi và hiệu quả của các dự án. Quy hoạch cần phải phù hợp với định hướng phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh và khu vực, đồng thời phải đảm bảo tính đồng bộ và kết nối giữa các dự án. Công tác lập dự án cần phải được thực hiện một cách khoa học và bài bản, đảm bảo tính chính xác và đầy đủ của các thông tin và số liệu.

4.2. Tăng cường giám sát và đánh giá dự án

Cần tăng cường công tác giám sát và đánh giá dự án, đảm bảo tiến độ và chất lượng của các dự án. Công tác giám sát cần phải được thực hiện một cách thường xuyên và liên tục, từ khâu khởi công đến khi hoàn thành và đưa vào sử dụng. Công tác đánh giá cần phải được thực hiện một cách khách quan và trung thực, dựa trên các tiêu chí và chỉ tiêu cụ thể.

4.3. Đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính

Cần đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, tạo môi trường đầu tư thông thoáng và hấp dẫn. Các thủ tục hành chính cần phải được đơn giản hóa và công khai minh bạch, giảm thiểu thời gian và chi phí cho các nhà đầu tư. Đồng thời, cần tăng cường công tác phối hợp giữa các cơ quan chức năng, đảm bảo sự đồng bộ và hiệu quả trong quá trình thực hiện các dự án.

V. Ứng Dụng Thực Tiễn và Kết Quả Nghiên Cứu tại Lạng Sơn

Nghiên cứu này cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn cho việc tăng cường quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản tại Khu kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng – Lạng Sơn. Kết quả nghiên cứu có thể được sử dụng để xây dựng các chính sách và giải pháp cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của khu vực. Các kết quả này là quá trình lao động trung thực của tác giả và chưa được công bố trong bất kỳ nghiên cứu nào khác.

5.1. Đề xuất chính sách và giải pháp

Nghiên cứu đề xuất các chính sách và giải pháp cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản tại Khu kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng – Lạng Sơn. Các chính sách và giải pháp này tập trung vào các khâu quy hoạch, lập dự án, đấu thầu, thi công, nghiệm thu, và quyết toán.

5.2. Áp dụng vào thực tiễn quản lý

Các chính sách và giải pháp được đề xuất có thể được áp dụng vào thực tiễn quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản tại Khu kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng – Lạng Sơn. Việc áp dụng các chính sách và giải pháp này cần phải được thực hiện một cách linh hoạt và sáng tạo, phù hợp với điều kiện cụ thể của từng dự án và từng địa phương.

VI. Kết Luận và Tầm Quan Trọng Quản Lý Vốn Đầu Tư Xây Dựng

Việc tăng cường quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản là yếu tố then chốt để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội tại Khu kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng – Lạng Sơn. Nghiên cứu này đã cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn cho việc thực hiện mục tiêu này. Cần tiếp tục nghiên cứu và hoàn thiện các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn và đảm bảo phát triển bền vững của khu vực.

6.1. Tóm tắt các giải pháp chính

Các giải pháp chính bao gồm nâng cao chất lượng quy hoạch và lập dự án, tăng cường giám sát và đánh giá dự án, đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, và nâng cao năng lực của đội ngũ cán bộ quản lý.

6.2. Hướng phát triển trong tương lai

Trong tương lai, cần tiếp tục nghiên cứu và hoàn thiện các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản tại Khu kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng – Lạng Sơn. Đồng thời, cần chú trọng đến các yếu tố như bảo vệ môi trường, phát triển bền vững, và hội nhập quốc tế.

Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng, việc thu hút và quản lý hiệu quả vốn đầu tư xây dựng cơ bản (XDCB) tại các khu kinh tế cửa khẩu (KKTCK) trở thành vấn đề cấp thiết đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của các địa phương biên giới. Khu kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng – Lạng Sơn, được thành lập năm 2008, là một trong 09 KKTCK trọng điểm của Việt Nam, đóng vai trò quan trọng trong kết nối thương mại giữa Việt Nam và Trung Quốc. Giai đoạn 2010-2017, vốn đầu tư XDCB tại khu vực này tăng từ khoảng 34 tỷ đồng lên 93,4 tỷ đồng, tương đương mức tăng gần 90% mỗi năm với khoảng 20 dự án được triển khai hàng năm. Tuy nhiên, nguồn vốn ngân sách nhà nước vẫn chưa đáp ứng đủ nhu cầu phát triển hạ tầng, tiến độ thi công còn chậm, và việc thu hút vốn ngoài ngân sách còn hạn chế.

Mục tiêu nghiên cứu tập trung vào việc hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý vốn đầu tư XDCB tại KKTCK Đồng Đăng – Lạng Sơn, đánh giá thực trạng công tác quản lý trong giai đoạn 2010-2017, từ đó đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý vốn đầu tư. Phạm vi nghiên cứu bao gồm hoạt động quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước trên địa bàn KKTCK Đồng Đăng – Lạng Sơn trong giai đoạn 2010-2017, với các giải pháp đề xuất áp dụng cho giai đoạn 2018-2025. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc hoàn thiện kết cấu hạ tầng, thúc đẩy phát triển kinh tế cửa khẩu, đồng thời góp phần đảm bảo an ninh, trật tự khu vực biên giới.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước, bao gồm:

• Lý thuyết quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản (XDCB): Vốn XDCB là tổng chi phí để thực hiện đầu tư xây dựng công trình, bao gồm chi phí chuẩn bị, thiết kế, xây dựng, mua sắm thiết bị và các chi phí liên quan. Vốn này được hình thành từ nhiều nguồn như ngân sách nhà nước, vốn tín dụng, vốn tự có của doanh nghiệp, vốn hợp tác liên doanh, vốn vay nước ngoài và vốn viện trợ phát triển chính thức (ODA).

• Lý thuyết quản lý vốn đầu tư từ ngân sách nhà nước: Quản lý vốn XDCB từ NSNN là sự tác động có tổ chức của Nhà nước nhằm đảm bảo sử dụng vốn đúng mục đích, tiết kiệm và hiệu quả, tuân thủ các nguyên tắc như tiết kiệm, tập trung, dân chủ, kết hợp hài hòa lợi ích và quản lý theo ngành, vùng.

• Khái niệm và đặc điểm khu kinh tế cửa khẩu (KKTCK): KKTCK là khu vực kinh tế đặc thù gắn với cửa khẩu biên giới, được áp dụng các cơ chế, chính sách riêng nhằm thúc đẩy thương mại, xuất nhập khẩu, đầu tư và phát triển kinh tế - xã hội vùng biên giới.

Các khái niệm chính bao gồm: vốn đầu tư xây dựng cơ bản, vốn đầu tư từ ngân sách nhà nước, quản lý vốn đầu tư, khu kinh tế cửa khẩu, và các nguyên tắc quản lý vốn đầu tư.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp phân tích tổng hợp, phân tích thực chứng và thống kê so sánh nhằm đánh giá thực trạng quản lý vốn đầu tư XDCB tại KKTCK Đồng Đăng – Lạng Sơn. Cụ thể:

• Nguồn dữ liệu: Chủ yếu sử dụng số liệu thứ cấp thu thập từ các báo cáo, tài liệu liên quan đến tình hình phát triển kinh tế - xã hội, kế hoạch và thực hiện vốn đầu tư xây dựng cơ bản của Ban Quản lý KKTCK Đồng Đăng – Lạng Sơn giai đoạn 2010-2017.

• Phương pháp phân tích: Phân tích định lượng số liệu về quy mô vốn đầu tư, số lượng dự án, tiến độ giải ngân, công tác lập dự án, thẩm định, đấu thầu, thanh toán và quyết toán vốn đầu tư. So sánh các chỉ tiêu quản lý vốn đầu tư qua các năm để nhận diện xu hướng và hạn chế.

• Cỡ mẫu và chọn mẫu: Nghiên cứu tập trung vào toàn bộ các dự án đầu tư xây dựng cơ bản sử dụng vốn ngân sách nhà nước do Ban Quản lý KKTCK Đồng Đăng – Lạng Sơn quản lý trong giai đoạn 2010-2017, đảm bảo tính đại diện và toàn diện.

• Timeline nghiên cứu: Thu thập và phân tích dữ liệu trong giai đoạn 2018-2019, đánh giá thực trạng giai đoạn 2010-2017, đề xuất giải pháp cho giai đoạn 2018-2025.

Phương pháp nghiên cứu đảm bảo tính khách quan, trung thực và phù hợp với thực tiễn quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản tại khu vực nghiên cứu.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Tăng trưởng vốn đầu tư XDCB: Vốn đầu tư xây dựng cơ bản tại KKTCK Đồng Đăng – Lạng Sơn tăng từ khoảng 34 tỷ đồng năm 2010 lên 93,4 tỷ đồng năm 2017, tương đương mức tăng gần 90% mỗi năm. Số lượng dự án đầu tư duy trì khoảng 20 dự án mỗi năm, phản ánh sự gia tăng quy mô và số lượng dự án đầu tư.

2. Tiến độ giải ngân và thực hiện dự án: Mặc dù quy mô vốn và số lượng dự án tăng, tiến độ giải ngân vốn đầu tư còn chậm, chưa đáp ứng kịp thời nhu cầu phát triển hạ tầng. Tình trạng chậm trễ trong công tác giải phóng mặt bằng và thủ tục phê duyệt dự án là nguyên nhân chính.

3. Công tác lập, thẩm định và phê duyệt dự án: Việc lập và thẩm định dự án đầu tư còn tồn tại hạn chế về chất lượng hồ sơ, chưa đồng bộ với quy hoạch tổng thể. Số dự án được thẩm định và phê duyệt trong giai đoạn 2013-2017 chưa tương xứng với nhu cầu phát triển.

4. Quản lý đấu thầu và lựa chọn nhà thầu: Công tác đấu thầu được thực hiện theo quy định, tuy nhiên hình thức chỉ định thầu vẫn chiếm tỷ lệ nhất định, làm giảm tính cạnh tranh và hiệu quả sử dụng vốn. Việc lựa chọn nhà thầu chưa hoàn toàn đảm bảo tiêu chí năng lực và giá thầu hợp lý.

5. Kiểm soát, thanh toán và quyết toán vốn: Công tác kiểm soát thanh toán vốn đầu tư XDCB từ ngân sách nhà nước được thực hiện nghiêm túc, tuy nhiên vẫn còn tồn tại tình trạng nợ đọng vốn đầu tư, ảnh hưởng đến tiến độ thi công. Tỷ lệ quyết toán dự án hoàn thành chưa đạt mức cao, phản ánh hạn chế trong công tác quản lý và giám sát.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân của các hạn chế trên xuất phát từ nhiều yếu tố như nguồn vốn ngân sách địa phương còn hạn chế, thủ tục hành chính phức tạp, năng lực quản lý của các chủ thể còn yếu, và cơ chế chính sách chưa thực sự linh hoạt, đặc biệt trong việc thu hút vốn ngoài ngân sách. So với các khu kinh tế cửa khẩu khác như Thanh Thủy – Hà Giang, Đồng Đăng – Lạng Sơn còn gặp khó khăn hơn về nguồn lực và cơ sở hạ tầng.

Việc dữ liệu có thể được trình bày qua các biểu đồ thể hiện xu hướng tăng trưởng vốn đầu tư, tiến độ giải ngân theo quý, tỷ lệ dự án được thẩm định và phê duyệt, cũng như bảng tổng hợp các cuộc kiểm tra giám sát sẽ giúp minh họa rõ nét hơn thực trạng quản lý vốn đầu tư.

Kết quả nghiên cứu khẳng định vai trò quan trọng của quản lý vốn đầu tư XDCB trong phát triển kinh tế cửa khẩu, đồng thời chỉ ra những điểm cần cải thiện để nâng cao hiệu quả sử dụng vốn, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội vùng biên giới.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Nâng cao công tác quy hoạch và huy động nguồn vốn: Cần hoàn thiện quy hoạch tổng thể phát triển KKTCK Đồng Đăng – Lạng Sơn phù hợp với thực tiễn và xu hướng phát triển kinh tế biên giới. Đồng thời, tăng cường huy động các nguồn vốn ngoài ngân sách, bao gồm vốn tư nhân và vốn đầu tư nước ngoài, nhằm bổ sung nguồn lực cho phát triển hạ tầng. Chủ thể thực hiện: Ban Quản lý KKTCK phối hợp với UBND tỉnh, thời gian: 2018-2025.

2. Cải thiện chất lượng lập dự án và thẩm định: Tăng cường đào tạo, nâng cao năng lực chuyên môn cho cán bộ lập và thẩm định dự án, đảm bảo hồ sơ dự án đầy đủ, chính xác, phù hợp với quy hoạch và khả năng huy động vốn. Chủ thể thực hiện: Ban Quản lý KKTCK, Sở Kế hoạch và Đầu tư, thời gian: 2019-2022.

3. Tăng cường quản lý và lựa chọn nhà thầu: Áp dụng hình thức đấu thầu rộng rãi, minh bạch, công khai để lựa chọn nhà thầu có năng lực và giá thầu hợp lý, hạn chế chỉ định thầu. Đồng thời, nâng cao giám sát thi công để đảm bảo chất lượng công trình. Chủ thể thực hiện: Ban Quản lý KKTCK, Sở Xây dựng, thời gian: 2019-2023.

4. Nâng cao năng lực kiểm soát, thanh toán và quyết toán vốn: Cải tiến quy trình kiểm soát thanh toán, đảm bảo thanh toán kịp thời, tránh nợ đọng vốn. Tăng cường công tác quyết toán dự án hoàn thành, phát hiện và xử lý kịp thời các sai phạm, lãng phí. Chủ thể thực hiện: Kho bạc Nhà nước, Ban Quản lý KKTCK, thời gian: 2018-2025.

5. Tăng cường công tác giám sát, thanh tra: Phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng trong công tác thanh tra, kiểm tra sử dụng vốn đầu tư XDCB, phát huy vai trò giám sát của cộng đồng và Hội đồng nhân dân. Chủ thể thực hiện: UBND tỉnh, Ban Quản lý KKTCK, các cơ quan thanh tra, thời gian: liên tục.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Lãnh đạo và cán bộ quản lý các Ban Quản lý KKTCK: Giúp hiểu rõ cơ sở lý luận, thực trạng và giải pháp quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản, từ đó nâng cao hiệu quả công tác quản lý tại các khu kinh tế cửa khẩu.

2. Cơ quan quản lý nhà nước về đầu tư và xây dựng: Cung cấp thông tin tham khảo về quy trình lập, thẩm định dự án, đấu thầu, thanh toán và quyết toán vốn đầu tư, hỗ trợ hoàn thiện chính sách và quy định quản lý vốn đầu tư công.

3. Các nhà đầu tư và doanh nghiệp hoạt động trong KKTCK: Hiểu rõ cơ chế, chính sách ưu đãi, quy trình đầu tư và quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản, từ đó đưa ra quyết định đầu tư phù hợp và hiệu quả.

4. Các nhà nghiên cứu và học viên ngành kinh tế, quản lý đầu tư: Là tài liệu tham khảo khoa học về quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản trong bối cảnh phát triển khu kinh tế cửa khẩu, góp phần phát triển nghiên cứu chuyên sâu trong lĩnh vực này.

Câu hỏi thường gặp

1. Vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước gồm những thành phần nào?
   Vốn đầu tư XDCB từ NSNN bao gồm chi phí xây lắp, mua sắm thiết bị và các chi phí liên quan như khảo sát, thiết kế, bồi thường giải phóng mặt bằng, chi phí quản lý dự án. Ví dụ, vốn này được sử dụng để xây dựng hạ tầng giao thông, điện, nước phục vụ phát triển kinh tế - xã hội.

2. Tại sao việc quản lý vốn đầu tư XDCB tại KKTCK Đồng Đăng – Lạng Sơn còn nhiều hạn chế?
   Nguyên nhân chính là nguồn vốn ngân sách địa phương hạn chế, thủ tục hành chính phức tạp, năng lực quản lý còn yếu và cơ chế chính sách chưa linh hoạt để thu hút vốn ngoài ngân sách. Điều này dẫn đến tiến độ giải ngân chậm và hiệu quả sử dụng vốn chưa cao.

3. Các nguyên tắc quản lý vốn đầu tư XDCB từ ngân sách nhà nước là gì?
   Bao gồm nguyên tắc tiết kiệm và hiệu quả, tập trung và dân chủ, kết hợp hài hòa lợi ích Nhà nước, tập thể và người lao động, cũng như quản lý theo ngành và vùng. Nguyên tắc này giúp đảm bảo vốn được sử dụng đúng mục đích và đạt hiệu quả cao nhất.

4. Làm thế nào để nâng cao hiệu quả công tác đấu thầu trong quản lý vốn đầu tư XDCB?
   Cần áp dụng hình thức đấu thầu rộng rãi, minh bạch, công khai, lựa chọn nhà thầu có năng lực và giá thầu hợp lý, hạn chế chỉ định thầu. Đồng thời tăng cường giám sát thi công để đảm bảo chất lượng công trình và tiết kiệm chi phí.

5. Vai trò của công tác quyết toán vốn đầu tư XDCB trong quản lý vốn là gì?
   Quyết toán vốn đầu tư giúp xác định chính xác chi phí thực tế của dự án, đánh giá hiệu quả đầu tư, phát hiện sai phạm và lãng phí, từ đó giúp cơ quan quản lý điều chỉnh chính sách và nâng cao hiệu quả sử dụng vốn trong các giai đoạn tiếp theo.

Kết luận

• Vốn đầu tư xây dựng cơ bản tại KKTCK Đồng Đăng – Lạng Sơn tăng trưởng mạnh mẽ trong giai đoạn 2010-2017, tuy nhiên vẫn chưa đáp ứng đủ nhu cầu phát triển hạ tầng.

• Công tác quản lý vốn đầu tư còn nhiều hạn chế về tiến độ giải ngân, chất lượng lập dự án, đấu thầu và quyết toán vốn.

• Các nguyên nhân chủ yếu bao gồm hạn chế về nguồn vốn, năng lực quản lý và cơ chế chính sách chưa phù hợp.

• Luận văn đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý vốn đầu tư, tập trung vào quy hoạch, huy động vốn, nâng cao năng lực cán bộ, cải thiện quy trình đấu thầu và kiểm soát thanh toán.

• Các bước tiếp theo cần triển khai đồng bộ các giải pháp đề xuất trong giai đoạn 2018-2025 nhằm phát triển bền vững KKTCK Đồng Đăng – Lạng Sơn, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội vùng biên giới.

Call-to-action: Các cơ quan quản lý, nhà đầu tư và nhà nghiên cứu được khuyến khích áp dụng và phát triển các giải pháp quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản phù hợp với thực tiễn nhằm nâng cao hiệu quả đầu tư và phát triển bền vững khu kinh tế cửa khẩu.