I. Luận văn thạc sĩ Mùa thu trong thơ Việt Nam từ trung đại đến hiện đại
Luận văn thạc sĩ này tập trung nghiên cứu chủ đề mùa thu trong thơ Việt Nam qua hai thời kỳ: trung đại và hiện đại. Tác giả Huỳnh Lý Băng đã khai thác sâu sắc nguồn cảm hứng từ mùa thu, một chủ đề quen thuộc nhưng luôn mang tính thời sự trong văn học Việt Nam. Luận văn không chỉ phân tích các tác phẩm thơ tiêu biểu mà còn đặt chúng trong bối cảnh lịch sử, văn hóa, từ đó làm nổi bật sự phát triển và biến đổi của thi ca Việt Nam.
1.1. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
Mục đích chính của luận văn thạc sĩ là khái quát những nét đặc sắc của mùa thu trong thơ Việt Nam từ trung đại đến hiện đại. Nhiệm vụ nghiên cứu bao gồm việc phân tích các tác phẩm thơ, so sánh sự khác biệt giữa hai thời kỳ, và đánh giá sự vận động của chủ đề mùa thu trong văn học Việt Nam. Luận văn cũng nhằm cung cấp tài liệu tham khảo cho sinh viên và học viên ngành Ngữ văn.
1.2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của luận văn thạc sĩ là các tác phẩm thơ viết về mùa thu trong văn học Việt Nam, từ thời trung đại đến hiện đại. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào các bài thơ tiêu biểu, được chọn lọc từ các tác phẩm kinh điển như Tinh tuyển văn học Việt Nam. Luận văn cũng xem xét sự ảnh hưởng của văn học Trung Quốc đối với thơ ca Việt Nam.
II. Mùa thu trong thơ Việt Nam Từ trung đại đến hiện đại
Mùa thu luôn là nguồn cảm hứng bất tận trong thơ ca Việt Nam. Từ thời trung đại, các nhà thơ như Nguyễn Trãi, Nguyễn Bỉnh Khiêm, và Nguyễn Khuyến đã khắc họa mùa thu với những hình ảnh đẹp đẽ, mang đậm tính ước lệ. Đến thời hiện đại, các nhà thơ như Xuân Diệu, Hàn Mặc Tử, và Lưu Trọng Lư đã mang đến những cách nhìn mới mẻ, phóng khoáng hơn về mùa thu.
2.1. Hình tượng mùa thu trong thơ trung đại
Trong thơ trung đại, mùa thu thường được miêu tả qua những hình ảnh ước lệ như lá vàng, gió heo may, và trăng thu. Các nhà thơ như Nguyễn Trãi và Nguyễn Khuyến đã sử dụng những hình ảnh này để gửi gắm tâm tư, tình cảm của mình. Chùm thơ thu của Nguyễn Khuyến là một ví dụ điển hình, với những bài thơ như Thu điếu, Thu ẩm, và Thu vịnh, đã khắc họa mùa thu với vẻ đẹp tinh tế và sâu lắng.
2.2. Hình tượng mùa thu trong thơ hiện đại
Ở thời hiện đại, mùa thu được các nhà thơ như Xuân Diệu và Hàn Mặc Tử miêu tả với những cảm xúc cá nhân mãnh liệt hơn. Bài thơ Đây mùa thu tới của Xuân Diệu là một ví dụ tiêu biểu, với những hình ảnh sống động và cảm xúc chân thực. Thơ mới đã mang đến một cách nhìn mới về mùa thu, không còn bị gò bó bởi những quy tắc ước lệ của thơ ca trung đại.
III. Phân tích ngôn ngữ và thể thơ trong thơ mùa thu
Luận văn thạc sĩ cũng đi sâu vào phân tích ngôn ngữ và thể thơ trong các tác phẩm viết về mùa thu. Từ sự kết hợp Hán – Nôm trong thơ trung đại đến sự tương hợp Đông – Tây trong thơ hiện đại, luận văn đã làm nổi bật sự phát triển của thi ca Việt Nam.
3.1. Ngôn ngữ thơ trung đại
Trong thơ trung đại, ngôn ngữ thường mang tính quy phạm, với sự kết hợp giữa Hán và Nôm. Các nhà thơ sử dụng những từ ngữ ước lệ, mang đậm tính biểu tượng để miêu tả mùa thu. Ví dụ, trong bài Thu dạ dữ Hoàng giang Nguyễn Nhược thủy đồng phú của Nguyễn Trãi, hình ảnh lá đỏ và gió heo may được sử dụng để gợi lên cảm giác buồn man mác.
3.2. Ngôn ngữ thơ hiện đại
Ở thời hiện đại, ngôn ngữ thơ trở nên phóng khoáng và đa dạng hơn. Các nhà thơ như Xuân Diệu và Hàn Mặc Tử đã sử dụng những từ ngữ gần gũi với đời sống, mang đến cảm giác chân thực và sống động. Bài thơ Tiếng thu của Lưu Trọng Lư là một ví dụ, với những hình ảnh giản dị nhưng đầy cảm xúc, đã khắc họa mùa thu một cách tinh tế.
