## Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh đổi mới giáo dục toàn diện theo Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XI và sự phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2011-2020, việc nâng cao chất lượng giáo dục trung học cơ sở (THCS) trở thành nhiệm vụ trọng tâm. Môn Toán là một trong những môn học nền tảng, đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển tư duy logic và kỹ năng giải quyết vấn đề của học sinh. Tuy nhiên, hoạt động dạy học môn Toán tại các trường THCS huyện Hải Hà, tỉnh Quảng Ninh vẫn còn nhiều hạn chế, chưa đáp ứng đầy đủ yêu cầu đổi mới giáo dục.

Mục tiêu nghiên cứu nhằm đánh giá thực trạng quản lý hoạt động dạy học môn Toán tại các trường THCS huyện Hải Hà trong giai đoạn 2012-2015, từ đó đề xuất các biện pháp quản lý hiệu quả nhằm nâng cao chất lượng dạy học, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào 5 trường THCS trên địa bàn huyện Hải Hà, tỉnh Quảng Ninh, với dữ liệu thu thập trong 3 năm học từ 2012-2015.

Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc cung cấp cơ sở khoa học cho các nhà quản lý giáo dục và hiệu trưởng các trường THCS trong việc xây dựng kế hoạch, tổ chức và kiểm tra, đánh giá hoạt động dạy học môn Toán, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục phổ thông tại địa phương. Các chỉ số đánh giá như tỷ lệ học sinh giỏi môn Toán, mức độ áp dụng phương pháp dạy học mới, và hiệu quả quản lý đội ngũ giáo viên được sử dụng làm thước đo chính trong nghiên cứu.

## Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

### Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết quản lý giáo dục và quản lý hoạt động dạy học, trong đó:

- **Lý thuyết quản lý giáo dục**: Nhấn mạnh vai trò của hiệu trưởng và đội ngũ quản lý trong việc xây dựng kế hoạch, tổ chức và kiểm tra hoạt động dạy học nhằm đạt được mục tiêu giáo dục.
- **Mô hình quản lý hoạt động dạy học**: Bao gồm các yếu tố như xây dựng kế hoạch dạy học, quản lý đội ngũ giáo viên, tổ chức phương pháp dạy học, kiểm tra đánh giá kết quả học tập.
- **Khái niệm chính**: Quản lý hoạt động dạy học, đổi mới phương pháp dạy học (PPDH), quản lý đội ngũ giáo viên, kiểm tra đánh giá kết quả học tập, cơ sở vật chất phục vụ dạy học.

### Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp giữa điều tra khảo sát và phân tích thống kê định lượng:

- **Nguồn dữ liệu**: Thu thập từ 5 trường THCS huyện Hải Hà, gồm phiếu khảo sát ý kiến giáo viên, học sinh, cán bộ quản lý; số liệu thống kê về kết quả học tập môn Toán trong 3 năm học 2012-2015; phỏng vấn sâu hiệu trưởng và giáo viên bộ môn Toán.
- **Cỡ mẫu**: Khoảng 150 giáo viên và 500 học sinh tham gia khảo sát, lựa chọn theo phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên có chủ đích nhằm đảm bảo tính đại diện.
- **Phương pháp phân tích**: Sử dụng phần mềm thống kê để tính toán tỷ lệ %, trung bình, so sánh các chỉ số giữa các năm học và giữa các trường; phân tích nội dung phỏng vấn để làm rõ nguyên nhân và đề xuất giải pháp.
- **Timeline nghiên cứu**: Thu thập dữ liệu trong năm học 2014-2015, phân tích và hoàn thiện báo cáo trong 6 tháng tiếp theo.

## Kết quả nghiên cứu và thảo luận

### Những phát hiện chính

1. **Thực trạng quản lý kế hoạch dạy học**: Khoảng 80% trường đã xây dựng kế hoạch dạy học môn Toán đầy đủ, tuy nhiên chỉ có khoảng 60% kế hoạch được thực hiện nghiêm túc và có kiểm tra, đánh giá định kỳ.
2. **Quản lý đội ngũ giáo viên**: Đội ngũ giáo viên Toán có trình độ chuyên môn đạt chuẩn chiếm trên 90%, nhưng chỉ khoảng 55% giáo viên thường xuyên áp dụng đổi mới phương pháp dạy học theo hướng phát triển năng lực học sinh.
3. **Ứng dụng phương pháp dạy học mới**: Tỷ lệ giáo viên sử dụng phương pháp PPDH tích cực, sáng tạo trong dạy học môn Toán chỉ đạt khoảng 50%, còn lại chủ yếu áp dụng phương pháp truyền thống.
4. **Kiểm tra, đánh giá kết quả học tập**: Có sự chênh lệch rõ rệt giữa các trường, với tỷ lệ học sinh giỏi môn Toán tăng từ 12% năm 2012 lên 18% năm 2015, tuy nhiên vẫn còn khoảng 30% học sinh chưa đạt yêu cầu tối thiểu.

### Thảo luận kết quả

Nguyên nhân chính của những hạn chế trên là do công tác quản lý chưa đồng bộ, thiếu sự phối hợp chặt chẽ giữa hiệu trưởng, tổ chuyên môn và giáo viên. So với các nghiên cứu trong ngành giáo dục, tỷ lệ áp dụng phương pháp dạy học đổi mới tại huyện Hải Hà còn thấp hơn mức trung bình toàn tỉnh khoảng 10%. Việc thiếu cơ sở vật chất, thiết bị dạy học hiện đại cũng ảnh hưởng đến hiệu quả dạy học môn Toán.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ so sánh tỷ lệ áp dụng phương pháp dạy học mới giữa các năm và bảng thống kê kết quả học tập môn Toán theo từng trường, giúp minh họa rõ nét sự tiến bộ và tồn tại.

## Đề xuất và khuyến nghị

1. **Xây dựng và thực hiện nghiêm túc kế hoạch dạy học**: Hiệu trưởng cần chỉ đạo xây dựng kế hoạch chi tiết, có kiểm tra, đánh giá định kỳ nhằm đảm bảo thực hiện đúng tiến độ và chất lượng. Mục tiêu nâng tỷ lệ thực hiện kế hoạch lên trên 90% trong 2 năm tới.
2. **Tăng cường bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho giáo viên**: Tổ chức các lớp tập huấn, hội thảo về đổi mới phương pháp dạy học, đặc biệt là PPDH tích cực, sáng tạo. Mục tiêu 100% giáo viên bộ môn Toán được bồi dưỡng trong vòng 1 năm.
3. **Đổi mới phương pháp dạy học và kiểm tra đánh giá**: Khuyến khích giáo viên áp dụng phương pháp dạy học theo hướng phát triển năng lực, sử dụng công nghệ thông tin và thiết bị dạy học hiện đại. Thực hiện đổi mới kiểm tra đánh giá theo hướng đánh giá năng lực học sinh.
4. **Cải thiện cơ sở vật chất và trang thiết bị dạy học**: Đầu tư bổ sung thiết bị, phần mềm dạy học môn Toán, tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên và học sinh trong quá trình dạy và học. Mục tiêu hoàn thiện cơ sở vật chất trong 3 năm tới.
5. **Tăng cường công tác quản lý và phối hợp**: Xây dựng quy chế phối hợp giữa hiệu trưởng, tổ chuyên môn và giáo viên, nâng cao trách nhiệm quản lý và giám sát hoạt động dạy học.

## Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. **Hiệu trưởng các trường THCS**: Nhận diện các vấn đề quản lý hoạt động dạy học môn Toán, từ đó xây dựng kế hoạch và tổ chức quản lý hiệu quả.
2. **Giáo viên bộ môn Toán**: Nắm bắt các phương pháp dạy học đổi mới, nâng cao kỹ năng giảng dạy và kiểm tra đánh giá học sinh.
3. **Cán bộ quản lý giáo dục địa phương**: Sử dụng kết quả nghiên cứu để hoạch định chính sách, chương trình bồi dưỡng và đầu tư cơ sở vật chất.
4. **Sinh viên, nghiên cứu sinh ngành quản lý giáo dục và sư phạm Toán**: Tham khảo mô hình nghiên cứu, phương pháp và kết quả để phát triển nghiên cứu chuyên sâu hơn.

## Câu hỏi thường gặp

1. **Quản lý hoạt động dạy học môn Toán gồm những nội dung chính nào?**  
Quản lý bao gồm xây dựng kế hoạch dạy học, quản lý đội ngũ giáo viên, tổ chức phương pháp dạy học, kiểm tra và đánh giá kết quả học tập. Ví dụ, việc xây dựng kế hoạch chi tiết giúp định hướng hoạt động giảng dạy hiệu quả.

2. **Tại sao việc đổi mới phương pháp dạy học lại quan trọng?**  
Đổi mới phương pháp giúp phát triển năng lực tư duy, sáng tạo của học sinh, nâng cao hiệu quả học tập. Thực tế cho thấy, trường áp dụng PPDH tích cực có tỷ lệ học sinh giỏi tăng đáng kể.

3. **Làm thế nào để nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên môn Toán?**  
Thông qua bồi dưỡng chuyên môn, tập huấn đổi mới PPDH, khuyến khích tự học và sáng tạo trong giảng dạy. Một số trường đã tổ chức thành công các khóa tập huấn nâng cao năng lực giáo viên.

4. **Cơ sở vật chất ảnh hưởng thế nào đến hoạt động dạy học?**  
Thiết bị dạy học hiện đại hỗ trợ giáo viên truyền đạt kiến thức sinh động, giúp học sinh tiếp thu tốt hơn. Thiếu thiết bị là một trong những nguyên nhân hạn chế hiệu quả dạy học tại nhiều trường.

5. **Làm sao để kiểm tra, đánh giá kết quả học tập môn Toán hiệu quả?**  
Cần áp dụng đa dạng hình thức kiểm tra, đánh giá theo năng lực, kết hợp đánh giá thường xuyên và định kỳ. Ví dụ, sử dụng bài tập thực hành, thảo luận nhóm và kiểm tra viết để đánh giá toàn diện.

## Kết luận

- Đã đánh giá thực trạng quản lý hoạt động dạy học môn Toán tại 5 trường THCS huyện Hải Hà trong giai đoạn 2012-2015 với nhiều hạn chế cần khắc phục.  
- Xác định các yếu tố ảnh hưởng như kế hoạch dạy học, đội ngũ giáo viên, phương pháp dạy học và cơ sở vật chất.  
- Đề xuất 5 nhóm giải pháp trọng tâm nhằm nâng cao hiệu quả quản lý và chất lượng dạy học môn Toán.  
- Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học cho các nhà quản lý giáo dục và giáo viên trong việc đổi mới và nâng cao chất lượng giáo dục.  
- Khuyến nghị triển khai các giải pháp trong vòng 1-3 năm tới, đồng thời tiếp tục nghiên cứu mở rộng phạm vi và đối tượng nghiên cứu.

**Hành động tiếp theo:** Các trường THCS huyện Hải Hà cần xây dựng kế hoạch triển khai các giải pháp đề xuất, tổ chức bồi dưỡng giáo viên và đầu tư cơ sở vật chất phù hợp để đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay.