I. Tổng quan tình hình nghiên cứu
Luận án tiến sĩ luật học tập trung vào việc phân tích hoạt động bảo hiểm tiền gửi theo pháp luật Việt Nam từ thực tiễn các ngân hàng thương mại. Nghiên cứu này nhằm làm rõ các vấn đề lý luận và thực tiễn liên quan đến bảo hiểm tiền gửi (BHTG), đặc biệt là trong bối cảnh nền kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế. BHTG được xem là một công cụ quan trọng để bảo vệ người gửi tiền và duy trì sự ổn định của hệ thống tài chính. Luận án cũng đề cập đến các nghiên cứu trước đây về BHTG trên thế giới và ở Việt Nam, từ đó xác định các khoảng trống cần được giải quyết.
1.1. Các nghiên cứu lý luận và thực tiễn về hoạt động bảo hiểm tiền gửi
Hoạt động bảo hiểm tiền gửi đã được nghiên cứu rộng rãi từ thế kỷ XIX, đặc biệt tại Hoa Kỳ. Các nghiên cứu như của Gillian G. Garcia (2002) đã phân tích sâu về sự cần thiết và vai trò của BHTG trong việc bảo vệ hệ thống tài chính. Ở Việt Nam, các công trình nghiên cứu như của Lê Thị Kim Oanh (2004) và Đào Văn Tuấn (2005) đã đánh giá thực trạng và đề xuất các giải pháp hoàn thiện BHTG. Các nghiên cứu này đã nhận diện được nội hàm khái niệm, vai trò, và thực trạng hoạt động của BHTG, đồng thời đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động.
1.2. Nghiên cứu lý luận và thực tiễn pháp luật về bảo hiểm tiền gửi
Pháp luật về BHTG đã được ban hành và hoàn thiện ở nhiều quốc gia trước khi triển khai hoạt động. Các nghiên cứu như “Deposit Insurance around the world - A Date base” đã phân tích các vấn đề lý luận và thực tiễn liên quan đến BHTG. Ở Việt Nam, Luật Bảo hiểm tiền gửi năm 2012 đã góp phần quan trọng trong việc bảo vệ quyền lợi của người gửi tiền và duy trì sự ổn định của hệ thống ngân hàng. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều bất cập trong các quy định pháp luật và thực tiễn thực hiện, đòi hỏi cần có sự sửa đổi và hoàn thiện.
II. Những vấn đề lý luận pháp luật về hoạt động bảo hiểm tiền gửi
Luận án tiến sĩ luật học đi sâu vào phân tích các vấn đề lý luận về pháp luật bảo hiểm tiền gửi, đặc biệt là trong bối cảnh các ngân hàng thương mại tham gia vào hệ thống BHTG. Nghiên cứu này làm rõ các khái niệm, nguyên tắc, và vai trò của BHTG trong việc bảo vệ người gửi tiền và duy trì sự ổn định của hệ thống tài chính. Luận án cũng so sánh các quy định pháp luật về BHTG ở Việt Nam với các quốc gia khác, từ đó rút ra những bài học kinh nghiệm và đề xuất các giải pháp hoàn thiện.
2.1. Khái niệm và nguyên tắc của bảo hiểm tiền gửi
Bảo hiểm tiền gửi là một cơ chế pháp lý nhằm bảo vệ người gửi tiền trong trường hợp ngân hàng mất khả năng chi trả. Nguyên tắc cơ bản của BHTG là đảm bảo sự an toàn và tin cậy của hệ thống tài chính, đồng thời bảo vệ quyền lợi của người gửi tiền. Luận án phân tích các khái niệm và nguyên tắc này trong bối cảnh pháp luật Việt Nam, đồng thời so sánh với các quy định quốc tế để làm rõ sự tương đồng và khác biệt.
2.2. Vai trò của bảo hiểm tiền gửi trong hệ thống tài chính
Bảo hiểm tiền gửi đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự ổn định của hệ thống tài chính và ngân hàng. Nó giúp ngăn ngừa các cuộc khủng hoảng ngân hàng, bảo vệ người gửi tiền, và tạo niềm tin cho hệ thống tài chính. Luận án phân tích vai trò của BHTG trong việc đảm bảo an toàn vi mô và vĩ mô của hệ thống tài chính, đồng thời đánh giá hiệu quả của các quy định pháp luật hiện hành trong việc thực hiện các mục tiêu này.
III. Thực trạng pháp luật và thực hiện pháp luật về bảo hiểm tiền gửi
Luận án tiến sĩ luật học đánh giá thực trạng pháp luật và thực tiễn thực hiện bảo hiểm tiền gửi tại Việt Nam, đặc biệt là trong bối cảnh các ngân hàng thương mại tham gia vào hệ thống BHTG. Nghiên cứu chỉ ra những ưu điểm, nhược điểm, và nguyên nhân của các bất cập trong quy định pháp luật và thực tiễn thực hiện. Luận án cũng đề xuất các giải pháp hoàn thiện pháp luật và nâng cao hiệu quả thực hiện BHTG trong bối cảnh nền kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế.
3.1. Thực trạng pháp luật về bảo hiểm tiền gửi
Luật Bảo hiểm tiền gửi năm 2012 đã tạo ra một khuôn khổ pháp lý quan trọng cho hoạt động BHTG tại Việt Nam. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều bất cập trong các quy định, đặc biệt là về hạn mức chi trả và phí bảo hiểm. Luận án phân tích các quy định pháp luật hiện hành, chỉ ra những điểm hợp lý và bất cập, đồng thời đề xuất các giải pháp sửa đổi và hoàn thiện.
3.2. Thực tiễn thực hiện pháp luật về bảo hiểm tiền gửi
Thực tiễn thực hiện BHTG tại Việt Nam cho thấy nhiều khó khăn và thách thức, đặc biệt là trong việc áp dụng các quy định pháp luật vào thực tế. Luận án đánh giá hiệu quả của các quy định pháp luật trong việc bảo vệ người gửi tiền và duy trì sự ổn định của hệ thống tài chính, đồng thời chỉ ra các nguyên nhân của những bất cập và đề xuất các giải pháp khắc phục.
IV. Giải pháp hoàn thiện pháp luật và nâng cao hiệu quả thực hiện pháp luật về bảo hiểm tiền gửi
Luận án tiến sĩ luật học đề xuất các giải pháp hoàn thiện pháp luật và nâng cao hiệu quả thực hiện bảo hiểm tiền gửi tại Việt Nam. Nghiên cứu này tập trung vào việc sửa đổi và bổ sung các quy định pháp luật hiện hành, đồng thời đề xuất các biện pháp nâng cao hiệu quả thực hiện BHTG trong bối cảnh nền kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế. Luận án cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đảm bảo sự hài hòa giữa lợi ích của các bên liên quan và phù hợp với các tiêu chuẩn quốc tế.
4.1. Định hướng hoàn thiện pháp luật về bảo hiểm tiền gửi
Luận án đề xuất các định hướng hoàn thiện pháp luật về BHTG, bao gồm việc sửa đổi các quy định về hạn mức chi trả, phí bảo hiểm, và các quy định liên quan đến quản lý rủi ro. Nghiên cứu cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đảm bảo sự hài hòa giữa lợi ích của người gửi tiền, ngân hàng, và tổ chức BHTG, đồng thời phù hợp với các tiêu chuẩn quốc tế.
4.2. Giải pháp nâng cao hiệu quả thực hiện pháp luật về bảo hiểm tiền gửi
Để nâng cao hiệu quả thực hiện BHTG, luận án đề xuất các giải pháp như tăng cường công tác giám sát và quản lý rủi ro, nâng cao nhận thức của người gửi tiền, và cải thiện cơ chế phối hợp giữa các cơ quan quản lý. Nghiên cứu cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đào tạo và nâng cao năng lực cho các cán bộ quản lý và nhân viên ngân hàng trong việc thực hiện các quy định pháp luật về BHTG.
