Luận án tiến sĩ nghiên cứu sự biến đổi của văn hóa Quan họ Bắc Ninh trong thời kỳ hiện nay

• Tác giả: Hà Chí Cường
• Người hướng dẫn: PGS. TS. Lê Văn Toàn
• Trường học: Trường Đại học Văn hóa Hà Nội
• Chuyên ngành: Văn hóa học
• Đề tài: Biến đổi của Văn hóa Quan họ Bắc Ninh trong thời kỳ hiện nay
• Loại tài liệu: luận án tiến sĩ
• Năm xuất bản: 2018
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU, CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ KHÁI LƯỢC VỀ ĐỊA BÀN NGHIÊN CỨU
• 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu
• 1.2. Khái lược về địa bàn khảo sát - nghiên cứu
• 2. CHƯƠNG 2: TIỂU VÙNG VĂN HÓA BẮC NINH VÀ VĂN HÓA QUAN HỌ TRUYỀN THỐNG
• 2.1. Bối cảnh tiểu vùng văn hóa Bắc Ninh
• 2.2. Những yếu tố cốt lõi cấu thành diện mạo Văn hóa Quan họ truyền thống
• 3. CHƯƠNG 3: THỰC TRẠNG BIẾN ĐỔI VĂN HÓA QUAN HỌ BẮC NINH HIỆN NAY
• 3.1. Bối cảnh không gian Văn hóa Quan họ Bắc Ninh hiện nay
• 3.2. Biến đổi Văn hóa Quan họ Bắc Ninh hiện nay
• 4. CHƯƠNG 4: NHỮNG YẾU TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN XU HƯỚNG BIẾN ĐỔI VĂN HÓA QUAN HỌ VÀ NHỮNG VẤN ĐỀ ĐẶT RA
• 4.1. Những yếu tố tác động đến sự biến đổi Văn hóa Quan họ
• 4.2. Những vấn đề cần đặt ra
• DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ CỦA TÁC GIẢ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Biến đổi văn hóa Quan họ Bắc Ninh

Luận án tập trung nghiên cứu sự biến đổi văn hóa của Quan họ Bắc Ninh trong thời kỳ hiện đại, đặc biệt từ năm 2009 khi Quan họ được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể. Sự biến đổi này được thể hiện qua nhiều khía cạnh như không gian văn hóa, hình thức diễn xướng, và ứng xử xã hội. Luận án nhấn mạnh rằng, mặc dù Quan họ vẫn giữ được những giá trị truyền thống, nhưng nó đã chịu ảnh hưởng lớn từ quá trình hiện đại hóa và toàn cầu hóa.

1.1. Không gian văn hóa Quan họ

Không gian văn hóa Quan họ đã có sự thay đổi đáng kể. Từ những không gian truyền thống như làng xã, Quan họ đã được đưa lên sân khấu hiện đại. Điều này làm thay đổi cách thức diễn xướng và tiếp nhận của khán giả. Luận án chỉ ra rằng, việc sử dụng nhạc cụ đệm và sân khấu hóa đã làm mất đi một phần tính nguyên bản của Quan họ.

1.2. Hình thức diễn xướng

Hình thức diễn xướng Quan họ cũng đã biến đổi. Từ việc hát đối đáp trong không gian làng xã, Quan họ đã được biểu diễn trên sân khấu với sự hỗ trợ của âm thanh và ánh sáng hiện đại. Điều này làm thay đổi cách thức truyền tải thông điệp văn hóa và thẩm mỹ của Quan họ.

II. Văn hóa truyền thống và di sản văn hóa

Luận án nhấn mạnh giá trị của văn hóa truyền thống và di sản văn hóa Quan họ Bắc Ninh. Quan họ không chỉ là một loại hình nghệ thuật dân gian mà còn là một phần quan trọng của văn hóa cộng đồng. Nó thể hiện lối sống, phong tục, và tinh thần đoàn kết của người dân Bắc Ninh. Luận án cũng chỉ ra những thách thức trong việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản này trong bối cảnh hiện đại.

2.1. Giá trị văn hóa truyền thống

Quan họ Bắc Ninh là một di sản văn hóa độc đáo, thể hiện tinh thần cộng đồng và lối sống truyền thống của người dân vùng Kinh Bắc. Nó không chỉ là nghệ thuật hát mà còn là một phần của lễ hội, phong tục, và giao tiếp xã hội. Luận án nhấn mạnh rằng, việc bảo tồn Quan họ cần phải gắn liền với việc duy trì các giá trị văn hóa truyền thống này.

2.2. Thách thức trong bảo tồn

Trong bối cảnh hiện đại, việc bảo tồn Quan họ gặp nhiều thách thức. Sự thay đổi trong lối sống và sự ảnh hưởng của văn hóa toàn cầu đã làm giảm sự quan tâm của thế hệ trẻ đối với Quan họ. Luận án đề xuất cần có những biện pháp cụ thể để thu hút sự tham gia của cộng đồng, đặc biệt là giới trẻ, trong việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản này.

III. Tác động xã hội và phát triển văn hóa

Luận án phân tích tác động xã hội và phát triển văn hóa của Quan họ Bắc Ninh trong thời kỳ hiện đại. Quan họ không chỉ là một loại hình nghệ thuật mà còn có vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy du lịch và phát triển kinh tế địa phương. Luận án cũng chỉ ra rằng, việc phát triển Quan họ cần phải cân bằng giữa bảo tồn và hiện đại hóa.

3.1. Vai trò trong du lịch

Quan họ Bắc Ninh đã trở thành một điểm nhấn quan trọng trong du lịch văn hóa. Các lễ hội và biểu diễn Quan họ thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước. Luận án nhấn mạnh rằng, việc phát triển du lịch cần phải đi đôi với việc bảo tồn giá trị văn hóa truyền thống của Quan họ.

3.2. Cân bằng giữa bảo tồn và hiện đại hóa

Luận án đề xuất cần có sự cân bằng giữa bảo tồn và hiện đại hóa trong việc phát triển Quan họ. Việc sử dụng công nghệ hiện đại trong biểu diễn và quảng bá Quan họ cần phải đảm bảo không làm mất đi giá trị truyền thống của nó. Đồng thời, cần có những chính sách hỗ trợ để thúc đẩy sự tham gia của cộng đồng trong việc bảo tồn và phát huy Quan họ.