Khóa Luận Tốt Nghiệp: Kế Toán Thu, Chi Ngân Sách Tại UBND Xã Phú Thanh

Ngân sách xã là cấp ngân sách cơ sở trong hệ thống NSNN, đảm bảo tài chính cho chính quyền xã phát triển kinh tế, thực hiện chính sách xã hội, và giữ gìn an ninh trật tự. Ngân sách xã gắn liền với người dân, giải quyết mối quan hệ lợi ích giữa Nhà nước và dân. Nó là tiền đề và hệ quả trong quản lý kinh tế xã hội của Nhà nước. Ngân sách xã là hệ thống quan hệ kinh tế giữa Nhà nước và các chủ thể trong quá trình phân phối, sử dụng quỹ tiền tệ để thực hiện nhiệm vụ của chính quyền cấp xã hàng năm.

Là một cấp ngân sách trong hệ thống NSNN, ngân sách xã mang đặc điểm chung của ngân sách các cấp chính quyền địa phương: phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi theo quy định pháp luật; quản lý và điều hành theo dự toán và theo chế độ, tiêu chuẩn, định mức; hoạt động gắn với hoạt động của chính quyền nhà nước. Bên cạnh đó, ngân sách xã có đặc điểm riêng là vừa là cấp ngân sách vừa là đơn vị sử dụng ngân sách, ảnh hưởng lớn đến quá trình lập, chấp hành, kế toán và quyết toán ngân sách xã.

Hàng năm, trên cơ sở hướng dẫn của Ủy ban nhân dân cấp huyện, Ủy ban nhân dân xã lập dự toán ngân sách năm sau (theo mẫu biểu số 01 đến mẫu biểu số 05 kèm theo thông tư 344/2016/TT-BTC) trình Hội đồng nhân dân xã quyết định.

Căn cứ dự toán ngân sách xã và phương án phân bổ ngân sách xã cả năm được Hội đồng nhân dân xã quyết định, Ủy ban nhân dân (theo mẫu biểu số 06 kèm theo Thông tư 344/2016/TT-BTC) gửi Kho bạc Nhà nước nơi giao dịch để nhập dự toán và làm căn cứ kiểm soát, thanh toán các khoản chi; đồng thời gửi Phòng Tài chính – Kế hoạch huyện để báo cáo.

Ủy ban nhân dân xã có trách nhiệm tổ chức, thực hiện công tác hạch toán kế toán, quyết toán ngân sách xã theo mục lục ngân sách nhà nước và chế độ kế toán ngân sách xã hiện hành, thực hiện chế độ báo cáo kế toán và quyết toán theo quy định Kho bạc Nhà nước nơi giao dịch thực hiện công tác kế toán thu, chi quỹ ngân sách xã theo quy định, định kỳ hàng tháng, quý báo cáo tình hình thực hiện thu, chi ngân sách xã, tồn quỹ ngân sách xã gửi Ủy ban nhân dân xã theo quy định và báo cáo đột xuất khác theo yêu cầu của Ủy ban nhân dân xã.

Các khoản thu ngân sách địa phương hưởng 100% bao gồm: Thuế tài nguyên (trừ dầu khí), thuế sử dụng đất nông nghiệp, thuế sử dụng đất phi nông nghiệp, tiền sử dụng đất, tiền cho thuê đất, thuê mặt nước (trừ dầu khí), tiền cho thuê và bán nhà ở thuộc sở hữu nhà nước, lệ phí môn bài, lệ phí trước bạ, thu từ xổ số kiến thiết, thu từ bán tài sản nhà nước, viện trợ không hoàn lại, lệ phí do cơ quan nhà nước địa phương thu, tiền phạt vi phạm hành chính, thu từ tài sản được xác lập quyền sở hữu nhà nước, thu từ tiền cấp quyền khai thác khoáng sản, thu từ quỹ đất công ích, huy động đóng góp, thu từ quỹ dự trữ tài chính địa phương, thu kết dư ngân sách địa phương, và các khoản thu khác theo quy định của pháp luật.

Nguyên tắc kế toán thu ngân sách xã bao gồm: Phản ánh đầy đủ, kịp thời, chính xác các khoản thu vào ngân sách; tuân thủ đúng chế độ, chính sách, pháp luật của Nhà nước; đảm bảo tính minh bạch, rõ ràng trong hạch toán; và cung cấp thông tin đầy đủ, phục vụ công tác quản lý, điều hành ngân sách.

Các khoản chi thường xuyên của ngân sách xã bao gồm: Chi lương, phụ cấp, các khoản đóng góp theo lương cho cán bộ, công chức, viên chức; chi hoạt động bộ máy quản lý nhà nước; chi sự nghiệp giáo dục, đào tạo, y tế, văn hóa, thông tin, thể dục thể thao; chi đảm bảo xã hội; chi quốc phòng, an ninh; và các khoản chi thường xuyên khác theo quy định của pháp luật.

Quy trình chi ngân sách xã bao gồm các bước: Lập kế hoạch chi ngân sách; thẩm định và phê duyệt kế hoạch chi; thực hiện chi ngân sách; kiểm soát chi ngân sách; hạch toán kế toán chi ngân sách; và quyết toán chi ngân sách. Mỗi bước đều phải tuân thủ các quy định của pháp luật và đảm bảo tính minh bạch, hiệu quả.

Ưu điểm trong công tác kế toán ngân sách tại UBND xã Phú Thanh là đã tuân thủ các quy định của pháp luật, có sự phối hợp giữa các bộ phận liên quan, và sử dụng phần mềm kế toán. Hạn chế là công tác lập dự toán chưa sát thực tế, việc chấp hành dự toán còn chậm trễ, và công tác kiểm tra, giám sát còn hạn chế.

Nguyên nhân của các tồn tại trong công tác kế toán ngân sách tại UBND xã Phú Thanh là do trình độ chuyên môn của cán bộ kế toán còn hạn chế, sự phối hợp giữa các bộ phận chưa chặt chẽ, và thiếu nguồn lực để đầu tư cho công tác kế toán.

Để nâng cao trình độ chuyên môn của cán bộ kế toán, cần tổ chức các khóa đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ kế toán, cập nhật các quy định mới của pháp luật, và tạo điều kiện cho cán bộ kế toán tham gia các hội thảo, diễn đàn về kế toán.

Để tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, cần xây dựng quy chế kiểm tra, giám sát chặt chẽ, thực hiện kiểm tra định kỳ và đột xuất, và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.