Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh hội nhập kinh tế toàn cầu ngày càng sâu rộng, các doanh nghiệp Việt Nam đối mặt với nhiều cơ hội và thách thức trong hoạt động sản xuất kinh doanh. Theo ước tính, việc tổ chức và quản lý hệ thống kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh đóng vai trò then chốt trong việc nâng cao hiệu quả hoạt động và khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp. Luận văn tập trung nghiên cứu thực trạng và giải pháp hoàn thiện kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH 27-7 trong giai đoạn 2019-2020. Mục tiêu nghiên cứu nhằm làm rõ cơ sở lý luận, phân tích đặc điểm tổ chức kinh doanh và công tác kế toán, từ đó đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả công tác kế toán trên cả hai góc độ tài chính và quản trị. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc cung cấp thông tin chính xác, kịp thời cho nhà quản trị nhằm ra quyết định chiến lược, đồng thời góp phần hoàn thiện hệ thống kế toán doanh nghiệp thương mại tại Việt Nam.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên hai khung lý thuyết chính: Chuẩn mực kế toán Việt Nam và kế toán quản trị doanh nghiệp. Chuẩn mực kế toán số VAS 01 quy định về doanh thu và thu nhập khác, làm cơ sở cho việc ghi nhận và phân loại doanh thu trong doanh nghiệp. Chuẩn mực kế toán số 14 hướng dẫn điều kiện ghi nhận doanh thu, đảm bảo tính chính xác và kịp thời trong báo cáo tài chính. Bên cạnh đó, lý thuyết kế toán quản trị tập trung vào việc lập định mức, dự toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh, cung cấp thông tin phục vụ quản lý nội bộ. Các khái niệm trọng tâm bao gồm: doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ, chi phí sản xuất kinh doanh, kết quả kinh doanh, các khoản giảm trừ doanh thu, chi phí cố định và biến đổi, cũng như nguyên tắc kế toán phù hợp và thận trọng.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp giữa phương pháp luận duy vật biện chứng và các phương pháp cụ thể như điều tra, phỏng vấn, thu thập và phân tích số liệu thực tế tại Công ty TNHH 27-7. Cỡ mẫu nghiên cứu bao gồm toàn bộ số liệu kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh của công ty trong hai năm 2019 và 2020. Phương pháp chọn mẫu là phương pháp phi xác suất, tập trung vào đơn vị nghiên cứu điển hình. Phân tích dữ liệu được thực hiện bằng phương pháp so sánh, tổng hợp và đối chiếu với các chuẩn mực kế toán hiện hành. Timeline nghiên cứu kéo dài trong vòng 12 tháng, bao gồm giai đoạn thu thập số liệu, phân tích thực trạng và đề xuất giải pháp hoàn thiện.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ chiếm tỷ trọng lớn nhất trong tổng doanh thu của Công ty TNHH 27-7, đạt khoảng 85% tổng doanh thu trong năm 2020, phản ánh tính quyết định của hoạt động thương mại trong cơ cấu doanh thu.

  2. Chi phí giá vốn hàng bán chiếm trung bình 60% tổng chi phí hoạt động, trong đó phương pháp tính giá vốn chủ yếu áp dụng là phương pháp bình quân gia quyền, phù hợp với đặc thù kinh doanh hàng hóa đa dạng và số lượng lớn.

  3. Công tác kế toán quản trị còn hạn chế trong việc lập dự toán chi phí và doanh thu, dẫn đến việc kiểm soát chi phí chưa hiệu quả, thể hiện qua tỷ lệ chi phí bán hàng và quản lý doanh nghiệp chiếm tới 25% tổng chi phí, cao hơn mức trung bình ngành khoảng 5%.

  4. Việc ghi nhận các khoản giảm trừ doanh thu như chiết khấu thương mại, giảm giá hàng bán và hàng bán bị trả lại chưa được thực hiện đầy đủ và kịp thời, ảnh hưởng đến tính chính xác của báo cáo kết quả kinh doanh.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân chính của các hạn chế trên xuất phát từ việc tổ chức bộ máy kế toán chưa đồng bộ giữa kế toán tài chính và kế toán quản trị, thiếu sự phối hợp chặt chẽ trong thu thập và xử lý thông tin. So với một số nghiên cứu trong ngành, tỷ lệ chi phí quản lý doanh nghiệp của Công ty TNHH 27-7 cao hơn đáng kể, cho thấy tiềm năng tiết giảm chi phí chưa được khai thác hiệu quả. Việc áp dụng chuẩn mực kế toán chưa đồng bộ cũng làm giảm tính minh bạch và độ tin cậy của số liệu kế toán. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ phân bổ tỷ trọng doanh thu theo loại hình hoạt động và bảng so sánh chi phí theo từng khoản mục qua các năm, giúp nhà quản trị dễ dàng nhận diện các điểm cần cải thiện.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Hoàn thiện quy trình kế toán doanh thu và chi phí bằng cách áp dụng nghiêm ngặt các chuẩn mực kế toán Việt Nam, đặc biệt là VAS 01 và VAS 14, nhằm nâng cao tính chính xác và kịp thời của số liệu kế toán. Thời gian thực hiện trong 6 tháng, do phòng kế toán tài chính chủ trì.

  2. Xây dựng hệ thống dự toán chi phí và doanh thu chi tiết theo từng bộ phận và sản phẩm, giúp kiểm soát chi phí hiệu quả và nâng cao hiệu quả quản trị. Thời gian triển khai 9 tháng, phối hợp giữa phòng kế toán quản trị và các phòng ban liên quan.

  3. Tăng cường đào tạo và nâng cao năng lực cho đội ngũ kế toán, tập trung vào kỹ năng phân tích, xử lý thông tin và áp dụng chuẩn mực kế toán, nhằm giảm thiểu sai sót và nâng cao chất lượng báo cáo. Kế hoạch đào tạo định kỳ hàng năm, do phòng nhân sự phối hợp với phòng kế toán tổ chức.

  4. Áp dụng công nghệ thông tin trong quản lý kế toán, triển khai phần mềm kế toán tích hợp để tự động hóa quy trình ghi nhận doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh, giảm thiểu thủ công và tăng tính minh bạch. Thời gian thực hiện dự kiến 12 tháng, do ban lãnh đạo công ty quyết định và giám sát.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Nhà quản trị doanh nghiệp thương mại và dịch vụ: Nghiên cứu cung cấp cơ sở dữ liệu và giải pháp thực tiễn giúp nâng cao hiệu quả quản lý doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh.

  2. Chuyên viên kế toán tài chính và kế toán quản trị: Luận văn làm rõ các nguyên tắc, phương pháp kế toán và cách thức áp dụng chuẩn mực kế toán trong thực tế doanh nghiệp.

  3. Giảng viên và sinh viên ngành kế toán, tài chính: Tài liệu tham khảo hữu ích cho việc giảng dạy và nghiên cứu chuyên sâu về kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh.

  4. Cơ quan quản lý nhà nước và các tổ chức kiểm toán: Cung cấp thông tin tham khảo về thực trạng và giải pháp hoàn thiện công tác kế toán tại doanh nghiệp, hỗ trợ công tác kiểm tra, giám sát và xây dựng chính sách.

Câu hỏi thường gặp

  1. Kế toán doanh thu được ghi nhận khi nào?
    Doanh thu được ghi nhận khi doanh nghiệp đã chuyển giao phần lớn rủi ro và lợi ích liên quan đến sản phẩm hoặc dịch vụ cho khách hàng, doanh thu xác định tương đối chắc chắn và có khả năng thu được lợi ích kinh tế. Ví dụ, doanh thu bán hàng được ghi nhận khi hàng hóa đã giao cho khách và khách hàng chấp nhận.

  2. Phân loại chi phí trong doanh nghiệp gồm những loại nào?
    Chi phí được phân loại theo nhiều cách, phổ biến là chi phí trực tiếp và gián tiếp, chi phí cố định và biến đổi, cũng như chi phí giá vốn hàng bán, chi phí bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp và chi phí tài chính. Mỗi loại chi phí có vai trò khác nhau trong việc xác định kết quả kinh doanh.

  3. Phương pháp tính giá vốn hàng bán nào được áp dụng phổ biến?
    Phương pháp bình quân gia quyền và phương pháp nhập trước xuất trước là hai phương pháp phổ biến. Phương pháp bình quân gia quyền phù hợp với doanh nghiệp có lượng hàng hóa lớn và đa dạng, giúp đơn giản hóa việc tính toán giá vốn.

  4. Vai trò của kế toán quản trị trong doanh nghiệp là gì?
    Kế toán quản trị cung cấp thông tin chi tiết về doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh phục vụ cho việc lập kế hoạch, dự toán, kiểm soát và ra quyết định quản lý nội bộ, giúp doanh nghiệp tối ưu hóa lợi nhuận và nâng cao hiệu quả hoạt động.

  5. Làm thế nào để cải thiện công tác kế toán doanh thu, chi phí tại doanh nghiệp?
    Cải thiện bằng cách hoàn thiện quy trình kế toán theo chuẩn mực, xây dựng hệ thống dự toán chi tiết, đào tạo nhân sự kế toán và ứng dụng công nghệ thông tin để tự động hóa và nâng cao tính chính xác của số liệu kế toán.

Kết luận

  • Luận văn đã làm rõ cơ sở lý luận và thực trạng kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH 27-7 trong giai đoạn 2019-2020.
  • Phân tích chi tiết các khoản doanh thu, chi phí và các hạn chế trong công tác kế toán tài chính và quản trị.
  • Đề xuất các giải pháp hoàn thiện quy trình kế toán, nâng cao năng lực nhân sự và ứng dụng công nghệ thông tin.
  • Nghiên cứu có ý nghĩa thực tiễn trong việc nâng cao hiệu quả quản lý tài chính doanh nghiệp thương mại tại Việt Nam.
  • Khuyến nghị triển khai các giải pháp trong vòng 6-12 tháng, đồng thời tiếp tục nghiên cứu mở rộng phạm vi và đối tượng nghiên cứu trong tương lai.

Quý độc giả và nhà quản lý doanh nghiệp được khuyến khích áp dụng các kết quả nghiên cứu này để nâng cao hiệu quả công tác kế toán và quản trị doanh nghiệp.