I. Tổng Quan Về Quản Lý Nhà Nước Xây Dựng NTM Vai Trò
Xây dựng nông thôn mới (NTM) là một chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước, một sự nghiệp cách mạng của toàn dân. Mục tiêu đến năm 2045, Việt Nam trở thành nước công nghiệp phát triển. Vì vậy, xây dựng NTM là yêu cầu cấp bách, có tầm chiến lược đặc biệt quan trọng trong công cuộc đổi mới. Trong những năm qua, Đảng và Nhà nước ta xác định xây dựng NTM là một trong những nhiệm vụ hàng đầu, thường xuyên của cả hệ thống chính trị. Đại hội lần thứ XIII của Đảng xác định mục tiêu xây dựng nông thôn hiện đại, nông dân văn minh, góp phần quan trọng thực hiện mục tiêu "Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh". Tỉnh Lai Châu nói chung và huyện Mường Tè nói riêng, đã quyết tâm triển khai thực hiện chương trình và đạt được nhiều kết quả tích cực. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều tồn tại cần được giải quyết để hoàn thiện quản lý nhà nước về xây dựng NTM.
1.1. Khái niệm Nông Thôn Mới và Tầm Quan Trọng Chiến Lược
Theo Vũ Trọng Khải (2015), NTM là tổ hợp những đặc điểm, cấu trúc tạo thành một kiểu tổ chức nông thôn theo tiêu chí mới, đáp ứng yêu cầu mới đặt ra. Đó là kiểu nông thôn được xây dựng so với mô hình cũ, tiên tiến về mọi mặt, văn minh hiện đại nhưng vẫn giữ được nét đẹp truyền thống của Việt Nam. Nghị quyết 19-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương xác định: “Xây dựng nông thôn hiện đại, phồn vinh, hạnh phúc, dân chủ, văn minh; có kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội đồng bộ; môi trường xanh, sạch, đẹp; đời sống văn hoá lành mạnh, phong phú, đậm đà bản sắc dân tộc; an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội được bảo đảm…” Đây là mục tiêu chiến lược cho sự phát triển bền vững của đất nước.
1.2. Vai Trò Quản Lý Nhà Nước trong Xây Dựng Nông Thôn Mới
Nhà nước đóng vai trò chỉ đạo, tổ chức điều hành quá trình hoạch định, thực thi chính sách, xây dựng đề án, cơ chế, tạo hành lang pháp lý, hỗ trợ vốn, kỹ thuật, nguồn lực, tạo điều kiện, động viên tinh thần. Nhân dân tự nguyện tham gia, chủ động trong thực thi, hoạch định chính sách. Trên tinh thần đó, các chính sách kinh tế - xã hội sẽ tạo hiệu ứng tổng thể nhằm xây dựng mô hình NTM. UBND tỉnh Lai Châu đã cụ thể hóa và ban hành Bộ tiêu chí về xã nông thôn mới phù hợp với tình hình thực tế địa phương tại Quyết định số 1285/QĐ-UBND ngày 27/9/2022.
II. Thách Thức Quản Lý Nhà Nước Xây Dựng NTM Mường Tè
Huyện Mường Tè, Lai Châu, là huyện vùng sâu, vùng xa, khó khăn nhất của tỉnh. Tuy nhiên, với sự vào cuộc quyết tâm của cả hệ thống chính trị và người dân, chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM đã được triển khai sâu rộng và đạt được nhiều kết quả. Đến hết năm 2023, huyện có 03/13 xã đạt chuẩn nông thôn mới. Việc tổ chức triển khai thực hiện chương trình xây dựng NTM trên địa bàn huyện Mường Tè trong thời gian qua còn chậm, đồng thời bộc lộ một số tồn tại, hạn chế. Do vậy, việc tăng cường công tác quản lý nhà nước về xây dựng NTM trên địa bàn huyện là một đòi hỏi cấp thiết cần được tập trung lãnh đạo, chỉ đạo.
2.1. Tồn Tại Trong Triển Khai Xây Dựng NTM tại Mường Tè
Hiện trạng một số tiêu chí xã nông thôn đạt chuẩn ở mức tối thiểu, đạt thấp, thiếu bền vững. Công tác quy hoạch thiếu chặt chẽ; chưa hình thành vùng sản xuất nông nghiệp hàng hóa tập trung, mô hình sản xuất theo chuỗi giá trị còn ít; thu hút nguồn lực cho thực hiện chương trình chưa nhiều, chưa có giải pháp thu hút đầu tư từ các tổ chức kinh tế trong và ngoài huyện. Đồng thời, trình độ, năng lực của đội ngũ cán bộ tham gia thực hiện chương trình chưa cao.
2.2. Nguyên Nhân Gây Trở Ngại Quản Lý Nhà Nước về NTM
Ban quản lý ở một số xã chưa chỉ đạo quyết liệt; Ban phát triển thôn, làng còn yếu, thiếu kiến thức về xây dựng NTM; chưa phát huy vai trò chủ thể của người dân trong xây dựng NTM dẫn đến chưa phát huy được hết sức dân; cán bộ thực thi nhiệm vụ không nắm rõ chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước. Vì vậy, cần có giải pháp đồng bộ để giải quyết những tồn tại này, thúc đẩy xây dựng NTM hiệu quả hơn.
2.3. Đánh Giá Khách Quan Thực Trạng Quản Lý Nhà Nước tại Huyện
Việc tăng cường công tác quản lý nhà nước về xây dựng NTM trên địa bàn huyện Mường Tè là một đòi hỏi cấp thiết cần được cấp uỷ, chính quyền, MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội phải tập trung lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện đồng bộ, quyết liệt hơn nữa, nhằm đẩy nhanh hơn nữa tiến độ thực hiện hoàn thành mục tiêu xây dựng NTM của địa phương và đảm bảo xây dựng NTM bền vững, duy trì và nâng cao hơn nữa chất lượng các tiêu chí đã đạt được.
III. Giải Pháp Hoàn Thiện Quản Lý Nhà Nước Xây Dựng NTM Hiệu Quả
Để góp phần thực hiện tốt nhiệm vụ xây dựng NTM của huyện đạt được mục tiêu, kế hoạch đề ra, cần có các giải pháp cụ thể. Đề tài "Hoàn thiện công tác quản lý nhà nước về xây dựng NTM trên địa bàn huyện Mường Tè, tỉnh Lai Châu" đưa ra những giải pháp góp phần hoàn thiện công tác quản lý nhà nước về xây dựng NTM tại huyện Mường Tè trong giai đoạn tới. Cần đánh giá thực trạng công tác quản lý nhà nước về xây dựng NTM trên địa bàn huyện Mường Tè, tỉnh Lai Châu, để đề xuất các giải pháp hoàn thiện quản lý nhà nước.
3.1. Giải Pháp Nâng Cao Năng Lực Cán Bộ Quản Lý Xây Dựng NTM
Tăng cường đào tạo, bồi dưỡng nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức phụ trách nông thôn mới. Cần nâng cao năng lực chuyên môn, kỹ năng quản lý, điều hành cho cán bộ. Đồng thời, cần có chính sách thu hút, đãi ngộ để cán bộ yên tâm công tác.
3.2. Tăng Cường Huy Động và Quản Lý Nguồn Lực Xây Dựng NTM
Tăng cường kinh phí, nguồn vốn và huy động các lực lượng tham gia công tác vận động Nhân dân xây dựng NTM. Bên cạnh nguồn vốn từ ngân sách nhà nước, cần huy động các nguồn lực xã hội hóa, khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn. Đảm bảo quản lý và sử dụng nguồn vốn hiệu quả, minh bạch.
3.3. Phát Huy Vai Trò Chủ Thể của Người Dân Trong Xây Dựng NTM
Phát huy vai trò chủ thể của người dân trong xây dựng nông thôn mới. Cần tạo điều kiện để người dân tham gia vào quá trình lập kế hoạch, triển khai và giám sát các dự án. Đồng thời, cần nâng cao nhận thức của người dân về vai trò, trách nhiệm của mình trong xây dựng NTM.
IV. Ứng Dụng Đánh Giá Hiệu Quả Quản Lý Nhà Nước về NTM
Việc ứng dụng các giải pháp hoàn thiện quản lý nhà nước về xây dựng NTM cần được thực hiện đồng bộ, có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp, các ngành. Cần thường xuyên kiểm tra, đánh giá hiệu quả để có những điều chỉnh phù hợp. Cần có cơ chế khuyến khích, khen thưởng những địa phương, đơn vị, cá nhân có thành tích xuất sắc trong xây dựng NTM.
4.1. Tổ Chức Thực Hiện Phân Công Trách Nhiệm Cụ Thể
Tổ chức thực hiện cần rõ ràng, phân công trách nhiệm cụ thể cho từng đơn vị, cá nhân. Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp, các ngành để đảm bảo tính đồng bộ, hiệu quả. Đồng thời, cần có sự tham gia của người dân để đảm bảo tính khả thi, bền vững.
4.2. Kinh Phí Thực Hiện Quản Lý Nguồn Vốn Hiệu Quả
Cần đảm bảo nguồn kinh phí đầy đủ, kịp thời cho việc thực hiện các giải pháp. Đồng thời, cần có cơ chế quản lý chặt chẽ để đảm bảo sử dụng nguồn vốn hiệu quả, minh bạch, tránh thất thoát, lãng phí.
4.3. Đánh Giá Kết Quả Bài Học Kinh Nghiệm Thực Tiễn
Cần thường xuyên đánh giá kết quả thực hiện các giải pháp. Từ đó, rút ra những bài học kinh nghiệm để tiếp tục hoàn thiện công tác quản lý nhà nước về xây dựng NTM. Đồng thời, cần có cơ chế khuyến khích, khen thưởng những địa phương, đơn vị, cá nhân có thành tích xuất sắc.
V. Định Hướng Phát Triển và Hoàn Thiện Quản Lý Nhà Nước NTM
Đề án nhấn mạnh tầm quan trọng của việc không ngừng nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về xây dựng NTM tại huyện Mường Tè. Trong tương lai, cần tiếp tục đổi mới phương pháp quản lý, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, đồng thời phát huy tối đa vai trò chủ động của cộng đồng địa phương.
5.1. Tập Trung Phát Triển Kinh Tế Nâng Cao Đời Sống Người Dân
Tập trung chỉ đạo phát triển kinh tế, xã hội, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho người dân. Đây là mục tiêu quan trọng nhất của xây dựng NTM. Cần tạo điều kiện để người dân có việc làm, tăng thu nhập, cải thiện đời sống.
5.2. Nâng Cao Hiệu Quả Tuyên Truyền Vận Động Nâng Cao Nhận Thức
Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động; nâng cao nhận thức cho cán bộ và quần chúng nhân dân. Cần làm cho mọi người hiểu rõ về mục tiêu, ý nghĩa, tầm quan trọng của xây dựng nông thôn mới.
5.3. Nâng Cao Hiệu Quả Kiểm Tra Giám Sát Xây Dựng NTM
Nâng cao hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát trong xây dựng NTM. Cần phát hiện và xử lý kịp thời những sai phạm, tiêu cực. Đồng thời, cần có cơ chế để người dân tham gia giám sát.
