Quản lý chi ngân sách nhà nước cho sự nghiệp giáo dục tại huyện Đăk Tô, tỉnh Kon Tum

Luận văn Thạc sĩ Quản lý Kinh tế của Đinh Thị Thắng, Đại học Đà Nẵng (2019) tập trung phân tích, đánh giá công tác quản lý chi ngân sách nhà nước (NSNN) cho sự nghiệp giáo dục trên địa bàn huyện Đăk Tô, tỉnh Kon Tum. Luận văn được thực hiện trong bối cảnh đất nước đang đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, hội nhập quốc tế, đặt giáo dục và đào tạo ở vị trí trung tâm. Tuy nhiên, việc phân bổ và sử dụng NSNN cho giáo dục ở các địa phương, đặc biệt là vùng khó khăn như huyện Đăk Tô, vẫn còn nhiều hạn chế, chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển. Luận văn chỉ ra thực trạng nguồn lực NSNN cho giáo dục ở Đăk Tô còn hạn hẹp, việc quản lý chi chưa hiệu quả, chưa phát huy hết tiềm năng. Điều này được thể hiện qua trích dẫn: "Huyện Đăk Tô là một huyện miền núi, kinh tế còn nhiều khó khăn, nguồn lực NSNN hạn hẹp... việc quản lý và sử dụng các khoản ngân sách này chưa được hiệu quả.". Chính vì vậy, nghiên cứu này mang tính thời sự và có ý nghĩa thực tiễn cao, góp phần hoàn thiện cơ chế quản lý chi NSNN cho giáo dục ở địa phương.

Luận văn đã xây dựng cơ sở lý luận vững chắc về NSNN và chi NSNN cho giáo dục, bao gồm khái niệm, chức năng, nguyên tắc, quy trình quản lý NSNN. Đặc biệt, luận văn nhấn mạnh vai trò của NSNN trong việc đảm bảo nguồn lực cho sự nghiệp giáo dục, góp phần phát triển nguồn nhân lực, nâng cao dân trí. Nội dung quản lý chi NSNN cho giáo dục được trình bày chi tiết qua các khâu: lập dự toán, phân bổ, chấp hành và quyết toán NSNN. Luận văn cũng phân tích các nguyên tắc quản lý chi NSNN như: công khai, minh bạch, hiệu quả, tiết kiệm, đúng mục đích. Một điểm đáng chú ý là luận văn đã đề cập đến những khó khăn, vướng mắc trong quản lý chi NSNN cho giáo dục, chẳng hạn như: "... việc phân cấp quản lý ngân sách chưa rõ ràng, trách nhiệm của các cơ quan, đơn vị chưa được quy định cụ thể...". Việc phân tích này giúp làm rõ những tồn tại, bất cập cần khắc phục để nâng cao hiệu quả quản lý.

Chương này phân tích thực trạng quản lý chi NSNN cho giáo dục tại huyện Đăk Tô dựa trên số liệu thống kê, khảo sát thực tế. Luận văn chỉ ra đặc điểm kinh tế - xã hội của huyện, ảnh hưởng đến việc phân bổ và sử dụng NSNN cho giáo dục. Đăk Tô là huyện miền núi, kinh tế chủ yếu là nông nghiệp, đời sống nhân dân còn khó khăn, nguồn thu NSNN hạn chế. Mặc dù đã có sự quan tâm đầu tư, nhưng quy mô giáo dục còn nhỏ, chất lượng chưa cao, cơ sở vật chất còn thiếu thốn. Luận văn nêu rõ: "... Quy mô giáo dục đào tạo còn nhỏ, mạng lưới trường lớp chưa đáp ứng được nhu cầu...". Việc phân bổ NSNN cho giáo dục chưa hợp lý, còn dàn trải, chưa tập trung vào những lĩnh vực trọng điểm. Công tác quản lý, giám sát chi NSNN còn yếu kém, chưa phát huy được hiệu quả sử dụng nguồn lực.

Dựa trên những phân tích về thực trạng, luận văn đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý chi NSNN cho giáo dục tại huyện Đăk Tô. Cụ thể, cần tăng cường nguồn thu NSNN, ưu tiên phân bổ cho giáo dục; hoàn thiện cơ chế phân cấp quản lý NSNN, nâng cao trách nhiệm của các cấp, các ngành; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc sử dụng NSNN; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý tài chính giáo dục. Luận văn cũng kiến nghị các cấp chính quyền quan tâm hơn nữa đến sự nghiệp giáo dục, tạo điều kiện thuận lợi để huyện Đăk Tô phát triển giáo dục, đào tạo, góp phần nâng cao dân trí, xóa đói giảm nghèo. Giá trị thực tiễn của luận văn thể hiện ở việc đề xuất các giải pháp cụ thể, khả thi, phù hợp với điều kiện thực tế của huyện Đăk Tô. Nghiên cứu này là tài liệu tham khảo hữu ích cho các nhà quản lý, hoạch định chính sách trong lĩnh vực giáo dục.