Hoàn thiện công tác quản lý dự án đầu tư xây dựng tại huyện Mai Châu, tỉnh Hòa Bình

• Tác giả: Sùng A Tếnh
• Người hướng dẫn: TS. Hoàng Vũ Hải
• Trường học: Trường Đại Học Lâm Nghiệp
• Chuyên ngành: Quản Lý Kinh Tế
• Đề tài: Hoàn Thiện Quản Lý Dự Án Đầu Tư Xây Dựng Tại Huyện Mai Châu, Hòa Bình
• Loại tài liệu: Luận Văn Thạc Sĩ
• Năm xuất bản: 2021
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG
• 1.1. Cơ sở lý luận về quản lý dự án đầu tư xây dựng cơ bản
• 1.2. Khái niệm dự án đầu tư và dự án đầu tư xây dựng cơ bản
• 1.3. Các giai đoạn thực hiện dự án đầu tư xây dựng
• 1.4. Cơ sở pháp lý và các hình thức quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình
• 1.5. Nội dung quản lý dự án đầu tư xây dựng
• 1.6. Các tiêu chí đánh giá công tác quản lý dự án đầu tư xây dựng cơ bản
• 1.7. Các yếu tố ảnh hưởng tới công tác quản lý dự án đầu tư xây dựng cơ bản
• 1.8. Kinh nghiệm quản lý dự án đầu tư xây dựng ở một số địa phương
• 1.8.1. Kinh nghiệm quản lý dự án đầu tư xây dựng ở tỉnh Vĩnh Phúc
• 1.8.2. Kinh nghiệm quản lý dự án đầu tư xây dựng ở tỉnh Bạc Liêu
• 1.9. Bài học kinh nghiệm về quản lý dự án đầu tư xây dựng cơ bản
• 2. CHƯƠNG 2: ĐẶC ĐIỂM CỦA ĐỊA BÀN HUYỆN MAI CHÂU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Đặc điểm cơ bản của huyện Mai Châu, tỉnh Hòa Bình
• 2.1.1. Đặc điểm tự nhiên
• 2.1.2. Điều kiện kinh tế, xã hội
• 2.1.3. Đặc điểm kinh tế xã hội
• 2.1.4. Đặc điểm cơ bản của Ban QLDA ĐTXD huyện Mai Châu
• 2.1.5. Lịch sử hình thành và phát triển của Ban QLDA ĐTXD huyện Mai Châu
• 2.2. Chức năng nhiệm vụ của Ban QLDA ĐTXD huyện Mai Châu
• 2.3. Đặc điểm nguồn nhân lực Ban QLDA ĐTXD huyện Mai Châu
• 2.4. Phương pháp nghiên cứu
• 2.4.1. Phương pháp thu thập số liệu, tài liệu
• 2.4.2. Tổng hợp, xử lý số liệu
• 2.4.3. Phân tích số liệu
• 2.4.4. Hệ thống các chỉ tiêu nghiên cứu
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN
• 3.1. Thực trạng dự án đầu tư xây dựng cơ bản và Ban QLDA ĐTXD huyện Mai Châu
• 3.2. Thực trạng công tác quản lý dự án đầu tư xây dựng cơ bản tại Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng cơ bản huyện Mai Châu
• 3.2.1. Lập và thẩm định dự án đầu tư xây dựng
• 3.2.2. Quản lý đấu thầu
• 3.2.3. Công tác giải phóng mặt bằng
• 3.2.4. Quản lý tiến độ các dự án
• 3.2.5. Quản lý chất lượng dự án
• 3.2.6. Quản lý chi phí dự án
• 3.2.7. Các nội dung quản lý khác
• 3.3. Những yếu tố ảnh hưởng đến công tác quản lý dự án đầu tư xây dựng tại Ban QLDA đầu tư xây dựng huyện Mai Châu
• 3.3.1. Yếu tố khách quan
• 3.3.2. Yếu tố chủ quan
• 3.4. Đánh giá chung về công tác quản lý dự án đầu tư xây dựng tại Ban QLDA ĐTXD huyện Mai Châu
• 3.4.1. Các kết quả đạt được
• 3.4.2. Một số tồn tại
• 3.5. Một số giải pháp hoàn thiện công tác quản lý dự án đầu tư xây dựng tại Ban QLDA ĐTXD huyện Mai Châu
• 3.5.1. Giải pháp đào tạo nâng cao chất lượng nguồn nhân lực
• 3.5.2. Nhóm các giải pháp nội dung quản lý dự án
• 3.5.3. Nhóm giải pháp tăng cường quản lý chất lượng trong quá trình thi công
• KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Tổng Quan Quản Lý Dự Án Đầu Tư Xây Dựng Mai Châu

Quản lý dự án đầu tư xây dựng là một lĩnh vực hoạt động đặc thù, đòi hỏi phương pháp, nguồn lực và kế hoạch tiến độ riêng biệt để tạo ra một thực thể mới. Dự án đầu tư (DAĐT) là tổng thể các hoạt động và chi phí cần thiết, được bố trí theo một kế hoạch chặt chẽ về thời gian và địa điểm, nhằm tạo mới, mở rộng hoặc cải tạo cơ sở vật chất để thực hiện các mục tiêu trong tương lai. Theo Luật Đầu tư, DAĐT là tập hợp đề xuất bỏ vốn trung hạn hoặc dài hạn để tiến hành các hoạt động đầu tư kinh doanh trên địa bàn cụ thể, trong khoảng thời gian xác định. DAĐT là bản luận chứng tổng hợp phản ánh toàn bộ các vấn đề: thị trường, kinh tế kỹ thuật, công nghệ, xây dựng, tổ chức sản xuất, khả năng thu hồi vốn. Trên cơ sở tập hợp các luận chứng riêng biệt, cụ thể những hoạt động có hệ thống về các mặt kinh tế, kỹ thuật, xã hội sẽ thực hiện trong một thời gian nhất định, nhằm đạt được mục tiêu phát triển nhất định.

1.1. Khái Niệm Dự Án Đầu Tư Xây Dựng Cơ Bản

Theo Luật Xây dựng, dự án đầu tư xây dựng là tập hợp các đề xuất liên quan đến việc sử dụng vốn để tiến hành hoạt động xây dựng, nhằm xây dựng mới, sửa chữa, cải tạo công trình xây dựng. Mục tiêu là phát triển, duy trì, nâng cao chất lượng công trình hoặc sản phẩm, dịch vụ trong thời hạn và chi phí xác định. Ở giai đoạn chuẩn bị dự án, dự án được thể hiện thông qua Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi, Báo cáo nghiên cứu khả thi hoặc Báo cáo kinh tế - kỹ thuật đầu tư xây dựng.

1.2. Các Giai Đoạn Thực Hiện Dự Án Đầu Tư Xây Dựng

Theo Luật Xây dựng và Nghị định liên quan, trình tự đầu tư xây dựng của dự án bao gồm 3 giai đoạn: Chuẩn bị dự án, Thực hiện dự án và Kết thúc xây dựng đưa công trình vào khai thác sử dụng. Giai đoạn chuẩn bị dự án bao gồm lập, thẩm định, phê duyệt Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi (nếu có), Báo cáo nghiên cứu khả thi hoặc Báo cáo kinh tế - kỹ thuật đầu tư xây dựng. Giai đoạn thực hiện dự án bao gồm các công việc như giao đất, chuẩn bị mặt bằng, khảo sát xây dựng, lập thiết kế, dự toán, cấp phép xây dựng, lựa chọn nhà thầu, thi công, giám sát, nghiệm thu và bàn giao công trình. Giai đoạn kết thúc xây dựng bao gồm quyết toán hợp đồng và bảo hành công trình.

II. Quy Trình Quản Lý Dự Án Đầu Tư Xây Dựng Hiệu Quả

Quản lý dự án là quá trình lập kế hoạch, điều phối thời gian, nguồn lực và giám sát quá trình phát triển của dự án. Mục tiêu là đảm bảo dự án hoàn thành đúng thời hạn, trong phạm vi ngân sách được duyệt và đạt được các yêu cầu về kỹ thuật và chất lượng. Quá trình quản lý dự án gồm 3 giai đoạn chủ yếu: lập kế hoạch, điều phối thực hiện dự án và giám sát thực hiện các công việc dự án nhằm đạt được mục tiêu xác định. Quản lý dự án đầu tư xây dựng là quá trình quản lý dự án đầu tư trong lĩnh vực đầu tư xây dựng nhằm tạo ra đề xuất có liên quan đến việc sử dụng vốn để tiến hành hoạt động xây dựng để xây dựng mới, sửa chữa, cải tạo công trình xây dựng nhằm phát triển, duy trì, nâng cao chất lượng công trình hoặc sản phẩm, dịch vụ trong thời hạn và chi phí xác định.

2.1. Tác Dụng Của Quản Lý Dự Án Đầu Tư Xây Dựng

Mục tiêu tổng hợp của QLDA là hoàn thành các công việc dự án theo đúng yêu cầu kỹ thuật và chất lượng, trong phạm vi ngân sách được duyệt và theo tiến độ thời gian cho phép. Ba mục tiêu này liên quan chặt chẽ với nhau và có thể biểu diễn theo công thức: C = f (P,T,S), trong đó C là chi phí, P là mức độ hoàn thành công việc, T là thời gian và S là phạm vi dự án. Chi phí của dự án tăng lên khi chất lượng hoàn thiện công việc tốt hơn, thời gian kéo dài hơn và phạm vi dự án được mở rộng.

2.2. Các Mục Tiêu Thành Phần Của Quản Lý Dự Án

Mục tiêu tổng hợp của QLDA do 3 mục tiêu thành phần tạo nên: Kết quả mong muốn (số lượng, chất lượng), Thời gian và Chi phí. Trong quá trình QLDA, các nhà quản lý mong muốn đạt được một cách tốt nhất tất cả các mục tiêu thành phần đặt ra. Phương pháp quản lý dự án đòi hỏi sự nỗ lực, tính tập thể và yêu cầu hợp tác. Quản lý dự án giúp liên kết tất cả các hoạt động, tạo điều kiện thuận lợi cho việc liên hệ giữa nhóm quản lý dự án với khách hàng và các nhà cung cấp, tăng cường sự hợp tác giữa các thành viên và chỉ rõ trách nhiệm của các thành viên tham gia dự án.

2.3. Lợi Ích Của Quản Lý Dự Án Đầu Tư Xây Dựng

Quản lý dự án tạo điều kiện phát hiện sớm những khó khăn vướng mắc nảy sinh và điều chỉnh kịp thời trước những thay đổi hoặc điều kiện không dự đoán được. Tạo điều kiện cho đàm phán trực tiếp giữa các bên liên quan để giải quyết những bất đồng. Tạo ra sản phẩm và dịch vụ có chất lượng cao hơn. Quản lý dự án đầu tư xây dựng giúp đảm bảo tiến độ, chất lượng và hiệu quả của dự án, đồng thời giảm thiểu rủi ro và chi phí phát sinh.

III. Văn Bản Pháp Luật Quản Lý Dự Án Đầu Tư Xây Dựng

Hệ thống các văn bản quản lý dự án đầu tư xây dựng ở Việt Nam hiện nay bao gồm nhiều luật, nghị định và thông tư. Các văn bản này quy định chi tiết về quy trình, thủ tục, trách nhiệm của các bên liên quan trong quá trình đầu tư xây dựng. Việc tuân thủ các quy định pháp luật là yếu tố quan trọng để đảm bảo tính hợp pháp, minh bạch và hiệu quả của dự án.

3.1. Các Luật Quan Trọng Trong Quản Lý Dự Án Xây Dựng

Luật Xây dựng số 50/2014/QH13 là văn bản pháp lý quan trọng nhất, quy định về hoạt động đầu tư xây dựng, quyền và nghĩa vụ của các chủ thể tham gia hoạt động xây dựng. Luật Đầu tư công số 39/2019/QH14 quy định về quản lý và sử dụng vốn đầu tư công. Luật Quy hoạch đô thị số 30/2009/QH12 quy định về quy hoạch xây dựng đô thị. Luật Đấu thầu số 43/2013/QH13 quy định về quy trình lựa chọn nhà thầu.

3.2. Các Nghị Định Hướng Dẫn Thi Hành Luật Xây Dựng

Nghị định 15/2021/NĐ-CP quy định chi tiết một số nội dung về quản lý dự án đầu tư xây dựng. Nghị định số 63/2014/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đấu thầu về lựa chọn nhà thầu. Nghị định số 10/2021/NĐ-CP về quản lý chi phí đầu tư xây dựng. Nghị định số 37/2015/NĐ-CP quy định chi tiết về hợp đồng xây dựng. Nghị định số 46/2015/NĐ-CP quy định Về quản lý chất lượng và bảo trì công trình xây dựng.

IV. Thực Trạng Quản Lý Dự Án Đầu Tư Xây Dựng Mai Châu

Trong những năm qua, huyện Mai Châu đã đẩy mạnh các chương trình phát triển và đạt được những thành tựu về kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống của nhân dân trong huyện. Cơ cấu kinh tế của huyện tiếp tục chuyển dịch theo hướng tập trung phát triển công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp dịch vụ du lịch, trên cơ sở phát triển vững chắc nông nghiệp nâng cao chất lượng các lĩnh vực dịch vụ tạo điều kiện dịch chuyển cơ cấu kinh tế, cơ cấu lao động. Kinh tế xã hội huyện Mai Châu ngày càng phát triển, hoạt động du lịch cộng đồng là một trong những lĩnh vực mang lại nhiều nguồn thu cho huyện. Tuy nhiên cơ sở hạ tầng của huyện chưa phát triển tương xứng với sự phát triển kinh tế xã hội.

4.1. Đầu Tư Phát Triển Cơ Sở Hạ Tầng Huyện Mai Châu

Tỉnh Hòa Bình và huyện Mai Châu đã có nhiều chủ trương chính sách để phát triển cơ sở hạ tầng của huyện. Trong đó mũi nhọn chính là mở rộng đầu tư vào hạ tầng giao thông và cơ sở hạ tầng cho giáo dục trên địa bàn huyện. Tăng cường ngân sách nhà nước các cấp cho phát triển giao thông, phát triển các xã nhằm thúc đẩy du lịch cộng đồng, thu hút đầu tư vào huyện để đưa huyện Mai Châu trở thành địa điểm du lịch trọng điểm của huyện Hòa Bình.

4.2. Hạn Chế Trong Quản Lý Dự Án Xây Dựng Tại Mai Châu

Công tác quản lý dự án, chất lượng công trình vẫn còn một số hạn chế trong việc khảo sát, thiết kế, thẩm định, lựa chọn nhà thầu, thi công, nghiệm thu; các chủ thể tham gia hoạt động xây dựng chưa tuân thủ đúng quy định của pháp luật về quản lý dự án đầu tư, chất lượng công trình; năng lực một số chủ đầu tư, nhà thầu tư vấn, nhà thầu thi công còn hạn chế dẫn đến chất lượng và hiệu quả sử dụng công trình xây dựng chưa cao.

V. Giải Pháp Hoàn Thiện Quản Lý Dự Án Đầu Tư Mai Châu

Để nâng cao hiệu quả quản lý dự án đầu tư xây dựng tại huyện Mai Châu, cần có các giải pháp đồng bộ từ việc nâng cao năng lực cán bộ quản lý dự án, hoàn thiện quy trình quản lý dự án đến tăng cường kiểm tra, giám sát và xử lý vi phạm. Các giải pháp này cần được thực hiện một cách bài bản, có hệ thống và phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương.

5.1. Đào Tạo Nâng Cao Năng Lực Cán Bộ Quản Lý Dự Án

Cần tổ chức các khóa đào tạo, bồi dưỡng kiến thức chuyên môn, nghiệp vụ về quản lý dự án cho cán bộ quản lý dự án. Nội dung đào tạo cần tập trung vào các quy định pháp luật mới nhất, các kỹ năng quản lý dự án hiện đại và kinh nghiệm thực tiễn. Đồng thời, cần có chính sách thu hút và giữ chân cán bộ có năng lực, kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý dự án.

5.2. Hoàn Thiện Quy Trình Quản Lý Dự Án Đầu Tư Xây Dựng

Rà soát, sửa đổi, bổ sung các quy trình quản lý dự án hiện hành để đảm bảo tính chặt chẽ, khoa học và phù hợp với thực tế. Quy trình cần quy định rõ trách nhiệm của từng bộ phận, cá nhân trong quá trình quản lý dự án. Đồng thời, cần ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý dự án để nâng cao hiệu quả và minh bạch.

5.3. Tăng Cường Kiểm Tra Giám Sát Và Xử Lý Vi Phạm

Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát các dự án đầu tư xây dựng, đặc biệt là các dự án sử dụng vốn nhà nước. Kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm quy định pháp luật về quản lý dự án đầu tư xây dựng. Đồng thời, cần công khai thông tin về các dự án đầu tư xây dựng để người dân và xã hội cùng tham gia giám sát.

VI. Đánh Giá Hiệu Quả Quản Lý Dự Án Đầu Tư Xây Dựng

Đánh giá hiệu quả quản lý dự án đầu tư xây dựng là một bước quan trọng để xác định những thành công và hạn chế trong quá trình thực hiện dự án. Dựa trên kết quả đánh giá, có thể đưa ra các biện pháp cải thiện và nâng cao hiệu quả quản lý dự án trong tương lai.

6.1. Các Tiêu Chí Đánh Giá Hiệu Quả Quản Lý Dự Án

Các tiêu chí đánh giá hiệu quả quản lý dự án bao gồm: Tiến độ thực hiện dự án, chất lượng công trình, chi phí đầu tư, hiệu quả kinh tế - xã hội và mức độ tuân thủ quy định pháp luật. Cần có hệ thống chỉ tiêu cụ thể để đánh giá một cách khách quan và toàn diện.

6.2. Phương Pháp Đánh Giá Hiệu Quả Quản Lý Dự Án

Sử dụng các phương pháp đánh giá định lượng và định tính để đánh giá hiệu quả quản lý dự án. Phương pháp định lượng sử dụng các số liệu thống kê, báo cáo để phân tích. Phương pháp định tính sử dụng các khảo sát, phỏng vấn để thu thập thông tin. Kết hợp cả hai phương pháp để có kết quả đánh giá chính xác nhất.

Tổng quan nghiên cứu

Trong giai đoạn 2018-2020, huyện Mai Châu, tỉnh Hòa Bình đã chứng kiến sự phát triển kinh tế - xã hội với giá trị sản xuất công nghiệp và xây dựng đạt 296,2 tỷ đồng, tăng 3,83% so với năm trước; ngành nông - lâm - thủy sản đạt 203,4 tỷ đồng, tăng 2,25%; thương mại - dịch vụ ước đạt 244,6 tỷ đồng, tăng 3,1%. Tuy nhiên, cơ sở hạ tầng của huyện vẫn chưa tương xứng với sự phát triển này, đặc biệt là trong lĩnh vực đầu tư xây dựng cơ bản. Ban Quản lý Dự án Đầu tư Xây dựng (QLDA ĐTXD) huyện Mai Châu đóng vai trò chủ đạo trong việc quản lý các dự án xây dựng trên địa bàn, nhưng vẫn còn tồn tại nhiều hạn chế về năng lực quản lý, tiến độ, chất lượng công trình và công tác giải phóng mặt bằng.

Mục tiêu nghiên cứu nhằm đánh giá thực trạng công tác quản lý dự án đầu tư xây dựng tại Ban QLDA ĐTXD huyện Mai Châu, xác định các yếu tố ảnh hưởng, thuận lợi và khó khăn, từ đó đề xuất các giải pháp hoàn thiện công tác quản lý dự án trong thời gian tới. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào các dự án đầu tư xây dựng cơ bản trên địa bàn huyện Mai Châu trong giai đoạn 2018-2020, với số liệu sơ cấp thu thập năm 2020.

Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả quản lý dự án đầu tư xây dựng, góp phần phát triển cơ sở hạ tầng, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội địa phương, đồng thời làm cơ sở tham khảo cho các đơn vị quản lý dự án tương tự trong khu vực.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình quản lý dự án đầu tư xây dựng cơ bản, bao gồm:

• Lý thuyết quản lý dự án: Quản lý dự án là quá trình lập kế hoạch, điều phối nguồn lực và giám sát nhằm đảm bảo dự án hoàn thành đúng tiến độ, trong phạm vi ngân sách và đạt chất lượng yêu cầu. Ba mục tiêu chính gồm kết quả mong muốn (chất lượng), thời gian và chi phí được biểu diễn qua hàm số $C = f(P, T, S)$, trong đó $C$ là chi phí, $P$ là mức độ hoàn thành, $T$ là thời gian, và $S$ là phạm vi dự án.

• Mô hình quản lý dự án đầu tư xây dựng: Bao gồm ba giai đoạn chính: chuẩn bị dự án (lập, thẩm định, phê duyệt báo cáo nghiên cứu tiền khả thi, khả thi), thực hiện dự án (giao đất, khảo sát, thiết kế, đấu thầu, thi công, giám sát, nghiệm thu), và kết thúc dự án (quyết toán, bảo hành).

• Khái niệm và nội dung quản lý dự án đầu tư xây dựng: Quản lý dự án bao gồm các nội dung chính như lập và thẩm định dự án, quản lý đấu thầu, giải phóng mặt bằng, quản lý tiến độ, chi phí, chất lượng, nhân lực, an toàn và vệ sinh môi trường.

Phương pháp nghiên cứu

• Nguồn dữ liệu: Số liệu thứ cấp được thu thập từ các bộ phận chức năng của Ban QLDA ĐTXD huyện Mai Châu, các phòng ban thuộc UBND huyện, niên giám thống kê tỉnh Hòa Bình và các tài liệu pháp lý liên quan. Số liệu sơ cấp thu thập qua khảo sát 90 phiếu điều tra gồm 20 cán bộ quản lý dự án và 60 hộ dân hưởng lợi từ dự án tại các xã Thị trấn Mai Châu, Pà Cò và Tòng Đậu.

• Phương pháp chọn mẫu: Mẫu khảo sát được lựa chọn theo phương pháp phi xác suất, tập trung vào các đối tượng có liên quan trực tiếp đến công tác quản lý và thụ hưởng dự án nhằm đảm bảo tính đại diện cho thực trạng địa phương.

• Phương pháp phân tích: Sử dụng thống kê mô tả (tần suất, trung bình, tỷ lệ phần trăm) để đánh giá thực trạng; thống kê so sánh để phân tích hiệu quả quản lý qua các năm; phân tích nội dung tài liệu để tổng hợp cơ sở lý luận và thực tiễn; đồng thời sử dụng phần mềm Excel để xử lý và trình bày số liệu.

• Timeline nghiên cứu: Nghiên cứu tập trung vào giai đoạn 2018-2020 với thu thập số liệu sơ cấp năm 2020, phân tích và đề xuất giải pháp hoàn thiện công tác quản lý dự án trong giai đoạn tiếp theo.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Thực trạng công tác quản lý dự án đầu tư xây dựng: Trong giai đoạn 2018-2020, Ban QLDA ĐTXD huyện Mai Châu quản lý tổng số dự án với vốn đầu tư xây dựng cơ bản chiếm khoảng 25,8% tổng chi ngân sách địa phương. Tuy nhiên, có khoảng 15% dự án bị chậm tiến độ do các nguyên nhân như giải phóng mặt bằng kéo dài, năng lực nhà thầu hạn chế và thiếu sự phối hợp giữa các bên liên quan.

2. Năng lực nguồn nhân lực: Ban QLDA có tổng số 12 người làm việc, trong đó 8 viên chức chính thức và 1 lao động hợp đồng. Kết quả khảo sát cho thấy 60% cán bộ quản lý dự án đánh giá năng lực chuyên môn còn hạn chế, đặc biệt trong công tác lập dự án và quản lý tiến độ.

3. Quản lý đấu thầu và giải phóng mặt bằng: Hình thức đấu thầu chủ yếu là đấu thầu rộng rãi, chiếm trên 70% số dự án. Tuy nhiên, công tác giải phóng mặt bằng gặp nhiều khó khăn, với tỷ lệ các công trình bị vướng mắc đền bù chiếm khoảng 20%, ảnh hưởng trực tiếp đến tiến độ và tổng mức đầu tư.

4. Chất lượng và chi phí dự án: Khoảng 85% dự án được nghiệm thu đạt yêu cầu kỹ thuật, nhưng vẫn còn một số công trình có sai sót kỹ thuật do năng lực nhà thầu yếu. Chi phí đầu tư có xu hướng tăng do kéo dài thời gian thi công và phát sinh chi phí do điều chỉnh thiết kế.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân chính của các tồn tại là do sự thiếu đồng bộ trong quy trình quản lý dự án, năng lực cán bộ quản lý còn hạn chế và sự phối hợp chưa hiệu quả giữa các chủ thể tham gia dự án. So với kinh nghiệm quản lý dự án tại các tỉnh như Vĩnh Phúc và Bạc Liêu, huyện Mai Châu còn thiếu sự chuyên nghiệp và áp dụng công nghệ quản lý hiện đại. Việc giải phóng mặt bằng kéo dài cũng là điểm nghẽn chung, ảnh hưởng đến tiến độ và chi phí dự án.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ tiến độ dự án theo năm, bảng phân tích năng lực cán bộ và tỷ lệ dự án đạt chất lượng, giúp minh họa rõ nét các vấn đề tồn tại và mức độ ảnh hưởng. Kết quả nghiên cứu nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nâng cao năng lực quản lý, cải tiến quy trình và tăng cường phối hợp liên ngành để nâng cao hiệu quả công tác quản lý dự án đầu tư xây dựng cơ bản.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực: Tổ chức các khóa đào tạo chuyên sâu về quản lý dự án, kỹ năng lập và thẩm định dự án, quản lý tiến độ và chi phí cho cán bộ Ban QLDA trong vòng 12 tháng tới. Chủ thể thực hiện là UBND huyện phối hợp với các cơ sở đào tạo chuyên ngành.

2. Hoàn thiện quy trình quản lý dự án: Xây dựng và áp dụng quy trình quản lý dự án chuẩn hóa, minh bạch từ khâu lập dự án đến nghiệm thu, nhằm giảm thiểu sai sót và tăng hiệu quả quản lý. Thời gian thực hiện trong 18 tháng, do Ban QLDA chủ trì phối hợp với các phòng ban liên quan.

3. Tăng cường công tác giải phóng mặt bằng: Thiết lập cơ chế phối hợp chặt chẽ giữa Ban QLDA, UBND các xã và các bên liên quan để đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng, đảm bảo công khai, minh bạch và công bằng trong đền bù. Thực hiện ngay và liên tục trong các dự án mới.

4. Ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý dự án: Triển khai phần mềm quản lý dự án để theo dõi tiến độ, chi phí và chất lượng công trình, giúp giám sát hiệu quả và kịp thời xử lý các vướng mắc. Thời gian triển khai dự kiến 12 tháng, do Ban QLDA phối hợp với đơn vị công nghệ thông tin.

5. Xây dựng cơ chế thưởng phạt rõ ràng: Áp dụng chính sách khen thưởng đối với các cá nhân, tổ chức hoàn thành tốt nhiệm vụ và xử lý nghiêm các vi phạm trong quản lý dự án nhằm nâng cao trách nhiệm và hiệu quả công việc. Thực hiện trong vòng 6 tháng, do UBND huyện và Ban QLDA phối hợp thực hiện.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Cán bộ quản lý dự án đầu tư xây dựng: Giúp nâng cao kiến thức, kỹ năng quản lý dự án, từ lập kế hoạch đến giám sát thi công, đặc biệt trong điều kiện địa phương vùng cao.

2. Lãnh đạo UBND các cấp: Cung cấp cơ sở khoa học để xây dựng chính sách, quy trình quản lý dự án phù hợp với đặc thù địa phương, nâng cao hiệu quả đầu tư công.

3. Nhà thầu và tư vấn xây dựng: Hiểu rõ các yêu cầu quản lý, quy trình đấu thầu, giải phóng mặt bằng và các tiêu chuẩn chất lượng nhằm nâng cao năng lực thi công và tư vấn.

4. Các nhà nghiên cứu và sinh viên chuyên ngành quản lý kinh tế, xây dựng: Là tài liệu tham khảo thực tiễn quý giá về quản lý dự án đầu tư xây dựng cơ bản tại địa phương vùng cao, giúp phát triển nghiên cứu và ứng dụng.

Câu hỏi thường gặp

1. Công tác quản lý dự án đầu tư xây dựng cơ bản tại Mai Châu gặp những khó khăn gì?
   Khó khăn chính gồm năng lực cán bộ quản lý còn hạn chế, tiến độ giải phóng mặt bằng kéo dài, phối hợp giữa các bên chưa hiệu quả và thiếu áp dụng công nghệ quản lý hiện đại.

2. Các yếu tố khách quan ảnh hưởng đến quản lý dự án là gì?
   Bao gồm hệ thống văn bản pháp luật phức tạp, nguồn lực tài chính hạn chế và điều kiện tự nhiên như địa hình phức tạp, thời tiết khắc nghiệt ảnh hưởng đến tiến độ thi công.

3. Làm thế nào để nâng cao hiệu quả quản lý dự án tại Ban QLDA huyện Mai Châu?
   Cần đào tạo nâng cao năng lực cán bộ, hoàn thiện quy trình quản lý, tăng cường phối hợp liên ngành, ứng dụng công nghệ thông tin và xây dựng cơ chế thưởng phạt rõ ràng.

4. Vai trò của công tác giải phóng mặt bằng trong quản lý dự án là gì?
   Giải phóng mặt bằng là khâu then chốt ảnh hưởng trực tiếp đến tiến độ và tổng mức đầu tư dự án; việc chậm trễ ở khâu này có thể làm dự án bị đình trệ hoặc phát sinh chi phí lớn.

5. Có thể áp dụng kinh nghiệm quản lý dự án từ các địa phương khác cho Mai Châu không?
   Có thể, nhưng cần điều chỉnh phù hợp với đặc thù địa phương về nguồn lực, điều kiện tự nhiên và cơ cấu tổ chức để đảm bảo hiệu quả và tính khả thi.

Kết luận

• Đã đánh giá thực trạng công tác quản lý dự án đầu tư xây dựng cơ bản tại Ban QLDA ĐTXD huyện Mai Châu trong giai đoạn 2018-2020, chỉ ra các tồn tại về năng lực quản lý, tiến độ và chất lượng công trình.
• Xác định các yếu tố khách quan và chủ quan ảnh hưởng đến hiệu quả quản lý dự án, trong đó năng lực cán bộ và công tác giải phóng mặt bằng là những điểm nghẽn chính.
• Đề xuất các giải pháp trọng tâm gồm nâng cao năng lực nguồn nhân lực, hoàn thiện quy trình quản lý, tăng cường phối hợp giải phóng mặt bằng, ứng dụng công nghệ thông tin và xây dựng cơ chế thưởng phạt.
• Nghiên cứu có ý nghĩa thực tiễn quan trọng, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý dự án đầu tư xây dựng cơ bản, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội huyện Mai Châu.
• Khuyến nghị UBND huyện và Ban QLDA triển khai các giải pháp trong vòng 1-2 năm tới, đồng thời tiếp tục nghiên cứu mở rộng phạm vi và áp dụng công nghệ quản lý hiện đại hơn.

Hành động tiếp theo là tổ chức các khóa đào tạo chuyên môn, xây dựng quy trình quản lý chuẩn hóa và triển khai phần mềm quản lý dự án nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý đầu tư xây dựng trên địa bàn huyện.