I. Tổng Quan Về ESG Giải Pháp Cho Phát Triển Bền Vững
Trong bối cảnh hiện nay, tăng trưởng xanh và phát triển bền vững trở thành nhiệm vụ trọng tâm. Các tiêu chuẩn ESG (Môi trường, Xã hội, Quản trị) đóng vai trò then chốt trong việc cân bằng giữa tăng trưởng kinh tế, phát triển xã hội và bảo vệ môi trường. Nhiều nghiên cứu nhấn mạnh rằng, sự bền vững chỉ đạt được khi các vấn đề về bất bình đẳng xã hội, môi trường và quản trị được giải quyết. Do đó, sự phối hợp đồng bộ từ nhà hoạch định chính sách đến chủ doanh nghiệp và nhà đầu tư là rất quan trọng. Mục tiêu phát triển kinh tế bền vững đòi hỏi doanh nghiệp phải đảm bảo tăng trưởng doanh thu, lợi nhuận, bảo vệ quyền lợi cổ đông và đóng góp vào ngân sách nhà nước đồng thời với việc bảo vệ môi trường. ESG trở thành yếu tố then chốt tạo nên giá trị bền vững cho doanh nghiệp.
1.1. Tầm Quan Trọng Của ESG Với Hiệu Quả Hoạt Động Doanh Nghiệp
Các chính sách và hoạt động ESG ngày càng được xem là nhân tố quan trọng, góp phần tạo nên giá trị bền vững cho doanh nghiệp. Các chỉ số tài chính truyền thống như lợi nhuận và tài sản lớn tuy tích cực nhưng chưa phản ánh đầy đủ hoạt động và rủi ro tiềm ẩn. Thông tin phi tài chính có thể ảnh hưởng đến uy tín và hoạt động của doanh nghiệp trên thị trường. Các nhà đầu tư ngày nay quan tâm nhiều hơn đến thông tin phi tài chính để đưa ra các quyết định đầu tư bền vững. Thông tin ESG là nền tảng cho việc đánh giá hiệu quả hoạt động trong tương lai của doanh nghiệp. Các nhà đầu tư có trách nhiệm luôn gắn các yếu tố ESG vào quá trình đầu tư và ra quyết định của mình.
1.2. Lợi Ích Thiết Thực Khi Doanh Nghiệp Thực Hành ESG
Từ góc độ doanh nghiệp, việc sử dụng tài nguyên "xanh hơn" (hiệu quả hơn) và giảm thiểu chất thải ô nhiễm sẽ cải thiện hiệu quả kinh tế. Để thúc đẩy sự phát triển bền vững, doanh nghiệp cần thiết lập cả mục tiêu tài chính và mục tiêu ESG. Khi doanh nghiệp thực hiện tốt trách nhiệm xã hội (CSR), lợi ích tài chính sẽ tăng lên, cải thiện hiệu quả tài chính dài hạn. Điều này không chỉ tối đa hóa lợi nhuận mà còn tối đa hóa giá trị thị trường và thúc đẩy sự bền vững bằng cách kết hợp lợi ích của tất cả các bên liên quan.
II. Thách Thức Cơ Hội ESG Tại Thừa Thiên Huế Góc Nhìn Doanh Nghiệp
Thừa Thiên Huế, với tốc độ tăng trưởng kinh tế bình quân khoảng 6.5% (2015-2022), đang trên đà phát triển, có sự đóng góp đáng kể từ khu vực doanh nghiệp. Đến 31/12/2021, tỉnh có 4.382 doanh nghiệp hoạt động, tạo việc làm cho 96.148 lao động và đóng góp hơn 5.500 tỷ đồng vào ngân sách nội địa. Để đạt mục tiêu trở thành thành phố trực thuộc Trung ương, tỉnh xác định phát triển bền vững là ưu tiên hàng đầu, trong đó có khu vực doanh nghiệp. Việc thúc đẩy và phát triển hoạt động ESG tại các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh là cơ sở để phát triển bền vững, góp phần thực hiện thành công chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh và phát triển bền vững.
2.1. Thực Trạng Áp Dụng ESG Trong Doanh Nghiệp Hiện Nay
Luận văn tập trung nghiên cứu tác động của ESG đến hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp trên địa bàn Thừa Thiên Huế. Tác động của các yếu tố ESG chỉ giới hạn ở góc độ đánh giá, cảm nhận của lãnh đạo doanh nghiệp về sự tác động của các yếu tố này tới một số chỉ tiêu tài chính đặc trưng (EAT, ROA, ROE). Việc thu thập dữ liệu về ESG và thông tin tác động của ESG đến hiệu quả hoạt động giới hạn ở các doanh nghiệp phi tài chính đang hoạt động tại các khu công nghiệp trên địa bàn nghiên cứu.
2.2. Giới Hạn Về Dữ Liệu Và Phạm Vi Nghiên Cứu ESG
Số liệu thứ cấp liên quan được thu thập trong giai đoạn 2020-2022, số liệu sơ cấp thu thập trong quý 4/2023. Việc sử dụng các công cụ thống kê mô tả dẫn đến khảo sát 90 doanh nghiệp phi tài chính. Thời gian và điều kiện hạn chế dẫn đến việc tập trung khảo sát tại các khu công nghiệp: Phú Bài, Phong Điền, La Sơn, Tứ Hạ, Phú Đa và Quảng Vinh. Đây là những hạn chế cần được lưu ý khi xem xét kết quả nghiên cứu.
III. Phương Pháp Nghiên Cứu Tác Động ESG Đánh Giá Tại Huế
Nghiên cứu sử dụng phương pháp thu thập thông tin, số liệu thứ cấp (Niên giám thống kê, báo cáo tổng hợp của UBND tỉnh, Sở Kế hoạch & Đầu tư) và sơ cấp (khảo sát ý kiến lãnh đạo doanh nghiệp). Nội dung phiếu khảo sát xây dựng trên cơ sở Bộ chỉ số doanh nghiệp bền vững (CSI) và tham khảo thẻ điểm quản trị công ty của Tổ chức tài chính quốc tế (IFC). Phiếu khảo sát thu thập thông tin về đặc điểm nhân khẩu, tình hình áp dụng ESG, lợi ích và tác động của ESG đến hiệu quả hoạt động doanh nghiệp, và ý kiến về các biện pháp đẩy mạnh áp dụng ESG.
3.1. Thiết Kế Phiếu Khảo Sát Đánh Giá ESG
Phiếu khảo sát được thiết kế để thu thập thông tin của đối tượng khảo sát, được trình bày gồm 4 phần chính: (1) Thông tin về đặc điểm nhân khẩu của đối tượng khảo sát và đặc điểm của doanh nghiệp, (2) Thông tin đánh giá về tình hình áp dụng ESG tại doanh nghiệp, (3) Thông tin về lợi ích và tác động của ESG đến hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp, (4) Thông tin về ý kiến của doanh nghiệp nhằm đẩy mạnh áp dụng ESG trong hoạt động của doanh nghiệp. Thang đo Likert năm điểm được sử dụng.
3.2. Phân Tích Dữ Liệu Nghiên Cứu ESG
Phương pháp phân tích số liệu bao gồm thống kê phân tổ và thống kê mô tả. Thống kê phân tổ và mô tả được sử dụng để tổng hợp thông tin về mẫu hay tổng thể nghiên cứu. Tùy vào dạng dữ liệu để sử dụng các kỹ thuật thống kê mô tả phù hợp, nếu là dữ liệu định tính thì phân tích tần suất, tần số được sử dụng; nếu là dữ liệu định lượng thì ngoài phân tích tần số, tần suất, thì có thể tiến hành tính các giá trị trung bình, trung vị, phương sai, độ lệch chuẩn. Phương pháp so sánh, tổng hợp được áp dụng nhằm so sánh sự biến động của các chỉ tiêu nghiên cứu theo thời gian để đưa ra các nhận xét, đánh giá.
IV. Phân Tích Thực Trạng ESG Và Tác Động Đến Doanh Nghiệp Huế
Phần này đi sâu vào thực trạng áp dụng các tiêu chuẩn Môi trường (E), Xã hội (S), và Quản trị (G) trong hoạt động của các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế. Nó cũng đánh giá nhận thức của lãnh đạo doanh nghiệp về lợi ích của việc áp dụng tiêu chuẩn ESG và tác động của ESG đến hiệu quả kinh doanh. Ngoài ra, phần này cũng tổng hợp ý kiến của doanh nghiệp về các biện pháp đẩy mạnh áp dụng tiêu chuẩn ESG vào hoạt động kinh doanh.
4.1. Tình Hình Áp Dụng Tiêu Chuẩn Môi Trường E
Nghiên cứu thống kê và mô tả tình hình áp dụng tiêu chuẩn Môi trường (E) trong hoạt động của các doanh nghiệp. Các chỉ số về sử dụng năng lượng hiệu quả, quản lý chất thải, giảm thiểu ô nhiễm được xem xét. Mức độ tuân thủ các quy định về bảo vệ môi trường cũng được đánh giá để đưa ra cái nhìn tổng quan về thực tế áp dụng E trong doanh nghiệp.
4.2. Tình Hình Áp Dụng Tiêu Chuẩn Xã Hội S
Phần này phân tích tình hình áp dụng tiêu chuẩn Xã hội (S) trong doanh nghiệp, bao gồm các yếu tố như điều kiện làm việc, an toàn lao động, bình đẳng giới, và trách nhiệm với cộng đồng. Khảo sát các hoạt động hỗ trợ cộng đồng, chương trình phúc lợi cho nhân viên và các chính sách đảm bảo quyền lợi cho người lao động. Điều này giúp đánh giá mức độ quan tâm của doanh nghiệp đến khía cạnh xã hội.
4.3. Tình Hình Áp Dụng Tiêu Chuẩn Quản Trị Doanh Nghiệp G
Nghiên cứu đi sâu vào việc áp dụng tiêu chuẩn Quản trị doanh nghiệp (G), bao gồm tính minh bạch, trách nhiệm giải trình, và hiệu quả của hệ thống quản lý. Các yếu tố như cấu trúc quản trị, quy trình ra quyết định, và kiểm soát nội bộ được xem xét. Đánh giá mức độ tuân thủ các quy định pháp luật và đạo đức kinh doanh để đưa ra kết luận về chất lượng quản trị của doanh nghiệp.
V. Giải Pháp Hàm Ý Quản Trị Nâng Cao ESG Tại Thừa Thiên Huế
Trên cơ sở phân tích thực trạng, luận văn đề xuất một số hàm ý quản trị nhằm đẩy mạnh áp dụng tiêu chuẩn ESG vào hoạt động của các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế. Các giải pháp tập trung vào nâng cao nhận thức, phát triển năng lực, và hoàn thiện khung pháp lý. Sự phối hợp giữa chính quyền địa phương, các ban ngành liên quan, và cộng đồng doanh nghiệp là yếu tố then chốt để thực hiện thành công các giải pháp này.
5.1. Nâng Cao Nhận Thức Về Lợi Ích Của ESG
Tăng cường truyền thông, hội thảo, và các hoạt động đào tạo để nâng cao nhận thức của cộng đồng doanh nghiệp về lợi ích của việc áp dụng tiêu chuẩn ESG. Chia sẻ kinh nghiệm thành công từ các doanh nghiệp đi đầu và cung cấp thông tin về các chính sách hỗ trợ từ chính phủ. Tạo diễn đàn để doanh nghiệp trao đổi, học hỏi và hợp tác trong việc thực hiện ESG.
5.2. Phát Triển Năng Lực Quản Lý ESG Cho Doanh Nghiệp
Cung cấp các khóa đào tạo, tư vấn chuyên sâu về ESG cho doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SMEs). Hỗ trợ doanh nghiệp xây dựng hệ thống quản lý ESG, thiết lập mục tiêu và theo dõi tiến độ. Tạo điều kiện cho doanh nghiệp tiếp cận các nguồn lực tài chính và kỹ thuật để thực hiện các dự án ESG.
5.3. Hoàn Thiện Khung Pháp Lý Chính Sách Hỗ Trợ
Chính quyền địa phương cần hoàn thiện quy định pháp lý và chính sách hỗ trợ doanh nghiệp áp dụng ESG. Xây dựng tiêu chí đánh giá ESG phù hợp với điều kiện của tỉnh và khuyến khích doanh nghiệp báo cáo ESG. Cung cấp các ưu đãi về thuế, tín dụng, và đất đai cho doanh nghiệp thực hiện tốt ESG.
VI. Kết Luận Tương Lai ESG Hướng Đến Phát Triển Bền Vững Huế
Luận văn kết luận rằng, việc áp dụng ESG là yếu tố quan trọng để nâng cao hiệu quả hoạt động và phát triển bền vững của doanh nghiệp tại Thừa Thiên Huế. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức cần vượt qua, như nhận thức hạn chế, năng lực quản lý yếu, và khung pháp lý chưa hoàn thiện. Trong tương lai, cần có sự chung tay của tất cả các bên liên quan để thúc đẩy ESG và xây dựng một nền kinh tế xanh và bền vững tại tỉnh.
6.1. Khuyến Nghị Đối Với Chính Quyền Địa Phương
Chính quyền địa phương cần đóng vai trò dẫn dắt trong việc thúc đẩy ESG. Xây dựng kế hoạch hành động cụ thể, thiết lập mục tiêu rõ ràng, và phân công trách nhiệm cho các ban ngành liên quan. Tăng cường giám sát, đánh giá và công khai thông tin về tình hình thực hiện ESG của doanh nghiệp.
6.2. Khuyến Nghị Đối Với Ban Lãnh Đạo Doanh Nghiệp
Ban lãnh đạo doanh nghiệp cần nhận thức rõ tầm quan trọng của ESG và cam kết thực hiện. Xây dựng văn hóa doanh nghiệp hướng đến phát triển bền vững và tích hợp ESG vào chiến lược kinh doanh. Đầu tư vào nguồn lực và công nghệ để thực hiện các dự án ESG hiệu quả.
