Tổng quan nghiên cứu

Hoạt động giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường hàng không đóng vai trò quan trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu, đặc biệt trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng. Năm 2021, Công ty TNHH Tiếp vận Winway đã thực hiện giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu qua đường hàng không với sản lượng và doanh thu tăng trưởng ổn định, phản ánh sự phát triển của ngành kinh tế vận tải hàng không tại Việt Nam. Mục tiêu nghiên cứu nhằm đánh giá thực trạng hoạt động giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường hàng không tại Công ty TNHH Tiếp vận Winway trong năm 2021, từ đó đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào các quy trình nghiệp vụ giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường hàng không, phân tích số liệu sản lượng và doanh thu trong giai đoạn 2020-2021 tại trụ sở công ty ở TP. Hồ Chí Minh. Nghiên cứu có ý nghĩa thiết thực trong việc cải thiện chất lượng dịch vụ giao nhận, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế vận tải hàng không, đồng thời nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp trong lĩnh vực logistics quốc tế.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết và mô hình về giao nhận hàng hóa và vận tải hàng không quốc tế. Trước hết, khái niệm dịch vụ giao nhận được hiểu là tập hợp các nghiệp vụ liên quan đến vận chuyển, gom hàng, bốc xếp, đóng gói, lưu kho và phân phối hàng hóa, bao gồm cả các dịch vụ tư vấn, thủ tục hải quan và bảo hiểm. Người giao nhận đóng vai trò trung gian, thực hiện các thủ tục và dịch vụ nhằm đảm bảo hàng hóa được vận chuyển an toàn, đúng thời gian với chi phí tối ưu. Về vận tải hàng không, đặc điểm nổi bật là tốc độ vận chuyển cao (khoảng 800-1000 km/h), an toàn, phù hợp với hàng hóa giá trị cao, dễ hư hỏng hoặc cần giao nhanh. Các công ước quốc tế như Công ước Vác-sa-va 1929 và các nghị định thư sửa đổi là cơ sở pháp lý quan trọng điều chỉnh hoạt động vận tải hàng không quốc tế. Nghiên cứu cũng tập trung vào các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ giao nhận, bao gồm yếu tố bên trong doanh nghiệp như công nghệ, nhân lực, cơ sở vật chất và yếu tố bên ngoài như điều kiện khai thác, khách hàng, tính chất lô hàng.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp giữa thu thập dữ liệu thứ cấp và phân tích định lượng. Nguồn dữ liệu chính bao gồm báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh của Công ty TNHH Tiếp vận Winway giai đoạn 2020-2021, số liệu thống kê sản lượng và doanh thu giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường hàng không, cùng các tài liệu nghiệp vụ và quy trình giao nhận của công ty. Phương pháp phân tích bao gồm thống kê mô tả, so sánh tỷ lệ tăng trưởng doanh thu và sản lượng giữa các năm, phân tích SWOT để đánh giá thuận lợi và khó khăn. Cỡ mẫu nghiên cứu là toàn bộ hoạt động giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu qua đường hàng không của công ty trong năm 2021. Việc lựa chọn phương pháp phân tích định lượng nhằm đảm bảo tính khách quan, chính xác trong đánh giá hiệu quả hoạt động, đồng thời kết hợp phân tích định tính để hiểu sâu về quy trình nghiệp vụ và các yếu tố ảnh hưởng.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận: Doanh thu hoạt động giao nhận hàng hóa năm 2021 đạt khoảng 14.641 triệu đồng, tăng 12,77% so với năm 2020. Lợi nhuận sau thuế đạt 775,9 triệu đồng, tăng 20,1% so với năm trước, cho thấy hiệu quả kinh doanh được cải thiện rõ rệt.

  2. Sản lượng giao nhận theo chiều xuất nhập: Sản lượng giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường hàng không tăng đều qua các tháng trong năm 2021, với tỷ lệ tăng trưởng khoảng 15% so với năm 2020, phản ánh nhu cầu vận tải hàng không ngày càng cao.

  3. Phân tích theo mặt hàng: Các mặt hàng có giá trị cao, dễ hư hỏng như thiết bị kỹ thuật, hàng tiêu dùng xa xỉ chiếm tỷ trọng lớn trong tổng sản lượng giao nhận, phù hợp với đặc điểm vận tải hàng không. Tỷ lệ hàng hóa nhập khẩu chiếm khoảng 60% tổng sản lượng, xuất khẩu chiếm 40%.

  4. Thời gian giao nhận: Thời gian trung bình hoàn thành quy trình giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu tại công ty là khoảng 5-7 ngày, trong đó thủ tục hải quan và kiểm tra chứng từ chiếm phần lớn thời gian. Việc ứng dụng phần mềm ECUS5 giúp rút ngắn thời gian khai báo hải quan đáng kể.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận chủ yếu do công ty mở rộng mạng lưới khách hàng, nâng cao chất lượng dịch vụ và áp dụng công nghệ thông tin trong quản lý chứng từ và thủ tục hải quan. So với các nghiên cứu trong ngành logistics, kết quả này phù hợp với xu hướng phát triển vận tải hàng không tại Việt Nam và khu vực. Việc tập trung vào các mặt hàng có giá trị cao và yêu cầu giao nhanh giúp công ty tận dụng ưu thế vận tải hàng không về tốc độ và an toàn. Tuy nhiên, thời gian giao nhận còn bị ảnh hưởng bởi sự phối hợp chưa đồng bộ giữa các phòng ban và các đối tác liên quan, dẫn đến một số trường hợp chậm trễ. Biểu đồ thể hiện sự tăng trưởng doanh thu và sản lượng theo tháng sẽ minh họa rõ nét xu hướng phát triển của công ty trong năm 2021. Bảng phân tích chi tiết các chi phí và lợi nhuận cũng giúp đánh giá hiệu quả quản lý tài chính của doanh nghiệp.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tăng cường đào tạo nhân sự: Đào tạo nâng cao nghiệp vụ giao nhận, kỹ năng sử dụng công nghệ thông tin và ngoại ngữ cho nhân viên nhằm nâng cao hiệu quả xử lý chứng từ và giao nhận hàng hóa, giảm thiểu sai sót và thời gian chờ đợi. Thời gian thực hiện trong 6 tháng, do phòng nhân sự phối hợp với các phòng ban liên quan.

  2. Ứng dụng công nghệ hiện đại: Đầu tư nâng cấp hệ thống quản lý logistics tích hợp, tự động hóa quy trình khai báo hải quan và theo dõi lô hàng nhằm tăng tốc độ xử lý và giảm chi phí vận hành. Kế hoạch triển khai trong 12 tháng, do ban giám đốc và phòng IT chủ trì.

  3. Tăng cường phối hợp nội bộ: Xây dựng quy trình phối hợp chặt chẽ giữa các phòng ban giao nhận, chứng từ, kinh doanh và kế toán để giảm thiểu thời gian xử lý và nâng cao chất lượng dịch vụ. Thực hiện ngay trong quý tiếp theo, do phòng quản lý vận hành đảm nhiệm.

  4. Mở rộng mạng lưới khách hàng và đối tác: Tăng cường tìm kiếm khách hàng mới, phát triển quan hệ với các hãng hàng không và đối tác logistics quốc tế để đa dạng hóa dịch vụ và nâng cao khả năng cạnh tranh. Kế hoạch dài hạn 2 năm, do phòng kinh doanh và ban giám đốc thực hiện.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Doanh nghiệp logistics và giao nhận: Nghiên cứu giúp các công ty vận tải, giao nhận hiểu rõ quy trình nghiệp vụ, các yếu tố ảnh hưởng và giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường hàng không.

  2. Nhà quản lý doanh nghiệp vận tải: Cung cấp thông tin chi tiết về quản lý sản lượng, doanh thu, chi phí và lợi nhuận, hỗ trợ ra quyết định chiến lược phát triển kinh doanh và đầu tư công nghệ.

  3. Sinh viên và nghiên cứu sinh ngành kinh tế vận tải: Là tài liệu tham khảo thực tiễn về vận tải hàng không, giao nhận hàng hóa quốc tế, giúp nâng cao kiến thức chuyên môn và kỹ năng phân tích số liệu.

  4. Cơ quan quản lý nhà nước về vận tải và thương mại: Hỗ trợ đánh giá thực trạng hoạt động giao nhận hàng hóa, từ đó xây dựng chính sách phát triển ngành vận tải hàng không và logistics phù hợp với xu hướng thị trường.

Câu hỏi thường gặp

  1. Hoạt động giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường hàng không gồm những bước chính nào?
    Hoạt động bao gồm tìm kiếm khách hàng, chào giá, ký hợp đồng, nhận và kiểm tra chứng từ, khai báo hải quan, nhận hàng tại sân bay, giao hàng cho khách và quyết toán. Ví dụ tại Công ty Winway, quy trình này được thực hiện tuần tự và có sự phối hợp chặt chẽ giữa các phòng ban.

  2. Những mặt hàng nào thường được vận chuyển bằng đường hàng không?
    Các mặt hàng có giá trị cao, dễ hư hỏng, cần giao nhanh như thiết bị kỹ thuật, hàng tiêu dùng xa xỉ, thực phẩm tươi sống, thư tín nhanh. Đặc điểm này phù hợp với ưu điểm vận tải hàng không về tốc độ và an toàn.

  3. Yếu tố nào ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ giao nhận hàng hóa?
    Bao gồm yếu tố bên trong như công nghệ, nhân lực, cơ sở vật chất và yếu tố bên ngoài như điều kiện khai thác, khách hàng, tính chất lô hàng. Ví dụ, sự phối hợp không đồng bộ giữa các phòng ban có thể làm tăng thời gian giao hàng.

  4. Công ty TNHH Tiếp vận Winway đã đạt được kết quả kinh doanh như thế nào trong năm 2021?
    Doanh thu đạt khoảng 14.641 triệu đồng, tăng 12,77% so với năm 2020; lợi nhuận sau thuế đạt 775,9 triệu đồng, tăng 20,1%. Điều này phản ánh sự phát triển ổn định và hiệu quả của công ty trong lĩnh vực giao nhận hàng không.

  5. Giải pháp nào được đề xuất để nâng cao hiệu quả hoạt động giao nhận tại công ty?
    Bao gồm đào tạo nhân sự, ứng dụng công nghệ hiện đại, tăng cường phối hợp nội bộ và mở rộng mạng lưới khách hàng, đối tác. Các giải pháp này nhằm giảm thời gian xử lý, tăng chất lượng dịch vụ và nâng cao năng lực cạnh tranh.

Kết luận

  • Hoạt động giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường hàng không tại Công ty TNHH Tiếp vận Winway năm 2021 đạt được sự tăng trưởng tích cực về sản lượng và doanh thu.
  • Quy trình nghiệp vụ giao nhận được tổ chức bài bản, ứng dụng công nghệ thông tin giúp rút ngắn thời gian xử lý thủ tục hải quan.
  • Các nhân tố bên trong và bên ngoài doanh nghiệp đều ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ, trong đó nhân lực và công nghệ là yếu tố then chốt.
  • Đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động tập trung vào đào tạo, ứng dụng công nghệ, phối hợp nội bộ và mở rộng thị trường.
  • Nghiên cứu mở ra hướng phát triển bền vững cho công ty trong giai đoạn tiếp theo, đồng thời góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của ngành kinh tế vận tải hàng không Việt Nam.

Khuyến nghị công ty triển khai các giải pháp trong vòng 12 tháng tới và tiếp tục theo dõi, đánh giá hiệu quả để điều chỉnh phù hợp. Đối với các nhà quản lý và doanh nghiệp trong ngành, nghiên cứu này là tài liệu tham khảo hữu ích để phát triển hoạt động giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường hàng không.