Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam phát triển nhanh chóng với tốc độ tăng trưởng GDP đạt 7,08% trong quý IV năm 2018, nhu cầu về nhà ở và phát triển đô thị ngày càng gia tăng. Tổng công ty Đầu tư phát triển Nhà và Đô thị Bộ Quốc phòng (MHDI) là một doanh nghiệp nhà nước hoạt động trong lĩnh vực bất động sản và xây dựng, đóng vai trò quan trọng trong việc thực hiện chính sách nhà ở cho cán bộ Quân đội. Tuy nhiên, trước những biến động không ngừng của thị trường và sự cạnh tranh gay gắt, MHDI cần xây dựng một chiến lược phát triển hoạt động đầu tư dự án phù hợp cho giai đoạn 2020-2025 nhằm duy trì và nâng cao vị thế trên thị trường.

Mục tiêu nghiên cứu tập trung vào việc phân tích, đánh giá môi trường bên trong và bên ngoài của MHDI để nhận diện điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức, từ đó đề xuất các giải pháp hoàn thiện chiến lược phát triển hoạt động đầu tư dự án xây dựng. Phạm vi nghiên cứu giới hạn trong giai đoạn 2014-2018, tập trung tại Tổng công ty MHDI. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc giúp MHDI thích ứng với xu hướng phát triển thị trường bất động sản, nâng cao hiệu quả đầu tư và quản lý dự án, đồng thời góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội bền vững.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết quản trị chiến lược và phát triển doanh nghiệp, trong đó có:

  • Lý thuyết quản trị chiến lược của Alfred Chandler và Johnson & Scholes, nhấn mạnh chiến lược là sự xác định mục tiêu dài hạn và phân bổ nguồn lực để đạt được mục tiêu đó trong môi trường biến động.
  • Mô hình 5 lực lượng cạnh tranh của Michael Porter, giúp phân tích môi trường ngành bất động sản qua các yếu tố: đối thủ cạnh tranh hiện tại, đối thủ tiềm năng, khách hàng, nhà cung cấp và sản phẩm thay thế.
  • Khái niệm chiến lược phát triển doanh nghiệp, bao gồm các loại chiến lược như tăng trưởng tập trung, hội nhập dọc, đa dạng hóa có liên quan và không liên quan.
  • Quy trình quản trị chiến lược phát triển gồm 6 bước: xác định mục tiêu, phân tích môi trường bên ngoài, phân tích nội bộ, lựa chọn phương án chiến lược, triển khai và kiểm soát chiến lược.

Các khái niệm chính được sử dụng gồm: chiến lược phát triển, năng lực cốt lõi, ma trận SWOT, ma trận EFE (đánh giá yếu tố bên ngoài), ma trận IFE (đánh giá yếu tố bên trong).

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp giữa thu thập dữ liệu thứ cấp và sơ cấp. Dữ liệu thứ cấp được thu thập từ các báo cáo, văn bản pháp luật, tài liệu chiến lược của Tổng công ty MHDI và các nguồn thống kê kinh tế xã hội. Dữ liệu sơ cấp được thu thập qua phỏng vấn, khảo sát cán bộ quản lý và nhân viên tại Tổng công ty.

Phân tích dữ liệu sử dụng các công cụ quản trị chiến lược như ma trận SWOT, ma trận EFE và IFE để đánh giá môi trường bên ngoài và nội bộ. Phương pháp phân tích định lượng được hỗ trợ bằng phần mềm Excel để xử lý số liệu thống kê. Cỡ mẫu nghiên cứu gồm 1.221 cán bộ, công nhân viên của Tổng công ty, được chọn theo phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên có chủ đích nhằm đảm bảo tính đại diện cho các phòng ban và bộ phận chức năng.

Thời gian nghiên cứu tập trung trong giai đoạn 2014-2018, với mục tiêu đề xuất chiến lược phát triển cho giai đoạn 2020-2025.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Môi trường kinh tế vĩ mô thuận lợi: GDP Việt Nam tăng trưởng bình quân trên 6,5% trong giai đoạn 2014-2018, với GDP quý IV năm 2018 đạt 7,08%. Thu nhập bình quân đầu người tăng từ 2,53 nghìn USD năm 2014 lên khoảng 3,54 nghìn USD năm 2018, tạo điều kiện thúc đẩy nhu cầu nhà ở và đầu tư bất động sản.

  2. Năng lực nội bộ của MHDI còn hạn chế: Qua ma trận IFE, Tổng công ty có điểm mạnh về đội ngũ cán bộ kỹ thuật và kinh nghiệm quản lý dự án, nhưng điểm yếu về nguồn vốn tín dụng ngân hàng chưa được khai thác hiệu quả và quỹ đất hạn chế do đặc thù đất quốc phòng. Tổng số cán bộ kỹ thuật gồm 245 kỹ sư xây dựng, 121 kiến trúc sư và 145 cử nhân kinh tế, nhưng vẫn cần nâng cao trình độ chuyên môn và quản lý.

  3. Áp lực cạnh tranh và nguồn cung cấp: Môi trường ngành bất động sản có sự cạnh tranh gay gắt từ các doanh nghiệp khác, đặc biệt là trong việc tiếp cận quỹ đất và chi phí nguyên vật liệu tăng cao. Nhà cung cấp đất quốc phòng hạn chế, thủ tục hành chính phức tạp khiến thời gian phê duyệt dự án kéo dài từ 3-6 năm, làm tăng chi phí đầu tư.

  4. Cơ hội phát triển từ xu hướng đô thị hóa và công nghệ: Dân số đô thị Việt Nam tăng trưởng CAGR khoảng 3% giai đoạn 2000-2025, tạo nhu cầu lớn về nhà ở. Công nghệ xây dựng mới như thi công top-down, bê tông tự dầm, tấm panel 3D được áp dụng giúp giảm thời gian thi công và chi phí. Tổng công ty có thể tận dụng các công nghệ này để nâng cao năng lực cạnh tranh.

Thảo luận kết quả

Kết quả phân tích cho thấy MHDI đang đứng trước nhiều cơ hội phát triển nhờ vào sự tăng trưởng kinh tế và đô thị hóa mạnh mẽ, cũng như sự phát triển công nghệ xây dựng hiện đại. Tuy nhiên, các điểm yếu nội bộ như hạn chế về quỹ đất, nguồn vốn và thủ tục hành chính phức tạp là những thách thức lớn cần được giải quyết.

So sánh với các nghiên cứu trong ngành bất động sản, việc tập trung vào phát triển năng lực quản lý dự án và cải tiến công nghệ thi công là xu hướng chung để nâng cao hiệu quả đầu tư. Việc áp dụng ma trận SWOT và các công cụ phân tích chiến lược giúp MHDI có cái nhìn toàn diện về vị thế hiện tại và định hướng phát triển phù hợp.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ tăng trưởng GDP, biểu đồ cơ cấu nhân lực kỹ thuật, bảng ma trận SWOT và ma trận EFE, IFE để minh họa rõ ràng các yếu tố ảnh hưởng và đánh giá nội bộ.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tái cấu trúc tổ chức và nâng cao năng lực quản lý dự án: Cần xây dựng cơ cấu tổ chức linh hoạt, tăng cường đào tạo cán bộ quản lý dự án nhằm nâng cao hiệu quả triển khai và kiểm soát tiến độ, chất lượng dự án. Mục tiêu đạt hiệu suất quản lý dự án tăng 20% trong vòng 2 năm.

  2. Hoàn thiện nguồn lực tài chính và khai thác vốn tín dụng ngân hàng: Đẩy mạnh việc tiếp cận các nguồn vốn tín dụng ưu đãi, đa dạng hóa nguồn vốn đầu tư để giảm áp lực tài chính. Mục tiêu tăng tỷ lệ vốn vay ngân hàng lên 30% tổng vốn đầu tư trong 3 năm tới.

  3. Cải thiện quy trình hỗ trợ thực thi chiến lược: Rút ngắn thời gian phê duyệt dự án bằng cách phối hợp chặt chẽ với các cơ quan quản lý nhà nước, đơn giản hóa thủ tục hành chính. Mục tiêu giảm thời gian phê duyệt dự án xuống còn 2-3 năm.

  4. Ứng dụng công nghệ xây dựng hiện đại và phát triển văn hóa doanh nghiệp: Áp dụng các công nghệ thi công tiên tiến để giảm chi phí và nâng cao chất lượng sản phẩm. Đồng thời xây dựng văn hóa doanh nghiệp hướng tới đổi mới sáng tạo và trách nhiệm xã hội. Mục tiêu tăng năng suất lao động 15% trong 5 năm.

  5. Nâng cao vai trò lãnh đạo chiến lược: Ban lãnh đạo cần chủ động trong việc định hướng chiến lược, tăng cường giám sát và đánh giá hiệu quả thực hiện chiến lược định kỳ. Mục tiêu hoàn thiện hệ thống kiểm soát chiến lược trong vòng 1 năm.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban lãnh đạo và quản lý Tổng công ty MHDI: Giúp xây dựng và hoàn thiện chiến lược phát triển hoạt động đầu tư dự án, nâng cao năng lực quản lý và hiệu quả hoạt động.

  2. Các nhà hoạch định chính sách trong Bộ Quốc phòng và ngành xây dựng: Cung cấp cơ sở phân tích môi trường kinh tế, chính trị, pháp luật và đề xuất chính sách hỗ trợ phát triển doanh nghiệp nhà nước trong lĩnh vực bất động sản.

  3. Các doanh nghiệp bất động sản và xây dựng khác: Tham khảo mô hình phân tích chiến lược, áp dụng các công cụ quản trị chiến lược để nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững.

  4. Học viên, nghiên cứu sinh chuyên ngành Quản trị kinh doanh và Quản lý dự án: Tài liệu tham khảo về lý thuyết và thực tiễn quản trị chiến lược phát triển doanh nghiệp trong ngành bất động sản, đặc biệt là doanh nghiệp nhà nước.

Câu hỏi thường gặp

  1. Chiến lược phát triển là gì và tại sao quan trọng với doanh nghiệp?
    Chiến lược phát triển là kế hoạch dài hạn nhằm mở rộng quy mô và phạm vi hoạt động doanh nghiệp để đạt được thành công bền vững. Nó giúp doanh nghiệp định hướng rõ ràng, tận dụng cơ hội và đối phó thách thức, nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn lực.

  2. Môi trường bên ngoài ảnh hưởng thế nào đến chiến lược của MHDI?
    Môi trường kinh tế tăng trưởng, đô thị hóa nhanh và công nghệ xây dựng hiện đại tạo cơ hội lớn. Tuy nhiên, thủ tục hành chính phức tạp, hạn chế quỹ đất và cạnh tranh gay gắt là thách thức cần được quản lý hiệu quả.

  3. Phương pháp phân tích SWOT giúp gì cho việc xây dựng chiến lược?
    Phân tích SWOT giúp nhận diện điểm mạnh, điểm yếu nội bộ và cơ hội, thách thức bên ngoài, từ đó lựa chọn chiến lược phù hợp để phát huy lợi thế và khắc phục hạn chế.

  4. Làm thế nào để MHDI cải thiện nguồn vốn đầu tư?
    MHDI cần đa dạng hóa nguồn vốn, tăng cường tiếp cận vốn tín dụng ngân hàng ưu đãi, đồng thời huy động vốn từ khách hàng và các đối tác chiến lược để giảm áp lực tài chính.

  5. Vai trò của công nghệ trong phát triển hoạt động đầu tư dự án là gì?
    Công nghệ xây dựng hiện đại giúp rút ngắn thời gian thi công, giảm chi phí, nâng cao chất lượng công trình và năng suất lao động, từ đó tăng sức cạnh tranh và hiệu quả đầu tư.

Kết luận

  • Chiến lược phát triển hoạt động đầu tư dự án tại MHDI là nhiệm vụ cấp thiết trong bối cảnh thị trường bất động sản biến động và cạnh tranh ngày càng gay gắt.
  • Môi trường kinh tế vĩ mô thuận lợi, dân số đô thị tăng nhanh và công nghệ xây dựng hiện đại tạo nhiều cơ hội phát triển cho Tổng công ty.
  • Hạn chế về quỹ đất, nguồn vốn và thủ tục hành chính là những thách thức lớn cần được giải quyết kịp thời.
  • Đề xuất các giải pháp tái cấu trúc tổ chức, hoàn thiện nguồn lực tài chính, cải tiến quy trình và ứng dụng công nghệ nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động.
  • Tiếp tục nghiên cứu, đánh giá và điều chỉnh chiến lược định kỳ để đảm bảo sự phát triển bền vững của Tổng công ty trong giai đoạn 2020-2025 và những năm tiếp theo.

Hành động ngay hôm nay để xây dựng chiến lược phát triển hiệu quả sẽ giúp MHDI giữ vững vị thế và phát triển bền vững trong tương lai.