Tổng quan nghiên cứu

Tỉnh Khánh Hòa, nằm ở duyên hải Nam Trung Bộ Việt Nam, sở hữu vị trí địa lý chiến lược với đường bờ biển dài trên 200 km và hơn 200 đảo lớn nhỏ, tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển du lịch biển đảo. Từ năm 2010 đến 2015, tỷ trọng ngành dịch vụ-du lịch trong cơ cấu GDP của tỉnh luôn chiếm trên 44%, với tốc độ tăng trưởng dự kiến đạt 13,4% hàng năm đến năm 2020. Tuy nhiên, việc quản lý và sử dụng đất đai phục vụ phát triển du lịch vẫn còn nhiều tồn tại, như các dự án treo, sử dụng đất chưa hiệu quả, ảnh hưởng đến đời sống người dân và phát triển bền vững ngành du lịch.

Mục tiêu nghiên cứu nhằm đánh giá cơ chế chính sách pháp luật về đất đai tác động đến phát triển du lịch tỉnh Khánh Hòa giai đoạn 2016-2020, đồng thời đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý và sử dụng đất trong lĩnh vực này. Phạm vi nghiên cứu tập trung trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa, sử dụng số liệu từ năm 2010 đến 2015, với trọng tâm là các chính sách đất đai liên quan đến loại hình đất ở không hình thành đơn vị ở trong các khu du lịch nghỉ dưỡng.

Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc hoàn thiện cơ chế quản lý nhà nước về đất đai, góp phần thúc đẩy phát triển du lịch bền vững, nâng cao hiệu quả kinh tế - xã hội của địa phương. Đồng thời, kết quả nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học cho các nhà hoạch định chính sách và các nhà đầu tư trong lĩnh vực du lịch tại Khánh Hòa.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình quản lý đất đai, chính sách công và phát triển du lịch bền vững. Hai khung lý thuyết chính bao gồm:

  1. Lý thuyết quản lý nhà nước về đất đai: Đất đai là tài nguyên có hạn, có vị trí cố định và là tư liệu sản xuất không thể thay thế. Quản lý nhà nước về đất đai nhằm bảo vệ quyền sở hữu của Nhà nước, đảm bảo sử dụng đất hợp lý, hiệu quả và bền vững. Các nguyên tắc quản lý bao gồm đúng quy hoạch, tiết kiệm, bảo vệ môi trường và bảo đảm quyền lợi người sử dụng đất.

  2. Lý thuyết phát triển du lịch bền vững: Du lịch phát triển dựa trên khai thác hợp lý tài nguyên tự nhiên và nhân văn, trong đó đất đai là yếu tố quyết định cho đầu tư cơ sở lưu trú, khu vui chơi giải trí và các hoạt động trải nghiệm. Phát triển du lịch bền vững đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các chính sách đất đai, quy hoạch và quản lý môi trường.

Các khái niệm chính được sử dụng gồm: đất đai, chính sách đất đai, quản lý nhà nước về đất đai, phát triển du lịch bền vững, loại hình đất ở không hình thành đơn vị ở trong khu du lịch.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng kết hợp phương pháp thu thập số liệu thứ cấp và sơ cấp:

  • Nguồn dữ liệu thứ cấp: Số liệu thống kê từ các cơ quan quản lý tỉnh Khánh Hòa (Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch, Sở Kế hoạch và Đầu tư, Cục Thống kê), các văn bản pháp luật, báo cáo phát triển du lịch và đất đai giai đoạn 2010-2015.

  • Nguồn dữ liệu sơ cấp: Khảo sát thực địa, phỏng vấn chuyên gia và các nhà quản lý chính sách đất đai, điều tra các dự án sử dụng đất phục vụ phát triển du lịch.

Phân tích dữ liệu sử dụng phương pháp thống kê mô tả để đánh giá thực trạng sử dụng đất, tác động của chính sách đất đai và hiệu quả quản lý. Cỡ mẫu khảo sát được lựa chọn dựa trên tiêu chí đại diện cho các nhóm đối tượng liên quan đến quản lý và sử dụng đất du lịch tại Khánh Hòa.

Timeline nghiên cứu kéo dài từ năm 2016 đến 2017, tập trung thu thập và xử lý số liệu giai đoạn 2010-2015, đồng thời đề xuất giải pháp cho giai đoạn 2016-2020.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Tình hình quản lý đất đai phục vụ phát triển du lịch: Quản lý nhà nước về đất đai tại Khánh Hòa được thực hiện nghiêm túc, đúng theo Luật Đất đai 2013, tạo sự ổn định và yên tâm cho nhà đầu tư. Tuy nhiên, diện tích đất sử dụng cho du lịch từ 2010 đến 2015 không tăng đáng kể, chủ yếu chuyển đổi từ đất lâm nghiệp và đất chưa sử dụng. Một số dự án giao đất, cho thuê đất chậm tiến độ hoặc không triển khai, gây lãng phí quỹ đất trong khi nhu cầu sử dụng đất rất cao.

  2. Tác động của chính sách đất đai đến thu hút đầu tư: Các chính sách như cho phép chuyển đổi mục đích sử dụng đất du lịch sang đất ở không hình thành đơn vị ở, cho thuê đất trả tiền theo năm hoặc một lần, nâng mật độ xây dựng từ 15% lên 25% đã thu hút đầu tư trong và ngoài nước. Ví dụ, dự án Vinpearl Land tại đảo Hòn Tre và các biệt thự ven biển Bãi Dài – Cam Ranh đã góp phần phát triển du lịch tỉnh.

  3. Hiệu quả sử dụng đất và ảnh hưởng đến đời sống người dân: Mặc dù có nhiều dự án phát triển du lịch, vẫn còn tồn tại các dự án treo, sử dụng đất không hiệu quả, ảnh hưởng đến đời sống người dân và cơ cấu sử dụng đất. Việc xử lý các dự án này chưa được thực hiện kịp thời, làm giảm hiệu quả kinh tế - xã hội.

  4. Chất lượng dịch vụ và phát triển du lịch: Các khu du lịch nghỉ dưỡng phức hợp tại Khánh Hòa có cơ sở vật chất hiện đại, đội ngũ nhân lực dồi dào, giá thuê lao động hợp lý, tuy nhiên thiếu nét đặc trưng văn hóa địa phương và các sản phẩm du lịch đa dạng, chưa đáp ứng đầy đủ nhu cầu khách hàng.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu cho thấy chính sách đất đai đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy phát triển du lịch tại Khánh Hòa. Việc áp dụng các cơ chế đặc thù như chuyển đổi mục đích sử dụng đất và linh hoạt trong hình thức thuê đất đã tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư, góp phần tăng trưởng doanh thu du lịch và thu hút khách quốc tế.

Tuy nhiên, tồn tại các dự án treo và sử dụng đất chưa hiệu quả phản ánh sự cần thiết phải tăng cường quản lý, giám sát và xử lý kịp thời các vi phạm. So sánh với một số nghiên cứu trong khu vực, việc hoàn thiện chính sách đất đai và nâng cao hiệu quả quản lý là yếu tố then chốt để phát triển du lịch bền vững.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ biến động diện tích đất phục vụ phát triển du lịch giai đoạn 2010-2015 và bảng thống kê các dự án giao đất, cho thuê đất theo tiến độ thực hiện, giúp minh họa rõ nét hơn về thực trạng và xu hướng sử dụng đất.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tăng cường xử lý các dự án treo: Nhà nước cần thiết lập cơ chế giám sát chặt chẽ, xử lý nghiêm các dự án giao đất, cho thuê đất chậm tiến độ hoặc không triển khai nhằm giải phóng quỹ đất, nâng cao hiệu quả sử dụng đất. Thời gian thực hiện: 2016-2018; Chủ thể: UBND tỉnh, Sở Tài nguyên và Môi trường.

  2. Hoàn thiện chính sách chuyển đổi mục đích sử dụng đất: Rà soát, bổ sung quy định về chuyển đổi đất du lịch sang đất ở không hình thành đơn vị ở, đảm bảo phù hợp với thực tiễn và thu hút đầu tư bền vững. Thời gian: 2017-2019; Chủ thể: Bộ Tài nguyên và Môi trường phối hợp UBND tỉnh.

  3. Phát triển đa dạng sản phẩm du lịch gắn với văn hóa địa phương: Khuyến khích các dự án du lịch phát triển sản phẩm đặc trưng, tour du lịch trải nghiệm văn hóa, nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ và thu hút khách. Thời gian: 2016-2020; Chủ thể: Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch, doanh nghiệp du lịch.

  4. Nâng cao năng lực quản lý đất đai và minh bạch thông tin: Đầu tư xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu đất đai hiện đại, tăng cường công khai, minh bạch thông tin về đất đai phục vụ phát triển du lịch. Thời gian: 2016-2018; Chủ thể: Sở Tài nguyên và Môi trường, các cơ quan liên quan.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Các nhà hoạch định chính sách: Luận văn cung cấp cơ sở khoa học để xây dựng, hoàn thiện chính sách đất đai phù hợp với phát triển du lịch bền vững tại Khánh Hòa.

  2. Các nhà đầu tư và doanh nghiệp du lịch: Hiểu rõ về cơ chế chính sách đất đai, giúp lựa chọn dự án đầu tư hiệu quả, tuân thủ quy định pháp luật và phát triển bền vững.

  3. Cơ quan quản lý nhà nước về đất đai và du lịch: Nâng cao năng lực quản lý, giám sát việc sử dụng đất phục vụ phát triển du lịch, xử lý các tồn tại, đảm bảo hiệu quả và công bằng xã hội.

  4. Các nhà nghiên cứu và học viên cao học: Cung cấp tài liệu tham khảo về mối quan hệ giữa chính sách đất đai và phát triển du lịch, phương pháp nghiên cứu và phân tích thực tiễn tại địa phương.

Câu hỏi thường gặp

  1. Chính sách đất đai hiện nay có ảnh hưởng thế nào đến phát triển du lịch Khánh Hòa?
    Chính sách đất đai tạo điều kiện cho nhà đầu tư thông qua các cơ chế chuyển đổi mục đích sử dụng đất, cho thuê đất linh hoạt, góp phần thu hút vốn đầu tư và phát triển cơ sở vật chất du lịch. Tuy nhiên, còn tồn tại các dự án treo làm giảm hiệu quả sử dụng đất.

  2. Loại hình đất ở không hình thành đơn vị ở là gì và vai trò của nó trong phát triển du lịch?
    Đây là loại đất được chuyển đổi từ đất du lịch để xây dựng biệt thự nghỉ dưỡng, không được phép hình thành khu dân cư thường trú. Loại đất này giúp thu hút đầu tư xây dựng cơ sở lưu trú cao cấp, góp phần phát triển du lịch nghỉ dưỡng.

  3. Tại sao cần xử lý các dự án treo trong lĩnh vực đất đai du lịch?
    Dự án treo gây lãng phí quỹ đất, làm giảm hiệu quả sử dụng đất, ảnh hưởng đến phát triển kinh tế xã hội và đời sống người dân. Xử lý kịp thời giúp giải phóng đất, tạo điều kiện cho các dự án mới phát triển.

  4. Các giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý đất đai phục vụ du lịch là gì?
    Bao gồm tăng cường giám sát, hoàn thiện chính sách chuyển đổi đất, phát triển sản phẩm du lịch đa dạng, nâng cao minh bạch thông tin và xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu đất đai hiện đại.

  5. Làm thế nào để phát triển du lịch bền vững gắn với chính sách đất đai?
    Phát triển du lịch bền vững đòi hỏi sử dụng đất hợp lý, bảo vệ tài nguyên tự nhiên và văn hóa, đồng thời áp dụng chính sách linh hoạt, minh bạch, tạo điều kiện thuận lợi cho đầu tư và bảo vệ quyền lợi người dân.

Kết luận

  • Đất đai là yếu tố quyết định trong phát triển du lịch tỉnh Khánh Hòa, với chính sách đất đai đóng vai trò quan trọng trong thu hút đầu tư và phát triển cơ sở vật chất.
  • Tình hình quản lý đất đai được thực hiện nghiêm túc, tuy nhiên còn tồn tại các dự án treo và sử dụng đất chưa hiệu quả, ảnh hưởng đến phát triển bền vững.
  • Các chính sách chuyển đổi mục đích sử dụng đất và linh hoạt trong hình thức thuê đất đã góp phần thúc đẩy phát triển du lịch nghỉ dưỡng.
  • Cần tăng cường xử lý dự án treo, hoàn thiện chính sách, phát triển sản phẩm du lịch đa dạng và nâng cao năng lực quản lý đất đai.
  • Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học cho các nhà hoạch định chính sách, nhà đầu tư và cơ quan quản lý trong việc phát triển du lịch bền vững tại Khánh Hòa.

Next steps: Triển khai các giải pháp đề xuất trong giai đoạn 2016-2020, đồng thời tiếp tục nghiên cứu đánh giá tác động chính sách sau khi thực hiện.

Call to action: Các cơ quan quản lý và nhà đầu tư cần phối hợp chặt chẽ để hoàn thiện cơ chế chính sách đất đai, thúc đẩy phát triển du lịch Khánh Hòa bền vững, góp phần nâng cao vị thế du lịch Việt Nam trên trường quốc tế.