Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt giữa các ngân hàng thương mại tại Việt Nam, việc huy động vốn ổn định và hiệu quả trở thành thách thức lớn đối với các tổ chức tín dụng. Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam (Agribank) – Chi nhánh Phú Giáo, tỉnh Bình Dương, mặc dù là ngân hàng đầu tiên và lâu năm trên địa bàn, cũng không tránh khỏi sự sụt giảm thị phần huy động vốn tiết kiệm. Theo số liệu báo cáo, tổng tiền gửi tiết kiệm tại chi nhánh năm 2020 đạt 33.300 triệu đồng, tăng 1,66% so với năm 2019, và năm 2021 là 37.600 triệu đồng, tăng 1,12% so với năm 2020. Tuy nhiên, tỷ trọng tiền gửi tiết kiệm có kỳ hạn giảm từ 96% năm 2019 xuống còn 90% năm 2021, cho thấy nguồn vốn từ khách hàng cá nhân có dấu hiệu giảm sút.

Nghiên cứu nhằm mục tiêu đánh giá các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định lựa chọn gửi tiết kiệm tại Agribank Chi nhánh Phú Giáo, từ đó đề xuất các giải pháp thu hút tiền gửi tiết kiệm hiệu quả hơn. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào khách hàng cá nhân tại thị trấn Phước Vĩnh và xã Tân Hiệp, tỉnh Bình Dương, trong khoảng thời gian khảo sát từ tháng 4 đến tháng 6 năm 2022. Việc nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao năng lực cạnh tranh của ngân hàng, góp phần ổn định nguồn vốn và phát triển bền vững trong môi trường kinh doanh hiện nay.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết về tiền gửi tiết kiệm, hành vi người tiêu dùng và các mô hình nghiên cứu hành vi khách hàng trong lĩnh vực tài chính ngân hàng. Tiền gửi tiết kiệm được định nghĩa là khoản tiền nhàn rỗi của khách hàng gửi vào ngân hàng nhằm mục đích sinh lời và đảm bảo an toàn tài sản. Các loại tiền gửi tiết kiệm được phân loại theo kỳ hạn (có kỳ hạn và không kỳ hạn) và theo cách gửi tiền (gửi lẻ – rút gọn, gửi gọn – rút lẻ, gửi gọn – rút gọn).

Khung lý thuyết tập trung vào 7 yếu tố chính ảnh hưởng đến quyết định gửi tiết kiệm: thương hiệu ngân hàng, chính sách lãi suất, hình thức chiêu thị, sự thuận tiện, thủ tục giao dịch, ảnh hưởng của người thân và nhân viên ngân hàng. Các yếu tố này được lựa chọn dựa trên tổng hợp các nghiên cứu trong và ngoài nước, đồng thời phù hợp với đặc thù thị trường và khách hàng tại Agribank Chi nhánh Phú Giáo.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp định tính và định lượng. Giai đoạn định tính thực hiện qua thảo luận nhóm với 10 chuyên gia ngân hàng nhằm xác định các yếu tố ảnh hưởng và hoàn thiện bảng câu hỏi khảo sát. Giai đoạn định lượng tiến hành khảo sát 300 khách hàng cá nhân gửi tiết kiệm tại Agribank Chi nhánh Phú Giáo, trong đó 207 phiếu khảo sát hợp lệ được phân tích.

Phương pháp lấy mẫu thuận tiện được áp dụng do giới hạn về thời gian và chi phí. Dữ liệu được xử lý bằng phần mềm SPSS 22, sử dụng các kỹ thuật thống kê mô tả, đánh giá độ tin cậy Cronbach’s Alpha, phân tích yếu tố khám phá (EFA), phân tích tương quan và hồi quy đa biến để kiểm định mô hình và các giả thuyết nghiên cứu. Cỡ mẫu 207 quan sát đảm bảo thỏa mãn yêu cầu phân tích với 31 biến quan sát và 7 biến độc lập trong mô hình.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Ảnh hưởng của thương hiệu ngân hàng: Thương hiệu được đánh giá là yếu tố quan trọng với hệ số tác động tích cực rõ rệt. Khoảng 32% khách hàng cho biết thương hiệu là tiêu chí hàng đầu khi lựa chọn gửi tiết kiệm. Uy tín, hình ảnh và sự lâu năm của Agribank Chi nhánh Phú Giáo tạo niềm tin vững chắc cho khách hàng.

  2. Chính sách lãi suất: Lãi suất ổn định và linh hoạt theo từng sản phẩm tiết kiệm có tác động tích cực đến quyết định gửi tiền. Khách hàng ưu tiên lựa chọn ngân hàng có lãi suất cạnh tranh và các ưu đãi dành cho khách hàng thân thiết. Mức tăng tiền gửi tiết kiệm năm 2021 chỉ đạt 1,12% cho thấy sự nhạy cảm của khách hàng với chính sách lãi suất.

  3. Hình thức chiêu thị: Các chương trình khuyến mãi, tặng quà, quảng cáo và chăm sóc khách hàng trong các dịp lễ tết góp phần thu hút khách hàng gửi tiết kiệm. Hình thức chiêu thị được khách hàng đánh giá cao, tạo thiện cảm và tăng khả năng lựa chọn ngân hàng.

  4. Sự thuận tiện: Mạng lưới ATM rộng khắp, vị trí giao dịch thuận tiện, thời gian làm việc linh hoạt và khả năng rút tiền nhanh chóng là những yếu tố thúc đẩy khách hàng lựa chọn Agribank Chi nhánh Phú Giáo. Sự thuận tiện giúp khách hàng tiết kiệm thời gian và chi phí giao dịch.

  5. Thủ tục giao dịch: Thủ tục đơn giản, nhanh chóng và hỗ trợ giải quyết khiếu nại kịp thời tạo sự hài lòng cho khách hàng. Việc áp dụng công nghệ trong giao dịch như gửi tiết kiệm online cũng được đánh giá cao.

  6. Ảnh hưởng của người thân: Lời khuyên và giới thiệu từ người thân, bạn bè và nhân viên ngân hàng có tác động tích cực đến quyết định gửi tiết kiệm, đặc biệt trong bối cảnh khách hàng còn nhiều băn khoăn về sản phẩm.

  7. Nhân viên ngân hàng: Thái độ phục vụ chuyên nghiệp, lịch sự và khả năng hỗ trợ khách hàng nhanh chóng là yếu tố quan trọng giúp giữ chân khách hàng và tăng cường niềm tin.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu cho thấy mô hình với 7 yếu tố độc lập phù hợp với dữ liệu thực tế tại Agribank Chi nhánh Phú Giáo, với tất cả các giả thuyết đều được chấp nhận. Thương hiệu và chính sách lãi suất là hai yếu tố có tác động mạnh nhất, phù hợp với các nghiên cứu trong nước và quốc tế. Sự thuận tiện và thủ tục giao dịch cũng đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao trải nghiệm khách hàng.

So sánh với các nghiên cứu trước, yếu tố ảnh hưởng của người thân và nhân viên ngân hàng được khẳng định là đặc trưng quan trọng trong văn hóa tiêu dùng Việt Nam, góp phần giảm thiểu rủi ro và tăng sự tin tưởng. Các biểu đồ phân tích hồi quy và ma trận tương quan minh họa rõ mối quan hệ tích cực giữa các yếu tố và quyết định gửi tiết kiệm, giúp ngân hàng có cơ sở khoa học để điều chỉnh chính sách.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tăng cường xây dựng và quảng bá thương hiệu: Đẩy mạnh các hoạt động PR, tài trợ cộng đồng và quảng cáo nhằm nâng cao uy tín và hình ảnh ngân hàng. Thời gian thực hiện: 6-12 tháng. Chủ thể: Ban marketing và truyền thông Agribank Chi nhánh Phú Giáo.

  2. Cải thiện chính sách lãi suất linh hoạt và cạnh tranh: Thiết kế các gói lãi suất phù hợp với từng phân khúc khách hàng, ưu đãi khách hàng thân thiết và khách hàng gửi tiền lớn. Thời gian: 3-6 tháng. Chủ thể: Ban quản lý sản phẩm và tài chính.

  3. Đa dạng hóa hình thức chiêu thị và chăm sóc khách hàng: Tổ chức các chương trình khuyến mãi, tặng quà, chăm sóc khách hàng định kỳ và cá nhân hóa dịch vụ. Thời gian: liên tục. Chủ thể: Phòng chăm sóc khách hàng và marketing.

  4. Nâng cao sự thuận tiện trong giao dịch: Mở rộng mạng lưới ATM, cải thiện vị trí các điểm giao dịch, phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử và hỗ trợ khách hàng 24/7. Thời gian: 12 tháng. Chủ thể: Ban công nghệ thông tin và vận hành.

  5. Đơn giản hóa thủ tục giao dịch: Rút ngắn quy trình, áp dụng công nghệ số trong giao dịch, đào tạo nhân viên giải quyết khiếu nại nhanh chóng. Thời gian: 6 tháng. Chủ thể: Phòng nghiệp vụ và đào tạo nhân sự.

  6. Tăng cường đào tạo nhân viên: Nâng cao kỹ năng giao tiếp, thái độ phục vụ và kiến thức sản phẩm để tạo sự chuyên nghiệp và thân thiện. Thời gian: liên tục. Chủ thể: Phòng nhân sự và đào tạo.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban lãnh đạo và quản lý ngân hàng: Sử dụng kết quả nghiên cứu để xây dựng chiến lược huy động vốn, cải thiện dịch vụ và nâng cao năng lực cạnh tranh.

  2. Nhân viên phòng kinh doanh và chăm sóc khách hàng: Áp dụng các kiến thức về yếu tố ảnh hưởng để tư vấn, chăm sóc khách hàng hiệu quả hơn, tăng tỷ lệ giữ chân khách hàng.

  3. Các nhà nghiên cứu và sinh viên chuyên ngành Tài chính – Ngân hàng: Tham khảo mô hình nghiên cứu, phương pháp phân tích và kết quả thực nghiệm để phát triển các đề tài nghiên cứu liên quan.

  4. Cơ quan quản lý nhà nước và các tổ chức tín dụng: Hiểu rõ hành vi khách hàng và các yếu tố ảnh hưởng để xây dựng chính sách hỗ trợ phát triển thị trường tiền gửi tiết kiệm ổn định.

Câu hỏi thường gặp

  1. Yếu tố nào ảnh hưởng mạnh nhất đến quyết định gửi tiết kiệm tại Agribank Chi nhánh Phú Giáo?
    Thương hiệu ngân hàng và chính sách lãi suất được xác định là hai yếu tố có tác động mạnh nhất, chiếm tỷ lệ ảnh hưởng lớn trong mô hình nghiên cứu.

  2. Phương pháp nghiên cứu được sử dụng trong luận văn là gì?
    Nghiên cứu kết hợp phương pháp định tính (thảo luận nhóm chuyên gia) và định lượng (khảo sát 207 khách hàng, phân tích hồi quy đa biến bằng SPSS).

  3. Làm thế nào để ngân hàng cải thiện sự thuận tiện cho khách hàng?
    Mở rộng mạng lưới ATM, phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử, cải thiện vị trí điểm giao dịch và hỗ trợ khách hàng 24/7 giúp tăng sự thuận tiện.

  4. Ảnh hưởng của người thân có quan trọng trong quyết định gửi tiết kiệm không?
    Có, lời khuyên và giới thiệu từ người thân, bạn bè và nhân viên ngân hàng đóng vai trò quan trọng trong việc tạo niềm tin và quyết định gửi tiền.

  5. Làm sao để thủ tục giao dịch không làm khách hàng phiền hà?
    Đơn giản hóa quy trình, áp dụng công nghệ số, đào tạo nhân viên giải quyết nhanh chóng các khiếu nại và thắc mắc giúp giảm thiểu phiền hà cho khách hàng.

Kết luận

  • Nghiên cứu xác định 7 yếu tố chính ảnh hưởng tích cực đến quyết định gửi tiết kiệm tại Agribank Chi nhánh Phú Giáo: thương hiệu, lãi suất, chiêu thị, sự thuận tiện, thủ tục giao dịch, ảnh hưởng người thân và nhân viên ngân hàng.
  • Mô hình hồi quy đa biến phù hợp với dữ liệu thực tế, các giả thuyết nghiên cứu đều được chấp nhận.
  • Thương hiệu và chính sách lãi suất là hai yếu tố có tác động mạnh nhất, cần được ưu tiên phát triển.
  • Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả huy động vốn và cải thiện trải nghiệm khách hàng trong thời gian từ 3 đến 12 tháng.
  • Khuyến khích các nhà quản lý ngân hàng và chuyên gia tài chính áp dụng kết quả nghiên cứu để nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững.

Hành động tiếp theo: Ban lãnh đạo Agribank Chi nhánh Phú Giáo nên triển khai các giải pháp đề xuất, đồng thời tiếp tục nghiên cứu mở rộng phạm vi và đối tượng khảo sát để cập nhật xu hướng thị trường mới.