Các Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến Thị Giá Cổ Phiếu Của Các Ngân Hàng Thương Mại Niêm Yết Tại Việt Nam

• Tác giả: Đặng Thanh Phương Ngọc
• Người hướng dẫn: TS. Đỗ Thị Hà Thương
• Trường học: Trường Đại Học Ngân Hàng TP. Hồ Chí Minh
• Chuyên ngành: Tài Chính - Ngân Hàng
• Đề tài: Các Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến Thị Giá Cổ Phiếu Ngân Hàng Tại Việt Nam
• Loại tài liệu: khóa luận tốt nghiệp
• Năm xuất bản: 2022
• Địa điểm: TP. Hồ Chí Minh

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• 1. CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU ĐỀ TÀI
• 1.1. TÍNH CẤP THIẾT VÀ LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI
• 1.2. MỤC TIÊU ĐỀ TÀI
• 1.2.1. Mục tiêu tổng quát
• 1.2.2. Mục tiêu cụ thể
• 1.3. CÂU HỎI NGHIÊN CỨU
• 1.4. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU
• 1.4.1. Đối tượng nghiên cứu
• 1.4.2. Phạm vi nghiên cứu
• 1.5. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 1.5.1. Nguồn dữ liệu
• 1.5.2. Phương pháp và công cụ nghiên cứu
• 1.5.2.1. Phương pháp định tính
• 1.5.2.2. Phương pháp định lượng
• 2. CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ TỔNG QUAN CÁC NGHIÊN CỨU TRƯỚC
• 2.1. THỊ GIÁ CỔ PHIẾU
• 2.1.1. Giá thị trường của cổ phiếu
• 2.1.2. Bản chất của các giá trị thị trường
• 2.2. NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN
• 2.2.1. Khái niệm ngân hàng thương mại cổ phần
• 2.2.2. Vai trò của ngân hàng thương mại cổ phần
• 2.3. CÁC YẾU TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN THỊ GIÁ CỔ PHIẾU CỦA CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN
• 2.3.1. Các yếu tố bên ngoài
• 2.3.2. Các yếu tố bên trong
• 2.4. CÁC NGHIÊN CỨU TRƯỚC CÓ LIÊN QUAN
• 2.4.1. Các nghiên cứu nước ngoài
• 2.4.2. Các nghiên cứu trong nước
• 3. CHƯƠNG 3: MÔ HÌNH VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 3.1. MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU
• 3.1.1. Cơ sở của mô hình nghiên cứu
• 3.1.2. Giải thích các biến
• 3.1.3. Giả thuyết nghiên cứu
• 3.1.4. Quy trình nghiên cứu
• 3.2. MẪU VÀ DỮ LIỆU NGHIÊN CỨU
• 3.2.1. Mẫu nghiên cứu
• 3.2.2. Dữ liệu nghiên cứu
• 3.3. CÁC PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 3.3.1. Phương pháp định tính
• 3.3.2. Phương pháp định lượng
• 4. CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN
• 4.1. GIÁ THỊ TRƯỜNG CỔ PHIẾU CỦA CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI GIAI CỔ PHẦN GIAI ĐOẠN 2010 - 2021
• 4.2. THỐNG KÊ MÔ TẢ
• 4.3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 4.3.1. Phân tích tương quan mô hình nghiên cứu
• 4.3.2. So sánh giữa các mô hình Pooled OLS, FEM và REM
• 4.3.3. Kiểm định các khuyết tật trong mô hình
• 4.3.4. Khắc phục khuyết tật mô hình bằng phương pháp ước lượng momen tổng quát (Generalized Method of Moments - GMM)
• 4.4. THẢO LUẬN KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 5. CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ HÀM Ý CHÍNH SÁCH
• 5.1. HÀM Ý CHÍNH SÁCH
• 5.1.1. Hàm ý về tỷ lệ lạm phát (INF)
• 5.1.2. Hàm ý về quy mô ngân hàng (SIZE)
• 5.1.3. Hàm ý về tỷ suất sinh lời tài sản (ROA)
• 5.1.4. Hàm ý về thu nhập trên mỗi cổ phần (EPS)
• 5.1.5. Hàm ý về hệ số giá trên thu nhập (P/E)
• 5.1.6. Hàm ý về tỷ lệ chi trả cổ tức (DIV)
• 5.1.7. Đối với chính phủ
• 5.1.8. Đối với nhà đầu tư
• 5.2. HẠN CHẾ CỦA ĐỀ TÀI VÀ HƯỚNG NGHIÊN CỨU TIẾP THEO
• 5.2.1. Hạn chế của đề tài
• 5.2.2. Hướng nghiên cứu tiếp theo
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng Quan Thị Giá Cổ Phiếu Ngân Hàng Yếu Tố Ảnh Hưởng

Thị trường chứng khoán Việt Nam ngày càng đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế, thúc đẩy đầu tư và huy động vốn. Tuy nhiên, biến động khó lường của giá cổ phiếu gây ra thách thức cho doanh nghiệp và nhà đầu tư. Việc hiểu rõ các yếu tố ảnh hưởng đến thị giá cổ phiếu ngân hàng là vô cùng quan trọng. Khóa luận này đi sâu vào phân tích các yếu tố này, giúp doanh nghiệp xây dựng chính sách phù hợp và nhà đầu tư đưa ra quyết định sáng suốt. Theo Kurihara (2006), thị trường chứng khoán rất quan trọng đối với tăng trưởng kinh tế vì chúng tạo điều kiện thuận lợi cho dòng chảy của các nguồn lực đến các khả năng đầu tư có lợi nhất. Do đó, việc nắm bắt thông tin về các yếu tố tác động đến thị giá cổ phiếu sẽ giúp các bên liên quan đưa ra những quyết định tối ưu.

1.1. Tầm quan trọng của cổ phiếu ngân hàng trên thị trường

Cổ phiếu ngân hàng đóng vai trò quan trọng trong việc đánh giá sức khỏe của hệ thống tài chính. Sự biến động của chúng phản ánh trực tiếp tình hình kinh doanh của ngân hàng và ảnh hưởng đến niềm tin của nhà đầu tư. Các ngân hàng thương mại cổ phần niêm yết là động lực cho thị trường chứng khoán Việt Nam. Do đó, việc phân tích thị giá cổ phiếu của các ngân hàng này có ý nghĩa lớn đối với sự phát triển chung của thị trường.

1.2. Thách thức khi dự đoán thị giá cổ phiếu

Dự đoán thị giá cổ phiếu là một bài toán phức tạp do sự tác động của nhiều yếu tố khác nhau. Các yếu tố này bao gồm cả yếu tố bên trong ngân hàng (ví dụ: hiệu quả hoạt động, quản trị rủi ro) và yếu tố bên ngoài (ví dụ: tình hình kinh tế vĩ mô, chính sách tiền tệ). Sự kết hợp của các yếu tố này tạo ra sự biến động khó lường cho thị giá cổ phiếu, đòi hỏi nhà đầu tư phải có kiến thức và kỹ năng phân tích chuyên sâu. Fama (1970) cho rằng một thị trường chứng khoán được cho là hiệu quả nếu giá chứng khoán hiện tại đại diện cho tất cả các thông tin có sẵn.

II. Cách Yếu Tố Kinh Tế Vĩ Mô Ảnh Hưởng Thị Giá Ngân Hàng

Các yếu tố kinh tế vĩ mô đóng vai trò quan trọng trong việc định hình thị giá cổ phiếu ngân hàng. Lạm phát, lãi suất, tỷ giá hối đoái và tăng trưởng GDP đều có thể tác động đáng kể đến lợi nhuận và triển vọng của các ngân hàng. Chính sách tiền tệ và tài khóa của chính phủ cũng có thể tạo ra những thay đổi lớn trên thị trường chứng khoán. Al-Qenae, Li, và Wear (2002) đã phát hiện ra rằng các yếu tố kinh tế vĩ mô có ảnh hưởng tiêu cực đến giá cổ phiếu. Do đó, việc theo dõi sát sao các chỉ số kinh tế vĩ mô là điều cần thiết để dự đoán biến động của thị giá cổ phiếu ngân hàng.

2.1. Ảnh hưởng của lãi suất và tỷ giá lên cổ phiếu ngân hàng

Lãi suất và tỷ giá là hai yếu tố kinh tế vĩ mô quan trọng ảnh hưởng đến hoạt động của ngân hàng. Lãi suất ảnh hưởng đến chi phí vốn và khả năng sinh lời từ các khoản vay. Tỷ giá hối đoái ảnh hưởng đến giá trị tài sản và nợ nước ngoài của ngân hàng. Sự thay đổi của hai yếu tố này có thể tác động trực tiếp đến thị giá cổ phiếu.

2.2. Tác động của lạm phát và tăng trưởng GDP

Lạm phát và tăng trưởng GDP phản ánh tình hình chung của nền kinh tế. Lạm phát cao có thể làm giảm sức mua và ảnh hưởng đến khả năng trả nợ của khách hàng. Tăng trưởng GDP chậm lại có thể làm giảm nhu cầu tín dụng và ảnh hưởng đến lợi nhuận của ngân hàng. Các yếu tố này đều có thể tác động đến thị giá cổ phiếu. Nghiên cứu cũng cho thấy có tác động ngược chiều giữa tốc độ tăng trưởng GDP và thị giá cổ phiếu, tuy nhiên lại không có ý nghĩa thống kê.

III. Phân Tích Các Yếu Tố Nội Tại Tác Động Thị Giá Cổ Phiếu

Bên cạnh yếu tố kinh tế vĩ mô, các yếu tố nội tại của ngân hàng cũng đóng vai trò quan trọng trong việc xác định thị giá cổ phiếu. Lợi nhuận, doanh thu, nợ xấu, tăng trưởng tín dụng, quản trị ngân hàng và uy tín là những yếu tố cần được xem xét. Khả năng sinh lời cao, quản lý rủi ro hiệu quả và uy tín tốt sẽ giúp ngân hàng thu hút nhà đầu tư và nâng cao thị giá cổ phiếu. Theo Gompers, Ishii & Metrick (2003), các quan điểm kinh tế vĩ mô và vi mô có thể được sử dụng để xem xét các yếu tố ảnh hưởng đến giá cổ phiếu.

3.1. Vai trò của lợi nhuận và doanh thu

Lợi nhuận và doanh thu là những chỉ số tài chính quan trọng phản ánh hiệu quả hoạt động của ngân hàng. Lợi nhuận cao cho thấy ngân hàng đang hoạt động hiệu quả và có khả năng tạo ra giá trị cho cổ đông. Doanh thu tăng trưởng cho thấy ngân hàng đang mở rộng hoạt động và thu hút được nhiều khách hàng. Các yếu tố này đều có tác động tích cực đến thị giá cổ phiếu.

3.2. Ảnh hưởng của nợ xấu và tăng trưởng tín dụng

Nợ xấu là một trong những rủi ro lớn nhất đối với ngân hàng. Nợ xấu cao có thể làm giảm lợi nhuận và ảnh hưởng đến khả năng trả nợ của ngân hàng. Tăng trưởng tín dụng quá nhanh có thể làm tăng rủi ro nợ xấu. Việc kiểm soát nợ xấu và duy trì tăng trưởng tín dụng bền vững là điều cần thiết để bảo vệ thị giá cổ phiếu. Các nhân tố bao gồm: thị giá cổ phiếu (P), tốc độ tăng trưởng kinh tế GDP, lạm phát (INF), tỷ suất sinh lời tổng tài sản (ROA), thu nhập trên mỗi cổ phiếu (EPS), hệ số giá trên thu nhập mỗi cổ phiếu (P/E), tỷ lệ chia cổ tức (DIV) và quy mô doanh nghiệp (SIZE).

3.3. Tầm quan trọng của quản trị ngân hàng và uy tín

Quản trị ngân hàng hiệu quả và uy tín tốt là những yếu tố vô hình nhưng có tác động lớn đến thị giá cổ phiếu. Quản trị ngân hàng hiệu quả giúp ngân hàng hoạt động minh bạch, trách nhiệm và giảm thiểu rủi ro. Uy tín tốt giúp ngân hàng xây dựng được lòng tin của khách hàng và nhà đầu tư. Các yếu tố này tạo ra lợi thế cạnh tranh và giúp ngân hàng nâng cao thị giá cổ phiếu.

IV. Hướng Dẫn Sử Dụng Phân Tích Kỹ Thuật và Cơ Bản

Để đưa ra quyết định đầu tư chính xác, nhà đầu tư cần sử dụng cả phân tích kỹ thuật và phân tích cơ bản. Phân tích kỹ thuật sử dụng các biểu đồ và chỉ báo để dự đoán biến động giá cổ phiếu trong ngắn hạn. Phân tích cơ bản tập trung vào việc đánh giá giá trị thực của cổ phiếu dựa trên các yếu tố tài chính và kinh tế. Sự kết hợp của hai phương pháp này giúp nhà đầu tư có cái nhìn toàn diện về cổ phiếu và đưa ra quyết định sáng suốt. Srinivasan (2012) nhận thấy rằng tác động của các biến cơ bản khác nhau lên giá cổ phiếu rất hữu ích cho các nhà đầu tư vì nó sẽ giúp họ đưa ra các quyết định đầu tư có lãi.

4.1. Ưu điểm và nhược điểm của phân tích kỹ thuật

Phân tích kỹ thuật có ưu điểm là nhanh chóng, dễ sử dụng và phù hợp với nhà đầu tư lướt sóng. Tuy nhiên, nó cũng có nhược điểm là không dựa trên giá trị thực của cổ phiếu và có thể bị ảnh hưởng bởi tin đồn và tâm lý thị trường. Việc sử dụng phân tích kỹ thuật cần kết hợp với kinh nghiệm và kiến thức về thị trường.

4.2. Lợi ích của phân tích cơ bản trong đầu tư

Phân tích cơ bản giúp nhà đầu tư đánh giá giá trị thực của cổ phiếu và tìm kiếm những cổ phiếu bị định giá thấp. Phương pháp này phù hợp với nhà đầu tư dài hạn và muốn đầu tư vào những doanh nghiệp có nền tảng tài chính vững mạnh và tiềm năng tăng trưởng cao. Việc sử dụng phân tích cơ bản đòi hỏi nhà đầu tư phải có kiến thức về tài chính, kinh tế và khả năng phân tích báo cáo tài chính.

V. Kết Luận Tương Lai và Dự Báo Thị Giá Cổ Phiếu Ngân Hàng

Nghiên cứu này đã làm rõ các yếu tố ảnh hưởng đến thị giá cổ phiếu ngân hàng tại Việt Nam. Kết quả cho thấy cả yếu tố kinh tế vĩ mô và yếu tố nội tại đều có tác động đáng kể. Việc nắm bắt thông tin về các yếu tố này giúp doanh nghiệp và nhà đầu tư đưa ra quyết định sáng suốt. Trong tương lai, thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ tiếp tục phát triển và thị giá cổ phiếu ngân hàng sẽ phụ thuộc vào khả năng thích ứng và đổi mới của các ngân hàng. Raihan và cộng sự (2007) phát hiện ra rằng chuỗi lợi nhuận cổ phiếu tại Sở giao dịch chứng khoán Chittagong của Bangladesh (CSE) không tuân theo mô hình bước đi ngẫu nhiên và tự tương quan đáng kể đồng hiệu quả ở các độ trễ khác nhau bác bỏ khái niệm về hiệu quả dạng yếu.

5.1. Hàm ý chính sách cho chính phủ và ngân hàng nhà nước

Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước cần có những chính sách ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát và tạo môi trường kinh doanh thuận lợi cho các ngân hàng. Đồng thời, cần tăng cường giám sát hoạt động của các ngân hàng và đảm bảo tuân thủ các quy định pháp luật. Việc này có vai trò quan trọng đối với sự phát triển thị trường chứng khoán.Do đó, bài nghiên cứu này, với mục tiêu là làm rõ các yếu tố vĩ mô và vi mô tác động đến thị giá cổ phiếu tại các ngân hàng thương mại cổ phần tại Việt Nam trong bối cảnh toàn cầu hóa hiện này, từ đó đề xuất một số hàm ý chính sách và đưa ra một mô hình thực nghiệm có thể dự báo biến động giá cổ phiếu cho giai đoạn phát triển tiếp theo.

5.2. Khuyến nghị cho nhà đầu tư chứng khoán và doanh nghiệp

Nhà đầu tư cần trang bị kiến thức và kỹ năng phân tích thị trường, theo dõi sát sao các yếu tố ảnh hưởng đến thị giá cổ phiếu và đưa ra quyết định đầu tư dựa trên thông tin chính xác và đầy đủ. Doanh nghiệp cần tập trung vào nâng cao hiệu quả hoạt động, quản lý rủi ro và xây dựng uy tín để thu hút nhà đầu tư và nâng cao thị giá cổ phiếu. Timmerman (1995), tỷ lệ chiết khấu thay đổi theo thời gian và lợi nhuận dư thừa trong tương lai có thể giải thích sự biến động giá cổ phiếu.