Luận án tiến sĩ về bảo vệ môi trường trong khai thác than ở Quảng Ninh

• Tác giả: Nguyễn Thị Huệ
• Người hướng dẫn: GS. Chu Văn Cấp
• Trường học: Đại học Quốc gia Hà Nội
• Chuyên ngành: Kinh tế chính trị
• Đề tài: Bảo Vệ Môi Trường Trong Khai Thác Than Tại Quảng Ninh
• Loại tài liệu: luận án tiến sĩ
• Năm xuất bản: 2017
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• MỞ ĐẦU
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI
• 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu đề tài
• 1.1.1. Các nghiên cứu về vấn đề môi trường và khai thác than
• 1.1.2. Rút ra những kết quả nghiên cứu và những "khoảng trống" cần tiếp tục nghiên cứu
• 1.2. Phương pháp nghiên cứu đề tài
• 1.2.1. Phương pháp tiếp cận
• 1.2.2. Phương pháp nghiên cứu
• 2. CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ KINH NGHIỆM QUỐC TẾ VỀ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG TRONG KHAI THÁC THAN
• 2.1. Lý luận về bảo vệ môi trường trong khai thác khoáng sản - than
• 2.2. Khai thác than trong điều kiện kinh tế thị trường
• 2.3. Những nội dung bảo vệ môi trường trong khai thác khoáng sản - than
• 2.4. Các tiêu chí đánh giá về bảo vệ môi trường trong khai thác than
• 2.5. Các nhân tố ảnh hưởng đến bảo vệ môi trường trong khai thác than
• 2.6. Kinh nghiệm của một số nước trên thế giới về bảo vệ tài nguyên và môi trường trong khai thác khoáng sản (trong đó có than) bài học kinh nghiệm cho Việt Nam
• 2.6.1. Kinh nghiệm của một số nước
• 2.6.2. Rút ra bài học tham khảo cho Việt Nam - Quảng Ninh
• 3. CHƯƠNG 3: THỰC TRẠNG MÔI TRƯỜNG VÀ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG TRONG KHAI THÁC THAN Ở QUẢNG NINH
• 3.1. Tình hình khai thác than và vấn đề môi trường ở Quảng Ninh
• 3.1.1. Tổng quan về điều kiện tự nhiên, kinh tế, xã hội của tỉnh Quảng Ninh
• 3.1.2. Tác động của khai thác than đến môi trường ở Quảng Ninh
• 3.2. Thực trạng bảo vệ môi trường trong khai thác than ở Quảng Ninh
• 3.2.1. Thực trạng và đánh giá thực trạng bảo vệ môi trường trong khai thác than theo một số nội dung cụ thể
• 3.2.2. Đánh giá khái quát thực trạng bảo vệ môi trường trong khai thác than ở Quảng Ninh
• 4. CHƯƠNG 4: MỤC TIÊU, QUAN ĐIỂM VÀ GIẢI PHÁP CƠ BẢN NHẰM BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG TRONG KHAI THÁC THAN Ở QUẢNG NINH TRONG THỜI GIAN ĐẾN NĂM 2020, TẦM NHÌN ĐẾN NĂM 2025
• 4.1. Bối cảnh, mục tiêu và quan điểm định hướng bảo vệ môi trường trong khai thác than
• 4.1.1. Bối cảnh mới liên quan đến bảo vệ môi trường trong khai thác khoảng sản - Than
• 4.1.2. Mục tiêu, định hướng phát triển ngành than và quan điểm về bảo vệ môi trường trong khai thác than
• 4.2. Những giải pháp cơ bản nhằm bảo vệ môi trường trong khai thác than
• 4.2.1. Tăng cường quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường trong hoạt động khai thác than
• 4.2.2. Đổi mới công nghệ, cải tiến thiết bị khai thác than nhằm tăng năng suất lao động và bảo vệ môi trường
• 4.2.3. Xây dựng phương án bảo vệ môi trường trong hoạt động khai thác khoáng sản - than
• 4.2.4. Thực hiện các biện pháp hoàn nguyên môi trường sau khai thác than
• 4.2.5. Nâng cao nhận thức bảo vệ môi trường, đẩy mạnh công tác tuyên truyền và đề cao trách nhiệm của doanh nghiệp ngành than trong bảo vệ môi trường
• KẾT LUẬN
• CÁC CÔNG TRÌNH CỦA TÁC GIẢ ĐÃ CÔNG BỐ CÓ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN
• DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Giới thiệu về khai thác than và bảo vệ môi trường

Khai thác than là một trong những hoạt động kinh tế quan trọng tại Quảng Ninh, nơi có trữ lượng than lớn nhất Việt Nam. Tuy nhiên, hoạt động này cũng gây ra nhiều tác động môi trường nghiêm trọng, bao gồm ô nhiễm môi trường và suy thoái tài nguyên thiên nhiên. Việc bảo vệ môi trường trong khai thác than không chỉ là trách nhiệm của các doanh nghiệp mà còn là nhiệm vụ của toàn xã hội. Để phát triển bền vững, cần có những giải pháp đồng bộ nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực từ hoạt động khai thác than.

1.1. Tình hình khai thác than tại Quảng Ninh

Quảng Ninh là tỉnh có ngành khai thác than phát triển mạnh mẽ, với sản lượng than chiếm 90% tổng sản lượng cả nước. Tuy nhiên, sự gia tăng trong khai thác than đã dẫn đến nhiều vấn đề môi trường nghiêm trọng. Theo báo cáo, ô nhiễm không khí và nước là hai vấn đề chính mà tỉnh đang phải đối mặt. Việc khai thác than không chỉ ảnh hưởng đến môi trường tự nhiên mà còn tác động đến sức khỏe cộng đồng. Do đó, việc quản lý môi trường trong khai thác than cần được chú trọng hơn bao giờ hết.

1.2. Tác động của khai thác than đến môi trường

Khai thác than gây ra nhiều tác động môi trường tiêu cực, bao gồm ô nhiễm không khí, nước và đất. Các chất thải từ quá trình khai thác không được xử lý đúng cách đã dẫn đến ô nhiễm nguồn nước, ảnh hưởng đến sinh hoạt của người dân. Hơn nữa, việc khai thác than làm biến đổi địa hình, gây mất cân bằng sinh thái. Để giảm thiểu những tác động này, cần có các biện pháp bảo vệ môi trường hiệu quả, bao gồm việc áp dụng công nghệ xanh và thực hiện các biện pháp phục hồi môi trường sau khai thác.

II. Các biện pháp bảo vệ môi trường trong khai thác than

Để bảo vệ môi trường trong khai thác than, cần thực hiện nhiều biện pháp đồng bộ. Các biện pháp này không chỉ giúp giảm thiểu ô nhiễm mà còn đảm bảo phát triển bền vững cho ngành khai thác than. Việc áp dụng công nghệ xanh trong khai thác là một trong những giải pháp quan trọng. Công nghệ này không chỉ giúp giảm thiểu ô nhiễm mà còn nâng cao hiệu quả khai thác. Ngoài ra, cần có các chính sách bảo tồn thiên nhiên và quản lý môi trường chặt chẽ để đảm bảo rằng các hoạt động khai thác không gây hại đến môi trường.

2.1. Đổi mới công nghệ trong khai thác than

Việc áp dụng công nghệ xanh trong khai thác than là cần thiết để giảm thiểu ô nhiễm. Công nghệ này bao gồm việc sử dụng các thiết bị hiện đại, tiết kiệm năng lượng và giảm thiểu chất thải. Các doanh nghiệp cần đầu tư vào nghiên cứu và phát triển công nghệ mới nhằm nâng cao hiệu quả khai thác và bảo vệ môi trường. Đổi mới công nghệ không chỉ giúp giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường mà còn nâng cao năng suất lao động.

2.2. Tăng cường quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường

Chính phủ cần có các chính sách và quy định chặt chẽ về bảo vệ môi trường trong khai thác than. Việc tăng cường quản lý môi trường sẽ giúp kiểm soát các hoạt động khai thác, đảm bảo rằng các doanh nghiệp thực hiện đúng các quy định về bảo vệ môi trường. Ngoài ra, cần có các chương trình tuyên truyền nâng cao nhận thức của cộng đồng về tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường trong khai thác than.

III. Đánh giá thực trạng bảo vệ môi trường trong khai thác than

Thực trạng bảo vệ môi trường trong khai thác than tại Quảng Ninh hiện nay cho thấy nhiều vấn đề cần được giải quyết. Mặc dù đã có nhiều nỗ lực trong việc bảo vệ môi trường, nhưng tình trạng ô nhiễm vẫn diễn ra nghiêm trọng. Các doanh nghiệp khai thác than cần phải có trách nhiệm hơn trong việc thực hiện các biện pháp bảo vệ môi trường. Đánh giá thực trạng này không chỉ giúp nhận diện các vấn đề còn tồn tại mà còn là cơ sở để đề xuất các giải pháp hiệu quả hơn trong tương lai.

3.1. Thực trạng ô nhiễm môi trường

Ô nhiễm môi trường do khai thác than tại Quảng Ninh đang ở mức báo động. Nguồn nước bị ô nhiễm nặng nề do chất thải từ các mỏ than. Không khí cũng bị ô nhiễm bởi bụi và khí thải từ các hoạt động khai thác. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe của người dân mà còn tác động đến hệ sinh thái. Cần có các biện pháp khắc phục kịp thời để giảm thiểu ô nhiễm và bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

3.2. Đánh giá hiệu quả các biện pháp bảo vệ môi trường

Mặc dù đã có nhiều biện pháp được triển khai nhằm bảo vệ môi trường trong khai thác than, nhưng hiệu quả vẫn chưa đạt được như mong đợi. Các doanh nghiệp cần phải thực hiện nghiêm túc các quy định về bảo vệ môi trường và có trách nhiệm hơn trong việc xử lý chất thải. Đánh giá hiệu quả các biện pháp này sẽ giúp nhận diện những điểm yếu và đề xuất các giải pháp cải thiện trong tương lai.