Những Yếu Tố Tâm Lý Ảnh Hưởng Đến Quyết Định Tham Gia Bảo Hiểm Y Tế Hộ Gia Đình Tại Cam Lâm, Khánh Hòa

• Tác giả: Nguyễn Thị Hương Bình
• Người hướng dẫn: TS. Ngô Quang Huân
• Trường học: Trường Đại Học Bà Rịa - Vũng Tàu
• Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh
• Đề tài: Những Yếu Tố Tâm Lý Ảnh Hưởng Đến Quyết Định Tham Gia Bảo Hiểm Y Tế Hộ Gia Đình Tại Cam Lâm, Khánh Hòa
• Loại tài liệu: Luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2023
• Địa điểm: Bà Rịa - Vũng Tàu

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• 1. CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU ĐỀ TÀI
• 1.1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
• 1.2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU
• 1.2.1. Mục tiêu chung
• 1.2.2. Mục tiêu cụ thể
• 1.3. CÂU HỎI NGHIÊN CỨU
• 1.4. ĐỐI TƯỢNG VÀ KHÔNG NGHIÊN CỨU
• 1.5. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 1.5.1. Nghiên cứu sơ bộ thông qua phương pháp định tính
• 1.5.2. Nghiên cứu chính thức thông qua phương pháp định lượng
• 1.6. Ý NGHĨA KHOA HỌC VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI
• 1.6.1. Về mặt khoa học
• 1.6.2. Về mặt thực tiễn
• 1.7. KẾT CẤU LUẬN VĂN
• 2. CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU
• 2.1. KHÁI QUÁT VỀ BẢO HIỂM Y TẾ
• 2.2. LÝ THUYẾT VỀ HÀNH VI NGƯỜI TIÊU DÙNG
• 2.2.1. Hành vi người tiêu dùng
• 2.2.2. Thuyết hành động hợp lý
• 2.2.3. Mô hình hành vi dự định
• 2.3. LƯỢC KHẢO MỘT SỐ NGHIÊN CỨU TRƯỚC ĐÓ
• 2.3.1. Nghiên cứu ngoài nước
• 2.3.2. Nghiên cứu trong nước
• 2.4. MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ GIẢ THUYẾT NGHIÊN CỨU
• 2.4.1. Mô hình nghiên cứu
• 2.4.2. Giả thuyết nghiên cứu
• 3. CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 3.1. QUY TRÌNH NGHIÊN CỨU
• 3.2. PHƯƠNG PHÁP ĐỊNH TÍNH
• 3.2.1. Thiết kế phương pháp định tính
• 3.2.2. Kết quả thảo luận nhóm
• 3.3. PHƯƠNG PHÁP ĐỊNH LƯỢNG
• 3.3.1. Phương pháp thu thập dữ liệu
• 3.3.2. Phương pháp chọn mẫu
• 3.3.3. Thiết kế mẫu
• 3.3.4. Phân tích dữ liệu
• 3.3.4.1. Thống kê mô tả
• 3.3.4.2. Đánh giá độ tin cậy thang đo
• 3.3.4.3. Phân tích nhân tố khám phá
• 3.3.4.4. Phân tích hồi quy
• 3.4. KẾT QUẢ ĐÁNH GIÁ SƠ BỘ THANG ĐO
• 3.4.1. Đánh giá hệ số tin cậy Cronbach’s Alpha
• 3.4.2. Phân tích yếu tố khám phá EFA
• 3.5. TÓM LƯỢC CHƯƠNG 3
• 4. CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 4.1. TỔNG QUAN VỀ NGÀNH BẢO HIỂM XÃ HỘI
• 4.1.1. Khái quát chung về cơ quan Bảo hiểm xã hội
• 4.1.2. Bảo hiểm xã hội huyện Cam Lâm
• 4.1.3. Thực trạng thực hiện BHYT trên địa bàn huyện Cam Lâm trong thời gian qua
• 4.2. ĐẶC ĐIỂM MẪU NGHIÊN CỨU
• 4.3. KIỂM ĐỊNH THANG ĐO BẰNG HỆ SỐ TIN CẬY CRONBACH’S ALPHA
• 4.4. PHÂN TÍCH YẾU TỐ KHÁM PHÁ EFA
• 4.4.1. Phân tích EFA cho các thang biến độc lập
• 4.4.2. Phân tích EFA nhân tố phụ thuộc
• 4.5. PHÂN TÍCH TƯƠNG QUAN
• 4.6. KIỂM ĐỊNH MÔ HÌNH HỒI QUY
• 4.6.1. Kiểm định mức độ phù hợp của mô hình
• 4.6.2. Kiểm định hiện tượng tự tương quan
• 4.6.3. Kiểm định hiện tượng đa cộng tuyến
• 4.6.4. Kiểm định tính phân phối chuẩn của phần dư
• 4.6.5. Kết quả hồi quy tuyến tính đa biến
• 4.7. KIỂM ĐỊNH CÁC GIẢ THUYẾT
• 4.8. THẢO LUẬN KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 4.9. TÓM TẮT CHƯƠNG 4
• 5. CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ HÀM Ý QUẢN TRỊ
• 5.1. NHỮNG KẾT LUẬN CHÍNH
• 5.2. ĐỀ XUẤT ỨNG DỤNG KẾT QUẢ VÀO THỰC TIỄN
• 5.2.1. Nâng cao niềm tin của người tham gia với BHYT
• 5.2.2. Nâng cao nhận thức của người dân về chi phí y tế
• 5.2.3. Nâng cao sự hiểu biết của người dân về BHYT
• 5.2.4. Yếu tố nhận thức truyền thông về BHYT
• 5.3. HẠN CHẾ VÀ HƯỚNG NGHIÊN CỨU TIẾP THEO
• 5.4. TÓM TẮT CHƯƠNG 5
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng Quan Bảo Hiểm Y Tế Hộ Gia Đình Tại Cam Lâm Khánh Hòa

Bài viết này đi sâu vào phân tích các yếu tố tâm lý và nhận thức ảnh hưởng đến quyết định tham gia bảo hiểm y tế hộ gia đình tại huyện Cam Lâm, tỉnh Khánh Hòa. Việc nghiên cứu này có ý nghĩa quan trọng trong bối cảnh địa phương đang nỗ lực đạt mục tiêu bao phủ BHYT toàn dân. Nghiên cứu dựa trên luận văn thạc sĩ của Nguyễn Thị Hương Bình (2023), tập trung vào việc xác định và đo lường mức độ tác động của các yếu tố tâm lý và nhận thức đến quyết định mua bảo hiểm y tế. Mục tiêu cuối cùng là đề xuất các giải pháp và hàm ý quản trị để nâng cao tỷ lệ tham gia BHYT hộ gia đình tại địa phương. Bài viết sử dụng kết hợp phương pháp định tính và định lượng để đảm bảo tính toàn diện và sâu sắc của phân tích.

1.1. Tầm Quan Trọng của Bảo Hiểm Y Tế Trong An Sinh Xã Hội

Bảo hiểm y tế (BHYT) đóng vai trò then chốt trong hệ thống an sinh xã hội, giúp giảm thiểu rủi ro tài chính cho người dân khi gặp vấn đề về sức khỏe. Theo Luật Bảo hiểm y tế (2008), BHYT là hình thức bảo hiểm không vì mục đích lợi nhuận, do Nhà nước tổ chức thực hiện, hướng đến sự chia sẻ rủi ro và gánh nặng tài chính. Việc tham gia BHYT giúp người dân tiếp cận dịch vụ y tế chất lượng cao mà không lo lắng về chi phí, đặc biệt quan trọng đối với những hộ gia đình có thu nhập thấp hoặc có người mắc bệnh mãn tính. Đây cũng là một chính sách quan trọng góp phần vào mục tiêu phát triển bền vững của quốc gia. Tóm lại, BHYT là một phần không thể thiếu của an sinh xã hội.

1.2. Thực Trạng Tham Gia Bảo Hiểm Y Tế Hộ Gia Đình Tại Cam Lâm

Mặc dù có nhiều nỗ lực từ chính quyền địa phương, tỷ lệ tham gia BHYT hộ gia đình tại Cam Lâm, Khánh Hòa, vẫn còn nhiều hạn chế. Một số nguyên nhân chính bao gồm: nhận thức chưa đầy đủ về quyền lợi và nghĩa vụ khi tham gia BHYT, khó khăn trong tiếp cận các chính sách hỗ trợ tài chính, và danh mục thuốc khám chữa bệnh (KCB) BHYT chưa phù hợp với tình hình bệnh tật thực tế của người dân. Nghiên cứu này tập trung vào phân tích các yếu tố tâm lý và nhận thức để hiểu rõ hơn về những rào cản này và đề xuất giải pháp cải thiện tình hình.

II. Vấn Đề Ảnh Hưởng Của Tâm Lý Đến Quyết Định Mua BHYT

Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng tâm lý và nhận thức đóng vai trò quan trọng trong quyết định mua bảo hiểm y tế, đặc biệt là bảo hiểm y tế hộ gia đình. Các yếu tố như niềm tin vào hệ thống bảo hiểm, nhận thức về rủi ro sức khỏe, và ảnh hưởng từ kinh nghiệm cá nhân hoặc từ người thân, bạn bè đều có thể tác động mạnh mẽ đến quyết định của người dân. Ngoài ra, thông tin và truyền thông bảo hiểm cũng đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành nhận thức và thái độ của người dân đối với BHYT. Sự thiếu tin tưởng vào các công ty bảo hiểm và quy trình bồi thường bảo hiểm phức tạp cũng là một rào cản lớn.

2.1. Ảnh Hưởng của Niềm Tin Vào Hệ Thống Bảo Hiểm Y Tế

Niềm tin vào hệ thống bảo hiểm y tế có ảnh hưởng lớn đến quyết định tham gia. Nếu người dân tin rằng BHYT thực sự mang lại lợi ích, giúp họ giảm thiểu gánh nặng tài chính khi gặp rủi ro sức khỏe, họ sẽ có xu hướng tham gia hơn. Ngược lại, nếu họ có niềm tin thấp vào tính hiệu quả của BHYT hoặc nghi ngờ về khả năng được bồi thường bảo hiểm đầy đủ, họ sẽ ít có động lực tham gia. Xây dựng sự tin tưởng vào công ty bảo hiểm là vô cùng quan trọng.

2.2. Tác Động Của Nhận Thức Về Rủi Ro Sức Khỏe Và Chi Phí Y Tế

Nhận thức về rủi ro sức khỏe và chi phí y tế cũng là một yếu tố quan trọng. Nếu người dân nhận thấy rằng họ có nguy cơ cao mắc bệnh hoặc cần phải chi trả một khoản tiền lớn cho việc khám chữa bệnh, họ sẽ có xu hướng tìm kiếm các giải pháp bảo vệ tài chính, trong đó có bảo hiểm y tế. Tuy nhiên, nếu họ đánh giá thấp rủi ro sức khỏe hoặc tin rằng họ có thể tự chi trả cho các chi phí y tế, họ sẽ ít quan tâm đến BHYT hơn.

III. Phương Pháp Nghiên Cứu Tâm Lý Tham Gia BHYT Tại Cam Lâm

Nghiên cứu sử dụng kết hợp phương pháp định tính và định lượng để phân tích các yếu tố tâm lý và nhận thức ảnh hưởng đến quyết định tham gia BHYT hộ gia đình. Phương pháp định tính được sử dụng để khám phá các yếu tố tiềm ẩn và xây dựng thang đo. Phương pháp định lượng được sử dụng để đo lường mức độ tác động của các yếu tố và kiểm định các giả thuyết nghiên cứu. Dữ liệu được thu thập thông qua khảo sát trực tiếp người dân tại 14 xã, thị trấn thuộc huyện Cam Lâm, Khánh Hòa. Phân tích dữ liệu sử dụng phần mềm SPSS 20.0 với các kỹ thuật như Cronbach's Alpha, EFA, và hồi quy tuyến tính đa biến.

3.1. Thiết Kế Nghiên Cứu Định Tính Thảo Luận Nhóm

Nghiên cứu định tính được thực hiện thông qua các cuộc thảo luận nhóm với đại diện các hộ gia đình tại Cam Lâm. Mục đích là để khám phá các yếu tố tâm lý và nhận thức quan trọng nhất ảnh hưởng đến quyết định tham gia BHYT. Các cuộc thảo luận tập trung vào việc tìm hiểu về kinh nghiệm cá nhân, kinh nghiệm người thân, bạn bè, niềm tin vao bảo hiểm, và nhận thức về chi phí y tế của người dân.

3.2. Thiết Kế Nghiên Cứu Định Lượng Khảo Sát Và Phân Tích

Nghiên cứu định lượng sử dụng phương pháp khảo sát bằng bảng hỏi với mẫu đại diện người dân tại Cam Lâm. Bảng hỏi được thiết kế dựa trên kết quả nghiên cứu định tính và các lý thuyết về hành vi người tiêu dùng. Các câu hỏi tập trung vào việc đo lường các yếu tố tâm lý và nhận thức như niềm tin vào bảo hiểm, nhận thức về rủi ro sức khỏe, sự hiểu biết về BHYT, và nhận thức về công tác truyền thông BHYT. Sau khi thu thập dữ liệu, các kỹ thuật thống kê như Cronbach's Alpha, EFA, và hồi quy tuyến tính đa biến được sử dụng để phân tích và kiểm định các giả thuyết.

IV. Kết Quả Các Yếu Tố Tâm Lý Quyết Định Tham Gia BHYT

Kết quả nghiên cứu cho thấy có nhiều yếu tố tâm lý và nhận thức ảnh hưởng đáng kể đến quyết định tham gia BHYT hộ gia đình tại Cam Lâm, Khánh Hòa. Các yếu tố quan trọng nhất bao gồm: niềm tin vào BHYT, nhận thức về chi phí y tế, hiểu biết của người dân về BHYT, và nhận thức về công tác truyền thông BHYT. Mức độ tác động của các yếu tố này khác nhau, và có sự tương tác phức tạp giữa chúng. Phân tích hồi quy cho thấy các yếu tố này có khả năng dự báo khá tốt quyết định tham gia BHYT.

4.1. Tác Động Của Niềm Tin Và Nhận Thức Chi Phí Y Tế

Niềm tin vào BHYT và nhận thức về chi phí y tế là hai yếu tố có tác động mạnh mẽ nhất đến quyết định tham gia. Người dân có niềm tin cao vào BHYT và nhận thức rõ về gánh nặng tài chính khi không có bảo hiểm có xu hướng tham gia BHYT cao hơn. Điều này cho thấy tầm quan trọng của việc xây dựng niềm tin và nâng cao nhận thức cho người dân.

4.2. Vai Trò Của Hiểu Biết Và Nhận Thức Truyền Thông BHYT

Hiểu biết về các quyền lợi và nghĩa vụ khi tham gia BHYT, cũng như nhận thức về hiệu quả của công tác truyền thông BHYT, cũng đóng vai trò quan trọng. Người dân có hiểu biết đầy đủ về BHYT và đánh giá cao công tác truyền thông có xu hướng tham gia BHYT cao hơn. Điều này cho thấy tầm quan trọng của việc cung cấp thông tin chính xác và dễ hiểu cho người dân, cũng như nâng cao chất lượng truyền thông BHYT.

V. Ứng Dụng Giải Pháp Tăng Tỷ Lệ Tham Gia Bảo Hiểm Y Tế Cam Lâm

Dựa trên kết quả nghiên cứu, có một số giải pháp có thể được triển khai để tăng tỷ lệ tham gia bảo hiểm y tế hộ gia đình tại Cam Lâm, Khánh Hòa. Các giải pháp này tập trung vào việc nâng cao niềm tin của người dân vào BHYT, nâng cao nhận thức về chi phí y tế và lợi ích của BHYT, cải thiện hiểu biết về BHYT, và tăng cường truyền thông BHYT. Ngoài ra, cũng cần chú trọng đến việc cải thiện chất lượng dịch vụ y tế và đơn giản hóa quy trình bồi thường bảo hiểm.

5.1. Nâng Cao Niềm Tin và Nhận Thức về Lợi Ích BHYT

Để nâng cao niềm tin của người dân vào BHYT, cần tăng cường tính minh bạch và công khai của hệ thống BHYT, đảm bảo rằng người dân được hưởng đầy đủ các quyền lợi khi tham gia. Cần cung cấp thông tin rõ ràng, dễ hiểu về các quyền lợi và nghĩa vụ của người tham gia, cũng như quy trình bồi thường bảo hiểm. Song song với đó, cần có các biện pháp để nâng cao nhận thức của người dân về tầm quan trọng của việc phòng ngừa bệnh tật và chi phí y tế.

5.2. Cải Thiện Truyền Thông BHYT và Dịch Vụ Chăm Sóc Sức Khỏe

Để cải thiện truyền thông BHYT, cần sử dụng nhiều kênh khác nhau, bao gồm truyền hình, báo chí, internet, và các hoạt động cộng đồng. Cần tập trung vào việc cung cấp thông tin thiết thực và dễ hiểu cho người dân, cũng như giải đáp các thắc mắc của họ. Cùng với đó, cần cải thiện chất lượng dịch vụ y tế tại các cơ sở y tế công lập, đảm bảo rằng người dân được tiếp cận dịch vụ y tế chất lượng cao và thuận tiện.

VI. Kết Luận Tâm Lý Và Tương Lai Bảo Hiểm Y Tế Tại Cam Lâm

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng các yếu tố tâm lý và nhận thức đóng vai trò quan trọng trong quyết định tham gia BHYT hộ gia đình tại Cam Lâm, Khánh Hòa. Việc hiểu rõ các yếu tố này là cần thiết để xây dựng các chính sách và giải pháp hiệu quả để tăng tỷ lệ tham gia BHYT và hướng tới mục tiêu bao phủ BHYT toàn dân. Trong tương lai, cần có thêm các nghiên cứu sâu hơn về các yếu tố tâm lý và nhận thức ảnh hưởng đến quyết định tham gia BHYT, cũng như đánh giá hiệu quả của các giải pháp can thiệp.

6.1. Hạn Chế Của Nghiên Cứu Và Hướng Nghiên Cứu Tiếp Theo

Nghiên cứu có một số hạn chế, bao gồm việc sử dụng mẫu nhỏ và phạm vi nghiên cứu hạn chế trong một huyện. Trong tương lai, cần có thêm các nghiên cứu với mẫu lớn hơn và phạm vi rộng hơn để có kết quả chính xác và tin cậy hơn. Cần có thêm các nghiên cứu định tính sâu hơn để khám phá các yếu tố tâm lý và nhận thức phức tạp hơn.

6.2. Tầm Quan Trọng Của Việc Liên Tục Cải Thiện Chính Sách BHYT

Để đạt được mục tiêu bao phủ BHYT toàn dân, cần liên tục cải thiện chính sách BHYT, đảm bảo rằng nó phù hợp với nhu cầu và điều kiện kinh tế xã hội của người dân. Cần tăng cường sự phối hợp giữa các cơ quan nhà nước, các tổ chức xã hội, và các công ty bảo hiểm để triển khai các chính sách và giải pháp hiệu quả. Cần xây dựng một hệ thống BHYT bền vững và công bằng, đảm bảo rằng mọi người dân đều được tiếp cận dịch vụ y tế chất lượng cao và không gặp khó khăn về tài chính.

Tổng quan nghiên cứu

Bảo hiểm y tế (BHYT) là một chính sách xã hội quan trọng nhằm bảo vệ sức khỏe và giảm gánh nặng tài chính cho người dân khi gặp rủi ro về bệnh tật. Tại huyện Cam Lâm, tỉnh Khánh Hòa, tỷ lệ tham gia BHYT hộ gia đình vẫn chưa đạt mức kỳ vọng, trong khi mục tiêu của địa phương là đạt 95% dân số tham gia BHYT vào năm 2025. Nghiên cứu này tập trung phân tích các yếu tố tâm lý và nhận thức ảnh hưởng đến quyết định tham gia BHYT hộ gia đình trên địa bàn huyện Cam Lâm trong giai đoạn từ tháng 12/2021 đến tháng 6/2022. Qua khảo sát 190 hộ gia đình tại 14 xã, thị trấn, nghiên cứu nhằm xác định các nhân tố tâm lý, nhận thức tác động đến hành vi tham gia BHYT, từ đó đề xuất các giải pháp nâng cao tỷ lệ tham gia. Việc nghiên cứu có ý nghĩa thực tiễn lớn trong việc hỗ trợ chính quyền địa phương xây dựng chính sách phát triển BHYT phù hợp, góp phần thực hiện mục tiêu bảo hiểm y tế toàn dân, đồng thời giảm thiểu rủi ro tài chính do chi phí y tế gây ra cho các hộ gia đình, đặc biệt là nhóm lao động khu vực nông thôn và phi chính thức.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên hai lý thuyết hành vi tiêu dùng chủ đạo: Mô hình Hành động Hợp lý (TRA) và Mô hình Hành vi Dự định (TPB). TRA tập trung vào ý định hành vi được quyết định bởi thái độ cá nhân và các chuẩn mực xã hội, trong khi TPB mở rộng thêm yếu tố kiểm soát hành vi nhận thức, phản ánh khả năng và nguồn lực của cá nhân trong việc thực hiện hành vi. Các khái niệm chính bao gồm:

• Niềm tin đối với BHYT: Đánh giá mức độ tin tưởng của người dân vào lợi ích và hiệu quả của BHYT.
• Nhận thức về chi phí y tế: Cảm nhận về mức độ chi phí khám chữa bệnh và tác động của chi phí này đến quyết định tham gia BHYT.
• Sự hiểu biết về BHYT: Mức độ kiến thức và nhận thức của người dân về quyền lợi, thủ tục và chính sách BHYT.
• Nhận thức truyền thông về BHYT: Đánh giá hiệu quả của các hoạt động tuyên truyền, vận động và truyền thông về BHYT trong cộng đồng.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp định tính và định lượng. Giai đoạn định tính được thực hiện qua thảo luận nhóm với 9 người dân đại diện hộ gia đình nhằm đánh giá và hiệu chỉnh thang đo các biến nghiên cứu. Giai đoạn định lượng tiến hành khảo sát trực tiếp 190 hộ gia đình tại 14 xã, thị trấn huyện Cam Lâm từ tháng 4 đến tháng 6 năm 2022. Mẫu được chọn theo phương pháp ngẫu nhiên đơn giản nhằm đảm bảo tính đại diện. Dữ liệu thu thập được xử lý bằng phần mềm SPSS 20.0 với các kỹ thuật phân tích bao gồm: kiểm định độ tin cậy Cronbach’s Alpha, phân tích nhân tố khám phá (EFA), phân tích tương quan Pearson và hồi quy tuyến tính đa biến để kiểm định các giả thuyết nghiên cứu. Quy trình nghiên cứu được thực hiện theo các bước: xây dựng thang đo, khảo sát sơ bộ, hiệu chỉnh thang đo, thu thập dữ liệu chính thức và phân tích kết quả.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Niềm tin đối với BHYT có ảnh hưởng tích cực đến quyết định tham gia BHYT hộ gia đình: Kết quả hồi quy cho thấy hệ số beta = 0,35 với mức ý nghĩa p < 0,01, cho thấy niềm tin là yếu tố quan trọng nhất thúc đẩy người dân tham gia BHYT. Khoảng 72% người dân có thái độ tích cực về BHYT sẽ quyết định tham gia.

2. Nhận thức về chi phí y tế tác động cùng chiều đến quyết định tham gia BHYT: Hệ số beta = 0,28, p < 0,05, phản ánh rằng khi người dân nhận thức chi phí y tế cao, họ có xu hướng mua BHYT để giảm thiểu gánh nặng tài chính. Tỷ lệ người dân nhận thức chi phí y tế là gánh nặng chiếm khoảng 65%.

3. Sự hiểu biết của người dân về BHYT ảnh hưởng tích cực đến quyết định tham gia: Hệ số beta = 0,22, p < 0,05, cho thấy kiến thức về quyền lợi, thủ tục BHYT giúp tăng khả năng tham gia. Khoảng 60% người dân có hiểu biết đầy đủ về BHYT có xu hướng tham gia.

4. Nhận thức truyền thông về BHYT cũng có tác động tích cực: Hệ số beta = 0,18, p < 0,05, chứng minh vai trò của công tác tuyên truyền trong việc nâng cao nhận thức và khuyến khích tham gia BHYT. Khoảng 58% người dân được tiếp cận thông tin truyền thông tích cực sẽ tham gia BHYT.

Thảo luận kết quả

Các kết quả trên phù hợp với lý thuyết TRA và TPB, khẳng định vai trò của niềm tin, nhận thức và truyền thông trong việc hình thành ý định và hành vi tham gia BHYT. Niềm tin vào BHYT là yếu tố quyết định hàng đầu, tương tự như các nghiên cứu trong nước và quốc tế đã chỉ ra. Nhận thức về chi phí y tế cao thúc đẩy người dân tìm kiếm giải pháp bảo vệ tài chính, trong đó BHYT là lựa chọn ưu tiên. Sự hiểu biết về BHYT giúp giảm bớt sự e ngại, bối rối khi tham gia, đồng thời nhận thức truyền thông góp phần nâng cao nhận thức cộng đồng. Kết quả cũng cho thấy cần tăng cường truyền thông đa dạng và hiệu quả hơn để tiếp cận nhóm dân cư chưa tham gia BHYT. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện mức độ ảnh hưởng của từng yếu tố và bảng hồi quy chi tiết các hệ số tác động.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường xây dựng niềm tin đối với BHYT: Triển khai các chương trình tư vấn, chia sẻ câu chuyện thành công của người tham gia BHYT nhằm nâng cao niềm tin. Thời gian thực hiện: 2023-2025. Chủ thể: Bảo hiểm xã hội huyện, chính quyền địa phương.

2. Nâng cao nhận thức về chi phí y tế và lợi ích BHYT: Tổ chức các buổi hội thảo, truyền thông trực tiếp tại các xã, thị trấn để giải thích rõ ràng về chi phí y tế và vai trò BHYT trong giảm thiểu chi phí. Mục tiêu tăng nhận thức lên 80% dân số trong 2 năm tới.

3. Cải thiện sự hiểu biết về quyền lợi và thủ tục BHYT: Phát hành tài liệu hướng dẫn đơn giản, dễ hiểu, đồng thời đào tạo cán bộ xã, phường để hỗ trợ người dân trong thủ tục tham gia BHYT. Thời gian: 2023-2024.

4. Đẩy mạnh công tác truyền thông đa kênh: Sử dụng các phương tiện truyền thông đại chúng, mạng xã hội, và các tổ chức đoàn thể để truyền tải thông tin về BHYT một cách rộng rãi và hiệu quả. Mục tiêu tăng tỷ lệ tiếp cận thông tin lên 90% trong năm 2023.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Cán bộ quản lý Bảo hiểm xã hội và y tế địa phương: Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học để xây dựng chính sách, chiến lược phát triển BHYT phù hợp với đặc thù địa phương.

2. Nhà hoạch định chính sách và cơ quan quản lý nhà nước: Giúp hiểu rõ các yếu tố tâm lý, nhận thức ảnh hưởng đến quyết định tham gia BHYT, từ đó thiết kế các chương trình hỗ trợ hiệu quả.

3. Các tổ chức nghiên cứu và đào tạo trong lĩnh vực quản trị kinh doanh và y tế công cộng: Là tài liệu tham khảo quý giá cho các nghiên cứu tiếp theo về hành vi người tiêu dùng trong lĩnh vực bảo hiểm y tế.

4. Các tổ chức truyền thông và vận động chính sách: Cung cấp thông tin để xây dựng các chiến dịch truyền thông hiệu quả, nâng cao nhận thức và khuyến khích người dân tham gia BHYT.

Câu hỏi thường gặp

1. Tại sao niềm tin lại quan trọng trong quyết định tham gia BHYT?
   Niềm tin tạo ra sự an tâm và cam kết của người dân với BHYT, giúp họ tin rằng BHYT sẽ mang lại lợi ích thực tế khi cần thiết. Ví dụ, người dân tin tưởng BHYT sẽ được hưởng quyền lợi khám chữa bệnh đầy đủ sẽ dễ dàng quyết định tham gia hơn.

2. Chi phí y tế ảnh hưởng thế nào đến việc mua BHYT?
   Khi chi phí y tế tăng cao, người dân có xu hướng tìm kiếm giải pháp giảm thiểu gánh nặng tài chính, trong đó BHYT là công cụ hiệu quả. Nghiên cứu cho thấy người dân nhận thức chi phí y tế là gánh nặng sẽ có tỷ lệ tham gia BHYT cao hơn.

3. Làm thế nào để nâng cao sự hiểu biết của người dân về BHYT?
   Cần tổ chức các buổi tập huấn, phát tài liệu hướng dẫn đơn giản, đồng thời cán bộ xã phường hỗ trợ giải đáp thắc mắc để người dân nắm rõ quyền lợi và thủ tục tham gia BHYT.

4. Vai trò của truyền thông trong việc phát triển BHYT là gì?
   Truyền thông giúp người dân nhận biết, hiểu và tin tưởng vào BHYT, từ đó thúc đẩy quyết định tham gia. Các kênh truyền thông đa dạng như báo chí, mạng xã hội, tổ chức đoàn thể đều góp phần quan trọng.

5. Phương pháp nghiên cứu nào được sử dụng để đánh giá các yếu tố tâm lý, nhận thức?
   Nghiên cứu sử dụng kết hợp phương pháp định tính (thảo luận nhóm) và định lượng (khảo sát, phân tích hồi quy đa biến) để đảm bảo tính chính xác và phù hợp với thực tiễn địa phương.

Kết luận

• Nghiên cứu xác định 4 yếu tố tâm lý, nhận thức chính ảnh hưởng tích cực đến quyết định tham gia BHYT hộ gia đình tại huyện Cam Lâm: niềm tin, nhận thức về chi phí y tế, sự hiểu biết về BHYT và nhận thức truyền thông.
• Niềm tin đối với BHYT là yếu tố có tác động mạnh nhất, chiếm tỷ lệ ảnh hưởng cao nhất trong mô hình hồi quy.
• Kết quả nghiên cứu góp phần bổ sung cơ sở lý thuyết và thực tiễn về hành vi người tiêu dùng trong lĩnh vực bảo hiểm y tế tại khu vực nông thôn Việt Nam.
• Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm nâng cao nhận thức và niềm tin của người dân, đồng thời đẩy mạnh truyền thông để đạt mục tiêu 95% dân số tham gia BHYT vào năm 2025.
• Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các chương trình truyền thông, đào tạo cán bộ và đánh giá hiệu quả chính sách nhằm gia tăng tỷ lệ tham gia BHYT trên địa bàn.

Hành động ngay hôm nay để góp phần xây dựng hệ thống bảo hiểm y tế toàn dân bền vững và công bằng!