Các Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến Sự Tham Gia Của Người Dân Trong Việc Xây Dựng, Duy Tu Nâng Cấp Các Tuyến Đường Tại Bà Rịa - Vũng Tàu

• Tác giả: Nguyễn Quốc Thành
• Người hướng dẫn: TS. ……………
• Trường học: Trường Đại Học Bà Rịa – Vũng Tàu
• Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh
• Đề tài: Các Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến Sự Tham Gia Của Người Dân Trong Việc Xây Dựng, Duy Tu Nâng Cấp Các Tuyến Đường Trên Tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2020
• Địa điểm: Bà Rịa – Vũng Tàu

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• 1. CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU
• 1.1. Lý do chọn đề tài
• 1.2. Mục tiêu nghiên cứu
• 1.3. Câu hỏi nghiên cứu
• 1.4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
• 1.5. Phương pháp nghiên cứu
• 1.6. Khung nghiên cứu tổng quát
• 1.7. Ý nghĩa của đề tài nghiên cứu
• 1.7.1. Ý nghĩa về mặt thực tiễn
• 1.7.2. Ý nghĩa về mặt lý thuyết
• 1.8. Kết cấu của luận văn
• 2. CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU
• 2.1. Khái niệm nghiên cứu
• 2.1.1. Khái niệm nghiên cứu về sự tham gia
• 2.1.2. Sự tham gia của xã hội
• 2.1.3. Cơ sở hạ tầng giao thông nội bộ
• 2.2. Lý thuyết nền nghiên cứu
• 2.2.1. Lý thuyết hành vi dự định
• 2.2.2. Lý thuyết hành vi dự định của Ajzen (2006)
• 2.3. Một số nghiên cứu có liên quan
• 2.3.1. Nghiên cứu ngoài nước
• 2.3.2. Một số công trình nghiên cứu trong nước
• 2.4. Mô hình lý thuyết và giả thuyết nghiên cứu
• 2.4.1. Mô hình nghiên cứu
• 2.4.2. Giả thuyết nghiên cứu
• 2.5. Tóm tắt chương 2
• 3. CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 3.1. Quy trình nghiên cứu
• 3.2. Phương pháp nghiên cứu định tính
• 3.2.1. Quy trình nghiên cứu định tính
• 3.2.2. Kết quả nghiên cứu định tính
• 3.3. Phương pháp nghiên cứu định lượng
• 3.3.1. Phương pháp thu thập dữ liệu
• 3.3.2. Phương pháp chọn mẫu
• 3.3.3. Phương pháp phân tích số liệu
• 3.3.4. Phương pháp phân tích AMOS-SEM
• 3.3.5. Đánh giá sơ bộ thang đo
• 3.3.6. Đánh giá hệ số tin cậy Cronbach’s Alpha
• 3.3.7. Phân tích yếu tố khám phá EFA
• 3.3.8. Mẫu nghiên cứu chính thức
• 3.4. Tóm tắt chương 3
• 4. CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 4.1. Đặc điểm mẫu nghiên cứu
• 4.2. Kiểm định thang đo
• 4.2.1. Kiểm định thang đo bằng hệ số tin cậy Cronbach’s Alpha
• 4.2.2. Phân tích yếu tố khám phá EFA
• 4.2.3. Phân tích mô hình đo lường tới hạn (CFA)
• 4.2.4. Giá trị hội tụ của thang đo
• 4.2.5. Mức độ phù hợp của dữ liệu khảo sát
• 4.2.6. Giá trị phân biệt của các khái niệm nghiên cứu
• 4.2.7. Kiểm định độ tin cậy của thang đo
• 4.3. Kiểm định mô hình lý thuyết
• 4.3.1. Kiểm định mô hình lý thuyết chính thức bằng ML
• 4.3.2. Thảo luận kết quả nghiên cứu
• 4.3.3. Kiểm định mô hình lý thuyết bằng Bootstrap
• 4.4. Tóm tắt chương 4
• 5. CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ HÀM Ý QUẢN TRỊ
• 5.1. Kết quả chính và đóng góp của nghiên cứu
• 5.1.1. Mô hình đo lường
• 5.1.2. Mô hình lý thuyết
• 5.2. Hàm ý quản trị
• 5.2.1. Cải thiện yếu tố thái độ
• 5.2.2. Cải thiện yếu tố nhận thức
• 5.2.3. Cải thiện yếu tố áp lực xã hội
• 5.2.4. Cải thiện yếu tố niềm tin
• 5.3. Hạn chế và hướng nghiên cứu tiếp theo
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng Quan Về Sự Tham Gia Của Người Dân Tại Bà Rịa Vũng Tàu

Trong bối cảnh phát triển hạ tầng giao thông tại Bà Rịa - Vũng Tàu, sự tham gia cộng đồng đóng vai trò then chốt. Các dự án xây dựng đường giao thông không chỉ đòi hỏi nguồn lực tài chính mà còn cần sự đồng thuận và hợp tác từ phía người dân. Sự tham gia này có thể thể hiện qua nhiều hình thức, từ đóng góp tài chính, vật chất đến công sức lao động và giám sát dự án. Theo Nghị định số 24/1999/NĐ-CP, sự tham gia của người dân là nguồn vốn quan trọng, đặc biệt khi ngân sách nhà nước còn hạn chế. Sự tham gia này không chỉ đảm bảo chi phí cho các hoạt động xây dựng mà còn là diện tích đất để mở rộng các tuyến đường, hẻm. Đồng thời, người dân còn tham gia vào quá trình khảo sát, thiết kế, giám sát, nghiệm thu và quản lý dự án. Chính những cư dân này là những người hưởng lợi trực tiếp từ hiệu quả của dự án, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống và phát triển kinh tế - xã hội địa phương.

1.1. Tầm quan trọng của sự tham gia cộng đồng trong xây dựng hạ tầng

Sự tham gia cộng đồng không chỉ là nguồn lực tài chính mà còn là yếu tố quyết định sự thành công của các dự án xây dựng đường giao thông. Khi người dân cảm thấy được lắng nghe và có vai trò trong quá trình ra quyết định, họ sẽ có xu hướng ủng hộ và hợp tác hơn. Điều này giúp giảm thiểu các rủi ro phát sinh trong quá trình triển khai dự án, đồng thời tạo ra sự đồng thuận xã hội cao hơn. Sự tham gia của người dân còn giúp đảm bảo tính minh bạch và trách nhiệm giải trình của dự án, từ đó nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn vốn và đảm bảo phát triển bền vững.

1.2. Các hình thức tham gia của người dân trong dự án giao thông

Người dân có thể tham gia vào các dự án xây dựng đường giao thông thông qua nhiều hình thức khác nhau. Đóng góp tài chính là một hình thức phổ biến, đặc biệt đối với các dự án có quy mô nhỏ. Ngoài ra, người dân có thể đóng góp bằng hiện vật, chẳng hạn như đất đai hoặc tài sản trên đất, để mở rộng các tuyến đường. Sự tham gia bằng công sức lao động cũng rất quan trọng, đặc biệt trong giai đoạn khảo sát, thiết kế và giám sát dự án. Cuối cùng, người dân có thể tham gia vào quá trình ra quyết định thông qua các cuộc họp cộng đồng và các kênh phản hồi chính thức.

II. Thách Thức Trong Huy Động Sự Tham Gia Tại Bà Rịa Vũng Tàu

Mặc dù sự tham gia cộng đồng mang lại nhiều lợi ích, việc huy động sự tham gia của người dân trong các dự án xây dựng đường giao thông tại Bà Rịa - Vũng Tàu vẫn đối mặt với nhiều thách thức. Một trong những thách thức lớn nhất là sự thiếu tin tưởng của người dân vào quy trình xây dựng và quản lý dự án. Sự thiếu minh bạch thông tin và chính sách đền bù không thỏa đáng có thể dẫn đến sự phản đối và gây khó khăn cho việc triển khai dự án. Bên cạnh đó, tác động môi trường và tác động xã hội của dự án cũng là những yếu tố quan trọng cần được xem xét và giải quyết một cách thỏa đáng để đảm bảo sự đồng thuận của người dân. Theo nghiên cứu của Nguyễn Quốc Thành (2020), cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền địa phương, nhà tài trợ, nhà cung ứng và người thụ hưởng để đảm bảo sự thành công của dự án.

2.1. Thiếu minh bạch thông tin và chính sách đền bù chưa thỏa đáng

Sự thiếu minh bạch thông tin về dự án, bao gồm mục tiêu, quy mô, tiến độ và nguồn vốn, có thể làm giảm sự tin tưởng của người dân. Chính sách đền bù không thỏa đáng, đặc biệt đối với những người bị ảnh hưởng trực tiếp bởi dự án, cũng là một nguyên nhân gây ra sự phản đối. Để giải quyết vấn đề này, cần tăng cường truyền thông dự án, cung cấp thông tin đầy đủ và kịp thời cho người dân, đồng thời xây dựng chính sách đền bù công bằng và minh bạch.

2.2. Tác động môi trường và xã hội của dự án xây dựng đường

Các dự án xây dựng đường giao thông có thể gây ra những tác động môi trường tiêu cực, chẳng hạn như ô nhiễm không khí, tiếng ồn và phá hủy cảnh quan. Đánh giá tác động xã hội cũng cần được thực hiện để xác định và giảm thiểu những ảnh hưởng tiêu cực đến cộng đồng địa phương, chẳng hạn như di dời dân cư, mất kế sinh nhai và thay đổi văn hóa địa phương. Cần có các biện pháp bảo vệ môi trường và giảm thiểu tác động xã hội để đảm bảo sự đồng thuận của người dân.

III. Cách Cải Thiện Thái Độ Của Người Dân Về Xây Dựng Đường Tại BR VT

Để tăng cường sự tham gia cộng đồng trong xây dựng đường giao thông tại Bà Rịa - Vũng Tàu, việc cải thiện thái độ của người dân là vô cùng quan trọng. Thái độ tích cực đối với dự án sẽ thúc đẩy người dân tham gia một cách chủ động và hiệu quả hơn. Để đạt được điều này, cần tập trung vào việc nâng cao nhận thức của người dân về lợi ích kinh tế và xã hội mà dự án mang lại, đồng thời giải quyết những lo ngại của họ về tác động môi trường và chính sách đền bù. Theo kết quả nghiên cứu của Nguyễn Quốc Thành (2020), yếu tố thái độ có ảnh hưởng đáng kể đến ý định tham gia của người dân.

3.1. Nâng cao nhận thức về lợi ích kinh tế và xã hội của dự án

Cần tăng cường truyền thông dự án để người dân hiểu rõ hơn về những lợi ích kinh tế và xã hội mà dự án mang lại, chẳng hạn như cải thiện kết nối giao thông, thúc đẩy phát triển kinh tế, nâng cao chất lượng cuộc sống và tăng cường an toàn giao thông. Các thông tin này cần được trình bày một cách rõ ràng, dễ hiểu và phù hợp với trình độ dân trí của người dân.

3.2. Giải quyết lo ngại về tác động môi trường và chính sách đền bù

Cần lắng nghe và giải quyết những lo ngại của người dân về tác động môi trường của dự án, chẳng hạn như ô nhiễm không khí, tiếng ồn và phá hủy cảnh quan. Đồng thời, cần xây dựng chính sách đền bù công bằng và minh bạch, đảm bảo quyền lợi của những người bị ảnh hưởng trực tiếp bởi dự án. Việc giải quyết thỏa đáng những lo ngại này sẽ giúp tăng cường sự tin tưởng và ủng hộ của người dân.

3.3. Tăng cường sự tham gia của người dân vào quá trình ra quyết định

Tạo điều kiện cho người dân tham gia vào quá trình ra quyết định liên quan đến dự án, chẳng hạn như lựa chọn phương án thiết kế, giám sát thi công và đánh giá hiệu quả. Việc này giúp người dân cảm thấy được tôn trọng và có vai trò trong dự án, từ đó tăng cường sự ủng hộ và hợp tác của họ.

IV. Tăng Cường Niềm Tin Của Người Dân Vào Quy Trình Xây Dựng Đường

Niềm tin là yếu tố then chốt ảnh hưởng đến sự tham gia cộng đồng trong các dự án xây dựng đường giao thông. Khi người dân tin tưởng vào quy trình xây dựng, quản lý dự án và chính quyền địa phương, họ sẽ có xu hướng tham gia một cách tích cực hơn. Để tăng cường niềm tin của người dân, cần đảm bảo tính minh bạch thông tin, công khai quy trình xây dựng và tăng cường giám sát cộng đồng. Theo nghiên cứu của Nguyễn Quốc Thành (2020), niềm tin có tác động đáng kể đến ý định tham gia của người dân.

4.1. Đảm bảo tính minh bạch thông tin về dự án xây dựng đường

Cung cấp thông tin đầy đủ và kịp thời cho người dân về tất cả các khía cạnh của dự án, bao gồm mục tiêu, quy mô, tiến độ, nguồn vốn, phương án thiết kế và tác động môi trường. Các thông tin này cần được công khai trên các phương tiện truyền thông đại chúng và tại các địa điểm dễ tiếp cận.

4.2. Công khai quy trình xây dựng và quản lý dự án

Công khai quy trình xây dựng và quản lý dự án, bao gồm quy trình đấu thầu, lựa chọn nhà thầu, giám sát thi công và nghiệm thu công trình. Việc này giúp người dân hiểu rõ hơn về cách thức dự án được triển khai và quản lý, từ đó tăng cường sự tin tưởng của họ.

4.3. Tăng cường giám sát cộng đồng đối với dự án xây dựng

Tạo điều kiện cho người dân tham gia vào quá trình giám sát cộng đồng đối với dự án, chẳng hạn như tham gia vào các đoàn kiểm tra, phản ánh các vấn đề phát sinh và đóng góp ý kiến cải thiện. Việc này giúp đảm bảo tính minh bạch và trách nhiệm giải trình của dự án.

V. Ứng Dụng Nghiên Cứu Về Sự Tham Gia Vào Dự Án Thực Tế

Kết quả nghiên cứu về các yếu tố ảnh hưởng đến sự tham gia cộng đồng có thể được ứng dụng vào các dự án xây dựng đường giao thông thực tế tại Bà Rịa - Vũng Tàu. Bằng cách tập trung vào việc cải thiện thái độ, tăng cường niềm tin, nâng cao nhận thức và giảm thiểu áp lực xã hội, các nhà quản lý dự án có thể tạo ra môi trường thuận lợi để người dân tham gia một cách tích cực và hiệu quả hơn. Theo kết quả nghiên cứu của Nguyễn Quốc Thành (2020), việc cải thiện các yếu tố này có thể làm tăng đáng kể ý định tham gia của người dân.

5.1. Xây dựng kế hoạch truyền thông dự án hiệu quả

Xây dựng kế hoạch truyền thông dự án hiệu quả, tập trung vào việc cung cấp thông tin đầy đủ và kịp thời cho người dân, giải quyết những lo ngại của họ và quảng bá những lợi ích kinh tế và xã hội mà dự án mang lại. Kế hoạch truyền thông cần được thiết kế phù hợp với đặc điểm văn hóa và trình độ dân trí của cộng đồng địa phương.

5.2. Thiết lập cơ chế phản hồi và giải quyết khiếu nại hiệu quả

Thiết lập cơ chế phản hồi và giải quyết khiếu nại hiệu quả, đảm bảo rằng mọi ý kiến đóng góp và khiếu nại của người dân đều được lắng nghe và giải quyết một cách công bằng và kịp thời. Cơ chế này cần được công khai và dễ tiếp cận.

5.3. Tăng cường sự phối hợp giữa các bên liên quan

Tăng cường sự phối hợp giữa các bên liên quan, bao gồm chính quyền địa phương, nhà thầu, nhà tư vấn và cộng đồng địa phương. Việc này giúp đảm bảo rằng dự án được triển khai một cách hiệu quả và đáp ứng được nhu cầu của người dân.

VI. Kết Luận Và Hướng Nghiên Cứu Về Sự Tham Gia Cộng Đồng

Nghiên cứu về các yếu tố ảnh hưởng đến sự tham gia cộng đồng trong xây dựng đường giao thông tại Bà Rịa - Vũng Tàu đã cung cấp những hiểu biết sâu sắc về tầm quan trọng của thái độ, niềm tin, nhận thức và áp lực xã hội. Kết quả nghiên cứu có thể được sử dụng để cải thiện quy trình xây dựng, quản lý dự án và tăng cường sự đồng thuận của người dân. Tuy nhiên, nghiên cứu này vẫn còn một số hạn chế, chẳng hạn như phạm vi nghiên cứu hẹp và phương pháp nghiên cứu chủ yếu dựa trên khảo sát. Trong tương lai, cần có những nghiên cứu sâu hơn về các yếu tố văn hóa, kinh tế và chính trị ảnh hưởng đến sự tham gia cộng đồng.

6.1. Hạn chế của nghiên cứu và hướng nghiên cứu tiếp theo

Nghiên cứu này có một số hạn chế, chẳng hạn như phạm vi nghiên cứu hẹp, phương pháp nghiên cứu chủ yếu dựa trên khảo sát và chưa xem xét đầy đủ các yếu tố văn hóa, kinh tế và chính trị. Trong tương lai, cần có những nghiên cứu sâu hơn về các yếu tố này, đồng thời sử dụng các phương pháp nghiên cứu đa dạng hơn, chẳng hạn như phỏng vấn sâu, nghiên cứu trường hợp và phân tích dữ liệu thứ cấp.

6.2. Tầm quan trọng của sự tham gia cộng đồng trong phát triển bền vững

Sự tham gia cộng đồng đóng vai trò quan trọng trong phát triển bền vững, không chỉ trong lĩnh vực xây dựng đường giao thông mà còn trong nhiều lĩnh vực khác, chẳng hạn như bảo vệ môi trường, phát triển kinh tế và xã hội. Cần tạo điều kiện cho người dân tham gia vào quá trình ra quyết định và quản lý các nguồn lực để đảm bảo rằng các dự án phát triển đáp ứng được nhu cầu của cộng đồng và bảo vệ môi trường.

Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh phát triển kinh tế - xã hội của TP. Vũng Tàu, việc xây dựng, duy tu và nâng cấp các tuyến đường đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện hạ tầng giao thông, nâng cao chất lượng cuộc sống người dân và thúc đẩy phát triển đô thị. Theo Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng 2, năm 2020, TP. Vũng Tàu được giao làm chủ đầu tư 49 dự án hạ tầng, trong đó có 46 dự án về giao thông với tổng kinh phí hơn 150 tỷ đồng, trong đó chi phí bồi thường, giải phóng mặt bằng chiếm khoảng 90 tỷ đồng. Sự tham gia của người dân trong các dự án này không chỉ góp phần bổ sung nguồn lực tài chính, vật chất mà còn nâng cao hiệu quả quản lý, giám sát và đảm bảo quyền lợi của cộng đồng.

Tuy nhiên, mức độ tham gia của người dân còn nhiều hạn chế do ảnh hưởng của các yếu tố tâm lý, xã hội và nhận thức. Do đó, nghiên cứu nhằm xác định các yếu tố ảnh hưởng đến sự tham gia của người dân trong việc xây dựng, duy tu nâng cấp các tuyến đường trên địa bàn TP. Vũng Tàu là cần thiết. Mục tiêu cụ thể của nghiên cứu là xây dựng và kiểm định mô hình lý thuyết các yếu tố ảnh hưởng, đo lường mức độ tác động của từng yếu tố và đề xuất các hàm ý quản trị nhằm gia tăng sự tham gia của người dân. Phạm vi nghiên cứu tập trung khảo sát người dân đang sinh sống và làm việc tại TP. Vũng Tàu trong năm 2020.

Nghiên cứu có ý nghĩa thực tiễn quan trọng trong việc hỗ trợ các cấp chính quyền TP. Vũng Tàu nâng cao hiệu quả huy động nguồn lực xã hội, đồng thời đóng góp lý thuyết về hành vi dự định trong lĩnh vực quản trị kinh doanh và phát triển cộng đồng.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên lý thuyết hành vi dự định (Theory of Planned Behavior - TPB) của Ajzen (1991, 2006), trong đó hành vi của cá nhân được điều khiển bởi ý định hành vi, chịu ảnh hưởng bởi ba yếu tố chính: thái độ cá nhân đối với hành vi, chuẩn mực chủ quan (áp lực xã hội) và kiểm soát hành vi nhận thức (nhận thức về khả năng thực hiện hành vi).

Bốn khái niệm chính được nghiên cứu bao gồm:

• Thái độ: Mức độ cảm xúc tích cực hoặc tiêu cực của cá nhân đối với việc tham gia xây dựng, duy tu nâng cấp các tuyến đường.
• Niềm tin: Sự tin tưởng của người dân vào tính đúng đắn, hợp lý và lợi ích của các dự án hạ tầng kỹ thuật.
• Áp lực xã hội: Sự tác động từ bạn bè, gia đình, cộng đồng và chính quyền nhằm thúc đẩy người dân tham gia.
• Nhận thức: Ý thức của người dân về quyền lợi, trách nhiệm, sự tiếp thu ý kiến và khả năng giám sát trong quá trình thực hiện dự án.

Mô hình nghiên cứu đề xuất kiểm định mối quan hệ giữa bốn yếu tố này với sự tham gia của người dân trong các dự án xây dựng, duy tu nâng cấp tuyến đường.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu được tiến hành theo hai giai đoạn chính: nghiên cứu sơ bộ và nghiên cứu chính thức, kết hợp phương pháp định tính và định lượng.

• Nghiên cứu định tính: Thảo luận nhóm với 5 người dân tại TP. Vũng Tàu nhằm đánh giá, hiệu chỉnh mô hình lý thuyết và thang đo các khái niệm nghiên cứu. Kết quả cho thấy 100% đồng thuận về tính phù hợp của bốn yếu tố ảnh hưởng được đề xuất.

• Nghiên cứu định lượng: Thu thập dữ liệu qua khảo sát trực tiếp với mẫu chính thức gồm 215 người dân, sử dụng phương pháp chọn mẫu thuận tiện. Phân tích dữ liệu được thực hiện bằng phần mềm SPSS và AMOS với các kỹ thuật: kiểm định độ tin cậy Cronbach’s Alpha, phân tích nhân tố khám phá (EFA), phân tích nhân tố khẳng định (CFA) và mô hình cấu trúc tuyến tính (SEM).

Quy trình phân tích dữ liệu gồm hai bước: nghiên cứu sơ bộ với 60 mẫu để đánh giá thang đo và nghiên cứu chính thức với 215 mẫu để kiểm định mô hình và giả thuyết. Các tiêu chí đánh giá mô hình bao gồm hệ số Cronbach’s Alpha > 0,6, giá trị KMO > 0,5, hệ số tải nhân tố > 0,5, tổng phương sai trích > 50%, và các chỉ số phù hợp mô hình như CFI, TLI ≥ 0,9, RMSEA ≤ 0,08.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Ảnh hưởng của thái độ đến sự tham gia: Thái độ có hệ số ảnh hưởng β = 0,359, là yếu tố có tác động mạnh nhất đến ý định tham gia của người dân. Khoảng 35,9% sự biến thiên ý định tham gia được giải thích bởi thái độ tích cực hoặc tiêu cực của người dân đối với các dự án.

2. Ảnh hưởng của nhận thức: Nhận thức về quyền lợi, trách nhiệm và khả năng giám sát có hệ số β = 0,319, cho thấy nhận thức đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự tham gia, chiếm khoảng 31,9% mức độ ảnh hưởng.

3. Ảnh hưởng của áp lực xã hội: Áp lực từ gia đình, bạn bè, cộng đồng và chính quyền có hệ số β = 0,264, thể hiện vai trò của các yếu tố xã hội trong việc tạo động lực cho người dân tham gia.

4. Ảnh hưởng của niềm tin: Niềm tin vào tính đúng đắn và lợi ích của dự án có hệ số β = 0,228, góp phần tích cực nhưng mức độ ảnh hưởng thấp hơn so với các yếu tố khác.

Tổng thể, bốn yếu tố này giải thích được 66% sự biến thiên của ý định tham gia của người dân trong việc xây dựng, duy tu nâng cấp các tuyến đường tại TP. Vũng Tàu.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu phù hợp với lý thuyết hành vi dự định của Ajzen, khẳng định vai trò quan trọng của thái độ, nhận thức, áp lực xã hội và niềm tin trong việc hình thành ý định hành vi. Thái độ tích cực thúc đẩy người dân chủ động tham gia, trong khi nhận thức cao giúp họ hiểu rõ quyền lợi và trách nhiệm, từ đó tăng cường sự cam kết. Áp lực xã hội tạo ra môi trường hỗ trợ và thúc đẩy hành vi tham gia, đặc biệt trong bối cảnh văn hóa cộng đồng Việt Nam coi trọng sự đồng thuận và trách nhiệm xã hội. Niềm tin là nền tảng để người dân tin tưởng vào hiệu quả và tính minh bạch của dự án, giảm thiểu sự nghi ngờ và do dự.

So sánh với các nghiên cứu trong nước và quốc tế, kết quả này tương đồng với các nghiên cứu về hành vi tham gia cộng đồng và hành vi tiêu dùng, cho thấy tính ứng dụng rộng rãi của mô hình TPB trong nhiều lĩnh vực. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện mức độ ảnh hưởng của từng yếu tố và bảng tổng hợp hệ số β cùng độ tin cậy của các thang đo.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường tuyên truyền và nâng cao nhận thức: Các cơ quan chức năng cần đẩy mạnh các chương trình truyền thông, giáo dục cộng đồng về lợi ích và quyền lợi khi tham gia các dự án hạ tầng. Mục tiêu tăng nhận thức người dân lên ít nhất 20% trong vòng 12 tháng, do Sở Thông tin và Truyền thông phối hợp với UBND các phường thực hiện.

2. Xây dựng môi trường xã hội tích cực, tạo áp lực xã hội lành mạnh: Khuyến khích các tổ chức cộng đồng, ban quản lý khu phố vận động, tạo sức ép tích cực từ gia đình, bạn bè và cộng đồng nhằm thúc đẩy sự tham gia. Mục tiêu tăng tỷ lệ người dân chịu ảnh hưởng tích cực từ áp lực xã hội lên 15% trong 1 năm, do UBND phường và các tổ dân phố chủ trì.

3. Cải thiện thái độ thông qua minh bạch và hiệu quả dự án: Tăng cường công khai thông tin, minh bạch quy trình thực hiện dự án, tạo điều kiện cho người dân tham gia giám sát và phản hồi. Mục tiêu nâng cao thái độ tích cực của người dân lên 25% trong 18 tháng, do Ban Quản lý dự án và các cơ quan liên quan phối hợp thực hiện.

4. Xây dựng niềm tin bằng cách đảm bảo quyền lợi và trách nhiệm rõ ràng: Thiết lập các cơ chế bảo vệ quyền lợi người dân tham gia, đồng thời khuyến khích sự cam kết và trách nhiệm xã hội. Mục tiêu tăng niềm tin của người dân lên 20% trong 1 năm, do UBND TP và các tổ chức xã hội phối hợp triển khai.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Lãnh đạo và cán bộ quản lý TP. Vũng Tàu: Giúp hiểu rõ các yếu tố ảnh hưởng đến sự tham gia của người dân, từ đó xây dựng chính sách, kế hoạch phù hợp nhằm huy động nguồn lực xã hội hiệu quả.

2. Các nhà nghiên cứu và sinh viên ngành Quản trị kinh doanh, Phát triển cộng đồng: Cung cấp cơ sở lý thuyết và mô hình nghiên cứu ứng dụng thực tiễn, đồng thời là tài liệu tham khảo cho các đề tài liên quan đến hành vi xã hội và quản lý dự án.

3. Các tổ chức cộng đồng và ban quản lý khu phố: Hỗ trợ trong việc vận động, tổ chức và nâng cao sự tham gia của người dân vào các hoạt động phát triển hạ tầng địa phương.

4. Các nhà hoạch định chính sách và chuyên gia phát triển đô thị: Giúp đánh giá hiệu quả các chương trình huy động sự tham gia của cộng đồng, từ đó đề xuất các giải pháp cải tiến phù hợp với đặc thù địa phương.

Câu hỏi thường gặp

1. Tại sao sự tham gia của người dân lại quan trọng trong các dự án hạ tầng?
   Sự tham gia của người dân giúp bổ sung nguồn lực tài chính, vật chất, đồng thời tăng cường giám sát, đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả dự án. Ví dụ, người dân có thể đóng góp công sức, đất đai hoặc giám sát thi công, giúp dự án phù hợp với nhu cầu thực tế.

2. Các yếu tố nào ảnh hưởng mạnh nhất đến sự tham gia của người dân?
   Thái độ tích cực đối với dự án có ảnh hưởng mạnh nhất (β = 0,359), tiếp theo là nhận thức về quyền lợi và trách nhiệm (β = 0,319), áp lực xã hội (β = 0,264) và niềm tin (β = 0,228).

3. Phương pháp nghiên cứu nào được sử dụng để kiểm định mô hình?
   Nghiên cứu sử dụng phương pháp phân tích cấu trúc tuyến tính (SEM) kết hợp phân tích nhân tố khám phá (EFA) và nhân tố khẳng định (CFA) để kiểm định độ tin cậy và giá trị thang đo, đảm bảo tính khoa học và chính xác của mô hình.

4. Làm thế nào để tăng cường sự tham gia của người dân trong thực tế?
   Cần tăng cường tuyên truyền, minh bạch thông tin, tạo môi trường xã hội tích cực và xây dựng niềm tin thông qua bảo vệ quyền lợi và trách nhiệm rõ ràng. Các giải pháp này cần được thực hiện đồng bộ và có sự phối hợp giữa chính quyền và cộng đồng.

5. Nghiên cứu có thể áp dụng cho các địa phương khác không?
   Mô hình lý thuyết dựa trên TPB có tính ứng dụng rộng rãi và có thể được điều chỉnh phù hợp với đặc thù văn hóa, kinh tế của các địa phương khác, đặc biệt trong các dự án phát triển hạ tầng có sự tham gia của cộng đồng.

Kết luận

• Luận văn đã xây dựng và kiểm định thành công mô hình lý thuyết gồm bốn yếu tố: thái độ, niềm tin, áp lực xã hội và nhận thức, ảnh hưởng đến sự tham gia của người dân trong việc xây dựng, duy tu nâng cấp các tuyến đường tại TP. Vũng Tàu.
• Thái độ và nhận thức là hai yếu tố có tác động mạnh nhất, giải thích phần lớn sự biến thiên ý định tham gia của người dân.
• Kết quả nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học để các cấp chính quyền TP. Vũng Tàu xây dựng các chính sách, chương trình nhằm nâng cao sự tham gia của cộng đồng.
• Các giải pháp đề xuất tập trung vào tăng cường tuyên truyền, xây dựng môi trường xã hội tích cực, minh bạch dự án và bảo vệ quyền lợi người dân.
• Nghiên cứu mở ra hướng đi cho các nghiên cứu tiếp theo về sự tham gia cộng đồng trong các lĩnh vực phát triển đô thị và quản trị dự án.

Hành động tiếp theo: Các cơ quan chức năng và nhà quản lý dự án cần áp dụng kết quả nghiên cứu để thiết kế các chương trình vận động người dân, đồng thời tiếp tục theo dõi, đánh giá hiệu quả nhằm điều chỉnh phù hợp trong tương lai.