Khóa Luận Tốt Nghiệp: Vận Dụng Lý Thuyết Kiến Tạo Vào Dạy Học Một Số Nội Dung Môn Toán Lớp 4

• Tác giả: Đỗ Thế Linh
• Người hướng dẫn: Th.s Lê Văn Lĩnh
• Trường học: Đại học Hùng Vương
• Chuyên ngành: Giáo dục tiểu học
• Đề tài: Vận dụng lý thuyết kiến tạo vào dạy học một số nội dung môn toán lớp 4
• Loại tài liệu: khóa luận tốt nghiệp đại học
• Năm xuất bản: 2016
• Địa điểm: Phú Thọ

• LỜI CẢM ƠN
• MỞ ĐẦU
• 0.1. Tính cấp thiết của đề tài
• 0.2. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn
• 0.2.1. Ý nghĩa khoa học
• 0.2.2. Ý nghĩa thực tiễn
• 0.3. Mục đích nghiên cứu
• 0.4. Nhiệm vụ nghiên cứu
• 0.5. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
• 0.5.1. Đối tượng nghiên cứu
• 0.5.2. Phạm vi nghiên cứu
• 0.6. Phương pháp nghiên cứu
• 0.6.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
• 0.6.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
• 0.6.2.1. Phương pháp điều tra, quan sát
• 0.6.2.2. Phương pháp tổng kết kinh nghiệm
• 0.6.2.3. Phương pháp lấy ý kiến chuyên gia
• 0.6.2.4. Phương pháp thực nghiệm sư phạm
• 0.6.2.5. Phương pháp thống kê toán học
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI
• 1.1. Lịch sử vấn đề nghiên cứu
• 1.2. Định hướng đổi mới phương pháp dạy học ở nước ta giai đoạn hiện nay
• 1.2.1. Đổi mới phương pháp dạy học theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh trong quá trình lĩnh hội tri thức
• 1.2.2. Đổi mới phương pháp dạy học theo hướng phát triển khả năng tự học của học sinh
• 1.2.3. Đổi mới phương pháp dạy học theo hướng kết hợp hoạt động cá nhân với hoạt động nhóm và phát huy khả năng của cá nhân
• 1.2.4. Đổi mới phương pháp dạy học theo hướng tăng cường kĩ năng thực hành
• 1.2.5. Đổi mới phương pháp dạy học theo hướng sử dụng phương tiện kĩ thuật hiện đại vào dạy học
• 1.2.6. Đổi mới phương pháp dạy học theo hướng đổi mới phương pháp kiểm tra và đánh giá kết quả học tập của học sinh
• 1.2.7. Đổi mới phương pháp dạy học theo hướng đổi mới cách thiết kế bài dạy, lập kế hoạch bài học và xây dựng mục tiêu bài học
• 2. CHƯƠNG 2: VẬN DỤNG LÝ THUYẾT KIẾN TẠO THIẾT KẾ KẾ HOẠCH BÀI HỌC MỘT SỐ NỘI DUNG MÔN TOÁN LỚP 4
• 2.1. Quy trình dạy học theo lý thuyết kiến tạo
• 2.1.1. Giai đoạn chuẩn bị
• 2.1.2. Giai đoạn 2: Tiến hành
• 2.1.3. Giai đoạn 3: Tổng kết
• 2.2. Các nguyên tắc xây dựng kế hoạch dạy học môn toán lớp 4 theo lý thuyết kiến tạo
• 2.3. Tiêu chí lựa chọn nội dung khi thiết kế kế hoạch bài học
• 2.4. Vận dụng lý thuyết kiến tạo vào dạy học các kiến thức phân số
• 2.4.1. Những kiến thức đã học có liên quan đến kiến thức mới về phân số ở lớp 4
• 2.4.2. Vận dụng lý thuyết kiến tạo vào hình thành kiến thức về phân số (bài mới)
• 2.4.2.1. Bài “Phân số và phép chia số tự nhiên”
• 2.4.2.2. Bài “Phân số bằng nhau”
• 2.4.2.3. Bài “Quy đồng mẫu số các phân số”
• 2.4.2.4. Bài “Phép cộng phân số”
• 2.4.2.5. Bài “Phép nhân phân số”
• 3. CHƯƠNG 3: THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM
• 3.1. Mục đích nghiên cứu
• 3.2. Thời gian và cơ sở thực nghiệm
• 3.3. Nội dung thực nghiệm
• 3.4. Tổ chức thực nghiệm
• 3.5. Đối tượng thực nghiệm
• 3.6. Triển khai thực nghiệm
• 3.7. Phương thức đánh giá kết quả thực nghiệm
• 3.8. Kết quả thực nghiệm
• 3.9. Phân tích định tính kết quả thực nghiệm
• 3.10. Phân tích định lượng kết quả thực nghiệm
• 3.11. Kết quả điều tra đầu ra
• KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC
• A.1. DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
• A.2. DANH MỤC CÁC BẢNG VÀ BIỂU ĐỒ

I. Lý thuyết kiến tạo và ứng dụng trong giáo dục

Lý thuyết kiến tạo là một trong những thành tựu quan trọng trong giáo dục, được áp dụng rộng rãi ở nhiều quốc gia tiên tiến. Lý thuyết này nhấn mạnh vai trò của người học trong việc tự xây dựng kiến thức thông qua trải nghiệm và tương tác. Ở Việt Nam, việc vận dụng lý thuyết kiến tạo vào dạy học vẫn còn khá mới mẻ, đặc biệt trong môn Toán lớp 4. Khóa luận này tập trung vào việc áp dụng lý thuyết này để thiết kế các bài học, nhằm phát huy tính tích cực, chủ động và sáng tạo của học sinh lớp 4.

1.1. Cơ sở lý luận của lý thuyết kiến tạo

Lý thuyết kiến tạo dựa trên quan điểm rằng kiến thức không được truyền đạt một cách thụ động mà được người học tự xây dựng thông qua quá trình tương tác với môi trường. Trong giáo dục tiểu học, điều này đòi hỏi giáo viên phải tạo ra các tình huống học tập giúp học sinh khám phá và tự hình thành kiến thức. Khóa luận đã hệ thống hóa các nguyên tắc cơ bản của phương pháp dạy học kiến tạo, bao gồm việc thiết kế các hoạt động học tập phù hợp với đặc điểm tâm lý và nhận thức của học sinh lớp 4.

1.2. Ứng dụng lý thuyết kiến tạo trong dạy học Toán lớp 4

Khóa luận đã vận dụng lý thuyết kiến tạo vào việc thiết kế các bài học về phân số trong chương trình Toán lớp 4. Các bài học được thiết kế theo quy trình ba giai đoạn: chuẩn bị, tiến hành và tổng kết. Qua đó, học sinh được khuyến khích tự khám phá, thảo luận và rút ra kiến thức từ các hoạt động thực hành. Phương pháp này không chỉ giúp học sinh hiểu sâu hơn về phân số mà còn phát triển kỹ năng toán học và tư duy logic.

II. Phương pháp dạy học kiến tạo trong Toán lớp 4

Phương pháp dạy học kiến tạo đã được áp dụng để thiết kế các bài học trong chương trình Toán lớp 4, đặc biệt là các chủ đề liên quan đến phân số. Khóa luận đã xây dựng các kế hoạch bài học chi tiết, trong đó học sinh được khuyến khích tham gia tích cực vào quá trình học tập. Các hoạt động như thảo luận nhóm, giải quyết vấn đề và thực hành được sử dụng để giúp học sinh tự xây dựng kiến thức.

2.1. Thiết kế kế hoạch bài học theo lý thuyết kiến tạo

Khóa luận đã thiết kế các kế hoạch bài học dựa trên lý thuyết kiến tạo, tập trung vào việc tạo ra các tình huống học tập giúp học sinh tự khám phá kiến thức. Ví dụ, trong bài học về phân số bằng nhau, học sinh được yêu cầu thực hiện các phép tính và rút ra quy tắc từ các ví dụ cụ thể. Phương pháp này giúp học sinh không chỉ hiểu bài mà còn phát triển kỹ năng giải quyết vấn đề.

2.2. Kết quả thực nghiệm sư phạm

Khóa luận đã tiến hành thực nghiệm sư phạm để đánh giá hiệu quả của các kế hoạch bài học được thiết kế. Kết quả cho thấy, học sinh trong lớp thực nghiệm có sự tiến bộ rõ rệt về kỹ năng toán học và tư duy logic so với lớp đối chứng. Điều này chứng tỏ rằng việc áp dụng phương pháp dạy học kiến tạo trong Toán lớp 4 mang lại hiệu quả tích cực.

III. Ý nghĩa và ứng dụng thực tiễn của khóa luận

Khóa luận không chỉ cung cấp cơ sở lý luận về lý thuyết kiến tạo mà còn đưa ra các ứng dụng thực tiễn trong việc dạy học Toán lớp 4. Các kế hoạch bài học được thiết kế có thể trở thành tài liệu tham khảo hữu ích cho giáo viên tiểu học và sinh viên ngành giáo dục tiểu học. Khóa luận cũng góp phần vào việc đổi mới phương pháp dạy học theo hướng phát huy tính tích cực và chủ động của học sinh.

3.1. Đóng góp cho giáo dục tiểu học

Khóa luận đã góp phần nâng cao nhận thức về việc áp dụng lý thuyết kiến tạo trong giáo dục tiểu học. Các kế hoạch bài học được thiết kế không chỉ giúp học sinh hiểu sâu hơn về phân số mà còn phát triển các kỹ năng toán học cần thiết. Đây là nguồn tài liệu tham khảo quý giá cho các giáo viên và sinh viên trong quá trình giảng dạy và nghiên cứu.

3.2. Hướng phát triển trong tương lai

Khóa luận mở ra hướng nghiên cứu mới trong việc áp dụng lý thuyết kiến tạo vào các môn học khác trong giáo dục tiểu học. Việc tiếp tục nghiên cứu và phát triển các phương pháp dạy học hiện đại sẽ góp phần nâng cao chất lượng giáo dục, đặc biệt là trong bối cảnh đổi mới phương pháp dạy học hiện nay.