Vận Dụng Lí Thuyết Liên Văn Bản Vào Dạy Học Đoạn Trích "Đất Nước" Của Nguyễn Khoa Điềm

• Tác giả: Bạch Thị Thơm
• Người hướng dẫn: TS. Lê Hải Anh
• Trường học: Trường Đại học Giáo dục - Đại học Quốc gia Hà Nội
• Chuyên ngành: Sư Phạm Ngữ Văn
• Đề tài: Vận Dụng Lí Thuyết Liên Văn Bản Vào Dạy Học Đoạn Trích “Đất Nước” (Trích Trường Ca “Mặt Đường Khát Vọng”) Của Nguyễn Khoa Điềm
• Loại tài liệu: Luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2018
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CẢM ƠN
• DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
• MỤC LỤC
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ KHOA HỌC
• 1.1. Dạy học tích hợp
• 1.2. Lí thuyết liên văn bản
• 1.3. Dạy học đọc hiểu văn bản thơ trữ tình Việt Nam 1945-1975
• 1.4. Cơ sở thực tiễn
• 1.5. Thực trạng dạy học đọc hiểu theo hướng vận dụng lí thuyết liên văn bản ở nhà trường phổ thông hiện nay
• 1.6. Thực trạng dạy học đọc hiểu thơ trữ tình Việt Nam 1945-1975 theo hướng liên văn bản ở nhà trường phổ thông hiện nay
• 1.7. Thực trạng dạy học đoạn trích “Đất Nước” (trích trường ca “Mặt đường khát vọng” - Nguyễn Khoa Điềm) trong nhà trường hiện nay
• 2. CHƯƠNG 2: TỔ CHỨC DẠY HỌC ĐOẠN TRÍCH “ĐẤT NƢỚC” THEO HƢỚNG VẬN DỤNG LÍ THUYẾT LIÊN VĂN BẢN
• 2.1. Đề xuất mục tiêu dạy học đoạn trích “Đất Nước” theo hướng liên văn bản
• 2.2. Đề xuất các hướng tiếp cận đoạn trích “Đất Nước” theo hướng liên văn bản
• 2.2.1. Liên văn bản theo chiều lịch đại
• 2.2.2. Liên văn bản theo chiều đồng đại
• 2.3. Đề xuất phương pháp, biện pháp, kĩ thuật tổ chức các hoạt động dạy học đoạn trích “Đất Nước” theo hướng vận dụng lí thuyết liên văn bản
• 2.3.1. Phương pháp dạy học
• 2.3.2. Biện pháp dạy học
• 2.4. Đề xuất quy trình tổ chức dạy học đoạn trích “Đất Nước” theo hướng vận dụng lí thuyết liên văn bản
• 2.4.1. Hoạt động 1: Giao nhiệm vụ cho học sinh chuẩn bị bài trước khi đến lớp
• 2.4.2. Hoạt động 2: Hướng dẫn HS đọc hiểu đoạn trích “Đất Nước” theo hướng vận dụng lí thuyết liên văn bản
• 3. CHƯƠNG 3: THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM
• 3.1. Mục đích và nhiệm vụ thực nghiệm
• 3.2. Đối tượng, địa bàn thực nghiệm
• 3.3. Thiết kế đoạn trích "Đất Nước" theo hướng tiếp cận liên văn bản
• 3.4. Thiết kế giáo án thực nghiệm
• 3.5. Thuyết minh giáo án thực nghiệm
• 3.6. Thực nghiệm sư phạm
• 3.7. Tổ chức thực nghiệm
• 3.8. Kết quả thực nghiệm
• 3.9. Đánh giá thực nghiệm
• KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng Quan Về Vận Dụng Lí Thuyết Liên Văn Bản Trong Dạy Học

Lí thuyết liên văn bản đã trở thành một công cụ quan trọng trong việc dạy học văn học, đặc biệt là trong việc giảng dạy các tác phẩm văn học Việt Nam. Việc áp dụng lí thuyết này không chỉ giúp học sinh hiểu sâu hơn về văn bản mà còn tạo ra sự kết nối giữa các tác phẩm khác nhau. Đoạn trích "Đất Nước" của Nguyễn Khoa Điềm là một ví dụ điển hình cho việc áp dụng lí thuyết này trong giảng dạy.

1.1. Khái Niệm Về Lí Thuyết Liên Văn Bản

Lí thuyết liên văn bản được hiểu là cách tiếp cận văn bản không chỉ từ nội dung mà còn từ mối quan hệ với các văn bản khác. Điều này giúp người học có cái nhìn đa chiều và sâu sắc hơn về tác phẩm.

1.2. Tầm Quan Trọng Của Lí Thuyết Liên Văn Bản Trong Dạy Học

Việc áp dụng lí thuyết liên văn bản trong dạy học giúp học sinh phát triển khả năng tư duy phản biện và khả năng liên kết thông tin, từ đó nâng cao hiệu quả học tập.

II. Thách Thức Trong Việc Dạy Học Đoạn Trích Đất Nước

Dạy học đoạn trích "Đất Nước" gặp nhiều thách thức, từ việc học sinh chưa nắm rõ mối liên hệ giữa đoạn trích và toàn bộ trường ca, đến việc thiếu phương pháp giảng dạy hiệu quả. Những thách thức này cần được giải quyết để nâng cao chất lượng dạy học.

2.1. Khó Khăn Trong Việc Hiểu Nội Dung Đoạn Trích

Học sinh thường gặp khó khăn trong việc hiểu sâu sắc nội dung và ý nghĩa của đoạn trích, dẫn đến việc không thể liên kết với các tác phẩm khác.

2.2. Thiếu Phương Pháp Dạy Học Hiệu Quả

Nhiều giáo viên chưa áp dụng các phương pháp dạy học tích cực, dẫn đến việc học sinh không hứng thú và không chủ động trong việc tìm hiểu văn bản.

III. Phương Pháp Vận Dụng Lí Thuyết Liên Văn Bản Trong Dạy Học

Để dạy học đoạn trích "Đất Nước" hiệu quả, cần áp dụng các phương pháp giảng dạy tích cực, kết hợp với lí thuyết liên văn bản. Các phương pháp này không chỉ giúp học sinh hiểu rõ hơn về tác phẩm mà còn phát triển kỹ năng tư duy phản biện.

3.1. Phương Pháp Dạy Học Tích Cực

Áp dụng các phương pháp dạy học tích cực như thảo luận nhóm, phân tích văn bản theo nhóm giúp học sinh chủ động hơn trong việc tìm hiểu nội dung.

3.2. Kỹ Thuật Liên Kết Văn Bản

Sử dụng kỹ thuật liên kết văn bản để giúp học sinh nhận diện mối quan hệ giữa "Đất Nước" và các tác phẩm khác, từ đó nâng cao khả năng phân tích và đánh giá.

IV. Ứng Dụng Thực Tiễn Của Lí Thuyết Liên Văn Bản Trong Dạy Học

Việc áp dụng lí thuyết liên văn bản trong dạy học không chỉ mang lại lợi ích cho học sinh mà còn giúp giáo viên nâng cao chất lượng giảng dạy. Các kết quả nghiên cứu cho thấy rằng học sinh có khả năng tiếp thu tốt hơn khi được học theo phương pháp này.

4.1. Kết Quả Nghiên Cứu Về Hiệu Quả Dạy Học

Nghiên cứu cho thấy rằng học sinh tham gia vào các hoạt động dạy học theo hướng liên văn bản có kết quả học tập cao hơn so với phương pháp truyền thống.

4.2. Phản Hồi Từ Học Sinh

Học sinh thường phản hồi tích cực về việc học theo phương pháp liên văn bản, cho rằng nó giúp họ hiểu sâu hơn về tác phẩm và phát triển kỹ năng tư duy.

V. Kết Luận Và Tương Lai Của Việc Dạy Học Đoạn Trích Đất Nước

Việc vận dụng lí thuyết liên văn bản trong dạy học đoạn trích "Đất Nước" không chỉ là một xu hướng mà còn là một yêu cầu cần thiết trong bối cảnh giáo dục hiện đại. Tương lai của việc dạy học này cần được tiếp tục nghiên cứu và phát triển.

5.1. Định Hướng Phát Triển Phương Pháp Dạy Học

Cần tiếp tục nghiên cứu và phát triển các phương pháp dạy học tích cực, kết hợp với lí thuyết liên văn bản để nâng cao chất lượng dạy học.

5.2. Tương Lai Của Dạy Học Văn Học

Tương lai của việc dạy học văn học sẽ ngày càng gắn liền với việc áp dụng các lí thuyết hiện đại, trong đó có lí thuyết liên văn bản, nhằm đáp ứng nhu cầu học tập của học sinh.