## Tổng quan nghiên cứu
Trong bối cảnh toàn cầu hóa và sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ 4.0, nguồn nhân lực trở thành yếu tố quyết định sự thành công của doanh nghiệp, đặc biệt trong ngành viễn thông. Việt Nam đang bước vào thời kỳ dân số vàng kéo dài đến năm 2032, với tỷ lệ lao động qua đào tạo chiếm tới 94,78%, trong đó lao động có trình độ đại học trở lên chiếm 66,57%. Tuy nhiên, chất lượng nguồn nhân lực vẫn còn nhiều hạn chế, đặc biệt là sự thiếu hụt lao động kỹ thuật cao, ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp viễn thông. Trung tâm Kinh doanh VNPT-Hải Phòng, với lịch sử 78 năm phát triển và đội ngũ nhân lực đông đảo, đóng vai trò quan trọng trong cung cấp dịch vụ viễn thông tại Hải Phòng. Mặc dù đã chú trọng công tác đào tạo và phát triển nguồn nhân lực, trung tâm vẫn gặp nhiều thách thức như sự chênh lệch trình độ, tư duy lối mòn và chưa áp dụng hiệu quả công nghệ 4.0. Nghiên cứu này nhằm hoàn thiện công tác quản trị nguồn nhân lực tại Trung tâm Kinh doanh VNPT-Hải Phòng trong giai đoạn 2018-2022, đề xuất các giải pháp phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số và nâng cao năng lực cạnh tranh của trung tâm.
## Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu
### Khung lý thuyết áp dụng
Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết quản trị nguồn nhân lực và tạo động lực lao động. Khái niệm nguồn nhân lực được hiểu là tổng thể các cá nhân có khả năng lao động, đóng góp vào sự phát triển của tổ chức. Quản trị nguồn nhân lực là tổng thể các hoạt động nhằm phát triển năng lực nghề nghiệp của người lao động, bao gồm hoạch định, tuyển dụng, đào tạo và tạo động lực. Lý thuyết tạo động lực nhấn mạnh vai trò của các yếu tố cá nhân và tổ chức trong việc thúc đẩy nhân viên làm việc hiệu quả. Ngoài ra, mô hình quản trị nguồn nhân lực trong doanh nghiệp viễn thông được áp dụng, tập trung vào các yếu tố như hoạch định nguồn nhân lực, phát triển trình độ chuyên môn, kỹ năng làm việc nhóm và chuyển đổi số.
### Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp giữa nghiên cứu tài liệu và điều tra xã hội học. Dữ liệu sơ cấp được thu thập qua khảo sát 115 cán bộ công nhân viên của Trung tâm Kinh doanh VNPT-Hải Phòng, bao gồm các phòng ban và vị trí khác nhau, với độ tuổi trung bình 47 và mức thu nhập bình quân 10 triệu đồng/người. Phương pháp chọn mẫu là chọn mẫu toàn bộ cán bộ nhân viên hiện có để đảm bảo tính đại diện. Phân tích dữ liệu được thực hiện bằng cách phân chia theo bộ phận, lĩnh vực nhằm đánh giá chi tiết thực trạng công tác quản trị nguồn nhân lực. Thời gian nghiên cứu tập trung vào giai đoạn 2018-2022, với các đề xuất áp dụng cho giai đoạn 2023-2027.
## Kết quả nghiên cứu và thảo luận
### Những phát hiện chính
- **Tăng trưởng nhân sự:** Số lượng nhân sự tăng từ 100 người năm 2018 lên 126 người năm 2022, phù hợp với sự gia tăng doanh thu từ 318.801 triệu đồng năm 2018 lên 375.359 triệu đồng năm 2022, tăng 8,03% so với năm trước đó.
- **Cơ cấu trình độ:** 82,54% nhân viên có trình độ cao đẳng trở lên, trong đó 69,84% có bằng đại học và 7,14% có bằng thạc sĩ, cho thấy lực lượng lao động có trình độ chuyên môn tốt.
- **Độ tuổi lao động:** Tỷ lệ lao động trẻ (18-30 tuổi) tăng từ 6,25% năm 2020 lên 11,90% năm 2022, thể hiện xu hướng trẻ hóa nguồn nhân lực.
- **Hoạch định nguồn nhân lực:** 43,48% nhân viên không đồng ý trung tâm thực hiện tốt công tác hoạch định nguồn nhân lực, chỉ 14,13% đồng ý, cho thấy hoạt động này chưa chuyên nghiệp và hiệu quả.
- **Tuyển dụng:** Số lượng tuyển dụng tăng từ 6 người năm 2020 lên 8 người năm 2022, chủ yếu tập trung ở phòng bán hàng các huyện, thành phố chiếm 50% tổng số tuyển dụng.
### Thảo luận kết quả
Sự tăng trưởng về số lượng và chất lượng nhân sự phản ánh nỗ lực của trung tâm trong việc đáp ứng nhu cầu phát triển kinh doanh và chuyển đổi số. Tuy nhiên, hạn chế trong hoạch định nguồn nhân lực cho thấy sự thiếu kế hoạch bài bản và chưa gắn kết chặt chẽ với chiến lược phát triển. Việc trẻ hóa lực lượng lao động là tín hiệu tích cực, giúp trung tâm nâng cao năng suất và sáng tạo. So sánh với các doanh nghiệp viễn thông khác như FPT và VNPT Lào Cai, trung tâm cần cải thiện công tác hoạch định và tuyển dụng để thu hút nhân tài và giảm biến động nhân sự. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ tăng trưởng nhân sự, cơ cấu trình độ và khảo sát ý kiến nhân viên về hoạch định nguồn nhân lực để minh họa rõ nét hơn.
## Đề xuất và khuyến nghị
- **Hoàn thiện công tác hoạch định nguồn nhân lực:** Xây dựng kế hoạch chi tiết, định kỳ đánh giá và điều chỉnh theo chiến lược phát triển trung tâm, thực hiện từ năm 2023 đến 2027, do Ban Giám đốc và Phòng Nhân sự chủ trì.
- **Tăng cường tuyển dụng và giữ chân nhân tài:** Áp dụng quy trình tuyển dụng khoa học, minh bạch, tập trung vào kỹ năng công nghệ và kỹ năng mềm, giảm biến động nhân sự, thực hiện liên tục hàng năm.
- **Nâng cao trình độ chuyên môn và kỹ năng làm việc nhóm:** Tổ chức các khóa đào tạo chuyên sâu, phát triển kỹ năng giao tiếp, thuyết phục và làm việc nhóm, đặc biệt phục vụ chuyển đổi số, triển khai từ quý I năm 2023.
- **Cải thiện chính sách tạo động lực:** Xây dựng hệ thống lương thưởng cạnh tranh, kết hợp đãi ngộ vật chất và tinh thần, tạo môi trường làm việc thân thiện, khuyến khích sáng tạo và gắn bó lâu dài, thực hiện trong vòng 3 năm tới.
- **Phát triển thể lực và phẩm chất người lao động:** Thực hiện chương trình chăm sóc sức khỏe định kỳ, nâng cao ý thức kỷ luật và đạo đức nghề nghiệp, đảm bảo nguồn nhân lực bền vững.
## Đối tượng nên tham khảo luận văn
- **Nhà quản lý doanh nghiệp viễn thông:** Áp dụng các giải pháp quản trị nguồn nhân lực để nâng cao hiệu quả hoạt động và năng lực cạnh tranh.
- **Chuyên viên nhân sự:** Tham khảo các phương pháp hoạch định, tuyển dụng và đào tạo nhân sự phù hợp với đặc thù ngành viễn thông.
- **Nhà nghiên cứu quản trị kinh doanh:** Nghiên cứu mô hình quản trị nguồn nhân lực trong bối cảnh chuyển đổi số và phát triển kinh tế số.
- **Sinh viên, học viên cao học ngành quản trị kinh doanh:** Học tập kinh nghiệm thực tiễn và áp dụng kiến thức lý thuyết vào thực tế doanh nghiệp viễn thông.
## Câu hỏi thường gặp
1. **Tại sao quản trị nguồn nhân lực lại quan trọng trong ngành viễn thông?**
Quản trị nguồn nhân lực giúp doanh nghiệp viễn thông nâng cao năng lực cạnh tranh, thích ứng với công nghệ mới và đáp ứng nhu cầu khách hàng ngày càng đa dạng.
2. **Phương pháp nào được sử dụng để đánh giá thực trạng nguồn nhân lực tại VNPT-Hải Phòng?**
Phương pháp khảo sát xã hội học với 115 cán bộ nhân viên, kết hợp phân tích dữ liệu định lượng và định tính.
3. **Những thách thức chính trong công tác quản trị nguồn nhân lực của trung tâm là gì?**
Bao gồm hoạch định nguồn nhân lực chưa bài bản, biến động nhân sự cao, và chưa áp dụng hiệu quả công nghệ 4.0 trong quản lý.
4. **Làm thế nào để nâng cao trình độ chuyên môn cho nhân viên?**
Thông qua các chương trình đào tạo ngắn hạn, dài hạn, tự học và phát triển kỹ năng mềm phù hợp với yêu cầu công việc.
5. **Các biện pháp tạo động lực hiệu quả cho người lao động là gì?**
Kết hợp chính sách lương thưởng cạnh tranh, đãi ngộ vật chất và tinh thần, môi trường làm việc thân thiện và cơ hội thăng tiến rõ ràng.
## Kết luận
- Nghiên cứu đã hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn về quản trị nguồn nhân lực tại Trung tâm Kinh doanh VNPT-Hải Phòng.
- Phân tích thực trạng cho thấy sự tăng trưởng về số lượng và chất lượng nhân sự, nhưng còn tồn tại hạn chế trong hoạch định và quản lý nhân lực.
- Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm hoàn thiện công tác quản trị nguồn nhân lực, đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số và phát triển bền vững.
- Nghiên cứu có ý nghĩa thực tiễn cao, hỗ trợ trung tâm nâng cao năng lực cạnh tranh và hiệu quả kinh doanh trong giai đoạn 2023-2027.
- Khuyến khích các nhà quản lý và chuyên viên nhân sự áp dụng các giải pháp để phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, góp phần thúc đẩy sự phát triển của ngành viễn thông tại Hải Phòng.
Hãy bắt đầu triển khai các giải pháp quản trị nguồn nhân lực ngay hôm nay để tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững của Trung tâm Kinh doanh VNPT-Hải Phòng.