Tội Cố Ý Gây Thương Tích Hoặc Gây Tổn Hại Cho Sức Khỏe Người Khác Trong Trạng Thái Tinh Thần Bị Kích Động Mạnh

Theo pháp luật hình sự Việt Nam, tội phạm là hành vi nguy hiểm cho xã hội được quy định trong BLHS. Tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh là hành vi nguy hiểm cho xã hội, được thực hiện một cách cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh được quy định tại Điều 135 BLHS. Chủ thể có năng lực trách nhiệm hình sự và đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự thực hiện một cách cố ý, xâm phạm quyền được bảo hộ về sức khỏe của con người và theo quy định phải bị xử lý hình sự.

Cấu thành tội phạm của tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh là tập hợp những dấu hiệu có tính chất đặc trưng riêng của một tội phạm cụ thể được quy định trong BLHS. Cũng như bất kỳ một tội phạm cụ thể nào, cấu thành tội phạm của tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh bao gồm 4 yếu tố, đó là khách thể, mặt khách quan, mặt chủ quan và chủ thể của tội phạm.

Để đánh giá mức độ tinh thần bị kích động mạnh hay không cần căn cứ vào tính chất, đặc điểm, mức độ của hành vi trái pháp luật của nạn nhân, đặc điểm tâm sinh lý của người phạm tội, điều kiện môi trường xảy ra hành vi phạm tội, mối tương quan giữa nạn nhân và người phạm tội. Theo đó, hành vi cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh là trường hợp người nào đó đang ở trong tình trạng tinh thần bị kích động mạnh do hành vi trái pháp luật nghiêm trọng của nạn nhân đối với họ hay người thân thích của họ nên người đó đã có hành vi cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác dẫn đến gây ra tỷ lệ thương tổn thương cơ thể từ 31 % trở lên.

Trong mặt khách quan của tội phạm, dấu hiệu hành vi khách quan của tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh là hành vi gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác trong tình trạng tinh thần bị kích động mạnh mà lý do dẫn đến trạng thái tinh thần bị kích động mạnh của người phạm tội chính là nạn nhân trước đó có hành vi trái pháp luật nghiêm trọng đối với người phạm tội hoặc người thân thích của người phạm tội.

Với hành vi tác động trái pháp luật lên thân thể người khác, ví dụ như dùng chân, tay hoặc công cụ phương tiện hỗ trợ như dao, súng, gậy, công cụ, phương tiện tự chế… gây ra những thương tích với một tỷ lệ nhất định cho nạn nhân. Nguyên nhân dẫn tới tình trạng tinh thần bị kích động mạnh của người phạm tội đó là nạn nhân đã thực hiện những hành vi trái pháp luật nghiêm trọng tác động đến người phạm tội hoặc người thân thích của người phạm tội.

Hành vi trái pháp luật nghiêm trọng là hành vi trái pháp luật nói chung (không chỉ trái pháp luật hình sự) và phải ở mức độ nghiêm trọng xảy ra một cách tức thời. Cũng có trường hợp hành vi trái pháp luật của nạn nhân có tính chất đè nén, áp bức nặng nề, đến một thời điểm nhất định mới bùng lên thì vẫn được coi là tinh thần bị kích động mạnh. Vấn đề về người phạm tội trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh do hành vi trái pháp luật nghiêm trọng của nạn nhân đối với người đó hoặc đối với người thân thích của người đó cũng cần được xác định rõ.

Theo phân tích trên cho thấy, tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh Điều 135 BLHS là một trong những tội phạm cụ thể được BLHS quy định, do vậy có những dấu hiệu chung của tội phạm, đồng thời cũng có những dấu hiệu giống tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác quy định tại Điều 134 BLHS.

Hành vi của tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh đã xâm phạm sức khỏe của người khác. Khách thể của tội phạm này trực tiếp xâm hại quyền được bảo hộ sức khỏe con người.

Trong mặt khách quan của tội phạm, dấu hiệu hành vi khách quan của tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh là hành vi gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác trong tình trạng tinh thần bị kích động mạnh mà lý do dẫn đến trạng thái tinh thần bị kích động mạnh của người phạm tội chính là nạn nhân trước đó có hành vi trái pháp luật nghiêm trọng đối với người phạm tội hoặc người thân thích của người phạm tội.

Dấu hiệu hành vi khách quan của tội phạm đó là hành vi gây thương tích và hành vi gây tổn hại về sức khỏe, chúng giống nhau về phương thức thực hiện hành vi, nhưng khác nhau ở hậu quả của hành vi, cụ thể đó là: Đối với hành vi gây thương tích cho người khác được hiểu là hành vi mà người phạm tội trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh đã tác động trái pháp luật lên thân thể người khác, làm cho người đó có những thương tích nhất định về sức khỏe nhất định.

Với hành vi tác động trái pháp luật lên thân thể người khác, ví dụ như dùng chân, tay hoặc công cụ phương tiện hỗ trợ như dao, súng, gậy, công cụ, phương tiện tự chế… gây ra những thương tích với một tỷ lệ nhất định cho nạn nhân. Nguyên nhân dẫn tới tình trạng tinh thần bị kích động mạnh của người phạm tội đó là nạn nhân đã thực hiện những hành vi trái pháp luật nghiêm trọng tác động đến người phạm tội hoặc người thân thích của người phạm tội.

Hành vi trái pháp luật nghiêm trọng là hành vi trái pháp luật nói chung (không chỉ trái pháp luật hình sự) và phải ở mức độ nghiêm trọng xảy ra một cách tức thời. Cũng có trường hợp hành vi trái pháp luật của nạn nhân có tính chất đè nén, áp bức nặng nề, đến một thời điểm nhất định mới bùng lên thì vẫn được coi là tinh thần bị kích động mạnh. Vấn đề về người phạm tội trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh do hành vi trái pháp luật nghiêm trọng của nạn nhân đối với người đó hoặc đối với người thân thích của người đó cũng cần được xác định rõ.