I. Tổng quan về tai biến mạch máu não và y học cổ truyền
Tai biến mạch máu não (TBMMN) là một vấn đề y tế nghiêm trọng, gây tử vong và di chứng nặng nề trên toàn thế giới. Tại Việt Nam, tỷ lệ mắc và tử vong do TBMMN ngày càng gia tăng, đặc biệt ở các khu vực như Vinh, Nghệ An. Y học cổ truyền (YHCT) đã được chứng minh có hiệu quả trong hỗ trợ điều trị và phục hồi chức năng cho bệnh nhân TBMMN sau giai đoạn cấp. Các phương pháp như điện châm, xoa bóp bấm huyệt, và sử dụng thuốc YHCT đã mang lại kết quả tích cực trong cải thiện di chứng liệt và thất ngôn. Nghiên cứu này nhằm đánh giá thực trạng và nhu cầu sử dụng YHCT tại gia đình của bệnh nhân TBMMN tại Vinh, Nghệ An, từ đó đề xuất các giải pháp phù hợp.
1.1. Dịch tễ học TBMMN
Theo các nghiên cứu, TBMMN là nguyên nhân tử vong đứng hàng thứ ba trên thế giới, với tỷ lệ mắc và tử vong cao ở các nước đang phát triển. Tại Việt Nam, tỷ lệ hiện mắc TBMMN là 129/100.000 dân, trong khi tại Nghệ An, con số này lên tới 355,9/100.000 dân. Các yếu tố nguy cơ chính bao gồm tăng huyết áp, xơ vữa động mạch, và lối sống không lành mạnh. YHCT đã được áp dụng rộng rãi trong điều trị và phục hồi chức năng cho bệnh nhân TBMMN, đặc biệt là sau giai đoạn cấp.
1.2. Vai trò của YHCT trong điều trị TBMMN
YHCT đã chứng minh hiệu quả trong việc hỗ trợ điều trị và phục hồi chức năng cho bệnh nhân TBMMN. Các phương pháp như điện châm, xoa bóp bấm huyệt, và sử dụng thuốc YHCT giúp cải thiện di chứng liệt, thất ngôn, và các rối loạn chức năng khác. Nghiên cứu của Phan Thị Nhung (1999) cho thấy 76,7% bệnh nhân có cải thiện độ liệt sau khi áp dụng điện châm. Điều này khẳng định tiềm năng lớn của YHCT trong việc chăm sóc sức khỏe cho bệnh nhân TBMMN.
II. Thực trạng sử dụng YHCT cho bệnh nhân TBMMN tại Vinh Nghệ An
Nghiên cứu được thực hiện tại Vinh, Nghệ An từ năm 2018 đến 2021, tập trung vào đánh giá thực trạng và nhu cầu sử dụng YHCT tại gia đình của bệnh nhân TBMMN sau giai đoạn cấp. Kết quả cho thấy, phần lớn bệnh nhân có nhu cầu sử dụng các phương pháp YHCT như điện châm, xoa bóp bấm huyệt, và thuốc YHCT để hỗ trợ phục hồi chức năng. Tuy nhiên, việc tiếp cận các dịch vụ YHCT còn hạn chế do thiếu cơ sở vật chất và nhân lực chuyên môn.
2.1. Đặc điểm bệnh nhân TBMMN
Nghiên cứu trên 150 bệnh nhân TBMMN tại Vinh, Nghệ An cho thấy, đa số bệnh nhân ở độ tuổi từ 60 trở lên, với tỷ lệ nam giới cao hơn nữ giới. Các yếu tố nguy cơ chính bao gồm tăng huyết áp, đái tháo đường, và xơ vữa động mạch. Phần lớn bệnh nhân có di chứng liệt và thất ngôn, cần được hỗ trợ phục hồi chức năng lâu dài.
2.2. Nhu cầu sử dụng YHCT
Kết quả khảo sát cho thấy, 85% bệnh nhân có nhu cầu sử dụng YHCT tại gia đình, trong đó điện châm và xoa bóp bấm huyệt là hai phương pháp được ưa chuộng nhất. Tuy nhiên, chỉ 30% bệnh nhân được tiếp cận với các dịch vụ YHCT do thiếu cơ sở vật chất và nhân lực chuyên môn. Điều này cho thấy sự cần thiết phải mở rộng và nâng cao chất lượng dịch vụ YHCT tại Vinh, Nghệ An.
III. Giải pháp và khuyến nghị
Để đáp ứng nhu cầu sử dụng YHCT của bệnh nhân TBMMN tại Vinh, Nghệ An, cần có các giải pháp đồng bộ. Trước hết, cần đầu tư xây dựng cơ sở vật chất và đào tạo nhân lực chuyên môn về YHCT. Bên cạnh đó, cần tăng cường tuyên truyền về lợi ích của YHCT trong điều trị và phục hồi chức năng cho bệnh nhân TBMMN. Hợp tác giữa các bệnh viện và cơ sở YHCT cũng là yếu tố quan trọng để nâng cao chất lượng dịch vụ.
3.1. Đầu tư cơ sở vật chất và nhân lực
Việc đầu tư xây dựng cơ sở vật chất và đào tạo nhân lực chuyên môn về YHCT là yếu tố then chốt để đáp ứng nhu cầu của bệnh nhân TBMMN. Cần mở rộng các phòng khám YHCT tại các bệnh viện và trung tâm y tế, đồng thời tổ chức các khóa đào tạo chuyên sâu về điện châm, xoa bóp bấm huyệt, và sử dụng thuốc YHCT.
3.2. Tăng cường tuyên truyền và hợp tác
Tăng cường tuyên truyền về lợi ích của YHCT trong điều trị và phục hồi chức năng cho bệnh nhân TBMMN là cần thiết. Hợp tác giữa các bệnh viện và cơ sở YHCT sẽ giúp nâng cao chất lượng dịch vụ, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho bệnh nhân tiếp cận các phương pháp điều trị hiệu quả.
