Luận án tiến sĩ: Bào chế và đánh giá tác dụng tăng cường miễn dịch của cao khô lá đu đủ rừng Trevesia Palmata

• Tác giả: Lê Thị Thanh Thảo
• Người hướng dẫn: GS. Võ Xuân Minh
• Trường học: Học viện Quân Y
• Chuyên ngành: Công nghệ dược phẩm và Bào chế thuốc
• Đề tài: Nghiên Cứu Tác Dụng Tăng Cường Miễn Dịch Của Cao Khô Lá Đu Đủ Rừng Trevesia Palmata
• Loại tài liệu: luận án tiến sĩ dược học
• Năm xuất bản: 2020
• Địa điểm: Hà Nội

• Lời cam đoan
• Lời cảm ơn
• Mục lục
• Danh mục các chữ, ký hiệu viết tắt trong luận án
• Danh mục các hình
• Danh mục các bảng
• 1. ĐẶT VẤN ĐỀ
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 1.1. TỔNG QUAN VỀ ĐU ĐỦ RỪNG
• 1.1.1. Đặc điểm thực vật và phân bố
• 1.1.2. Đặc điểm thực vật
• 1.1.3. Thành phần hóa học
• 1.1.4. Tác dụng sinh học và dược lý
• 1.1.5. Định nghĩa, phân loại
• 1.1.6. Kỹ thuật điều chế cao thuốc
• 1.2. TỔNG QUAN VỀ TĂNG CƯỜNG MIỄN DỊCH
• 1.2.1. Khái niệm về tăng cường miễn dịch và chất tăng cường miễn dịch
• 1.2.2. Mô hình nghiên cứu đánh giá tác dụng tăng cường miễn dịch của một số chế phẩm thảo mộc
• 2. CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
• 2.1.1. Động vật thí nghiệm
• 2.1.2. Thuốc thử, hóa chất và dung môi
• 2.1.3. Máy móc, trang thiết bị nghiên cứu
• 2.1.4. Địa điểm nghiên cứu
• 2.2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.2.1. Phương pháp nghiên cứu xây dựng qui trình bào chế cao khô lá Đu đủ rừng qui mô phòng thí nghiệm
• 2.2.2. Phương pháp nghiên cứu xây dựng tiêu chuẩn cơ sở và đánh giá độ ổn định của cao khô lá Đu đủ rừng
• 2.2.3. Phương pháp nghiên cứu tác dụng tăng cường miễn dịch và độc tính của cao khô lá Đu đủ rừng trên động vật thực nghiệm
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 3.1. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU XÂY DỰNG QUI TRÌNH BÀO CHẾ CAO KHÔ LÁ ĐU ĐỦ RỪNG QUI MÔ PHÒNG THÍ NGHIỆM
• 3.1.1. Kết quả xác định một số hợp chất chính sử dụng làm chất đánh dấu
• 3.1.2. Kết quả xây dựng tiêu chuẩn cơ sở dược liệu lá Đu đủ rừng làm nguyên liệu chiết xuất
• 3.1.3. Kết quả xây dựng qui trình bào chế cao khô lá Đu đủ rừng
• 3.2. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU XÂY DỰNG TIÊU CHUẨN CHẤT LƯỢNG VÀ ĐÁNH GIÁ ĐỘ ỔN ĐỊNH CỦA CAO KHÔ LÁ ĐU ĐỦ RỪNG
• 3.2.1. Kết quả xây dựng tiêu chuẩn chất lượng của cao khô lá Đu đủ rừng
• 3.2.2. Kết quả đánh giá độ ổn định của cao khô lá Đu đủ rừng
• 3.3. KẾT QUẢ ĐÁNH GIÁ TÁC DỤNG TĂNG CƯỜNG MIỄN DỊCH VÀ ĐỘC TÍNH CỦA CAO KHÔ LÁ ĐU ĐỦ RỪNG TRÊN ĐỘNG VẬT THỰC NGHIỆM
• 3.3.1. Kết quả đánh giá tác dụng tăng cường miễn dịch của cao khô lá Đu đủ rừng
• 3.3.2. Đánh giá độc tính của cao khô lá Đu đủ rừng
• 4. CHƯƠNG 4: VỀ XÂY DỰNG QUI TRÌNH BÀO CHẾ CAO KHÔ LÁ ĐU ĐỦ RỪNG
• 4.1. Về xác định nhóm hợp chất chính sử dụng làm chất đánh dấu trong xây dựng qui trình bào chế cao khô lá Đu đủ rừng
• 4.2. Về lựa chọn 2 phương pháp định lượng
• 4.3. Về tiêu chuẩn cơ sở lá Đu đủ rừng
• 4.4. Về qui trình bào chế cao lá Đu đủ rừng
• 4.5. Về thiết bị chiết xuất, cô đặc và kết quả bào chế cao 3:1
• 4.6. Bào chế cao khô lá Đu đủ rừng bằng phương pháp phun sấy
• 4.7. VỀ XÂY DỰNG TIÊU CHUẨN CHẤT LƯỢNG VÀ ĐỘ ỔN ĐỊNH CỦA CAO KHÔ LÁ ĐU ĐỦ RỪNG
• 4.7.1. Xây dựng tiêu chuẩn cơ sở
• 4.7.2. Về đánh giá độ ổn định của cao khô lá Đu đủ rừng
• 4.8. VỀ TÁC DỤNG TĂNG CƯỜNG MIỄN DỊCH VÀ ĐỘC TÍNH CỦA CAO KHÔ LÁ ĐU ĐỦ RỪNG
• 4.8.1. Tác dụng tăng cường miễn dịch của cao khô lá Đu đủ rừng
• 4.8.2. Độc tính của cao khô lá Đu đủ rừng
• KẾT LUẬN
• KIẾN NGHỊ
• DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU CỦA ĐỀ TÀI LUẬN ÁN
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Tác dụng của cao khô lá đu đủ rừng

Phần này tập trung phân tích tác dụng của cao khô lá đu đủ rừng, đặc biệt là khả năng tăng cường miễn dịch. Luận án tiến sĩ của Lê Thị Thanh Thảo (2020) đã nghiên cứu sâu rộng về vấn đề này, bao gồm cả quá trình bào chế và đánh giá tác dụng trên động vật thực nghiệm. Kết quả nghiên cứu cho thấy cao khô lá đu đủ rừng có tiềm năng đáng kể trong việc hỗ trợ hệ miễn dịch. Các nghiên cứu trước đây về lá đu đủ rừng (Trevesia palmata) đã chỉ ra sự hiện diện của saponin, một nhóm hợp chất nổi tiếng với tác dụng tăng cường miễn dịch. Tuy nhiên, việc nghiên cứu cụ thể về tác dụng của cao khô chiết xuất từ lá cây này trên cơ thể còn hạn chế. Luận án đã góp phần quan trọng trong việc làm rõ hơn tác dụng này, bổ sung vào kho tàng kiến thức về thảo dược Việt Nam và mở ra hướng phát triển sản phẩm thực phẩm chức năng tăng cường sức khỏe. Các thử nghiệm trên động vật giúp đánh giá tác dụng tăng cường miễn dịch một cách khách quan, bao gồm việc theo dõi chỉ số miễn dịch, phản ứng viêm, và đánh giá độc tính của chế phẩm. Nghiên cứu khoa học này có ý nghĩa thực tiễn rất lớn, đặc biệt trong bối cảnh nhu cầu về sản phẩm tăng cường miễn dịch tự nhiên ngày càng cao.

1.1 Thành phần hóa học cao khô lá đu đủ rừng

Phân tích thành phần hóa học cao khô lá đu đủ rừng là bước quan trọng để hiểu rõ cơ chế tác dụng tăng cường miễn dịch. Luận án đã xác định saponin toàn phần và acid oleanolic là các thành phần hóa học chính. Acid oleanolic, một aglycon của saponin, được biết đến với nhiều tính chất dược lý, bao gồm chống oxy hóa và kháng viêm. Việc xác định chính xác hàm lượng các thành phần này trong cao khô giúp đảm bảo chất lượng và hiệu quả của sản phẩm. Phương pháp sắc ký lỏng hiệu năng cao (HPLC) và phổ khối (MS) được sử dụng để phân tích thành phần hóa học. Nghiên cứu cũng đã mô tả chi tiết phương pháp chiết xuất, cô đặc, và phun sấy để tạo ra cao khô chất lượng cao. Phương pháp chiết xuất ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu suất chiết xuất các hoạt chất. Việc tối ưu hóa phương pháp chiết xuất góp phần tăng hàm lượng các thành phần hoạt chất trong cao khô, từ đó nâng cao tác dụng của sản phẩm. Quá trình bào chế cần được chuẩn hóa để đảm bảo độ ổn định của sản phẩm trong quá trình bảo quản.

1.2 Đánh giá tác dụng tăng cường miễn dịch

Luận án đã tiến hành đánh giá tác dụng tăng cường miễn dịch của cao khô lá đu đủ rừng trên động vật thực nghiệm. Mô hình nghiên cứu dựa trên việc gây suy giảm miễn dịch ở chuột, sau đó bổ sung cao khô với liều lượng khác nhau. Các chỉ số miễn dịch quan trọng được theo dõi, bao gồm khối lượng lách tương đối, khối lượng tuyến ức tương đối, số lượng bạch cầu, nồng độ IgG, IL-2, và TNF-α. Kết quả cho thấy cao khô có tác dụng tăng cường miễn dịch, thể hiện qua việc cải thiện các chỉ số miễn dịch trên. Nghiên cứu cũng đã so sánh với các loại thảo dược khác có tác dụng tăng cường miễn dịch. Sự so sánh này giúp đánh giá hiệu quả của cao khô lá đu đủ rừng một cách tổng quan hơn. Tăng cường miễn dịch là một chỉ số quan trọng thể hiện sức đề kháng của cơ thể. Nghiên cứu này cung cấp bằng chứng khoa học về tác dụng của cao khô lá đu đủ rừng trong việc hỗ trợ hệ miễn dịch. Dữ liệu thu được từ nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học để phát triển sản phẩm hỗ trợ sức khỏe.

1.3 Đánh giá độ an toàn

Bên cạnh tác dụng tăng cường miễn dịch, luận án cũng tập trung vào đánh giá độ an toàn của cao khô lá đu đủ rừng. Độc tính của cao khô được đánh giá thông qua việc quan sát các dấu hiệu độc tính cấp tính và mạn tính ở động vật thực nghiệm. Các chỉ số sinh hóa máu, như AST, ALT, albumin, cholesterol, và creatinin, được theo dõi để đánh giá tác dụng phụ của cao khô. Kết quả cho thấy ở liều dùng thử nghiệm, cao khô lá đu đủ rừng không gây độc tính đáng kể. Dữ liệu an toàn là rất quan trọng để đảm bảo tính khả thi trong ứng dụng thực tiễn. Việc đảm bảo độ an toàn giúp tăng tính tin cậy của sản phẩm cao khô lá đu đủ rừng và tạo sự yên tâm cho người tiêu dùng. Nghiên cứu này cung cấp thông tin về liều lượng sử dụng an toàn và các biện pháp phòng ngừa có thể áp dụng.