I. Tổng quan nghiên cứu về thái độ của phạm nhân với việc chấp hành án phạt tù
Nghiên cứu về tâm lý học liên quan đến thái độ phạm nhân đối với án phạt tù đã được thực hiện qua nhiều hướng tiếp cận khác nhau. Các nghiên cứu này không chỉ tập trung vào hành vi phạm tội mà còn xem xét tâm lý tội phạm và các yếu tố ảnh hưởng đến thái độ của phạm nhân. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng thái độ của phạm nhân có thể ảnh hưởng đến hiệu quả của các hoạt động giáo dục cải tạo trong trại giam. Theo đó, thái độ tích cực có thể dẫn đến việc chấp hành tốt hơn các quy định trong trại giam và giảm thiểu khả năng tái phạm. Các nghiên cứu trước đây cũng đã chỉ ra rằng thái độ của phạm nhân đối với việc chấp hành án phạt tù có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố như cảm nhận về hành vi phạm tội, mối quan hệ với gia đình và cán bộ trại giam.
1.1. Hướng nghiên cứu về chức năng của thái độ
Thái độ được xem như một khuynh hướng cá nhân nhằm đánh giá một yếu tố xã hội nào đó là tích cực hay tiêu cực. Trong bối cảnh của phạm nhân, thái độ đối với án phạt tù có thể ảnh hưởng đến cách họ thực hiện các hoạt động trong trại giam. Nghiên cứu cho thấy rằng thái độ tích cực không chỉ giúp phạm nhân dễ dàng thích nghi với môi trường giam giữ mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho việc tham gia vào các hoạt động giáo dục cải tạo. Điều này cho thấy rằng việc xây dựng thái độ tích cực là một yếu tố quan trọng trong quá trình cải tạo phạm nhân.
1.2. Hướng nghiên cứu về cấu trúc thái độ
Cấu trúc thái độ của phạm nhân bao gồm ba thành phần chính: nhận thức, cảm xúc và hành vi. Nhận thức của phạm nhân về án phạt tù có thể ảnh hưởng đến cảm xúc và hành vi của họ trong quá trình chấp hành án. Nghiên cứu cho thấy rằng nếu phạm nhân có nhận thức tích cực về việc chấp hành án phạt, họ sẽ có xu hướng thể hiện cảm xúc tích cực và hành vi chấp hành tốt hơn. Ngược lại, nếu nhận thức tiêu cực, cảm xúc và hành vi cũng sẽ bị ảnh hưởng theo hướng tiêu cực, dẫn đến việc vi phạm quy định trong trại giam.
II. Cơ sở lý luận nghiên cứu về thái độ của phạm nhân với việc chấp hành án phạt tù
Lý luận về thái độ trong tâm lý học cho thấy rằng thái độ không chỉ là một trạng thái tâm lý mà còn là một yếu tố quyết định trong hành vi của con người. Đối với phạm nhân, thái độ của họ đối với việc chấp hành án phạt tù có thể được hình thành từ nhiều yếu tố khác nhau, bao gồm trải nghiệm cá nhân, môi trường xã hội và các mối quan hệ xung quanh. Nghiên cứu cho thấy rằng thái độ tích cực có thể giúp phạm nhân cải thiện khả năng thích ứng với cuộc sống trong trại giam và giảm thiểu khả năng tái phạm. Điều này cho thấy rằng việc hiểu rõ về thái độ của phạm nhân là rất quan trọng trong việc thiết kế các chương trình giáo dục cải tạo hiệu quả.
2.1. Khái niệm thái độ
Thái độ được định nghĩa là một trạng thái tâm lý có thể ảnh hưởng đến hành vi của cá nhân. Trong bối cảnh của phạm nhân, thái độ đối với án phạt tù có thể được xem như một yếu tố quan trọng trong việc xác định cách thức họ chấp hành án. Nghiên cứu cho thấy rằng thái độ tích cực có thể dẫn đến việc tham gia tích cực vào các hoạt động giáo dục cải tạo, trong khi thái độ tiêu cực có thể dẫn đến việc vi phạm quy định trong trại giam.
2.2. Các yếu tố ảnh hưởng đến thái độ của phạm nhân
Nhiều yếu tố có thể ảnh hưởng đến thái độ của phạm nhân đối với việc chấp hành án phạt tù. Các yếu tố này bao gồm cảm nhận về hành vi phạm tội, mối quan hệ với gia đình và cán bộ trại giam. Nghiên cứu cho thấy rằng phạm nhân có mối quan hệ tốt với gia đình thường có thái độ tích cực hơn đối với việc chấp hành án phạt. Ngược lại, những phạm nhân cảm thấy bị cô lập hoặc không được hỗ trợ từ gia đình có xu hướng có thái độ tiêu cực hơn.
III. Kết quả nghiên cứu thái độ của phạm nhân với việc chấp hành án phạt tù
Kết quả nghiên cứu cho thấy rằng thái độ của phạm nhân đối với việc chấp hành án phạt tù thường ở mức trung bình. Nhiều phạm nhân thể hiện thái độ tích cực trong nhận thức và hành vi, nhưng cảm xúc của họ thường bị ảnh hưởng tiêu cực bởi môi trường giam giữ. Các yếu tố như cảm nhận về hành vi phạm tội và mối quan hệ với gia đình có ảnh hưởng lớn đến thái độ của phạm nhân. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng việc cải thiện mối quan hệ giữa phạm nhân và cán bộ trại giam có thể giúp nâng cao thái độ tích cực của phạm nhân.
3.1. Thực trạng thái độ của phạm nhân
Thực trạng thái độ của phạm nhân cho thấy rằng đa số phạm nhân có thái độ chưa tốt và đạt ở mức trung bình. Trong ba mặt biểu hiện của thái độ, nhận thức và hành vi có biểu hiện tích cực hơn so với cảm xúc. Cảm xúc thường thể hiện sự tiêu cực đối với các hoạt động chấp hành án, điều này có thể ảnh hưởng đến hiệu quả của các chương trình giáo dục cải tạo.
3.2. Các yếu tố ảnh hưởng đến thái độ của phạm nhân
Các yếu tố ảnh hưởng đến thái độ của phạm nhân bao gồm cảm nhận về hành vi phạm tội và mức án cải tạo. Nghiên cứu cho thấy rằng phạm nhân có cảm nhận tích cực về hành vi của mình thường có thái độ tốt hơn đối với việc chấp hành án phạt. Mối quan hệ với gia đình cũng đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành thái độ của phạm nhân, khi họ cảm thấy được hỗ trợ và yêu thương từ gia đình, thái độ của họ sẽ tích cực hơn.
